FİNANSAL YÖNETİM

6. Bölüm
HAYAT DIŞI
SİGORTALAR
Yrd. Doç. Dr. Beyhan YASLIDAĞ
AMAÇLARIMIZ:
Bu bölüm tamamlandığı zaman aşağıda yer alan bilgi ve becerilere sahip olunabilecektir:
 Sigorta hakkında genel bilgiler
 Sigorta türleri
 Sigorta türleri arasında yer alan elementer sigorta ve özellikleri
 Elementer sigorta türleri
ANAHTAR KAVRAMLAR
 Sigorta
 Sigorta türleri
 Elementer sigorta
© Her hakkı Sakarya Üniversitesi Sürekli Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezine aittir. Yazılı izin
olmadan kaynak olarak dahi gösterilip kullanılamaz. Bunu yapanlar hakkında yasal işlem başlatılır.
1
İÇİNDEKİLER
1. Sigortanın Tanımı
2. Sigorta Türleri Ve Ana Branşları
2.1. Sosyal Sigorta
2.2. Elementer (Mal ) Sigortalar
2.3. Elementer Sigorta Türleri
2.3.1. Yangın Sigortaları
2.3.1.1. Yangına Bağlı Kar Kaybı Sigortası
2.3.1.2. Zorunlu Deprem Sigortası-Dask
2.3.1.3. Kaza Sigortaları
2.3.1.3.1.
Oto Sigortaları
2.3.1.3.1.1.
Trafik Sigortası
2.3.1.3.1.2.
Yeşil Kart Sigortası
2.3.1.3.1.3.
Kasko Sigortası
2.3.1.3.1.4.
İhtiyari Mali Sorumluluk Sigortası
2.3.1.3.1.4.1. Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk
Sigortası
2.3.1.3.1.4.2. Karayolu Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi
Kaza Sigortası
2.3.1.3.2.
Oto Dışı Sigortalar
2.3.1.3.2.1.
Hırsızlık Sigortası
2.3.1.3.2.2.
Cam Kırılması Sigortası
2.3.1.4. Nakliyat Sigortaları
2.3.1.4.1.
Emtia Nakliyatı Sigortaları
2.3.1.4.2.
Kıymet Nakliyatı Sigortaları
2.3.1.4.3.
Tekne Sigortaları
2.3.1.5. Mühendislik Sigortaları
2.3.1.5.1.
İnşaat Bütün Riskler Sigortası
2.3.1.5.2.
Montaj Bütün Riskler Sigortası
2.3.1.5.3.
Makine Kırılması Sigortası
2.3.1.5.4.
Elektronik Cihaz Sigortası
2.3.1.6. Tarım Sigortaları
2.3.1.6.1.
Dolu Sigortaları
2.3.1.6.2.
Sera Sigortaları
2.3.1.6.3.
Hayvan Hayat Sigortaları
2.3.1.7. Sorumluluk Sigortaları
2.3.1.7.1.
Karayolları Motorlu Araçlar Mali Sorumluluk Sigortaları
2.3.1.7.2.
Tehlikeli Maddeler Zorunlu Sorumluluk Sigortası
2.3.1.7.3.
Tüpgaz Zorunlu Sorumluluk Sigortası
2.3.1.7.4.
Özel Güvenlik Mali Sorumluluk Sigortası
2.3.1.7.5.
Kıyı Tesisleri Deniz Kirliliği Zorunlu Mali Sorumluluk
Sigortası
2.3.1.7.6.
Zorunlu Sertifika Mali Sorumluluk Sigortası
© Her hakkı Sakarya Üniversitesi Sürekli Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezine aittir. Yazılı izin
olmadan kaynak olarak dahi gösterilip kullanılamaz. Bunu yapanlar hakkında yasal işlem başlatılır.
2
2.3.1.7.7.
Yapı Denetimi Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası
2.3.1.7.8.
Asansör Kazalarında Üçüncü Kişilere Karşı Sorumluluk
Sigortası
2.3.1.7.9.
İşletme Ve Ürün Sorumluluk Sigortası
2.3.1.7.10.
İşveren Sorumluluk Sigortası
2.3.1.7.11.
Mesleki Sorumluluk Sigortası
2.3.1.7.12.
2.3.1.7.13.
Üçüncü Şahıslara Karşı Mali Sorumluk Sigortası
Hukuksal Koruma Sigortası
© Her hakkı Sakarya Üniversitesi Sürekli Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezine aittir. Yazılı izin
olmadan kaynak olarak dahi gösterilip kullanılamaz. Bunu yapanlar hakkında yasal işlem başlatılır.
3
HAYAT DIŞI SİGORTALAR
1. SİGORTANIN TANIMI
Sigorta aynı riske maruz kalan kesimlerin sigorta şirketi tarafından bir araya toplandığı ve
risk gerçekleştiğinde ödenen primlerden oluşan fondan hasarın karşılandığı bir havuz
sistemidir. Önemli olan çok sayıda insandan toplanan küçük primlerin toplamının az sayıda
insanın karşılaşacağı zararı karşılayabilmesidir. Sigorta uygulamasında, riskin
gerçekleşmesi nedeniyle uğranılacak zarar bu alanda uzmanlaşmış bir kurum olan
sigortacıya belli bir prim karşılığında bir sözleşme kapsamında devredilmektedir.
Sigorta daha geniş bir ifade ile; birbirine benzeyen veya birbirinin aynı olan çeşitli
rizikolara uğrayacak olan kişilerin bu işi meslek edinen ve ticari bir faaliyet olarak üstlenen
oluşum ve organizasyonlara (sigorta şirketleri) belirli bir karşılık (prim) ödeyerek taraflar
arasında kararlaştırılan süre içerisinde teminat altına alınan risklerin (rizikonun)
gerçekleşmesi halinde ortaya çıkan zararın giderilmesi için bir talep hakkına sahip
olunması olarak ifade edilebilir.Sigorta riski ortadan kaldırmaz, riskin gerçekleşmesi
halinde oluşacak maddi zararı karşılar. Kişi, sigorta primi ödeme yoluyla taşıdığı bu riski
sigorta şirketine transfer eder. Aynı riske maruz kalan kişiler bir araya gelerek gerçekleşen
riskleri hep birlikte karşıladıklarında, kişi başına düşen ödeme miktarı düştüğünden büyük
bir risk bile herkes için karşılanabilir hale gelebilir. Bir araya gelen kişi sayısı ne kadar
fazla olursa, kişi başına düşen zarar miktarı o kadar tahmin edilebilir hale gelir. Olasılık
hesaplarında BÜYÜK SAYILAR KANUNU adı verilen bu uygulama ile riske konu olan
kıymetlerin sayısı ne kadar fazla olursa, gerçekleşecek hasar, riskin oluşma ihtimaline o
kadar yakın olmaktadır.
Türk Ticaret Kanunu’nun 1263/1 maddesine göre sigorta;
“ Sigorta bir akittir, bununla sigortacı bir prim (ücret) karşılığında diğer bir kimsenin para
ile ölçülebilir bir menfaatini zarara uğratan bir tehlikenin meydana gelmesi halinde
tazminat vermeyi yahut bir veya birkaç kimsenin hayat müddetleri sebebiyle veya
hayatlarında meydana gelen belli birtakım olaylar dolayısıyla bir para ödemeyi üstüne
alır.”
Yeni Türk Ticaret Kanunu (6.Kitap: Sigorta Hukuku)
Kanun No: 6102
Kabul Tarihi: 13.01.2011
Resmi Gazete Tarihi: 14.02.2011
Resmi Gazete No: 27846
Sigorta sözleşmesi, sigortacının bir prim karşılığında, kişinin para ile ölçülebilir bir
menfaatini zarara uğratan tehlikenin, rizikonun, meydana gelmesi hâlinde bunu tazmin
etmeyi ya da bir veya birkaç kişinin hayat süreleri sebebiyle ya da hayatlarında gerçekleşen
bazı olaylar dolayısıyla bir para ödemeyi veya diğer edimlerde bulunmayı yükümlendiği
sözleşmedir.Ruhsatsız bir şirket ile onun bu durumunu bilerek yapılan sigorta sözleşmeleri
hakkında Türk Borçlar Kanununun 604 ve 605 inci maddeleri uygulanır. Türkiye’de
yerleşik olmayan sigorta şirketleriyle kurulan sigorta sözleşmelerinde bu hüküm
uygulanmaz.
© Her hakkı Sakarya Üniversitesi Sürekli Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezine aittir. Yazılı izin
olmadan kaynak olarak dahi gösterilip kullanılamaz. Bunu yapanlar hakkında yasal işlem başlatılır.
