PowerPoint Sunusu

advertisement
Konu Özeti
Birinci Dünya Savaşı’nı başlatan suikastın 100. yılında Hotel Europe
büyük bir etkinliğe hazırlanmaktadır. O gün, otelin çatısında yapılan
TV yayınında sabit politik duruşlar birdenbire asırlık tartışmalara yol
açarken, otel müdürü aylardır maaşlarını alamayan ve tam da bu
önemli günde grev yapmaya karar veren çalışanları “kendine özgü”
yöntemlerle engellemeye çalışmaktadır. Grev sözcüleri bir bir
ortadan kaybolurken en önemli konuklardan birini korumaya çalışan
polisin tek derdi ise eşinin almak istediği kanepenin fiyatıdır.
Yönetmen: Danis Tanović
Oyuncular: Jacques Weber, Snežana Vidović, Izudin Bajrović, Vedrana Seksan, Muhamed Hadžović
Bernard-Henri Lévy´nin “Hotel Europe” adlı oyunundan uyarlanan
film,
içinde bulunduğu coğrafyanın derin bir özetini çarpıcı bir
şekilde gözler önüne seriyor. “Tarafsız Bölge”yle “Yabancı Dilde En
Ülke: Fransa, Bosna-Hersek
İyi Film Oscar”ını; “Bir Hurdacının Hayatı”yla “Gümüş Ayı Ödülü”nü
Dağıtım: M3 Film
kazanan filmin yönetmeni Danis Tanović, SARAYBOSNA’DA ÖLÜM /
Yapım: Amra Bakšić Čamo, François Margolin
DEATH IN SARAJEVO ile de Berlin’de “Gümüş Ayı Ödülü”ne ve
İthalat: Calinos Films
“FIPRESCI Ödülü”ne layık görüldü.
OTEL
Danis Tanović‘in
Bu aslına benim Saraybosna’da çektiğim
Yorumları
ilk filmim. Niye böyle oldu bilmiyorum
çünkü daha önce Hindistan (TIGERS),
İrlanda ve İspanya’da (TRIAGE) bile film
HOTEL EUROPE
Bu
projenin
temeli
Haziran’ında,
Tiyatro’da
FRANSIZ VIP
prömiyerini
2014
Saraybosna’da,
yapan
Ulusal
Bernard-Henri
Lévy
çekmiştim.
provalarını, filmin sonundaki görüntüler
Jacques Weber, Fransız film ve tiyatro
ise
aktörleri arasında en büyüklerden biri.
gerçekten
prömiyerden.
Saraybosna’daki
Onun dışındaki her şey
Tiyatro
versiyonunda
da
kendisinin
oyunu “Hotel Europe”a dayanıyor. Oyun
benim ürünüm. Tarihimizdeki en kanlı
oynadığını düşünürsek SARAYBOSNA’DA
Saraybosna’daki
Franz
yüzyıla modern bir bakış. Bu trajediyi
ÖLÜM’deki
yıldönümü
nasıl arkamızda bırakamadığımız, yeni
konusunda kafamda en ufak bir şüphe bile
üzerine yapacağı konuşmayı tekrar tekrar
modeller, yeni kahramanlar, yeni bir tarih
olmaması normal. Bu karakter aslında
prova eden bir adamın monoloğundan
yaratamadığımızla
Bosna’da
oluşuyor. Bana da bu oyunu çekmem
kimse gelecekle ilgili konuşmuyor.
Ferdinand’ın
otel
100.
odasında
Ölüm
teklif edildi fakat birkaç prova izledikten
sonra
kafamda
bu
oyunun
etrafına,
ruhunu oyarak ama fikirlerini biraz daha
genişleterek bir film inşa etme fikri oluştu.
Fransız
VIP
konuşmacının
sözleri
tamamen
Lévy’nin oyunundan alınma.
Otele varışını görüyoruz, odasındaki
ilgili.
Neredeyse
rolü
olan
onun
Saraybosna’ya
gerçekten
aşığım ve orada bir film daha çekmek
için
sabırsızlanıyordum.
