GERÇEK GIDA ve SAĞLIK Dr. Cengiz Başkaya Topraktan sofraya sağlıklı gıda Toprak canlı bir yapıdır, azot, potasyum ve fosfora indirgenemez. 1 gram toprakta, 600 milyon bakteri, 400 milyon maya, 100 bin yosun hücresi 1 hektar toprağın 15 cm lik üst katmanında 20 ton mikroorganizma, 370 kg. tek hücreli canlı, 17 kg. böcek ve örümcek, 4 bin kg. solucan bulunur. Bakterilerin, solucanların, bitkilerin yaşayamadığı toprak tarım toprağı değildir. Endüstriyel tarım uygulamaları Azotlu, fosforlu gübrelerin aşırı kullanımı toprağı çoraklaştırır, topraktaki canlıları öldürür. Yer altı suları zehirlenir. Herbisitler dokunduğu tüm canlılara zarar verir, toprakta uzun süre kalır, suya karışır. Üretici sadece herbisite dirençli GDO ürünlere mahkum edilir. Pestisit ve fungisitve herbisitler doğanın tanımadığı sentetik bileşiklerdir. Zararsız elemanlara indirgenemezler, doğada bozulmadan yıllarca kalırlar. Atık sular ve endüstriyel atıklarla zehirlenmiş suların kullanılması toprağı öldürür. SAĞLIKLI TOHUM SAĞLIKLI GIDA Genetiği değiştirilmiş tohumlar, genetik rulet Bir geni eklemek için gen çöplüğü oluşturmak Hücre duvarını aşmak için vektör gen. Geni aktifleştirmek için tetikleyici gen. Genin yerleştiği hücreleri belirleyen işaretleyici gen (antibiyotik direnç geni.) Nerede duracağı bilinmeyen genler, karanlığa sıkılan kurşun ya da parça tesirli bomba. Doğal yapıyı bozarak canlıyı patentlemek, özel mülkiyete dönüştürmek. GDO RİSKLERİ Kararsız ve dengesiz biyolojik yapı. Tehlikeli toksinlerin oluşması. Doğada varolmayan yeni bileşikler ortaya çıkar. (LTyrptofan örneği) Bitkiye eklenen genlerin ağır metalleri topraktan bitkiye taşıma riski. Genlerin benzer doğal bitkilere ve zararlı bitkilere polenlerle taşınması. Genetik kirlenme. Bt ürünler genin insan sindirim ki bakterilere taşınarak vücutta sürekli toksin üretimine yol açma riski taşır. ALLERJİK REAKSİYONLAR: GDO ürünler bitkilerde bulunan allerjen proteinlerin düzeyini yükseltir. Farklı bitkiler arasındaki gen aktarımları çapraz allerjilere yol açar. İlgisiz türler arasında gen transferleri, insanın gıda olarak tüketmediği organizmalardan yabancı proteinlerin alınması. Gıda allerjileri katlanarak artıyor. ANTİBİYOTİK DİRENCİ GM gıdalar taşıdıkları işaretleyici antibiyotik direnç genini hastalık etkeni bakterilere nakleder. Antibiyotiklerin etkisizleşmesi, enfeksiyona bağlı ölümlerde artış, cerrahi girişimlerin riskli hale gelmesi. Kanserli hastalarda tedavinin güçleşmesi Endüstriyel hayvancılık, antibiyotik direncini yaygınlaştıran diğer önemli etkendir Antibiyotik sonrası çağ uyarısı GDO ve BAĞIŞIKLIĞIN BASKILANMASI ARPAD PUTSZAİ DENEYİ (1999) Lektin üreten gen aktarılmış patatesle beslenen sıçanlarda; bağışıklık sisteminde çökme. Vücut gelişmesini durması Karaciğer, beyin ve kalpte küçülme görüldü Putszai kamuoyunu acilen uyardı, acilen işten atıldı. Araştırma durduruldu, ekibi dağıtıldı. GDO ve KANSER RİSKİ Seralin araştırması (2012; Herbisit’e dirençli mısır (NK 608) yedirilen hayvanlarda 5 kat fazla kanser görüldü. Meme ve hipofiz tümörleri sık. GD soya ve mısır hayvan yeminin temel unsuru. Piliç endüstrisi tümüyle GDO lu yeme bağlı. Hayvanlar kanser olmadan erkenden kesiliyor. Kanserli et yemiyoruz, kanser yapacak et yiyoruz. Böbrek ve karaciğer yetmezliği, iç organlarda küçülme. HERBİSİTLERİN RİSKLERİ Glifosat (Roundup) ve benzerleri sinir sisteminin gelişimini bozuyor. Hormon sistemlerini dengesizleştiriyor. Düşük ve anormal doğumları arttırıyor. İçinde eritildiği SURFAKTAN kendi başına tehlikeli. İlacın bitkiye nüfuz etmesini 100 kat arttırıyor. 