4
2.SİGORTA TÜRLERİ VE ANA BRANŞLARI
SİGORTA TÜRLERİ
2.1.SOSYAL SİGORTA
Sosyal güvenlik sistemi; bir dizi kamu önlemi ile hastalık, doğum, iş kazası, işsizlik, iş
göremezlik, yaşlılık, ölüm gibi nedenlerle ortaya çıkabilecek ekonomik ve sosyal
rahatsızlıklara karşı, toplumun kendini koruması olarak ifade edilebilen bir kavramdır. T.C.
ANAYASASI’nın 60. Md. Göre, Herkes sosyal güvenlik hakkına sahiptir ve Devlet bu
güvenliği sağlayacak gerekli tedbirleri almak ve gereken teşkilatı kurmakla yükümlüdür.
Türkiye’de sosyal güvenlik sistemi, malullük, yaşlılık, ölüm ,iş kazaları, meslek
hastalıkları, hastalık, işsizlik maaşları ve sosyal yardımlar olarak güvence sağlamaktadır.
Bu güvenceler uzun yıllar boyunca Sosyal Sigortalar Kurumu (SSK) , T.C. Emekli Sandığı
ve Esnaf ve Sanatkârlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu (BAĞ –
KUR ) tarafından sağlanmış olmakla birlikte yaşanan finansal ve yönetimsel sorunların
sonucunda 20/05/2006 tarihli ve 26173 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan 5502 sayılı
Sosyal Güvenlik Kurumu Kanunu ile sosyal güvenlik kurumları birleştirilerek “Sosyal
Güvenlik Kurumu-SGK” adını almıştır.
2.2.ELEMENTER (MAL ) SİGORTALAR
Mal varlığı değerlerinin oluşturduğu, sigortalının uğradığı zararları tazmin etmek üzere
yapılan sigortadır. Tazminat Sigortası olarak da adlandırılabilen bu sigortanın konusu,
değeri para ile ölçülebilen ve önceden belirlenebilen her türlü mal, hak ve alacaklardır. Bu
sigortalarda temel kural, sigortaya konu olan malın değerinin sigorta değerine eşit
olmasıdır. Eşitliğin olmadığı durumlarda aşkın ve eksik sigorta hükümleri uygulanır. Mal
sigortalarında sigortacı tazminatı ödedikten sonra sigorta ettirenin üçüncü kişilere karşı
sahip olduğu dava haklarını elde eder yani sigortacı, sigorta ettirenin halefi olur.
© Her hakkı Sakarya Üniversitesi Sürekli Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezine aittir. Yazılı izin
olmadan kaynak olarak dahi gösterilip kullanılamaz. Bunu yapanlar hakkında yasal işlem başlatılır.
5
2.3.ELEMENTER SİGORTA TÜRLERİ




Yangın Sigortaları
Yangına Bağlı Kar Kaybı Sigortası
Zorunlu Deprem Sigortası-DASK
Kaza Sigortaları
o Oto Sigortaları
 Trafik Sigortası
 Yeşil Kart Sigortası
 Kasko Sigortası
 İhtiyari Mali Sorumluluk Sigortası
o Oto Dışı Sigortalar
 Hırsızlık Sigortası
 Cam Kırılması Sigortası
 Sorumluluk Sigortaları
 Nakliyat Sigortaları
o Emtia Nakliyatı Sigortaları
o Kıymet Nakliyatı Sigortaları
o Tekne Sigortaları
 Mühendislik Sigortaları
o İnşaat Bütün Riskler Sigortası
o Montaj Bütün Riskler Sigortası
o Makine Kırılması Sigortası
o Elektronik Cihaz Sigortası
 Tarım Sigortaları
o Dolu Sigortaları
o Sera Sigortaları
o Hayvan Hayat Sigortaları
2.3.1.YANGIN SİGORTASI
Yangın sigortası özel veya ticari amaçla kullanılan her türden bina ve muhteviyatı,
kendiliğinden meydana gelen yangın, yıldırım, infilak ile bunlardan kaynaklanan buhar,
hararet, duman gibi tehlikelerin neden olduğu fiziki hasarlara karşı teminat altına alan
sigortadır. Ayrıca, meydana gelmiş olan yangını söndürmek, dolayısıyla muhtemel hasarı
azaltmak amacıyla, su veya başka bir kimyevi madde ile yapılan müdahalelerin sonucunda
ortaya çıkan fiziki hasarlar da, bu sigortanın kapsamına dahildir. Sigortanın teminat
kapsamı; Standart yangın poliçesinde hariç tutulmuş grev, lokavt, kargaşalık, halk
hareketleri, kötü niyetli hareketler, terör, deprem ve yanardağ püskürmesi, fırtına, kar
ağırlığı, sel veya su baskını, yer kayması, dahili su ve kara, hava ve deniz taşıtlarının
sigortalı kıymete çarpması gibi ek tehlikeler olarak adlandırılan risklerin yanı sıra,
meydana gelmiş olan fiziki bir hasara bağlı olarak ortaya çıkan mali hasarlar, enkaz
kaldırma masrafları, kira kaybı ve yangın ve infilak mali sorumluluğu da, yine yangın
sigortası kapsamında temin edilebilmektedir.
Yangın sigortasında kullanılan “bina değeri” terimi sigortalı kıymetin tamamıyla yeniden
inşası halinde oluşacak maliyeti içermektedir. Bu maliyetin içinde arsa değeri ve binanın
bulunduğu bölgeye göre oluşan değeri yer almamaktadır. Yapı tipine ve kullanılan inşaat
malzemesinin kalitesine göre bu maliyetler yaklaşık olarak hesaplanır. Hasar durumunda
ilk olarak “hasar ihbarı”nda bulunulması gerekmektedir. Hasar ihbarı esnasında poliçe
© Her hakkı Sakarya Üniversitesi Sürekli Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezine aittir. Yazılı izin
olmadan kaynak olarak dahi gösterilip kullanılamaz. Bunu yapanlar hakkında yasal işlem başlatılır.
6
numarası, tahmini hasar meblağı, hasarın oluş şekli, oluş tarihi gibi bilgiler önemlidir.
Daha sonra istenecek evraklar hasar gören malın veya hasarın türüne göre belirlenecektir.
Sigorta şirketleri konutlar ve işyerleri için paket poliçeler düzenleyerek, bu teminatları tek
poliçeyle güvence altına almaktadırlar. Paket poliçeler ile yangın, yangın mali sorumluluk,
yangının birçok ek teminatı ve kaza sigortalarının konusuna giren hırsızlık, cam kırılması
ve ferdi kaza teminatları birlikte verilmektedir.
2.3.1.1.YANGINA BAĞLI KAR KAYBI SİGORTASI
Bir işletmede yangın ve diğer riskler sonucu meydana gelen maddi hasar, yangın poliçesi
ile karşılanır. Ancak bu hasarın gerçekleşmesi nedeniyle işin durmasından doğacak
kayıpları (ciro düşmesi, masraf artışı vb.) kâr kaybı sigortası karşılar. Bu sigorta ile kar
kaybı teminatı verilecek durumlar, ilgili yangın sigorta sözleşmesinde teminat altına
alınmış olan haller arasından, sigorta ettiren ile sigortacı tarafından serbestçe
belirlenir.Yangına bağlı kar kaybı sigortasında, hasarın meydana geldiği andan, ticari
faaliyetin durma veya aksaması tamamen giderilerek normal faaliyete devam olunmasına
kadar geçecek süre içinde ve poliçede belirtilen azami tazminat süresini aşmamak
kaydıyla, meydana gelecek kar kaybı ödenir. Sigortacının sorumluluğu, sigorta poliçesinde
belirtilen sigorta bedeliyle sınırlıdır.
Sigortalı, hasar anında ticari faaliyetine imkanlar ölçüsünde devam ederek kar kaybını
önlemeye, azaltmaya ya da hafifletmeye yönelik önlemleri almakla yükümlüdür. Acil
önlemlere ve sigortacı tarafından alınması istenilen önlemlere ilişkin giderler, sigortacı
tarafından ödenir. Poliçede aksi kararlaştırılmadıkça sigorta bedeli brüt kardır.
2.3.1.2.ZORUNLU DEPREM SİGORTASI – DASK
Zorunlu Deprem Sigortası ile, depremin, yangın, infilak ve yer kayması dahil, sigortalı
binalarda ve temellerinde, doğrudan neden olacağı maddi zararlar, sigorta bedeline kadar
Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK) tarafından teminat altına alınmıştır.
27 Eylül 2000 tarihinde yürürlüğe giren Zorunlu Deprem Sigortası’nı;
- 587 sayılı Kanun Hükmünde Kararname gereğince, 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu
kapsamındaki bağımsız bölümler (Ortak yerler dahil),
- Tapuya kayıtlı ve özel mülkiyete tabi arazi ve arsalar üzerinde mesken olarak inşa edilmiş
binalar,
- Bu binalar içinde yer alan ve ticarethane, büro ve benzeri amaçlarla kullanılan bağımsız
bölümler,
- Doğal afetler nedeniyle devlet tarafından yaptırılan veya verilen kredi ile yapılan
meskenler yaptırmak zorundadır.
