3. Hafta Aşılar ve Aktif İmmunizasyon AŞILAR VE AKTİF İMMUNİZASYON • Spesifik immun yanıt oluşturmak amacıyla, bir hayvana kontrollü olarak, uygun doz ve yolla immunojen verilmesi işlemine aşılama denir. • Aşılamadan sonra, aşıda bulunan mikrobiyal antijenlere karşı immun sistemin aktif çalışması sonucu immun yanıt oluşturulur. • Eğer vücut, aşıdaki etkenle ilk kez karşılaşıyorsa primer immun yanıt oluşumu söz konusudur. Bu durumda, bağışıklığın koruyucu düzeye çıkması için 1-2 haftalık bir sürenin geçmesi gerekir. Acil bağışıklık gerektiğinde, aşılamanın tek dezavantajı da budur. • Çoğu durumda, infeksiyon başladıktan sonra veya infeksiyonun bulaşmış olma riski yüksekse aşılama yapılmaz. • Normal koşullarda, aşılama ile uyarılan primer immun yanıttan sonra, hayvanın ikinci kez aşılanması veya infeksiyöz etkenle karşılaşması sekonder immun yanıtı doğurur. Bu yanıt bir kez başladıktan sonra, uzun süreli, etkili ve tekrar uyarılabilir bir bağışıklık verir. • Mikroorganizmaların bünyesinde antijen yapısında çok sayıda madde bulunur ve bu antijenlerin çoğuna karşı immun yanıt oluşabilir. Ancak bu immun yanıtın savunmada bir rolü yoktur. • Eğer antijen infeksiyonun patogenezisinde rol oynamıyorsa, buna karşın immun yanıt oluşsa bile infeksiyondan korunmayı sağlamayacaktır. Buna karşın, bakterinin sahip olduğu antijenlerden bazılarına karşı şekillenen immun yanıt etkili şekilde koruma sağlar. • Böyle antijenlere koruyucu antijen, bu antijenlere karşı oluşan immun yanıtla sağlanan bağışıklığa da koruyucu bağışıklık denir. Bu nedenle, aşılamalarda dikkate alınacak en önemli noktalardan biri, aşının koruyucu antijenleri içermesi ve bunlara karşı hayvan vücudunda koruyucu bağışıklığın gelişip gelişmediğinin bilinmesidir. hemagglu(ninvirusunhedefhücrelerebağlanmasınıve viralgenomunhücreiçerisinegirmesinisağlayanbirlek(ndir Nöraminidaz ise virus partiküllerinin hücre dışına çıkmasında rol alır. Bunu konakçı hücrenin sialik asit rezidülerini alarak yapar. • Eğer aşılamada amaç, bireysel bağışıklıktan çok büyük hayvan popülasyonlarında hastalığı kontrol etmekse sürü bağışıklığı kavramı üzerinde durmak gerekmektedir. • Sürü bağışıklığı, bir hayvan popülasyonunda belli orandaki immun hayvanlarla, popülasyonun tümünün korunmasıdır. • Sürü bağışıklığı sağlamak için gerekli bağışık hayvan oranı genellikle %70-80’dir. Diğer bir deyişle, bir popülasyondaki hayvanların %70-80’ini aşılayarak, sürünün çoğunu infeksiyondan korumak mümkündür. Çünkü, hayvanların belirli çoğunluğunun bağışık olması, infeksiyonun yayılmasını önlemeye yeter.