Türkiye de Kanser Kontrolü ve AR-GE Çalışmalarında Akademinin Rolü Prof. Dr. Taner DEMİRER TÜBA Konsey Üyesi TÜBA Kanser Çalışma Grubu Yürütücüsü AÜ. Tıp Fakültesi Hematoloji BD Öğretim Üyesi. 06-04-2016 Sağlık • Bir Ülkenin Sağlık Sistemi ve uygulamaları canlı bir organizma gibidir. • Sağlıkta bu zamana kadar mükemmeli yakalamış dünyada hiçbir ülke yoktur. • Her ülkenin sağlık ve uygulamaları ile ilgili problemleri vardır. • Temel amaç mümkün olduğunca sağlık hizmet ve uygulamalarında kalitenin arttırılması olmalıdır Sağlıkta Dönüşüm Projesinin Başarıları • 1) SSK Hastanelerinin Sağlık Bakanlığına devri • 2) Sağlık harcamalarında KDV nin % 8 e indirilmesi • 3)SSK, bağkur ve yeşil kartlıların serbest eczanelerden ilaç alabilmelerinin sağlanması • 4) SSK,bağkur ve yeşil kartlıların istedikleri sağlık kurumuna başvurabilmelerinin önünün açılmış olması • 5) Bütün sigorta kurumlarının tek ve modern bir SGK altında toplanması • 5) Her vatandaşımıza TC Kimlik numarası verilmesi Sağlıkta Dönüşüm Projesinin Başarıları • 6) Özellikle yeni ilaç fiyatlandırılmalarında EU ülkelerinden en düşük fiyatlı 2 ülkenin ortalamasının baz alınması • 7) Sağlık kurumlarının ülke genelinde gerek alt yapı gerekse de alet ve eğitimli personel yönünden hızla modernize edilmesi • 8) Tüp bebek, organ ve doku nakli uygulamaları gibi inovativ tedavilerin desteklenmesi ve önünün açılmış olması Sağlıkta Dönüşüm Projesinin Başarıları • 9) TÜBİTAK ın sağlık alanında son yıllarda büyük çağrı programları uygulamaya başlaması • 10)Kök hücre transplantasyonu tedavilerinde ülkemizde son 10 yılda önemli bir ilerleme kaydedilmiş olması • 11) Bilim ve Teknoloji Kurulunun sağlığı öncelikli alan ilan etmesi Ten Leading cause of death, 2011 World Cancer Report 2012 Types of Cancer Deaths Kanser Kontrolü ve Korunma • • • • • Erken Teşhis-KETEM ler Sigara ve Alkol kullanmama Obeziteden korunma Sedanter yaşamdan kaçınma Doğru Beslenme Erken Teşhis ve KETEM’ler-I • Son 10 yılda Sağlıkta Dönüşüm Projesi ile ülkemizde hem kanser tedavilerinin standardı önemli ölçüde yükselmiş hem de kanser hastalarının bu tedavilere ulaşımı ve çağdaş koşullarda tedavilerini almaları sağlanmıştır. • Gerek Dumansız Hava Sahası gerekse de Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezleri’ (KETEM) ile ülkemiz dünya genelinde sağlıkta büyük bir başarı hikayesi oluşturmuş ve takdir toplamıştır. Erken Teşhis ve KETEM’ler-II • Şu anda ülkemizde aktif olarak faaliyet gösteren 134 tane KETEM var olup yakın bir zamanda 100 adet Mobil KETEM’in faaliyete geçeceği beklenmektedir. • Kanserlerin 3’te birinin erken teşhis edilebildiği ve 3’te birinin de önlenebildiği göz önüne alındığında mobil ve yerleşik KETEM’ler ile erken teşhislerin sayısı artacak ve ölüm oranları düşecektir. Cancer Risk Factors TÜTÜNLE MÜCADELEDE 3 UNSUR! • Sigaraya başlamanın engellenmesi • Sigara içenlerin bırakması • Sigara dumanından pasif etkilenimin (ikinci el içiçiliğin)önüne geçilmesi What Binds Us What binds us? Common Modifiable Risk factors: • Tobacco • Unhealthy Diets • Physical Inactivity • Harmful use of