Kamu kurum ve kuruluşlarına ait binalar, köy yerleşim alanlarında yapılan binalar, tamamı
ticari veya sınai amaçla kullanılan binalar ve 27 Aralık 1999 tarihinden sonra inşa edilmiş
olan ancak ilgili mevzuat çerçevesinde inşaat ruhsatı bulunmayan binalar Zorunlu Deprem
Sigortası kapsamı dışındadır.
Enkaz kaldırma masrafları, kâr kaybı, iş durması, kira mahrumiyeti ve benzeri başkaca ileri
sürülebilecek bütün dolaylı zararlar, her türlü taşınır mal ve eşya, ölüm de dahil olmak
üzere bütün bedeni zararlar, manevi tazminat talepleri bu poliçenin kapsamı dışındadır.
© Her hakkı Sakarya Üniversitesi Sürekli Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezine aittir. Yazılı izin
olmadan kaynak olarak dahi gösterilip kullanılamaz. Bunu yapanlar hakkında yasal işlem başlatılır.
7
Zorunlu Deprem Sigortasında sigorta primi tutarını belirleyen faktörler;
- binanın bulunduğu deprem risk bölgesi,
- binanın yapı tarzı,
- meskenin brüt yüzölçümü.
Zorunlu Deprem Sigortası yapılan bağımsız bölüm veya binaların değeri, DASK poliçesi
için bulunan bedeli aştığı takdirde, aşan kısım için Zorunlu Deprem Sigortasının yapılmış
olması kaydıyla sigorta şirketleri tarafından İhtiyari Deprem Sigortası yangın teminatına ek
olarak yapılabilir.
2.3.1.3.KAZA SİGORTALARI
Kaza terimi, kişilerin kendi iradesi dışında, ani ve harici bir nedenin etkisiyle meydana
gelen, önceden tasarlanmamış bir olayı ifade eder. Kaza sigortaları ise; sigortalının bir
kazaya bağlı olarak uğrayacağı bedeni ve maddi zararları veya bir kaza nedeniyle
ödenilmesi gerekecek tazminatları karşılamak amacıyla yapılan sigortalardır.
2.3.1.3.1.OTO SİGORTALARI
Uygulamada Kaza Branşı içinde yer alan başlıca sigorta türleri;
Motorlu Araç Sigortaları (Oto kaza): Özel veya ticari amaçlarla kullanılan
motorlu araçların kullanımına bağlı olarak meydana gelmesi muhtemel tehlikelere
karşı koruma sağlayan sigortalardır. İki ana başlıkta değerlendirilebilir.
 Motorlu araçların kendisinde meydana gelecek fiziki hasarlar
(Kasko Sigortaları)
 Motorlu aracın, üçüncü şahıslara vermiş olduğu zararlar nedeniyle,
motorlu araç işletene düşen hukuki sorumluluklar; Karayolları
Motorlu Araçlar Mali Sorumluluk Sigortaları genel olarak motorlu
aracın işletilmesi sırasında üçüncü şahıslara verilen zararları
karşılayan sigortalardır.
 Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk
Sigortası,
 Motorlu Kara Taşıt Araçları İhtiyari Mali Sorumluluk
Sigortası,
 Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası .
2. Oto Dışı Kaza Sigortaları
a. Hırsızlık Sigortaları
b. Cam Kırılması Sigortaları
c. Sorumluluk Sigortaları
3. Ferdi Kaza Sigortaları
1.
© Her hakkı Sakarya Üniversitesi Sürekli Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezine aittir. Yazılı izin
olmadan kaynak olarak dahi gösterilip kullanılamaz. Bunu yapanlar hakkında yasal işlem başlatılır.
8
2.3.1.3.1.1.TRAFİK SİGORTASI
Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası (Trafik Sigortası)
Motorlu aracın işletilmesi sırasında üçüncü şahısların bedeni veya maddi zarara
uğramasına sebebiyet vermesi halinde, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’na göre
aracın işletenine düşen sorumluluğu zorunlu sigorta limitlerine kadar teminat altına alır.
Motorlu araçlarla ilgili mesleki faaliyetlerde bulunan teşebbüslere, gözetim, onarım,
bakım, alım-satım, araçta değişiklik yapılması amacı ile bırakılan aracın sebep olacağı
zararlar ve yarışlara katılan araçların sebep olacağı zararlar teminat kapsamı dışında olup,
motorlu araçlarla ilgili mesleki faaliyetlerde bulunanların ve yarış düzenleyenlerin
sorumluluklarını sigorta ettirmeleri zorunludur. Motorlu araçlarla ilgili mesleki
faaliyetlerde bulunanların ve yarış düzenleyenlerin teminat ve primleri ile ilgili
bilgiler Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Tarife ve Talimatı
kapsamında açıklanmaktadır.
Zorunlu bir sigorta olup, yapılan trafik kontrollerinde sigortası olmayan araçlar sigorta
yapılana kadar trafikten men edilir, ayrıca para cezası uygulanır. Sigortası olmayan
araçların fenni muayeneleri yapılmaz.
Kazaya karışan motorlu aracın saptanamaması durumunda kişiye gelen bedeni zararlar,
Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası yaptırmaksızın trafiğe çıkarılan motorlu aracın kişilere
verdiği bedeni zararlar, çalınmış veya gaspedilmiş motorlu aracın kişilere verdiği bedeni
zararlar için, kazanın meydana geldiği tarihte geçerli zorunlu mali sorumluluk sigortasına
göre bedeni zararlar için ödenecek tazminat tutarları Türkiye Sigorta ve Reasürans
Şirketleri Birliği bünyesinde bulunan Karayolları Trafik Garanti Fonu Hesabı tarafından
gerekli belgelerle başvuran hak sahiplerine ödenir.
Trafik Sigortası sadece üçüncü şahıslara verilen zararları karşılar, araç sahibinin hasarının
ödenebilmesi Kasko Sigortası yaptırılması gereklidir.Trafik Sigortası manevi tazminat
taleplerini karşılamaz.Teminat limitleri ve primler Hazine Müsteşarlığınca belirlenerek
Resmi Gazetede yayımlanır ve daha sonra yürürlüğe girer.
2.3.1.3.1.2.YEŞİL KART SİGORTASI
Yeşil Kart anlaşması kapsamında herhangi bir ülkede bir kazaya neden olunması
durumunda başkalarına verilen maddi, bedeni zararları yada ölümle sonuçlanan kazalarda
sorumluluklardan doğan tazminat yükümlülüğünü o ülke yasalarına göre karşılayan
sigortadır. Uluslararası geçerliliği vardır. Sigorta Şirketleri , Yeşil Kart Sigortasını, üye
ülkelerde kurulmuş olan Motorlu Taşıt Büroları adına ve acentesi olarak yapmaktadır.
Yeşil Kart Sigortasında, Sigorta Şirketleri, Türkiye Motorlu Taşıt Bürosu' nun acentesi gibi
çalışır bu nedenle poliçeyi tanzim etmelerine rağmen hasar ödemesi Motorlu Taşıtlar
Bürosu'nun sorumluluğundadır. Hasar meydana geldiğinde hangi ülkede bulunuluyorsa, o
ülkenin Motorlu Taşıtlar Bürosu'na müracaat edilerek, hasar işlemleri tamamlanır.
Poliçenin arka yüzünde geçerli olduğu ülkelerdeki Motorlu Taşıtlar Bürolarının adresleri
yer almaktadır. Yeşil Kart Sistemine üyelik başvurusu için gereken temel koşullardan biri
ulusal bir Yeşil Kart Bürosudur. 6 Ağustos 1963 tarihinde “Türkiye Sigorta ve Reasürans
Şirketleri Birliği Motorlu Taşıt Bürosu Yönetmeliği” kabul edilmiştir.
1 Ocak 1953 tarihinde çalışmaya başlayan “Uluslararası Motorlu Taşıt Mali Sorumluluk
Sigortası Sistemi”; ülkeleri dışına çıkan sürücülerle, bu sürücülerin yabancı memleketlerde
© Her hakkı Sakarya Üniversitesi Sürekli Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezine aittir. Yazılı izin
olmadan kaynak olarak dahi gösterilip kullanılamaz. Bunu yapanlar hakkında yasal işlem başlatılır.
9
taşıtlarıyla zarar verdikleri üçüncü şahıslara çift yönlü bir kolaylık sağlamak amacıyla
oluşturulmuştur.
Sistem;
a) Sisteme dahil yabancı ülkelere taşıtlarıyla giden sürücülerin giriş yaptıkları ülkelerin
sınırlarında ayrıca birer “Motorlu Taşıt Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası” yaptırmak
zorunda kalmamaları,
b)Bu sürücülerin verdikleri zararlardan dolayı da üçüncü şahısların mağdur olmamalarını
sağlamaktadır.
