sorulariniz @spinnegiti
advertisement
SPINN HAFTAYA BAKIŞ 5 Eylül 2017 Salı KÜÇÜK ŞEYLERE GEREĞİNDEN ÇOK ÖNEM VERENLER ELİNDEN BÜYÜK İŞ GELMEYENLERDİR EFLATUN Okuduğunuz dijital raporumuzda sadece haftalık yorumlarımızı değil; verilerle ilgili görüntü ve ses kayıtlarımızı da bulabilirsiniz. Bu sayede vaktiniz olmadığında veya sıkıldığınızda raporun ana mesajlarını dinleme imkanı da elde etmiş olursunuz. Dijital raporlarımıza abonelik için sorulariniz @spinnegiti m.com adresine mail atabilirsiniz. HAFTANIN GÜNDEMİ JEOPOLİTİK Hafta içerisinde önemli verileri takip edecek olmakla birlikte Kuzey Kore gerginliği ve Türkiye-Almanya ilişkilerindeki gerginlik piyasaların yönünü belirleyecek gibi görünüyor. Kuzey Kore’nin haftasonu ülkede deprem yaratacak büyüklükte bir misil denemesi Amerika’nın sert tepkisine neden oldu ancak henüz ülkeler diplomasi yollarını kapatmış değil. Her ne kadar Çin üzerinden Kuzey Kore’ye mesaj verilmeye çalışılsa da Amerika Kuzey Kore ile ticaret yapan ülkeler üzerinden de ticari yaptırımlar uygulamak gibi seçenekleri de değerlendiriyor. Pazartesi Türkiye piyasaları tatildi, bu yüzden raporumuzu Salı gönderiyoruz. Veri akışı olarak yurtiçinde Çarşamba günü yayınlanacak enflasyon verileri gündemi oluşturacakken yurtdışında Amerikan dayalıklı mal siparişleri ve ISM hizmetler endeksi haftanın en önemli verileri olacak. OZLEM DERİCİ ATİLLA Raporumu ŞENGÜL’ÜN YEŞİLADA’NIN MÜZİKLE SESİNDEN SESİNDEN OKURUM EYLÜL JEOPOLİTİK ÇALKANTI AYI ALMANYA İLE KRİZ TL’NİN SEYRİ NE OLACAK? TL MEVDUAT FAİZLERİ Spinn Eğitim, Danışmanlık ve Teknoloji 0 212 270 55 70 : MERAL AKŞENER İÇ SİYASET BEKLENECEK DIBS VE BORSA SPINN HAFTAYA BAKIŞ 5 Eylül 2017 Salı HAFTANIN GETİRDİKLERİ Ozlem Derici Şengül ozlem.sengul@spinnconsulting.com SALI Türkiye: Haftanın içeride en önemli verisi Salı saat 10:00’da yayınlanacak Ağustos ayı enflasyon verisi olacak. Piyasa beklentisi aylık enflasyonun %0.15, yıllık enflasyonun ise %10.2 olacağı yönünde. Bu şekilde bir gerçekleşme yıllık Temmuz ayında %9.79 olan enflasyonun yeniden çift haneye çıkmasına neden olacak. Çekirdek enflasyonla ilgili bir beklenti bulunmuyor ancak C endeksinden takip ettiğimiz çekirdek enflasyon Temmuz ayında %9.6 seviyesindeydi. Piyasa manşetten çok çekirdek enflasyondaki artış trendinde bir değişiklik var mı bunu takip edecek. Ayrıca gıda enflasyonu ile maliyet unsurlarını yansıtan üretici fiyatları enflasyonu da yine yakından takip edilecek veriler olacak. Gıda ve alkolsüz içecek enflasyonu Temmuz ayında %14.3’ten %10.1’e gevşeme göstermiş, yurtiçi ÜFE enflasyonu ise %14.87’den %15.45’e yükselmişti. Bloomberg anketine göre yıllık ÜFE enflasyonunun %15.45’ten %16.0’ya yükselmesi bekleniyor. Maliyet enflasyonu göstergelerinin bozulmaya devam etmesi tüketici enflasyonu ile ilgili beklentilerin bozulmasına neden olacaktır. Spinn Eğitim, Danışmanlık ve Teknoloji 0 212 270 55 70 SPINN HAFTAYA BAKIŞ 5 Eylül 2017 Salı Son olarak hatırlatmak gerekirse tüm ülkelerin yayınlanan son