Alcohol Common Health Systems Infrastructure: • Shared social determinants of health • Primary health care improvements • Availability of essential meds and techs • Health workforce for services in LMICs • Health financing and Lack of ODA funding targeted at NCDs in LMICs Co-morbidities: including depression, dementia, Alzheimer’s Common agenda: UN must take a lead on breaking the growth in NCDs as a global issue in terms of both health and development Tobacco killing 6 million per year DUMANSIZ HAVA SAHASI !!!!! Sağlıkta Dönüşüm Projesinin Başarıları • Sağlıkta Dönüşüm Projesinin en önemli başarısı: DUMANSIZ HAVA SAHASI !!!!!! • Çok başarılı olmuştur • Bütün dünyada takdir toplamış ve bir çok ülkeye örnek olmuştur. • Önceki Sağlık Bakanımız konu ile ilgili Harvard Medical School’ a davet edilmiş ve konferanslar vermiştir. Dumansız Hava Sahası Obezite ile mücadele • Sayın Bakanımız Mehmet Müezzinoğlu döneminde KSDB obezite ile mücadele ve halkımızda bu konuda uyanıklık oluşturulması yolunda önemli çalışmalar yapılmıştır. Eksersiz ve spor • Günde 1 saat tempolu yürüyüş meme kanserlerinin nüksünün önlenmesi ve azaltılmasında tamoksifen kadar etkilidir. • Eksersiz kanda Adrenalin ve IL-6 düzeylerini arttırmaktadır. • Adrenalin ve IL-6 sitotoksik T hücrelerini uyarmakta ve bu hücrelerin tümör hücreleri etrafında toplanmasına sebep olmaktadır. A run a day keeps tumour at bay Gıda-Beslenme ve Kanser-I • Obeziteden korunma ve alkol tüketiminin azaltılması dışında diyetin kanser riskini kesin olarak azalttığını gösteren spesifik bir kanıt bulunmamaktadır. • Bir başka ifadeyle yenildiği veya içildiği takdirde kanseri önlediği ya da tedavi ettiği gösterilen hiçbir gıda maddesi yoktur. • Sigara başta akciğer kanseri olmak üzere 20 civarında kanser türünü tetikleyen bir etkendir. Sigara tek başına diyet faktörleri ve beslenme alışkanlıklarından kaynaklanan kanserlerden daha fazla hastalığa neden olmaktadır. Gıda-Beslenme ve Kanser-II • Özellikle kırmızı etin kanser riskini arttırdığına ilişkin çok sayıda epidemiyolojik çalışma bulunmaktadır. Fazla kırmızı et tüketilmesi ile kolon, meme ve prostat kanseri sıklığının arttığını gösteren çalışmalar var. • Fazla kırmızı et tüketiminde izlenen kanser riski artışının nedeni belli değildir. • Epidemiyolojik çalışmalar diyetteki yağ miktarı ile kolon, meme ve endometriyum kanserleri arasında güçlü bir ilişki ortaya koymaktadır. ÖZET • Egzersiz, sağlıklı beslenme, stres azaltma, sigara, alkol ve diğer zararlı maddelerden kaçınma, enfeksiyonların önlenmesi (örneğin HPV ve HBV aşıları) ve erken tanı için yapılacak kanser taramaları kanserin önlenmesi için en önemli ve etkili yöntemlerdir. Kanserden Korunma • Vatandaşlarımızı Kanserden korumaya çalışırken ŞARLATANLARDANDA korumamız gerekir. Kanser hastalarının köpek balığı umudu MEDYANIN SON GÖZDESİ: SÜT ÜZERİNDEN ŞARLATANLIK.. Eşek sütü rafa giriyor Gülden AYDIN, Hürriyet Ekonomi 11 Mayıs 2015 Kırklarelili işadamının 3 milyon lira yatırımla kurduğu 225 eşekli çiftlik haziranda süt üretimine başlıyor. Birçok hastalığa iyi geldiği öne