01.01.2009 tarihi itibarıyla yeni Yeşil Kart Sigorta Tarife ve Talimatı yürürlüğe alınmıştır.
Yeni tarife ile Trafik Sigortası’nda da yer alan hasarsızlık indirimi ve hasar artırımı
uygulaması Yeşil Kart Sigortası’na getirilmiştir. Hasarsızlık / hasarlılık uygulamasının
2009 yılında başlamış olması nedeniyle ilk kez düzenlenen poliçeler 4. basamaktan,
yenilemesi yapılan poliçeler ise hasarsızlık ve hasarlılık durumlarına göre hak edilen
basamaktan düzenlenmektedir. Aynı tarih itibarıyla çekici arkasında çekilen römorklar için
prim alınmamaya başlanmıştır.
2.3.1.3.1.3.KASKO SİGORTASI
Aracı, belirtilen tehlikelere karşı korumak amacı ile yapılan sigortadır. Poliçede
belirtilmeleri koşuluyla, aracın standardının dışında yer alan her türlü aksesuar ve ses,
iletişim, görüntü cihazları da sigorta kapsamı içindedir.
Sigortalının veya aracı kullanan kişinin iradesi dışında ani ve harici etkiler sonucunda;
 Sigortalı aracın devrilmesi, düşmesi, yuvarlanması, sabit ve hareketli bir cismin
çarpması veya böyle bir cisme çarpma gibi kazalar sonucu oluşan hasar ve kayıplar
 Üçüncü şahısların, kötü niyet ve muziplikleri sonucu oluşan hasarlar
 Sigortalı aracın çalınması ve çalınmaya teşebbüs sonucunda meydana gelen hasar
ve kayıplar.
 Sigortalı aracın yanması sonucu oluşan hasarlar sigorta kapsamındadır.
Teminatları bakımından kasko sigorta çeşitleri
a) Tam Kasko : Aracın yanması, çalınması, çarpması ve çarpılması sonucunda oluşacak
hasarlar için teminat verilir. Bu poliçeler sigortalının talebine istaneden muafiyetli de
düzenlenebilir.
b) Kısmi Kasko
: Yanma, çalınma, çarpma ve çarpılma teminatlarından sadece biri
veya birkaçı için verilebilir.
Bunların dışında; Sigorta şirketleri tarafından sigortalıya sunulan sigorta sözleşmeleri,
kasko sigorta teminatının yanı sıra başka sigorta ürünleriyle de zenginleştirilmektedir.
Paket poliçe olarak adlandırılan bu sigorta sözleşmelerinde belirtilen teminatlara ilave
olarak, farklı teminatlar da verilmektedir.
© Her hakkı Sakarya Üniversitesi Sürekli Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezine aittir. Yazılı izin
olmadan kaynak olarak dahi gösterilip kullanılamaz. Bunu yapanlar hakkında yasal işlem başlatılır.
10
2.3.1.3.1.4.İHTİYARİ MALİ SORUMLULUK SİGORTASI
Karayolları Trafik Kanununa ve genel hükümlere göre aracın işletenine düşen hukuki
sorumluluk, karayolları motorlu araçlar zorunlu mali sorumluluk sigortası limitlerini aşıyor
ise, bunun üzerinde kalan kısım için paket poliçede verilen ihtiyari limitler dahilinde, ilave
teminat verilebilir. Motorlu aracın, işletilmesi sırasında üçüncü şahısların bedeni veya
maddi zarara uğramasına sebebiyet vermesi halinde, 2918 sayılı Karayolları Trafik
Kanunu’na göre aracın işletenine düşen sorumluluğun Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası
teminat limitlerinin üstünde kalan kısmını poliçe teminat kapsamında olmak koşuluyla
poliçede yazılı teminat limitlerine kadar teminat altına alır.Karayolları Motorlu Araçlar
Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası teminat limitlerini yeterli görmeyen işletenler İhtiyari
Mali Sorumluluk Sigortası yaptırarak limitleri yükseltebilirler. Bu sigorta teminatı
genellikle kasko sigortasıyla birlikte ek teminat olarak verilmektedir ve manevi tazminat
talepleri ek sözleşme ile teminat altına alınabilir.
2.3.1.3.1.4.1.ZORUNLU KARAYOLU TAŞIMACILIK MALİ
SORUMLULUK SİGORTASI
Molalarda dahil olmak üzere motorlu taşıtta seyahat eden yolculara gelebilecek bedeni
zararlar için taşımacının 4925 Sayılı Karayolu Taşıma Kanunu uyarınca doğan
sorumluklarını poliçede belirtilen limitlere kadar, teminat altına alır. 4925 Sayılı Karayolu
Taşıma Kanunu 19.07.2003 tarih ve 25173 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.
Kanunun amacı; Karayolu taşımalarını ülke ekonomisinin gerektirdiği şekilde düzenlemek,
taşımada düzeni ve güvenliği sağlamak, taşımacı, acente ve taşıma işleri komisyoncuları
ile nakliyat ambarı ve kargo işletmeciliği ve benzeri hizmetlerin şartlarını belirlemek,
taşıma işlerinde istihdam edilenlerin niteliklerini, haklarını ve sorumluluklarını saptamak,
karayolu taşımalarının, diğer taşıma sistemleri ile birlikte ve birbirlerini tamamlayıcı
olarak hizmet vermesini ve mevcut imkânların daha yararlı bir şekilde kullanılmasını
sağlamaktır.Teminat limitleri ve primler Hazine Müsteşarlığınca belirlenip Resmi
Gazetede yayımlandıktan sonra yürürlüğe girer.Tazminat ödemesinde öncelikli olarak bu
sigorta devreye girer, daha sonra Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası ve varsa İhtiyari Mali
Sorumluluk Sigortası devreye girer.
Sigorta şirketleri sigorta sözleşmesi ile birlikte Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri
Birliğince bastırılan Taşımacı Sorumluluk Sigortası Belgesini sigortalıya vermek
zorundadırlar.
2.3.1.3.1.4.2.KARAYOLU
YOLCU
ZORUNLU KOLTUK FERDİ KAZA SİGORTASI
TAŞIMACILIĞI
Karayolu Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortası
Şehirlerarası ve uluslararası seyahat eden yolcuları, sürücüleri ve sürücü yardımcılarını,
seyahatin başlangıcından bitimine kadar geçen süre içinde, duraklamalar da dahil olmak
üzere, kendi iradeleri dışında meydana gelen ani ve harici olaylar sonucu ölüm ve sakatlık
hallerine karşı sigortalayan poliçelerdir.
© Her hakkı Sakarya Üniversitesi Sürekli Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezine aittir. Yazılı izin
olmadan kaynak olarak dahi gösterilip kullanılamaz. Bunu yapanlar hakkında yasal işlem başlatılır.
11
Kapsama dahil olan teminatlar;



Ölüm
Yaralanma
Tedavi
2.3.1.3.2.OTO DIŞI SİGORTALAR
2.3.1.3.2.1.HIRSIZLIK SİGORTASI
Kırma, delme, yıkma devirme ve zorlamayla, aşma, tırmanma, kilit açma suretiyle, gizlice
girilerek veya saklanarak, zor ve şiddet kullanarak, tehditle evlerdeki eşyalarda, işyeri,
ticarethane, ambar, depo veya imalathanelerdeki mallarda, eşyalarda ve demirbaşlarda
hırsızlık veya hırsızlığa teşebbüs sonucu meydan gelen maddi kayıp ve zararları teminat
altına alan sigorta türüdür.
Sigortalıya ve kendisiyle birlikte sürekli oturanlara ve çalışanlarına ait sigortalanabilir
kıymetler ile hırsızlık eylemi esnasında o yere girilmesi veya o yerin açılması esnasında
verilecek tahribatlar da sigorta teminatı kapsamındadır.Sigortalı yerlerde bulunan kıymetli
evrak, tahvil, hisse senedi, mücevher, değerli madenler ve bunlardan yapılmış eşya,
işlenmiş kıymetli taşlar, pul ve para koleksiyonları, sanat veya antika değeri olan tablo,
heykel, kitap gibi kıymetler, bunlara ait bedellerin poliçeye yazılması ve kilit altında
saklanması koşuluyla teminat altına alınabilmektedir.
2.3.1.3.2.2.CAM KIRILMASINA KARŞI SİGORTA
Poliçede gösterilen cam ve aynaları kırılma neticesinde uğrayacakları zararlara karşı
teminat altına alan sigorta türüdür.Başka bir poliçe ile teminat altına alınmamış olması
kaydıyla yangından, infilaktan, yıldırımdan ve söndürme ve kurtarma hareketlerinden
kaynaklanan, sigortalı cam ve aynaların bulunduğu bina ve mahallerde yapılan inşaat ve
tadilat nedeniyle meydana gelen, cam ve aynaların üzerinde bulunan süs ve yazıların
bozulması ve Grev, Lokavt, Kargaşalık ve Halk Hareketleri sonucunda meydana gelen
zarar ve ziyan talepleri ek sözleşme ile teminat kapsamına alınmaktadır.