enflasyon verilerine göre Türkiye Temmuz enflasyonu olan %9.79 ile Mısır, Arjantin, Nijerya, Ukrayna ve Gana’dan sonra dünyada en yüksek enflasyona sahip 6. ülke. Ülke Enflasyon (yıllık, %) Dönem Mısır 33.0 07/17 Arjantin 22.9 07/17 Nijerya 16.1 07/17 Ukrayna 15.9 07/17 Gana 11.9 07/17 Türkiye 9.8 07/17 İran 8.6 08/17 Kenya 8.0 08/17 Moldova 7.3 07/17 Kazakistan 7.0 08/17 Meksika 6.4 07/17 Zambiya 6.3 08/17 Belarus 6.0 07/17 Sri Lanka 6.0 08/17 Ürdün 5.7 08/17 Tunus 5.6 07/17 Namibya 5.4 07/17 Guatemala 5.2 07/17 Tanzanya 5.2 07/17 Uganda 5.2 08/17 Kaynak: Bloomberg Salı günü yayınlanacak bir diğer önemli veri Markit/ISO tarafından yayınlanan Ağustos ayı Türkiye imalat PMI. Veri ile ilgili bir piyasa beklenmiyor ancak Temmuz ayında endeks değeri 53.60 olmuştu. Endeksin yükseliş eğiliminin sürmesi kuvvetli büyüme beklentilerini destekleyecektir. Euro Bölgesi: Euro Bölgesi’ne dair ekonomik aktivite ile ilgili önemli verilerden bir tanesi Salı saat 12:00’de açıklanacak perakende satışlar. Bloomberg anketine göre perakende satışların Temmuz’da Mayıs ayındaki %3.1’lık atıştan yavaşlama Spinn Eğitim, Danışmanlık ve Teknoloji 0 212 270 55 70 SPINN HAFTAYA BAKIŞ 5 Eylül 2017 Salı göstererek %2.6 artması bekleniyor. Verinin bu şekilde gerçekleşmesinin EUR/USD’nin kuvvetli seyrine büyük etki etmesi beklenmemeli. ABD: ABD’de haftanın ilk verisi piyasa etkisi bakımından oldukça önemli bir veri olan nihai dayanıklı mal siparişleri olacak. Salı günü Türkiye saatiyle 17:00’de açıklanacak dayanıklı mal siparişlerinin Temmuz’da %1.0 artması bekleniyor. Önceki ay siparişlerde %6.8 düşüş yaşanmıştı. Piyasa tarafından daha yakından takip edilen ulaştırma hariç çekirdek dayanıklı mal siparişlerine dair piyasa beklentisi bulunmuyor ancak önceki ayın verisi %0.5 olarak açıklanmıştı. ÇARŞAMBA Türkiye: Piyasa etkisi açısından çok kayda değer bulunmamakla birlikte makro dengeler açısından oldukça önemli bir veri olan Reel Efektif Kur Endeksi Çarşamba günü saat 14:30’da açıklanacak. Endeks Ocak ayında 2002 yılından beri en düşük seviyesi olan 87.5’i gördükten sonra Temmuz ayında 89.4 değerini almıştı. Nominal kurlardaki değerlenmenin etkisine karşılık enflasyonda da olası bir yükseliş görülmesi Ağustos ayında reel değerlenmenin devamını beraberinde getirebilir. ABD: ABD’de piyasa etkisi sınırlı olsa da önemli verilerden hizmet PMI’ın Ağustos ayına dair nihai verisi Salı günü Türkiye saatiyle 14:00’te açıklanacak. 56.9 olarak açıklanan önceki verinin bir değişiklik göstermesi beklenmiyor. Piyasa etkisi bakımından daha kuvvetli bir veri olan ISM hizmet endeksi ise aynı gün saat 16:45’te açıklanacak. Oldukça kuvvetli bir görünüm sergileyen ISM imalat endeksi sonrasında hizmetlerin de artış göstererek 53.9’dan 55.5’e yükselmesi bekleniyor. Zayıf istihdam verisinin ardından daha çok jeopolitik gelişmelerle hareket etmesi beklenen dolar endeksinin sınırlı da olsa veriye tepki vermesi beklenebilir. Benzer şekilde ABD tahvil faizlerinin de kuvvetli bir