2,4 D Malign melanomla ilişkilendirildi. 20 günden fazla temas eden çiftçilerde Non Hodgkins lenfoma 6 kat artıyor. (Lancet) Kemik iliği kanserleri ve lenfoma Türkiye’de en çok Antalya Kumluca’da görülüyor. Sebep aşırı herbisit kullanımı. PESTİSİTLER EPA, 112 pestisiti bilinen veya muhtemel kanser nedeni olarak belirledi. Etki mekanizmaları; Anormal hücre gelişimine neden olmak DNA yı doğrudan değiştirmek Bağışıklığı baskılamak Organik fosforlu insektisitler sinirlerde uyarı sistemini bloke ederek zehirlenmeye neden olur. Organik klorlu bileşikler akut zehirlenme, kronik maruziyette sinir sistemi, üreme ve gelişme bozuklukları, hormon düzensizliklerine yol açar WHO verilerine göre; 1990 da yoksul ülkelerde 3 milyon akut ciddi pestisit zehirlenmesi, 220 bin ölüm oldu. Günde 600 ölü, Her gün 200 yolcu taşıyan üç uçağın düşmesi demek. Çocukluk lösemileri hızla artıyor. Lindan lenfoma, meme kanseri, kemik iliği kanseri ile ilişkilendirildi. Pestisit kullanılan evlerde, köpeklere pestisitli tasma takılan evlerde çocuk beyin kanserleri 6 kat arttı. FABRİKA HAYVANCILIK Hayvansal gıdanın gerçek gıda olması için Hayvanın doğal ortamda bulunup, serbestçe dolaşması ve belli bir olgunluğa gelmesi gerekir. Kollajen, glukozaminler gibi değerli besleyici unsurlar hareket, doğal ortam ve gün ışığı gerekir. Sağlıklı büyüme için miktar değil, kalite önemlidir. Endüstri miktarı yani verimliliği esas alır. Amaç az masrafla çok et, süt, yumurta elde etmek Yemin ete dönüşümü, besin dönüşüm oranı; (FCR) piliç üretiminde 1.7 ye kadar düşürülebildi. Özel formül yemlerle piliç 1 yılda ulaşacağı ağırlığa 40 günde ulaşır. Yemden, işçilikten, zamandan tasarruf. Yüzey ve hacimden tasarruf esastır. Piliç yeminin esası; GD soya Soyaya sentetik aminoasitler, büyüme hormonu eklenir. Kesilen piliçlerin tüyleri yolunur, yeme katılır. (tüy maması) Doğdukları gün öldürülüp öğütülen erkek civcivler yumurta tavuğu olarak ayrılan dişilere yedirilir. (Zorunlu yamyamlık) Tüyler, biyolojik olarak masraflı fakat yenmiyor. Yeni hedef biyoteknoloji eseri tüysüz piliç üretmek. Soyunmuş sosis üretildi. Sıra soyunmuş piliçte Piliçler sürekli yem yemeleri için günde 23 saat ışığa maruz bırakılıp uyanık tutulur. “Uyumasın da büyüsün” 45 günde 2 kg ağırlığa ulaşan, kemik yapısı gelişmemiş, kollajen oluşturamayan Kalbi, karaciğeri, böbrekleri küçük, yürüyemeyen, göğüs eti hormonlarla büyütüldüğü için başını kaldıramayan, karın ve göğüs boşluklarında sıvı toplanan piliçler. 