Sigortalı cam ve aynaların bulunduğu bina ve mahallerin çökmesi, yıkılması bunların
yerlerine konulması ve takılması veya yerlerinden çıkarılması, kaide ve çerçevelerinde
yapılan tamirler, yerlerinin değiştirilmesi ve nakilleri esnasında meydana gelecek hasarlar,
satıhlarında meydana gelen çizilmeler ile kaide ve çerçevelerinin ayıp ve kusurları
neticesinde sigortalı cam ve aynalarda harici bir tesir olmaksızın meydana gelen hasarlar
sonucu ileri sürülecek tazminat talepleri teminat dışındadır.
2.3.1.4.NAKLİYAT SİGORTALARI
Nakliyat sigortaları, tekne sigortaları, kıymet nakliyat sigortaları ve emtia nakliyat (yük)
sigortaları olmak üzere üç alt branşa ayrılmaktadır. Bunun yanı sıra, ticaret ve
teknolojideki gelişmelere paralel olarak, klasik nakliyat sigortalarının kapsamında da
genişlemeler meydana gelmiş, sigortalının sorumlulukları, sınırlı nitelikte de olsa, nakliyat
poliçesine dahil edilmiş, denizdeki petrol, doğalgaz platformları, boru hatlarıyla taşınan
petrol ve doğal gaz nakliyat sigortalarının konusu haline gelmiştir.
© Her hakkı Sakarya Üniversitesi Sürekli Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezine aittir. Yazılı izin
olmadan kaynak olarak dahi gösterilip kullanılamaz. Bunu yapanlar hakkında yasal işlem başlatılır.
12
2.3.1.4.1.EMTİA NAKLİYAT (YÜK) SİGORTASI
Kara, deniz, hava ve demir yoluyla bir yerden diğer bir yer taşınmakta olan her türlü
yükün, taşınmaları sırasında karşılaşabilecekleri tehlikelerden kaynaklanan hasarlara karşı
teminat sağlamaktadır. Emtia nakliyat sigortasında, sigortalının kasti hareketlerinden
meydana gelen zararlar, olağan akma, fire, aşınma veya yıpranmadan kaynaklanan
hasarlar, malların kendi kusuru veya ambalaj yetersizliğinden kaynaklanan hasarlar
karşılanmamaktadır.
Savaş, grev, kargaşalık ve halk hareketleri gibi rizikolar ayrıca sigorta edilebilmektedir.
Emtia nakliyat sigortası sefer esası ile yapılmakta, sürekli sevkıyat yaptıran sigortalılar için
nakliyat sigortalarında abonman poliçeleri yapılmakta ve her seferin bildirilmesi, geç
bildirim, unutulma gibi olumsuzluklar ortadan kaldırılmaktadır.
Emtia nakliyat sigortasında sigortalı, tedbirli davranmak ve naklettirdiği malların
korunması için kendine düşen önlemleri almakla yükümlüdür. Ayrıca, taşınacak mallarla
ilgili olarak sigortacıya verilecek bilgilerin taşıma belgelerindeki bilgilerden farklı
olmaması gerekir Nakliyat sigortalarının yaptırılması için yasal bir zorunluluk yoktur.
Nakliyat sigortaları uluslararası nitelikte sigortalardır. tekne sigortalarında da aynı
zorunluluk teknenin çalışması sırasında muhatap olabileceği yabancı üçüncü şahıslar
(gemi, liman yetkilisi vb.) açısından ortaya çıkmaktadır.
Emtia nakliyat (yük) sigortalarının fiyatlandırılmasında rol oynayan etkenler ;
- Malın cinsi, ambalajı, taşıma biçimi
- Sefer
- Taşıma aracı
- Teminatın kapsamı
2.3.1.4.2.KIYMET NAKLİYAT SİGORTASI
Kıymetli maden, evrak, para ve benzer şeylerin taşınmaları sırasında söz konusu olabilecek
tehlikelere karşı teminat sağlamaktadır. Kıymet nakliyat sigortasında, para ve değerli
kâğıtlar, olağan taşıma koşullarına uygun olarak, kişi beraberinde veya taşıyıcı araçta
sorumlu kişiye teslim edilmiş olmalıdır.
Teminat, sigorta konusu kıymetlerin nakliyatçılara iletilmesinden alıcıya teslimine kadar
geçecek süre içinde oluşacak ziya ve hasarları kıymet nakliyat poliçesi genel şartları
çerçevesinde ve silahlı gasp ve soygun rizikosu da dahil olmak üzere karşılar.
2.3.1.4.3.TEKNE SİGORTASI
Her türlü deniz aracının deniz tehlikeleri nedeniyle uğrayabilecekleri hasarlara karşı
teminat sağlamaktadır. Ancak, deniz vasıtalarının inşası ve denize indirilmeleri sırasında
meydana
gelmesi
muhtemel
hasarlar
da,
tekne
sigortaları
kapsamında
değerlendirilmektedir. Tekne sigortasında, batma, yanma, infilak, karaya vurma, sığlığa
bindirme, oturma, fırtına, alabora olma, bir başka gemi veya tekne ile çatışma, çatışmadan
doğan sorumluluk, güvence altına alınan rizikolardan doğan kurtarma masrafları, dava ve
say masrafları, müşterek avarya hasar ve masrafları, tekne ve makinelerdeki gizli kusur,
© Her hakkı Sakarya Üniversitesi Sürekli Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezine aittir. Yazılı izin
olmadan kaynak olarak dahi gösterilip kullanılamaz. Bunu yapanlar hakkında yasal işlem başlatılır.
13
yükleme veya boşaltma sırasında tekneye gelen hasarlar, harp ve grev rizikoları dışındaki
rizikolar kapsam dışında tutulmaktadır.
Tekne sigortalarının fiyatlandırılmasında rol oynayan etkenler;
- Teknenin sigorta bedeli
- Teknenin yaşı ve tonajı
- Teminatın kapsamı
- Teknenin sefer sahası ve faaliyet alanı
2.3.1.5.MÜHENDİSLİK SİGORTALARI
2.3.1.5.1.İNŞAAT SİGORTASI
Yapım halindeki yol, baraj, köprü, hastane, konut vb. gibi inşaat faaliyetleri esnasındaki
her türlü mal-mülkün kaybını veya hasarını tazmine eden sigorta anlaşmasıdır. “İnşaat”,
yapılmakta olan bir projenin bütünü olabileceği gibi, hali hazırda var olan bir mülke
eklenecek bazı bölümlerle sınırlı da olabilir. Ancak inşaat sahasındaki değerlerin
uğrayacağı zararların önceden bilinmeyen, ani bir sebeple meydana gelmesi ve bu sebebin
de istisna edilmeyen hallerden olması gereklidir.
Sigorta bedelini, inşaat konusu malzeme ve işlerin (varsa gümrük, vergi, resim ve harçlar
ile nakliye ve işçilik masrafları dahil) değeri ile ayrıca teminat verilmişse inşaatın
yapılması için kullanılan makine, alet ve teçhizat ile geçici inşaat barakaları ve yardımcı
yapıların cari piyasa değeri oluşturur. Teminat süresi, inşaat malzemelerinin inşaat alanına
indiği andan itibaren başlar ve inşa edilen yapının işverene teslimatı ile sona erer. İstenirse
ek prim karşılığında, enkaz kaldırma, 3. şahıs mali mesuliyet, hasar sonucu seri nakliye,
bakım devresi, grev, lokavt, terör, deprem risklerine karşı da teminat alınabilir.
İnşaatta sigortalanan yapı elemanlarının sayısal ve/veya boyutları itibariyle metre,
metrekare veya metreküp gibi tanımlamaları poliçede bulunmalıdır.Yapısal elemanların,
inşaat sözleşmesinde, plan ve projede öngörülen nicelik ve nitelik ölçüleri içinde bildirilip
bildirilmediği kontrol edilmelidir.Alınan teminatlar, özellikle, inşaatın bitim veya geçici
kabulünden sonra başlayan bakım devresi teminatının alınıp alınmadığı kontrol edilmelidir.
İnşaat All Risks sigortalarında sigorta bedelinin %20’sini geçmeyen değer artışları sigortalı
sayılır. Değer artışlarının bu oranı geçmesi halinde sigorta şirketine bildirilmesi gerekir.
2.3.1.5.2.MONTAJ SİGORTASI
İnşaatı tamamlanmış fabrika, sanayi gibi yapıların, mekanik veya elektrikli parça veya
tesisin yerleştirilmesi veya monte edilmesi işlemleri sırasında meydana gelebilecek kayıp
ve hasarları tazmin edecek sigortadır. Sigorta bedeli sözleşme bedelidir ve montajı
yapılacak üniteler, nakliye navlun, sigorta masrafları, varsa gümrük vergileri, resim ve
harçlar, işçilik montaj ve işletmeye alma giderlerinden oluşur.