veriyle hafif artış gösterdiğini görebiliriz. Spinn Eğitim, Danışmanlık ve Teknoloji 0 212 270 55 70 SPINN HAFTAYA BAKIŞ 5 Eylül 2017 Salı PERŞEMBE Çin: Perşembe günü yayınlanacak Çin dış ticaret verilerine göre ihracatın Ağustos ayında önceki aya göre %6.0, ithalatın ise %10.0 artış göstermesi bekleniyor. Çin’de iç talepte hafif yavaşlama ile yılbaşından bu yana süren ithalat yavaşlamasının devam etmesi beklenirken ihracattaki yavaşlamanın kuvvetli dış talep nedeniyle sınırlı kalması bekleniyor. İhracatta beklenenin altında bir artış Çin büyümesi ile ilgili negatif sinyal verebilir. Euro Bölgesi: Perşembe günü Euro Bölgesi’nde büyüme ve Avrupa Merkez Bankası (AMB) kararı takip edilecek. 2. Çeyrek Euro Bölgesi büyümesine dair nihai oranın daha önce açıklanan %2.2’lik tahmin ile aynı gelmesi bekleniyor. Büyümenin %2’nin üzerine çıkması Euro’nun kuvvetli seyretmesini sağlayan en önemli etken. Bu yüzden aşağı yönlü ufak bir sürpriz bile EUR/USD paritesinde negatif tepkiye neden olur. Ancak EUR/USD paritesini asıl etkileyecek olan saat 15:30’da konuşacak AMB Başkanı Draghi’nin konuşması. Draghi’nin ekonomik aktivitedeki güçlenmeye dikkat çekmekle birlikte QE’den çıkışla ilgili piyasaların rahatını kaçıracak bir açıklama yapmasını beklemiyoruz. ABD tarafında risklerin devam ettiği ve jeopolitik risklerin de kurlar üzerinde baskı yaratma ihtimali olan bir dönemde Draghi 2011’deki QE’den erken çıkma hatasına tekrar düşme riskini almak istemeyecektir. Bu nedenle EUR/USD’de aşağı yönlü ciddi bir hareket beklemiyoruz. Spinn Eğitim, Danışmanlık ve Teknoloji 0 212 270 55 70 SPINN HAFTAYA BAKIŞ 5 Eylül 2017 Salı CUMA Japopnya: Türkiye saatiyle 02:50’de yayınlanacak Japonya 2Ç GSYH büyümesine dair son tahminin %3.0’e revize edilmesi bekleniyor. Önceki açıklanan büyüme oranı %4.0’tü. Zayıflığın %0.9 büyüme göstermesi beklenen tüketimden değil %2.40 yerine %0.6 artış göstermesi beklenen iş dünyası harcamalarından kaynaklanması bekleniyor. Beklendiği gibi zayıf bir büyüme performansı jeopolitik endişelerde değer kazanma eğilimi göstermesi beklenen Yen’in Dolar’a karşı değer kaybetmesine neden olabilir. Spinn Eğitim, Danışmanlık ve Teknoloji 0 212 270 55 70 SPINN HAFTAYA BAKIŞ 5 Eylül 2017 Salı Türkiye: Günün verisi Temmuz sanayi üretim artışı olacak. Saat 10:00’da yayınlanacak veri ile ilgili takvim etkisinden arındırılmış yıllık artış beklentisi %9.0. Önceki ayın büyümesi %3.4’tü. Sanayi üretiminin metodolojik sorunlarına ve GSYH’yi temsil gücündeki zaafiyete rağmen yüksek oranlı bir artış üçüncü çeyrekle ilgili kuvvetli büyüme beklentilerini destekleyecektir. Bu derece kuvvetli bir sanayi üretimi büyümesinin piyasada pozitif reaksiyon görmesini bekleriz. İngiltere: Cuma günü saat 11:30’da yayınlanacak Temmuz ayı sanayi üretiminin geçen senenin aynı ayına göre %0.3 gibi zayıf bir artış göstermesi bekleniyor. Haziran ayında da sanayi üretimi aynı oranda büyüme göstermişti. Brexit sonrası İngiltere ekonomisindeki yavaşlama daha gözle görülür