Filmi
eski
okula Çekimleri bir gün durdurmak zorunda kaldık
giderken sürekli önünden geçerdim. Bu çünkü bir gün bir anda polis içeri girdi ve otel
yüzden onunla aramda duygusal bir bağ müdürünü vergi kaçırmaktan gözaltına aldı, otel
Otele
yakın
oturuyorduk
ve
haline de bir günlüğüne kapatıldı. Bunun sonucunda
gelmiş durumda. İronik bir şekilde savaş otel çalışanları isyan ettiler ve protesto
sırasında ilk sniper mermisi de o otele gösterileri düzenlediler.
var.
Şehrimizin
isabet
etmişti.
bir
sembolü
30
yıllık
bugünkünden iyi günler görmüştür.
Holiday Inn’de çektik. Otel 1984 Kış
var. Ama görsel olarak olayları çekici kılmak da
zorlu bir süreç haline geliyor. Yeni şeyler
denemeyi de seviyorum. Şartlara ters olsalar
hatırlama
bile. Yerimiz dar olmasına rağmen filmin
bakımından Bernard Lévy’nin alter egosu.
sürekli hareket halinde olmasını istedim. Bu, üç
Lévy tam bir Bosna dostu ve onun Fransız
ayrı
konuşmacının Gavrilo Princip ismini bir
türlü
doğru
telaffuz
sahnelerdeki
Yabancıların
edememesi
mizahını
aslında
gibi
zor
Olimpiyatları
için
bir
Modern
karşılaştıklarında
zamanlar gençtim ve iyi hatırlıyorum.
üzerine eğlenceli bir hatırlatma.
önemli
açılmıştı.
isimlerimizle ve karmaşık kimliklerimizle
bocaladıkları
hikayelerinin
birbirlerine
oldu. Çatıda TV programı, ortada resmi otel
tarihimizin
nasıl
katın
bağlanmasını sağlamada bana çok yardımcı
seviyorum.
bizim
Bütün filmi tek bir mekanda, özellikle de bir
otelde çekmenin tabii ki belli lojistik avantajları
oynaması
biteni
HAREKET
ömründe
parçası.
O
işleri ve bodrumdaki serseriler. Otel çalışanları
Çekim sırasında gerçek hayatın kurguya
ne kadar yakın olduğunu da o otelde
gördüm.
neredeyse görünmezler ama bütün katları
birbirlerine bağlayan da onlar. Dolayısıyla biz
de onlarla birlikte hareket ediyoruz.
GERÇEK ZAMAN
Filmde hiç saati göstermedim ama dikkatli
seyrederseniz
hikayenin
başlangıç
ve
bitiş
saatlerini fark edebilirsiniz. Fransız VIP otele
geldiğinde saat 4:40 hikaye bittiğinde de 85
dakika sonrası. Dolayısıyla film aslında gerçek
zamanlı
olarak
seyircilerin
ilerliyor.
özellikle
bunu
Film
yaparken
düşünmemelerini,
sadece içten içe fark etmelerini istedim. Bu
durumun
filme
belli
bir
enerji
kattığını
düşünüyorum.
GREV
Otel çalışanları grev kararı aldıklarında Lamia ve
annesi Hatice karşı taraflarda yer alıyorlar.
Bosna ve bölgedeki diğer ülkelerde Hatice gibi
kadınlar
savaştan
yerlerini
kaybettiler
zorlandılar.
sonra
ve
toplum
içindeki
sessiz
kalmaya
Arada bir cılız seslerini çıkarmaya çalıştılar
Oteldeki iki jenerasyon da hayatta kalmaya
ama başarısız oldular ve bunun sonucunda
çalışıyor. Fransız VIP’nin konuşması ve klasik
son derece az paralara çalışmaya zorlandılar.
müzik
Bunu da benim için anlaması çok güç bir
ilgilendirmiyor.
şekilde
kabulleniyorlar.