Eğer yapılacak proje,
inşaat ve montaj işlerinin ikisini de kapsıyorsa bu yaygın olarak “İnşaat-Montaj Sigortası”
terimiyle ifade edilir.
© Her hakkı Sakarya Üniversitesi Sürekli Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezine aittir. Yazılı izin
olmadan kaynak olarak dahi gösterilip kullanılamaz. Bunu yapanlar hakkında yasal işlem başlatılır.
14
2.3.1.5.3.MAKİNE KIRILMASI SİGORTASI
İmal edilmiş ya da montajı yapılıp deneme dönemi tamamlanmış olan makine ve tesisatın,
buhar ve gaz motorlarının, pompaların, hava kompresörlerinin çalışması sırasında hasara
uğraması ya da bulundukları yerde dururken, temizlenirken, revizyonları yapılırken ve
yerleri değiştirilirken beklenmedik bir etkiyle zarar görmeleri bu sigortayla güvence altına
alınır. Ek prim karşılığında, grev, lokavt, kargaşalık, halk hareketleri, terör ve sabotaj,
ekspres nakliye, fazla mesai, tatil ücretleri ve zamları, makinelerin temel ve kaideleri,
hareketli makineler (özellikle iş makineleri) için geniş kasko ek teminatı (çarpma,
çarpışma, devrilme, toprak kayması, yangın, yıldırım, deprem, sel vb. teminata dahil
edilebilir) da alınabilir.
Makine kırılması sigortasının hedefi, makinenin içten gelen ve kendinden kaynaklanan
hasarlara karşı makineyi sigortalamaktır.
Elektrikli teçhizat, tanklar, tazyikli kaplar, hava drumları, pompalar, blowerlar,
vantilatörler, kompresörler, konveyörler, kreynler, açık saha maden üniteleri, taş toprak
çimento sanayi, basın sanayi, kimya ve tıbbi malzeme sanayi, metal işleri endüstrisi, gıda
işleri sanayi, deri endüstrisi, su tesisleri, kuvvet santralleri. Teminatların yurtdışında geçerli
olup olmadığı sorulmalıdır.
2.3.1.5.4.ELEKTRONİK CİHAZ SİGORTASI
Elektronik makine, tesisat ve bilgi işlem sistemlerini normal çalışır halde iken veya
bulundukları yerde temizleme, yer değiştirme, bakım halindeyken, ani ve beklenmedik bir
nedene bağlı olarak meydana gelen maddi hasarlara ve depreme karşı teminat veren
sigortadır. Bunu yanı sıra, kullanıcıların ihmali, hatası veya kusuru, hırsızlık veya
teşebbüsü, hatalı dizayn, elektrik akımı, yangın nedeniyle söndürme, yıkma, kurtarma gibi
bir çok eylem ve nedene bağlı hasarlar da teminata dahil edilebilmektedir. EDP ve ofis
cihazları, haberleşme ve radyo cihazları, tıbbi cihazlar, grafik endüstrisi cihazları,
yayıncılık ve TV cihazları, alarm, test ölçüm ve otomasyon cihazları, havalandırma
birimleri, neon ışıkları, reklam ve görüntü panelleri, aydınlatma sistemleri, bahis
makineleri. Sigortalı makinelerin hasarlanması halinde, hasarlar giderilmeden önce makine
kullanılmamalıdır.
2.3.1.6.TARIM SİGORTALARI
2.3.1.6.1.TARIM ÜRÜNLERİ DOLU SİGORTASI
Tarım üreticilerinin her türlü bağ - bahçe ve sera ürünlerini, dolu zararlarına karşı teminat
altına alan sigortadır. Sigortanın konusu hasadı yapılmamış ürünlerdir. Bu sigorta ile dolu
tanelerinin vuruşunun doğrudan doğruya ürün miktarında meydana getirdiği eksilme yani
sadece miktar azalmasına (ürün kaybı) neden olan zararlar güvence altına alınır.
İstenildiği takdirde, dolu ile birlikte yangına karşı da teminat verilmektedir.
 Her farklı ürün poliçede belirtilmelidir.
 Sigorta ettirilen tarla, bağ ve bahçelerin hudutları poliçede yer almalı, parsel ve
pafta numaraları yazılmalıdır.
© Her hakkı Sakarya Üniversitesi Sürekli Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezine aittir. Yazılı izin
olmadan kaynak olarak dahi gösterilip kullanılamaz. Bunu yapanlar hakkında yasal işlem başlatılır.
15
 Sigortalı tarlasının bir dekarından alacağı ürün miktarlarını tam ve eksiksiz olarak
bildirmelidir. Meyve sigortalarında bahçenin dekarı ile birlikte ağaç adetleri de
yazılmalıdır.
 Beyan edilen veriler normal düzeyde olmalı, aşırı veya düşük verim beyanlarında
bulunulmamalıdır.
 Hasat tarihi (ürünün toplanacağı tarih) mutlaka yazılmalıdır.
2.3.1.6.2.SERA SİGORTASI
Seraların, dolu veya doluya ek olarak yangın ve fırtına (hortum) riskleri nedeniyle
uğrayabilecekleri fiziki hasarların yanı sıra, seralarda yetiştirilen ürünlerin miktarlarında,
söz konusu risklere bağlı olarak meydana gelen eksilmeleri, poliçedeki sigorta bedeline
kadar temin eden sigortadır. Sigorta bedeli; seranın konstrüksiyon ve örtü bedeli ile, ısıtma,
havalandırma, sulama işlerinde kullanılan cihaz ve tesisatın bedeli ve serada yetiştirilen
ürünlerin üretim devresi sonu itibariyle ulaşacağı bedelin toplamından oluşmaktadır.
Poliçede temin edilmiş bağlı kalite kaybı, enkaz kaldırma masrafları poliçe teminatından
hariç olmakla birlikte, ek bir sözleşme ile teminata dahil edilebilmektedir. Sera
sigortalarında dolu teminatı olmaksızın tek başına fırtına ve yangın teminatları verilmez.
Seranın toplam sigorta bedelini belirleyen yapı malzemeleri ve camların (m2) değeri ve
ürünlerin çeşidi ve alanı belirtilmelidir.
2.3.1.6.3.HAYVAN HAYAT SİGORTASI
Sahibine ekonomik kazanç sağlayan çiftlik ve besi hayvanlarının, her türlü adi ve bulaşıcı
hastalık veya kaza nedeniyle ölümlerinden dolayı uğranılan ekonomik kayıpları temin eden
sigortadır. Hastalık ve kazalarda ölen, öldürülen veya zorunlu olarak kesilen sigortalı
hayvanların tazminatlarının ödenebilmesi için sigorta şirketleri ile anlaşmalı (TSV)
veterinerden raporu alınması şarttır.
Kümes Hayvanları Hayat Sigortası ; Üretim işletmelerinde bulunan kümes hayvanlarının
ölümleri veya zorunlu kesilmelerinden dolayı sigortalının doğrudan doğruya uğradığı
maddi zararları karşılar.
2.3.1.7.SORUMLULUK SİGORTALARI
Sorumluluk sigortası kavramı, AB’ne uyum süreci içersinde getirilen yeni düzenleme ile
Haziran 2008’de yasallaştı. Sigortalının üçüncü şahıslara vereceği zararlar sonucu
karşılaşacağı tazminat taleplerini sigorta şirketinin karşıladığı poliçelere olarak
tanımlanabilir.Sigorta ettirenin sorumluluğu kapsamındaki eylem ve fiillerden veya
kazalardan dolayı üçüncü şahısların mallarında ve canlarında meydana gelen zararları
tazmin eden sigortalardır.Sorumluluk sigortaları ile sigortalı sorumluluğunu kabul etmekte,
ancak sorumluluğun sonucu olan zararı karşılama veya tazminat ödeme borcundan
kurtulmaktadır. Sorumluluk sigortaları, sigortalının üçüncü şahıslara vereceği zararlar
sonucu, karşılaşacağı tazminat taleplerini, sigorta şirketinin karşıladığı poliçelerdir.
Sorumluluk sigortalarında risk "sorumluluk" tur. Sorumluluk sigortaları ile sigortalı
"sorumluluğu"nu kabul etmekte ancak sorumluluğun neticesi olan "zararı karşılama" veya
"tazminat ödeme" borcundan kurtulmaktadır. Sorumluluk sigortaları ile sigortalının zarar
veya tazminat ödemesine konu davranışları, hile ve kasıt halleri hariç olmak üzere, kusurlu
© Her hakkı Sakarya Üniversitesi Sürekli Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezine aittir. Yazılı izin
olmadan kaynak olarak dahi gösterilip kullanılamaz. Bunu yapanlar hakkında yasal işlem başlatılır.