hale gelmeye başladı. Bunu teyit edecek her veri GBP/USD paritesinde zayıflığa neden olacaktır. Spinn Eğitim, Danışmanlık ve Teknoloji 0 212 270 55 70 SPINN HAFTAYA BAKIŞ 5 Eylül 2017 Salı Spinn Eğitim, Danışmanlık ve Teknoloji 0 212 270 55 70 SPINN HAFTAYA BAKIŞ 5 Eylül 2017 Salı Atilla Yeşilada ayesilada@gmail.com EYLÜL TAHMİNLERİ: JEO-POLİTİK ÇALKANTI, DOLARIN DİBİ VE EKONOMİDE YAVAŞLAMA Eylül jeo-politik çalkantı ayı olacak Kuzey Kore Pazartesi günü ülkede iki ufak deprem yaratacak güçte bir nükleer deney yaptı. Resmi haber ajansına göre, füze başlığına yerleştirilecek boyutta bir hidrojen bombası üretmeyi başardı. Bu iddialar teyit edilemiyor, ama bizce Çin ambargosundan bunalan Kim Yong-Un’un ekonomik rahatlama sağlamak için bölgeyi yıl boyunca taciz edeceği kesin. ABD ve Japonya geri adım atmayacak. Trump sorunu Çin’e ticari yaptırımlarla baskı uygulayarak çözmeye çalışacak. Kuzey Kore’nin teslim olacağını pek sanmıyoruz. Ama ABD-Çin ilişkilerinde bozulma mümkün. Asıl jeo-politik çalkantı kaynağı ise Washington’da bu ay karara bağlanması şart olan ek bütçe ve borç limitinin yükseltilmesi. Bu hususlarda Trump’ın veto blöflerini ciddiye almıyoruz. Ancak, Trump’tan cesaret alan, her şartta federal harcamaları kesmek isteyen Tea Parti ve diğer aşırı tutucu Cumhuriyetçilerin liderliğe kazan kaldırarak taslakları geciktirmesi olasılığı en az %30. Federal hükümetin birkaç günlüğüne dahi paydos etmesi bizi çok şaşırtmaz, ancak uzun sürecek bir inatlaşma olası değil, Cumhuriyetçi liderler Demokratlarla uzlaşır. Sonuçlar ne olur? Riskli varlıklarda sık sık kısa süreli sert satışlar yaşanır, ancak boğa trendi bozulmaz. Dolar Endeksi 90’a kadar geriler, fakat ABD DİBS getirilerinin yükselmesi çok yüksek olasılık. Yen hususunda görüş değiştirdik, yerli yatırımcıların “yurda dönmeleri” ağır basar ve Kuzey Kore krizi Yen’e prim yaptırır. Altın yükseliş trendini sürdürür. Gelişmekten Olan Piyasalar’da (GOP) boğa trendi bozulmaz, ama VIX yükselir. FED bilanço daraltmaya başlar, AMB kararını erteler 1 Eylül Cuma günü açıklanan tarım-dışı istihdamda aylık artış 156 binle konsensusun gerisinde kaldı ve son 3 aylık ortalama 180 bine geriledi. Y/Y ücret artışları da sadece %2.5. Ancak, Fed piyasa beklentilerinden kerteriz almıyor. İmalat sanayi ISM 6 yıllık zirve yaparken, PMI iş dünyasının moralinin yerinde olduğunu gösteriyor. Atlanta Fed’in 3Ç2017 GSYIH tahmin modeli %3.2 Y/Y büyüme gösterirken, özel sektör nihai talebi adeta patlama yapıyor. Finansal koşullar Fed bu yıl hiç faiz artırmamışcasına gevşek. Spinn Eğitim, Danışmanlık ve Teknoloji 0 212 270 55 70 SPINN HAFTAYA BAKIŞ 5 Eylül 2017 Salı Dolayısı ile bilanço küçültme Eylül toplantısında karara bağlanır. İlk aylarda riskli varlıklar üstünde olumsuz etki yapmaz, 2018’de finansal koşulları sıkılaştırır (küresel “benchmark” faizleri yükselir). Euro-bölgesinde (EB) büyüme %2’yi aşarken, imalat sanayi PMI’lar iyice coştu ve yer yer de fiyat baskıları rapor edildi. EB Ağustos TÜFE %1.5’a yükseldi ( fakat çekirdek %1.2’yle statikti). Spinn Eğitim, Danışmanlık ve Teknoloji 0 212 270 55 70 SPINN HAFTAYA BAKIŞ 5 Eylül 2017 Salı AMB “yakında” tahvil alım programında kısıntıya gidecek, çünkü ekonominin artık bu denli yaygın parasal teşviğe ihtiyacı yok. Fakat, şu anda Euro’nun daha fazla güçlenmesi dezenflasyona neden olur. AMB QE’den çıkışını ilan etmek için muhtemelen Washington’da fırtınanın yatışıp Fed’in faiz artırımlarına devam kararını bekleyecek. Özet olarak, artık Euro/dolar’da yeni bant 1.20 ve üstü. Ama 1.25’in üstü kesin müdahaleye yol açar. Almanya ile krize gidiyoruz Bayram’da bir Alman çift daha “siyasi gerekçelerle” tutuklandı. Merkel Pazar günü Schultz ile yaptığı seçim tartışmasında kazanırsa müzakereleri durdurmak için çaba göstereceğini beyan ederek bombayı patlattı. Ama, Ankara Almanya’da iyice köklenen FETÖ ve PKK yapılanmasından çok tedirgin. Yani bu krizde, iki tarafın da ulusal çıkarlarına tehdit gördüğü için geri adım atması zor. Merkel’in tehdidi ne denli ciddi, ancak bir sonraki raporumuzda ölçeriz, ama Berlin ilk aşamada vatandaşlarına Türkiye’ye seyahatin çok riskli olduğunu tebliğ ederek turizme zarar verebilir. Seçimlerden sonra ise diğer AB üyelerini ikna edip daha geniş kapsamlı ekonomik yaptırımlar gündeme getirecek. Kısa vadede ekonomik yaptırımlar ekonomimizi çok fazla sarsamaz, ama bunların genişletileceği algısının yerleşmesi psikolojiyi değiştirerek ticaret ve finans ilişkilerini bozabilir. Türkiye’nin Batı’dan kopuş yoluna girdiğini öngörüyoruz, seçmen veya ekonomiden sert bir tepki gelmeden de bu yoldan dönülmez. Irak ve Suriye artık acil sorun boyutuna yükseldi Türkiye’nin Güney’de ihmal edilemeyecek varoluşsal problemleri var ve bunlar gittikçe aciliyet kazanıyor. Pazarlıklar sonuç vermiyor, çünkü Rusya, İran ve Esad, oyunu kaybettiğimize emin. ABD ise DAEŞ’le mücadeleden başka bir şey düşünmüyor. Maalesef, Ankara yakında askeri müdahale seçeneğine başvurmak zorunda kalacak. Şimdi bu tehditlere sırasıyla göz atalım: Irak Kürt Federal Bölgesi Referandumu: Barzani geri adım atarsa, ailesinin siyasi istikbali biter. Referandum yapılacak ve bağımsızlık oyları yüksek farkla kazanacak. Barzani bağımsızlık peşinde değil, Şiilerin DAEŞ’in son kalesi Havice’yi de ele geçirdikten sonra Kürt, Sünni ve Türkmenleri sindirip ülkeyi Şii hakimiyetine geçirmek istediklerini biliyor. Özellikle Kerkük’e saldırı olacağı kesin, bağımsızlık bu senaryoda bir sigorta. Türkiye de Şii saldırganlığı durumunda Iraklı müttefiklerini savunmaya zorlanacak, ya da ülkeyi tamamen İran’a kaybedecek. Suriye’de ise ABD’li komutan Rakka’dan sonra Dar-ez-Zor’un kurtarılmasında da YPG önderliğindeki Suriye Savunma Güçleri ile işbirliği yapılacağını beyan etti. PYD-YPG hızla Doğu-Güneydoğu’daki Arap aşiretlerini örgütleyerek devlet olma yolunda. Ankara’nın Afrin ve İdlip’e müdahale çabaları Rusya, İran ve ABD tarafından veto ediliyor. Özetle, Suriye de kontrolümüzden sıyrılmak üzere. Sınırımız Şii-PKK