Lamia’nın
konseri
onları
zerre
kadar
dahil
olduğu genç jenerasyon ise dışarıdan daha
Bosna’da
enerjik ve hırslı görünüyor. Biz de onların
hemen hemen yok gibi. Bu aslında modern
gerçek
düşünüyoruz
toplumun bir hastalığı. Aslında hiçbir önemi
ama öyle değiller. Hepsi aslında sadece
olmayan meselelerle zehirleniyoruz. Filmde
kendileri için savaşıyorlar. Bugün Bosna’da
çalışanların hikayesi de eski anlamsız sosyal
hakim
Çoğu
tartışmalardan ilham aldı. Bu tartışmalar hep
entelektüel ya sustu ya da kayboldu. Diğerleri
anlamlı konulara çözüm getirmek isterler
ise hakim olan kitlenin duymak istediklerini
ama hep bir şekilde geride kalırlar.
savaşçılar
olan
olduğunu
düşünce
fırsatçılık.
söylemekten başka bir şey yapmıyorlar. Son
25 yıldır geçiş adını verdiğimiz bu bataklığa
saplanmış durumdayız ve her hareketimiz
bizi daha da dibe çekiyor gibi.
bugün
kültür-sanat
etkinlikleri
GAVRILO PRINCIP
102 yıl önce Sayabosna’da Gavrilo Princip
Bir
adlı 18 yaşındaki bir genç, Arşidük Franz
izlerinden oluşan bir anıt vardı. Savaş sırasında
ne
Ferdinand’ı öldürerek 1. Dünya Savaşı’nın
kaldırıldı ve çalındı. Bugün bile ona ne olduğunu
şekilleniyor. Milli kimlik en önemli mesele
başlamasına sebep
oldu. Onun aslında
kimse bilmiyor. Balkanlarda adına ne dersek
haline geldi. Sırf Hırvatistan’da doğan bir
milliyetçi
terörist
diyelim hepimiz aynı dili konuşuyoruz. Aynı
Sırp olduğu için Nikola Tesla’yı takdir
tarihi, aynı kültürü paylaşıyoruz. Bugün bile
etmekten vaz mı geçmeliyim?
kahraman
bir
bir
Sırp
özgürlük
mi
yoksa
savaşçısı
mı
zamanlar
olduğu tartışmaları beni gerçekten çok
bütün
kızdırıyor. Bu hararetli tartışma 100 yıl
görünüyorlar.
Saraybosna’da
şehirlerimiz
Princip’in
birbirlerinin
aynı
ayak
Fakat son 25-30 yıldır bütün konuşmalar
kadar
farklı
olduğumuz
etrafında
gibi
sonra hala devam ediyor!
SEVGİ - NEFRET İLİŞKİSİ
Aslında TV gazetecisi Vedrana ve günümüz Gavrilo Princip’i (tamamen kurmaca) arasındaki tartışma hepimizin tarihinin bir özeti.
Hepimizin kendine ait bir fikri var. Bunların üzerine tartışıyoruz ve birbirimizden nefret ediyoruz. Tavizler veriyoruz ama daha sonra
ihanet yüzünden kendimizi suçlu hissediyoruz. Hatta çoğu zaman birbirimize çekici bile geliyoruz.
Sonuçta Vedrana ve Gavrilo birbirleriyle tanışıp aşık olabilecek iki çekici insan. Bunu itiraf etmek zor ama bence bu sevgi - nefret
ilişkisi aynaya bakmaktan geliyor. Başkalarına bakıyoruz ve onlardan nefret ediyoruz çünkü aslında kendimizden nefret ediyoruz.