sürülen ‘eşek sütü’ toz haline getirilerek marketlerde 100 gramı 200 TL’den satılmaya başlanacak. Kanser Kontrolü ve Korunma-II • Gıda, beslenme ve kanser konusu görsel basın ve medyada en çok suistimal edilen konulardan birisidir. • Çoğu zaman konunun uzmanı olamayan kişilerin kanser hastaları ve yakınlarında kafa karışıklığına sebep oldukları bilinmektedir. • Bugün kanser hastalarının yaklaşık %40 ı tedavileri sırasında onkologlarından habersiz olarak alternatif tıp ürünlerini kullanmaktadırlar. Kanserden Kontrolü ve Korunma-III • Alternatif ya da tamamlayıcı tıp ürünleri bugün piyasa ekonomisinde önemli bir yer tutmaktadır. • Alternatif ya da tamamlayıcı tıp ürünleri Tarım Bakanlığımız tarafından değil Sağlık Bakanlığımız tarafından ruhsatlandırılmalıdır. • Bu konuda TÜBA Kanser ve Gıda çalışma grupları ‘Alternatif Tıp Ürünlerinin Ruhsatlandırılması’ konulu önemli bir sempozyum düzenleyecektir. Kanser Kontrolü ve Korunma-I • Sağlık konularında halkımızı doğru bilgilendirme için Sağlık Bakanlığımız, görsel ve yazılı medyamıza önemli görevler düşmektedir. • Yanlış bilgilendirmeler ve suistimaller için müeyyideler şarttır. • Yanlış bilgilendirmenin basın ve ifade özgürlüğü ile hiçbir ilişkisi yoktur. • Sağlık konularında medyada akredite ve kalifiye bilim insanlarının konuşması sağlanmalıdır. AR-GE Çalışmalarında Akademinin Rolü • TÜBA nın temel misyonu devlet, hükümet, bakanlıklar, kamu kurum ve kuruluşlarına bilim temelli danışmanlık yapmaktır. • Ülkemizi dünya bilim arenasında ve akademiler dünyasında temsil etmektir. • Ülkemizde bilimin kapasitesinin arttırılması yolunda bilim insanlarının değerlendirilmesi ve ödüllendirilmesi /GEBİP-TEÇEP-TÜBA Bilim Ödülleri. • Seçkin bilim insanlarının akademiye kazandırılması TÜBA ULUSAL KANSER POLİTİKALARI ÇALIŞTAYI RAPORU 27-28 HAZİRAN ‘14 EDİTÖRLER Prof. Dr. Taner DEMİRER Prof. Dr. Nur OLGUN Prof. Dr. Ahmet ÖZET TÜSEB YÖK UKE SAĞLIK BAKANLIĞI TÜBA TÜBİTAK TÜSEB ve UKE nın Temel Misyonları • Kanser tedavilerinde up to date standardizasyonun ülkemiz genelinde sağlanması, • Ülkemizde modern kanser tedavilerinin hastalarımıza sunumundaki kaliteyi daha da arttırmak, • Kanser tedavisinde Mükemmeliyet merkezleri (Center of Excellence) oluşturmak, • Kanserle ilgili yapılacak bilimsel çalışmaların bilimsel kontrolü ve önünün açılması • Daha fazla ürün, daha fazla patent, daha fazla makale ile ülkemizin dünya bilimsel arenasında impaktının arttırılması. • Alternatif ya da tamamlayıcı tıp ürünlerinin efektif kontrolü ve standardizasyonu • Çağdaş kanser tedavileri ile Sağlık Turizminde ülkemizin bölgesinde lider olmasını sağlamak TÜSEB ve UKE nın başarısı için: • TÜSEB’in merkezi Ankara’da olmalıdır. • TÜSEB mümkün olduğunca özerk olmalıdır. • TÜBİTAK’ın sağlık bilimleri ile ilgili her türlü faaliyet ve fonksiyonları tez elden TÜSEB’e devredilmelidir. • İlaç ve Eczacılık Kurumunun kanserle ilgili her türlü faaliyet ve fonksiyonları (bilimsel araştırmaların kontrolü, etik kurullar, ilaç ruhsatlandırma vs) UKE’ne devredilmelidir. TÜBA Konsey Üyeleri Cumhurbaşkanımızla TEŞEKKÜR EDERİM !!!