güçleri tarafından kontrol edilecek. Ankara ne kadar sabreder bilemiyoruz, ama savaşmamanın maliyeti çok net: Türkiye ile Sünni Arap dünyasının fiziksel bağı kesilir. Spinn Eğitim, Danışmanlık ve Teknoloji 0 212 270 55 70 SPINN HAFTAYA BAKIŞ 5 Eylül 2017 Salı İç siyaset: Meral Akşener beklenecek 2018 ortasında seçim dedik, ama AKP önce teşkilat yenileyip seçmenini geri kazanmaya çabalayacak. Erdoğan siyasi bir deha, belki de başarır, ama bahse girmek gerekirse reform hamlesinin yeni küskünler yaratacağı, daha saldırgan ve rant düşkünü Reisçilerin teşkilata hakim olması sonucunu getireceğine oynarız. Bu durumda AKP’nin desteği daha da düşer. Ekonomide çok tedrici bir yavaşlamanın izlerini tespit ediyoruz, anlatırız. Eylül’de asıl heyecan Meral Akşener’in Merkez Demokrat Partisi’nin (MDP) şekil ve program kazanması olacak. Parti belki resmi anketlerde de kendini gösterir. Halen MDP’nin %10 civarında anketlere girmesini bekiyoruz. MHP çok oy kaybeder. Eğer AKP’deki reform teşkilatı küstürürse, Saadet ve MDP’ye oy kayması olur. Türkiye Ekonomisi: Yavaşlama başladı galiba 11 Eylül’de açıklanacak 2Ç2017 milli gelir büyümesi bir kez daha %5’i aşacak. 3Ç’de ise ivme %7’yi bulur. Bu rakamlar anlamlı mı? Hayır. TUIK’in ölçüm yönteminin hatalı olduğunu defalarca ifade ettik, bir yeni itiraz da kıdemli ekonomist Fatih Özatay’dan geldi. Ekonomide büyüme var, ama ölçülenden çok daha düşük. Ağustos ayında Ekonomik Güven Endeksi 4 yıllık zirve yaptı, ama endeksi iki kısımda incelemek lazım. Spinn Eğitim, Danışmanlık ve Teknoloji 0 212 270 55 70 SPINN HAFTAYA BAKIŞ 5 Eylül 2017 Salı Üretim ve toptan satışlara yönelik anketler güçlü, fakat sahadan gelen verilerle anketlerdeki iyimserlik örtüşmüyor. Bu konuda Paraanaliz’de geniş bir inceleme yazdık, linki burada. Özetleyelim. 2Ç sanayi, inşaat ve ticaret ve hizmetler anketlerinde istihdamda net-net daralma var, net ücretler de reel bazda geriliyor. Ekonomide verimlilik, aniden yüksek teknolojiye geçmediğimize göre yükselmedi. O zaman daha az çalışılan saat ve istihdam daha az üretim demektir. TUIK’in bu çelişkiyi açıklaması lazım. Bu çelişki çok önemli, açıklayacağız. Gelelim sanayi tarafına. İhracatta TİM rakamlarına göre Ağustos’ta da çift haneli artış sürdü. Ama ithalat daha hızlı artıyor, milli gelire net katkı 3Ç’de azalacak. Kapasite kullanım oranında gerileme sanayi üretiminde zirvenin geride kaldığının bir göstergesi olabilir: Nihayetinde ekonomide yavaşlama tezimiz için en sağlam delil tüketim tarafı. Aşağıda TUIK Tüketici Güven Endeksi’nin seyrini gösterdik (kırmızı çizgi, sol eksen): Spinn Eğitim, Danışmanlık ve Teknoloji 0 212 270 55 70 SPINN HAFTAYA BAKIŞ 5 Eylül 2017 Salı Tüketicinin son 3 ayda moralini bozulduğunu çok net şekilde görüyoruz. Aşağıda ise daha eski geçmiş olan BloombergHT (öncü) tüketici güven endeksi var, orada güven eksikliği çok daha net: Her zaman tüketim eğilimi alt-endeksinin harcamalarla sıkı bağlantısı olduğunu iddia ettik, eğer haklıysak, ekonomide