16
ve kusursuz sorumluluklarının maddi sonuçları, sigorta şirketince güvence altına
alınmaktadır. Sorumluluk sigortaları, "ZararTazminat" sigortaları kapsamında yer almakla
birlikte, bedeni tazminatları da kapsaması nedeniyle, bir anlamda can ve mal sigortalarını
bir poliçede toplamaktadır.
2.3.1.7.1.KARAYOLLARI
SORUMLULUK SİGORTALARI
MOTORLU
ARAÇLAR
MALİ
Karayolları Motorlu Araçlar Mali Sorumluluk Sigortaları genel olarak motorlu aracın
işletilmesi sırasında üçüncü şahıslara verilen zararları karşılayan sigortalardır. Bu branş
altında üç farklı sigorta vardır.
1.Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası: Motorlu aracın
işletilmesi sırasında üçüncü şahısların bedeni veya maddi zarara uğramasına sebebiyet
vermesi halinde, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’na göre aracın işletenine düşen
sorumluluğu zorunlu sigorta limitlerine kadar teminat altına alır.
2.Motorlu Kara Taşıt Araçları İhtiyari Mali Sorumluluk Sigortası: Motorlu aracın,
işletilmesi sırasında üçüncü şahısların bedeni veya maddi zarara uğramasına sebebiyet
vermesi halinde, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’na göre aracın işletenine düşen
sorumluluğun Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası teminat limitlerinin üstünde kalan
kısmını poliçe teminat kapsamında olmak koşuluyla poliçede yazılı teminat limitlerine
kadar teminat altına alır. Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası
teminat limitlerini yeterli görmeyen işletenler İhtiyari Mali Sorumluluk Sigortası
yaptırarak limitleri yükseltebilirler.Bu sigorta teminatı genellikle kasko sigortasıyla birlikte
ek teminat olarak verilmektedir. Bu sigorta da manevi tazminat talepleri ek sözleşme ile
teminat altına alınabilir
3.Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortasıdır: Molalarda dahil olmak
üzere motorlu taşıtta seyahat eden yolculara gelebilecek bedeni zararlar için taşımacının
4925 Sayılı Karayolu Taşıma Kanunu uyarınca doğan sorumluklarını poliçede belirtilen
limitlere kadar, teminat altına alır.4925 Sayılı Karayolu Taşıma Kanunu 19.07.2003 tarih
ve 25173 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.
Kanunun amacı; Karayolu taşımalarını ülke ekonomisinin gerektirdiği şekilde düzenlemek,
taşımada düzeni ve güvenliği sağlamak, taşımacı, acente ve taşıma işleri komisyoncuları
ile nakliyat ambarı ve kargo işletmeciliği ve benzeri hizmetlerin şartlarını belirlemek,
taşıma işlerinde istihdam edilenlerin niteliklerini, haklarını ve sorumluluklarını saptamak,
karayolu taşımalarının, diğer taşıma sistemleri ile birlikte ve birbirlerini tamamlayıcı
olarak hizmet vermesini ve mevcut imkânların daha yararlı bir şekilde kullanılmasını
sağlamaktır.
2.3.1.7.2.TEHLİKELİ
SİGORTASI
MADDELER
ZORUNLU
SORUMLULUK
Yanıcı, parlayıcı, patlayıcı maddeleri üreten, depolayan, nakleden ve satanların, mesleki
faaliyetleri nedeniyle bu maddelerin doğrudan doğruya neden olabileceği olaylar sonucu
kusurları olsun olmasın, üçüncü kişilerin uğrayacağı bedeni ve maddi zararlardan doğacak
sorumluluklarını, poliçede yazılı limitler dahilinde teminat altına alır.Tehlikeli Maddeler
© Her hakkı Sakarya Üniversitesi Sürekli Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezine aittir. Yazılı izin
olmadan kaynak olarak dahi gösterilip kullanılamaz. Bunu yapanlar hakkında yasal işlem başlatılır.
17
Sorumluluk Sigortası teminatı bulunan bir işyerinde, kullanılmak üzere bulundurulan LPG
tüpünün infilakı, gaz kaçırması, yangın çıkarması sonucu ortaya çıkan zarar ve ziyan
Tüpgaz Sorumluluk Sigortası teminatı kapsamında karşılanır.
2.3.1.7.3.TÜPGAZ ZORUNLU SORUMLULUK SİGORTASI
Tüp Gaz Zorunlu Sorumluluk Sigortası, likit petrol gazı firmalarının kendi markaları
altında doldurdukları veya doldurttukları ve yetkili bayileri aracılığıyla ya da doğrudan
pazarladıkları tüplerin kullanılmak üzere bulunduruldukları yerlerde infilak etmesi veya
gaz kaçırması sonucu (kusurları olsun veya olmasın) başkalarına vereceği bedeni ve maddi
zararlara karşı, firmanın sorumluluğunu teminat altına alır. Likit petrol gazı depolayan, tüp
dolumu yapan, tüketiciye ulaştıran LPG dağıtım firmaları, Tehlikeli Maddeler Zorunlu
Sorumluluk Sigortası'na ek olarak Tüp Gaz Zorunlu Sorumluluk Sigortası’nı da yaptırmak
zorundadırlar.
2.3.1.7.4.ÖZEL GÜVENLİK MALİ SORUMLULUK SİGORTASI
Sigortacı, sigorta ettiren tarafından istihdam edilen özel güvenlik görevlilerinin, özel
güvenlik hizmetine dair mevzuat çerçevesindeki görevlerini yerine getirmeleri sırasında
üçüncü şahıslara verecekleri zararları, sigorta poliçesinde belirtilen tutara kadar teminat
altına alır.
2.3.1.7.5.KIYI TESİSLERİ DENİZ KİRLİLİĞİ ZORUNLU MALİ
SORUMLULUKSİGORTASI
Hazine Müsteşarlığı tarafından, 5312 sayılı “Deniz Çevresinin Petrol ve Diğer Zararlı
Maddelerle Kirlenmesinde Acil Durumlarda Müdahale ve Zararların Tazmini Esaslarına
Dair Kanun”a istinaden hazırlanan “Kıyı Tesisleri Deniz Kirliliği Zorunlu Mali
Sorumluluk Sigortası Genel Şartları”, 1 Temmuz 2007 tarihi itibariyle yürürlüğe girmek
üzere yayımlanmıştır. Bu sigorta ile sigortacı, poliçede belirtilen kıyı tesisinden
kaynaklanan olay sonucu Türkiye'nin iç suları, karasuları, kıta sahanlığı ve münhasır
ekonomik bölgesinden oluşan deniz yetki alanlarında ortaya çıkan kirlenmenin veya
kirlenme tehlikesinin neden olduğu; temizleme masrafları, toplanan atıkların taşınması ve
bertarafı için yapılacak masraflar, üçüncü şahısların yaralanması ve ölümünden
kaynaklanan zararlar ve özel mallarda meydana gelecek zararlardan dolayı, 3.3.2005 tarihli
ve 5312 sayılı Deniz Çevresinin Petrol ve Diğer Zararlı Maddelerle Kirlenmesinde Acil
Durumlarda Müdahale ve Zararların Tazmini Esaslarına Dair Kanun hükümleri
çerçevesinde, sigortalıya terettüp edecek hukuki sorumluluğu, ilgili genel şartlar ile özel
şartlar çerçevesinde teminat altına alır.
2.3.1.7.6.ZORUNLU
SİGORTASI
SERTİFİKA
MALİ
SORUMLULUK
Ulusal veya uluslararası düzeyde nitelikli elektronik sertifika, zaman damgası ve elektronik
imzalarla ilgili hizmetleri sağlayan Elektronik Sertifika Hizmet Sağlayıcısının (ESHS)
Elektronik İmza Kanunundan doğan yükümlülüklerini yerine getirmemesi sonucu oluşan,
nitelikli elektronik sertifika sahibi kişi veya kuruluşların ve üçüncü şahısların uğrayacağı
zararlara ilişkin sorumluluğu, sözleşmede belirlenen zorunlu sigorta limitlerine kadar
teminat altına sigorta türüdür.Bu sigorta, sigortalıya karşı yapılan talepler sonucundaki
yasal giderler için de teminat verilir.
© Her hakkı Sakarya Üniversitesi Sürekli Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezine aittir. Yazılı izin
olmadan kaynak olarak dahi gösterilip kullanılamaz. Bunu yapanlar hakkında yasal işlem başlatılır.