40 günde kesilmeleri zorunlu çünkü ölecekler. Piliçlere düzenli antibiyotik verilir. Kapalı ve sıkışık ortamda enfeksiyon riski yüksek. Antibiyotik büyümeyi hızlandırıyor. Barsak bakterilerini öldürerek yemden %30 tasarruf sağlıyor. Barsak duvarını inceltip, yemin büyük kısmının emilimini sağlıyor. Ete 5000 bar basınç uygulanıyor, bakteriler ölüyor. Taşıma uzun raf ömrü için bozulmamalı. Fakat eti değerli kılan metionin, sistein, taurin de tahrip oluyor. Ucuz et, besin değerini yitirmiş sağlıksız et. “İslami usullere göre kesilmesi, helal gıda olması tesellimiz!” Çiftlik balıklarında da benzer sakıncalar var. 2 haftada büyüyen GD somon üretildi. ENDÜSTRİYEL YUMURTA ÜRETİMİ Yumurta tavukları çok dar alanlarda sıkışık halde tutulur. ( İki A4 kağıdına 3 tavuk) Tavuklar kanat çırpamaz, tüylerini temizleyemez Biyolojik ritimleri ışık açıp kapatarak değiştirilir, günde 2 yumurta üretmeye zorlanırlar. Yumurtanın kabuğu 20 saatta olgunlaşır. Kabuğu sertleştirmek için zeloit kullanılır. Zeloit mezotelyomaya neden olur. Yumurta kabuktaki deliklerden giren bakteriler tarafından bozulur. Klorla yıkanarak dayanıklılığı arttırılır. Endüstriyel yumurta bembeyazdır. Klor yumurtanın içine girer. Aktif bileşikleri bloke eder. Bakteriler yiyecek bulamaz ve üreyemezler. Hormonal uyarı ile çift sarılı yumurta üretilir. GD soya östrojenik etki yapar. Kız çocuklarında erken puberte, vücutta kıllanma nedeni Doğal yumurta eksiksiz bir besin kaynağı Geleneksel, sağlıklı yumurtaya haksız ve kasıtlı suçlamalar yapıldı. Kalp hastalıklarının sebebi ilan edildi. Endüstri doğal yumurtayı ortadan kaldırdı. Sağlıksız yumurtaya İtibarı iade edildi. 70 lerde ana sütü bebek hastalıklarının sebebi sayıldı. Süt tozu esaslı mamalara geçildi. Doğal tereyağı şeytanlaştırıldı. Halk margarin ve bitkisel yağlara alıştırıldı. ENDÜSTİYEL ET ve SÜT ÜRETİMİ Sığırlar kapalı ortamlarda sıkışık halde tutulur. Süt üretimlerini arttırmak için sığır büyüme hormonu verilir. Yemin esası GD soya ve GD mısır. Bu yem testere tozu, ağaç yongaları, karton kutular, çimento tozu, kurtlanmış tahıllar, koyun ve sığırların kanı, kemikleri, iç organları, beyin, omurilik, yağ dokuları, kıl ve tüyleri atık suların balçığıyla zenginleştirilir. Sığırları otobur mu bilirdiniz? Altı ayda 800 kiloya erişmesi gereken dana, bitkisel besini ete çevirme makinesi. Doğrudan hayvansal protein verilmesi işletmecilik mantığına uygundur. Doğaya aşırı müdahalenin sonucu deli dana hastalığı (BSA) oldu. İngiltere’de 1990’larda 5 milyon sığır itlaf edildi. Hastalık insanlara da bulaştı. Ölümler oldu. “Sığırları yamyamlaştırmanın bedeli.” Sentetik sığır büyüme hormonu uygulaması “insülin benzeri büyüme faktörü” (IGF-1) üretimini arttırarak ineklerin süt üretimini uyarır. Dirençli mastite, daha fazla antibiyotik kullanımına, antibiyotiğe dirençli enfeksiyonların yaygınlaşmasına yol açar. Dolaşımda yüksek oranda IGF-1 varlığı prostat, meme, kalın barsak ve akciğer kanserinde artışla ilişkilendirilmiştir. Şiddetli allerjik reaksiyonlara neden olur. Sığırlar olağan koşullarda 20 yıl yaşar. Endüstriyel süt üretiminde aşırı baskılanan inekler 6 yılda tükenir ve mezbahaya gönderilir. Buzağılar doğar doğmaz anneden ayrılır ve mamayla beslenir. Şirketin sütüne ortak olamazlar. Annelerini asla göremezler. Stres altındaki hayvanların bağışıklık sistemi çöker. Enfeksiyon riski yüksektir. Sürekli antibiyotik alırlar. Et ve sütle insana taşınan antibiyotiklere direnç gelişir. FABRİKA HAYVANCILIĞIN MALİYETİ 1 kg. et elde etmek için 13 kg. tahıl kullanılır. Et proteininden 1 kalori elde etmek için harcanan fosil yakıt bitkisel proteinden sağlananın 11 katıdır. Aynı miktarda et elde etmek için tahıl için gerekenin 100 katı su harcanır. 