DÖNÜŞÜMLER VE METAFORLAR
SARAYBOSNA’DA
bizim
TARAFSIZ BÖLGE’yi hatırlıyorum. Sonda,
Filmlerimi
dönüşümümüz hakkında çok “Bosnalı”,
adam mayının üzerinde ayakta dururken
bırakıyorum. Herhangi bir cevap vermeye
“Balkan” bir film. Bu dönüşümümüz daha
herkes
ettiğini
çalışmıyorum. Seyircinin kafa yormasını
ne
kendime
düşünmüştü. 30 yıl geçti ve günümüzde
istiyorum. İnsanlar bana gelip filmimi
sormadan da edemiyorum. 30 yıl oldu.
aynı metaforu dünya için kullanabiliriz.
seyrettikten
Benzer
Avrupa
Aslında hikayelerimi metaforlar üzerinden
üzerinde
ülkelerinde de yaşandığını düşünüyorum.
değil insani açıdan yazıyorum ama seyirci
söylerlerse işte o zaman iyi bir iş yapmış
Ne kadar egzotik görünürsek görünelim
bir metafor yaratıyorsa neden olmasın?
olduğumu hissederim.
kadar
sürecek
hikayelerin
ÖLÜM
kendi
diğer
Bosna’yı
temsil
yorumlama
sonra
üç
bir
saat
işini
şeyler
onlara
içerken
konuştuklarını
aslında Münih’e birkaç saat uzaklıktayız.
SAATLİ BOMBALAR
Avrupa projesinin hayali, savaşları durdurmak ve geçmişteki problemlere rağmen herkesin özgürce seyahat edebileceği ve
yaşayabileceği bir alan oluşturmaktı. Ama bugün Avrupa, teknokratlar tarafından yönetilen bir Hristiyan kulübü haline gelmiş
durumda. Ayrıca aşırı sağ yükselişte ve başa gelirlerse işimiz bitik demektir! Umarım birkaç yıl sonra bu karamsarlığımı gülerek
hatırlarım. Sonuçta hiçbir şey kaderimiz değil. Tarih her gün yeniden yazılıyor. Bazı jenerasyonlar diğerlerinden daha iyi iş çıkarıyorlar.
İnsanlar her zaman mevcut düzenden bıkıyorlar ve değişim istiyorlar. Dünyanın geçmişteki halinden daha iyi durumda olduğunu
düşünüyorum fakat etrafta fazlasıyla saatli bomba mevcut.
Danis Tanović
SARAYBOSNA’DA ÖLÜM, Danis Tanović’in
Tanović’in ilk filmi, 2001 tarihli NO MAN’S
yedinci filmi. Ayrıca Saraybosna’da çektiği ilk
LAND / TARAFSIZ BÖLGE ise En İyi Yabancı
film. Danis’in bir önceki filmi, Bollywood
Film dalında Oscar ve Altın Küre ödüllerine
yıldızı Emraan Hamshi TIGERS, Hindistan’da
layık
çekildi
ortasında 1993 yılında geçen film aynı zamanda
ve
prömiyerini
2014
Toronto
görülmüştü.
Film
Bosna
Festivali
ve
Savaşı’nın
Avrupa
tam
Uluslararası Film Festivali’nde yaptı. Daha
Cannes
önceki filmi AN EPISODE IN THE LIFE OF AN
Ödülleri’nden de En İyi Senaryo ödülleriyle
IRON PICKER / BİR HURDACININ HAYATI ile
dönmüştü. Film, dünya genelinde aldığı 40’ın
2013 Berlin Uluslararası Film Festivali’nde En
üzerinde ödülle gelmiş geçmiş en başarılı ilk
İyi Aktör dahil iki Altın Ayı kazanmıştı.
filmlerden biri olma özelliğini taşıyor.
FİLMOGRAFİ
2016 – SARAYBOSNA’DA ÖLÜM / DEATH IN SARAJEVO
2014 – TIGERS
2013 – BİR HURDACININ HAYATI / AN EPISODE IN THE LIFE OF AN IRON PICKER
2010 – GÜZEL BİR HAYAT DÜŞLERKEN / CIRKUS COLUMBIA
2009 – BÜYÜK GİZEM / TRIAGE aka SHELL SHOCK
2005 – L‘ENFER (HELL)
2001 – TARAFSIZ BÖLGE / NO MAN‘S LAND
Film
Download