yavaşlama belirgin. En son olarak kredilerde büyüme iyice yavaşladı. Özellikle, piyasa şartlarına göre hareket ettiğini varsaydığımız özel bankaların Y/Y kredi büyüme hacmi %10’a düştü. Bize göre ekonomide ivme kaybı çok belirgin. Bir kez daha sektörel istihdam anketlerine dönelim. İstihdam ve ücretlerin gerilemesi ekonominin bel kemiği olan hane halkı tüketiminin yakın zamanda toparlanmasının çok zor olduğunu gösterir, çünkü harcama gücü eksiliyor. Ekonomide ani duruş beklemiyoruz. Ne de olsa, bütçe yardıma koşacak. Turizm ve tarım da harcamalara destek verecek. Fakat kış aylarına girerken frenin acı seslerini duyacağız. Spinn Eğitim, Danışmanlık ve Teknoloji 0 212 270 55 70 SPINN HAFTAYA BAKIŞ 5 Eylül 2017 Salı Dış kırılganlık hortladı Temmuz ayında %80 genişleyen dış ticaret açığı hortlayan ödemeler dengesi “kırılganlığın” habercisi. Tabii, geçen sene darbe yaşanması ve altın ithalatı dış açığın bu denli genişlemesinde önemli rol oynadı. Yine de, verileri mevsim ve takvim etkisinden arındırdığımızda ithalat ivmesinin ihracat ivmesinin ötesine geçtiğini görürüz. Altın etkisini dışlasak dahi, ithalat ihracatla başabaş. İthalat ihracattan çok daha büyük bir meblağ tuttuğu için dış ticaret açığı mecburen genişleyecek. Turizm bu sene turist sayısı olarak bereketli geçiyor, ama turist başı hasılat %15 kadar zayıfladı. Almanya ile gerileyen ilişkiler yüksek randımanlı turist sayısını bir miktar daha azaltabilir. Hizmet gelirleri geçen yılı aşar, ama ödemeler dengesini düze çıkartmaz. Ancak kırılganlığın asıl nedeni, finans-dışı firmalar dış borçlarda net ödeme yapmaya başlarken, bankalarımızın da tahvil ihraçları dahil artık net F/X borç almaması. Zaten bu gelişmeyi TCMB’nin bir türlü rezerv biriktirememesinden de tespit ediyoruz. Sıcak para akımları sürdükçe ödemeler dengesi finansmanı sorun olmaz. Ama işte “kırılganlık” budur. Şoklar vurduğu anda hasar görmek. Finansal sistemin oynak ve kaprisli sıcak para akımlarının merhametine kalması arzulanan bir durum değil. Eylül’de sorun beklemiyoruz. Dolar’ın dirilmesinin mümkün olduğu Ekim ve sonrasında, TL için biraz daha karamsarız. Spinn Eğitim, Danışmanlık ve Teknoloji 0 212 270 55 70 SPINN HAFTAYA BAKIŞ 5 Eylül 2017 Salı Efektif fonlama faizi düşer mi? TL’nin Dolar’a karşı hızlı değer kazancı TCMB’nin efektif fonlama faizini indirilebileceği umudunu gündeme getirmiş olabilir. Bizce böyle bir adım çok erken olur. Öngörümüz Salı günü açıklanacak Ağustos TÜFE’nin A/A %0.1 yükselerek yıllığı %10’un üstüne taşıması. Efektif fonlamanın gerilemesi belki carry trade’i çok etkilemez, ama yerliler döviz/TL tercihini döviz lehine değiştirebilir. Ayrıca TL Döviz Sepeti’ne karşı henüz kayda değer ölçüde değer kazanmadı. Ufak bir sarsıntı dahi enflasyonun 2018’de de çift hanede kalması sonucunu doğurabilir. Bizce TCMB en az iki PPK toplantısı daha faizlerle oynamaz. TL’nin seyri ne olacak? Dolar hakkındaki Eylül ayına özel karamsar görüşümüzü ve Gelişmekte Olan Piyasalar’da (GOP, Ülkeler = GOÜ) boğa trendinin devam edeceğini vurguladık. Bu şartlar altında Dolar/TL 3.40 veya biraz altına sarkarsa şaşırmayız. Öte yanda, döviz girişleri cari dengede bozulmaya paralel azalırken, yerlilerin hala döviz almaya devam edeceği görüşündeyiz. Bu gelişmeler TL’nin Döviz Sepeti’ne karşı performansını sınırlar. Merkel’in üyelik müzakerelerini dondurma tehdidinin henüz piyasalar tarafından ciddiye alınacağını sanmıyoruz, ama şu kadarı kesin ki Ekim’den itibaren yalnız TL değil, tüm mali varlıklar için riskli bir dönem başlıyor. Dolar/TL de artık alıcı konuma geçeriz. Spinn Eğitim, Danışmanlık ve Teknoloji 0 212 270 55 70 SPINN HAFTAYA BAKIŞ 5 Eylül 2017 Salı TL mevduat faizleri Bankaların kredileri kısması ile pahalı TL mevduata ihtiyaç azalacak. Hazine’nin yüksek net borçlanma ihtiyacını büyük ölçüde sıcak paranın karşılayacağı düşüncesindeyiz. Eurotahvillerinde yeterince getiri bulmayan fonlar artık GOP yerel para cinsinden tahvillerde şanslarını deniyorlar ve 10 yıllık TL DİBS getiri çok yüksek, TL opsiyon volatilitesi ise çok düşük. Öte yandan, yerli mudi yüksek enflasyondan dolayı artık reel TL faizde ısrarcı ve hala dövizi tercih ediyor. Bu nedenle TL mevduat faizlerinde fazla gerilemeye de alan yok. Eğer hükümet yeni bir KGF dilimi başlatmazsa (ki bizce başlatsa da yekünü çok kısıtlı tutulacak), TL mevduat faizlerinde zirve %13 civarında kalacaktır. DIBS ve Borsa DİBS’de çok fazla prim ihtimali yok, belki 20-30 baz puan bir ralli daha görebiliriz. Hazine’nin borçlanma ihtiyacı yıl boyunca yüksek kalacak. Yabancılar bu kağıtlara talip, ama arz fazlası ikincil piyasada ralliye engel. TCMB’nin fonlamayı yüksek faizde tutması yerli traderların kağıda talebini azaltıyor. Borsa MSCI GOP Hisse Endeksine iskonto ile fiyatlanıyor. Bu iskonto da %25’in altına düşmediği için F/K ne olursa olsun, hisselerimiz hep cazip. Ayrıca her TCMB anketinde 2018 büyüme beklentisi de yukarı revize edildiği için kar tahminleri de paralel olarak yukarı revize edilir kanaatindeyiz. Değer kazanan TL ve durağan faizler de Borsa’ya destek olur. Bizce Endeks için hedef vermek çok manasız. Küresel risk iştahı sürdükçe BİST-100 yükselecek. Tek engel takasta payı %65’i aşan yabancı fonların mal bulmakta zorlanması olur. Spinn Eğitim, Danışmanlık ve Teknoloji 0 212 270 55 70 SPINN HAFTAYA BAKIŞ 5 Eylül 2017 Salı ÖNEMLİ: Bu gönderiyi başkaları ile paylaşmayalım lütfen. Raporlarımıza abone olmak isteyen dostlarınız ozlem.sengul@spinnconsulting.com‘a e-posta atarak abonelik şartlarımızı öğrenebilir. Fikri emeğimize saygınız için şimdiden teşekkür ederiz. Bu rapordaki veriler düzenli bir şekilde halka açık kaynaklardan elde edilip, yalnızca bu bilgilere yönelik yorumları iletmek üzere hazırlanmıştır. Rapordaki bilgilerin kullanımından doğacak sorumluluklar, ve olası zararlardan belge yazarı sorumlu tutulamaz. Bu yayın iznimiz olmadan, kopyalanamaz ve/veya dağıtılamaz; bilgisayar sistemlerine aktarılamaz Spinn Eğitim, Danışmanlık ve Teknoloji 0 212 270 55 70