1 Kg et yemekten kaçınmakla bir yıl boyunca duş almamış kadar su tasarruf edilir. Dünyada üretilen tahılın yarısı hayvan yemi için kullanılıyor. Her dakikada 7 futbol sahası büyüklüğünde alan hayvan yetiştiriciliği için harcanıyor. Hayvan yemine soya yetiştirmek için milyonlarca dönüm Amazon ormanı yok edildi. İŞLENMİŞ GIDALAR Sütün homojenizasyonu; Amaç yağın homojen dağılması. Süt cm2’ye 300 kg basınç uygulanarak ince kanallarda geçirilir. Yağ küreleri 10 kat küçültülür, Sindirilemeden kan dolaşımına giren yağ kürecikleri damar duvarına zarar verir. Yapısı değişen süt proteinleri parçalanmadan dolaşıma geçebilir. Bağışıklık sistemi sürekli uyarılır, baskılanır. Allerjik reaksiyonlar artar. UHT UYGULAMASI Süt yüksek basınç altında 140 dereceye kadar kısa süre ısıtılır. Yüksek enerji dışarı aktarılamaz, proteinlerde bağ oluşturularak hapsedilir. En önemli aminoasitlerin yapıları bozulur. Proteinler yeni formlara dönüşür. Süt ve yoğurdun antioksidan, antitoksik, tamir edici etkileri azalır, yok olur. Sütün Barsak iç örtüsünü koruma ve yeniden oluşturulmasını uyarma özelliği kaybolur. Endüstriyel sütün bozulmaması maya ve bakteriler için uygun beslenme unsurlarının yok olması nedeniyledir. Ülkemizin başlıca fermente gıdası yoğurttu. Her kültür bir fermente gıdayla beslenmesini dengeler. Fransa’da şarap, Almanya’da bira, Orta Asya’da kefir. Türkiye’de yoğurt, boza, tarhana. Endüstriyel yoğurt probiotik özelliğini yitirir. Bozulmayan süt sütten, bozulmayan yoğurt yoğurttan başka bir şeydir. Aşırı fiziksel işlemler sütten başka; Konservelere, meyve sularına, domates pürelerine, soslara ve etlere, bebek mamalarına da uygulanır. Kutu meyve sularındaki meyve tadı gerçek meyveden değil, meyve aromasından.. Gıdalara radyasyon uygulanması Nükleer silah üretiminde oluşan atıklardan kurtulmanın, masrafı kazanca çevirmenin yolu, Nükleer enerjinin barışçıl kullanımı. Cesium 137, Cobalt 60 tehlikeli atıkken gıda üretiminde bir koroma tekniğine dönüştü. Mezbahalarda temiz şartlarda kesimin maliyeti yüksek Et varsın dışkı, vücut sıvıları, kan, toz, çamurla kirlensin. Radyasyon bütün mikropları öldürür. Et kirli olabilir ama artık mikropsuzdur. Tek sakınca etteki değerli unsurların da öldürülmesi Radyasyonun yüksek enerjisi et proteinlerine zarar verir. Önceden varolmayan yeni bileşikler oluşur. (Radyolitik ürünler) Formaldehid ve kanserojen benzen ve belirlenemeyen, etkileri belirsiz bileşikler. ABD’de bir gıda uzmanının radyasyon uygulamasına bakışı; “Dışkıyla kirlenen etleri 80’lerde kesip atıyorduk, 90’larda yıkadık, 2000’lerde yiyoruz. FDA radyasyon uygulamasına yönelen tepkilere karşı işlemin adını değiştirdi; “soğuk pastörizasyon” GIDA KATKILARI 6000 çeşit gıda katkısından birkaçı; Aspartam, Mono sodyum glutamat, Gıda boyaları Hidrojenize yağlar Nitrat ve nitritler, Sentetik vitaminler, GD mısırdan mısır şurubu, Tuz