18
2.3.1.7.7.YAPI
SİGORTASI
DENETİMİ
ZORUNLU
MALİ
SORUMLULUK
Bu sigorta, yapı denetim kuruluşlarının denetimleri altında T.C. sınırları içinde inşa edilen
ve sigorta sözleşmesinde tanımlanan yapı veya yapı grubunun fen ve sanat kurallarına
aykırı yapılması nedeni ile yapının taşıyıcı sisteminde meydana gelen yapı hasarlarından
kaynaklanan zararlardan dolayı 595 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye göre bu
kuruluşlara düşen hukuki sorumluluğu sağlar. Sigorta sözleşmesi, sigortalının yapı
denetimi kuruluşu sıfatıyla yapım faaliyetlerini ve bu işlerde kullanılan malzemelerin
standartlara uygunluğunu denetlemek ve jeoteknik raporlar ile uygulama projelerini
kontrol etmekle yükümlü olduğu ve denetim faaliyetlerinin her aşamasında diğer yapı
sorumluları ile birlikte tutanak tanzim etmek gerektiğinde raporlar düzenlemek ve bunların
birer nüshasını ilgili idareye vermek zorunda olduğu yapı veya yapı grubunda meydana
gelecek hasar dolayısıyla ortaya çıkacak olan sorumluluğunu sözkonusu yapı veya yapı
grubuna ilişkin yapım maliyeti ile sınırlı olmak üzere temin eder. Her bir yapı veya yapı
grubu için ayrı bir sigorta sözleşmesi düzenlenmesi esastır.
Bu sigorta, yapının kullanım izin belgesinin alındığı tarihte veya kullanma izninin alınması
için ilgili valilik veya belediyeye müracaattan itibaren 30 gün sonra öğlen saat 12:00'de
başlar, başlama tarihinden itibaren on yıl sonra öğlen saat 12:00'de sona erer. Sigorta
bedeli, poliçede belirtilen ada, pafta ve parsel üzerine inşa edilecek yapının, yapı inşaat
alanının Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından ilan edilen tebliğde belirlenen, binaların
yapı yaklaşık birim maliyeti ile çarpımından elde edilen bedeldir. Yapım süresi birden
fazla takvim yılını kapsayan yapıların sigorta bedeli, her takvim yılı için hesaplanan yapı
yaklaşık maliyeti olarak belirlenir. Nihai sigorta bedeli her takvim yılı için ayn ayn
belirlenen sigorta bedellerinin toplamıdır.
2.3.1.7.8.ASANSÖR KAZALARINDA ÜÇÜNCÜ KİŞİLERE KARŞI
SORUMLULUK SİGORTASI
Ticari binalarda veya konut binalarında bulunan asansörlerde meydana gelebilecek kazalar
nedeniyle üçüncü kişiler tarafından ileri sürülebilecek tazminat taleplerini belirli limitlere
kadar teminat altına alan sigorta türüdür. Daimi sözleşmeyle bakıma tabi tutulan
asansörlerde, meydana gelebilecek bir kaza sonucu, üçüncü şahısların uğrayacağı bedeni
ve maddi zararlar için ileri sürecekleri tazminat talepleri ile birlikte yaşanacak
anlaşmazlıklar sonucunda açılacak davalarla ilgili mahkeme masrafları ve avukatlık
ücretlerini kapsamaktadır.
2.3.1.7.9.İŞLETME VE ÜRÜN SORUMLULUK SİGORTASI
İşletme ve Ürün Sorumluluk Sigortası, sigorta konusu işin yürütülmesi sırasında meydana
gelen bir olay ve/veya sigortalı ürünün üçüncü şahıslar tarafından kullanılması sonucunda,
sigortalının sorumlu tutulabileceği bedensel ve/veya parasal zararlardan kaynaklanabilecek
tazminat taleplerine karşı teminat sağlar.
4077 sayılı 'Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun', kusurlu ürünlerin yol açacağı
zararlara ilişkin sorumlulukları düzenlemiş bulunmaktadır. İlgili kanunun 4üncü
maddesinde 'Ayıplı Mal ve Hizmetler' başlığı altında, 'ayıplı maldan ve/veya ayıplı malın
neden olduğu her türlü zarardan dolayı tüketiciye karşı satıcı, bayi, acente, üretici ve
© Her hakkı Sakarya Üniversitesi Sürekli Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezine aittir. Yazılı izin
olmadan kaynak olarak dahi gösterilip kullanılamaz. Bunu yapanlar hakkında yasal işlem başlatılır.
19
ithalatçının, müştereken ve müteselsilen sorumlu oldukları', ayrıca 'satılan malın ayıplı
olduğunun bilinmemesinin bu sorumluluğu ortadan kaldırmayacağı' belirtilmektedir.
Avrupa Topluluğu'nun 1985 tarihli Ürün Sorumluluğu Direktifi uyarınca üretici,
ürünündeki bir kusurun neden olduğu hasardan sorumludur. Üreticinin sorumluluğu saklı
kalmak kaydıyla, işinin seyri içinde, satış, kiralama, kiraya verme veya herhangi bir
biçimde dağıtımını yapma amacıyla bir ürün ithal eden herhangi bir kişi, bu yönergedeki
anlamıyla üretici olarak kabul edilmekte ve bir üretici gibi sorumlu tutulmaktadır.
2.3.1.7.10.İŞVEREN SORUMLULUK SİGORTASI
Bir işyerinde işverene bir hizmet sözleşmesi ile bağlı ve Sosyal Sigortalar Kurumu
Kanununa tabi çalışanların yükümlülüklerini yerine getirmesi esnasında kendisinin veya
üçüncü şahısların uğrayacağı zararlar için işverene düşen hukuki sorumluluğu teminat
altına alan bir sigorta türüdür.
 İşverene bir hizmet akdiyle bağlı olarak çalışan
 Sosyal Sigortalar Kurumu'na tabi işçiler ve onların hak sahipleri tarafından talep
edilebilecek tazminat taleplerini
 Sosyal Sigortalar Kurumu'nun sağladığı yardımların üstünde ve dışında kalan
tazminat taleplerini
 Sosyal Sigortalar Kurumu'nun açacağı rücu davaları sonucunda, ödeme
yükümlülüğü doğan tazminatlar ile mahkeme masrafları ve avukatlık ücretlerini
kapsamaktadır.
İşveren tarafından sağlanan servis araçlarıyla çalışanların işyerine getirilip götürülmesi
esnasında, meydana gelebilecek kazalar, İşveren tarafından görevle başka bir yere
gönderildiği ve asıl işini yapmadığı zamanlarda meydana gelen iş kazaları, Ülke sınırları
dışında meydana gelen iş kazaları ve meslek hastalıkları sonucu ileri sürülecek tazminat
talepleri ile manevi tazminat taleplerinin poliçe kapsamında olup olmadığına dikkat
edilmelidir.
2.3.1.7.11.MESLEKİ SORUMLULUK SİGORTASI
Mesleki ve ticari faaliyetler kapsamında sorumluluk sigortalarının örnekleri; Doktor, dişçi,
eczacı, hemşire, röntgen mütehassısı gibi sağlık sektöründe ve sanayi sektöründe çalışan
mühendisler ile avukatlar ve noterler gibi hizmet sektöründe çalışanlara yönelik olarak
yapılan sigortalardır. Yolcu ve mal taşıyan kişi ve kuruluşların, taşımasını yaptıkları yolcu
ve malın taşıma esnasında zarar görmesi halinde zarar ve tazminat taleplerine karşı yapılan
sorumluluk sigortaları vardır
2.3.1.7.12.ÜÇÜNCÜ
SİGORTASI
ŞAHISLARA
KARŞI
MALİ
SORUMLUK
Gerçek ya da tüzel kişilerin, kendilerinin veya çalışanlarının üçüncü şahıslara
verebilecekleri her türlü bedeni ve maddi zararlar nedeniyle kendisine yöneltilebilecek
tazminat talepleri ile ilgili sorumluluklarını teminat altına alan sigorta türüdür. Üçüncü
şahısların vefatı, yaralanması veya sakat kalması nedeniyle ortaya çıkan tazminat talepleri
ile üçüncü şahıslara ait malların, maddi zarar ve hasara uğraması neticesinde oluşacak
tazminat taleplerini kapsamaktadır. Kasten veya bilerek sebebiyet verilen zarar ve ziyan
© Her hakkı Sakarya Üniversitesi Sürekli Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezine aittir. Yazılı izin
olmadan kaynak olarak dahi gösterilip kullanılamaz. Bunu yapanlar hakkında yasal işlem başlatılır.
20
talepleri, sigortalıya bir hizmet sözleşmesi ile bağlı kimseler ile aile efradı tarafından
gerçekleştirilen zarar ve ziyan talepleri teminat dışındadır.
Üçüncü Şahıslara Karşı Mali Sorumluluk Sigortası ; Sigortacı, bir işin yapılması sırasında,
üçüncü şahısların ölmesi, yaralanması veya sakatlanması ile yine üçüncü şahıslara ait
mallarda kayıp ve hasar meydana gelmesi halinde, poliçede gösterilen sıfat, faaliyet ve
hukuki ilişkilerden dolayı sigorta ettirene karşı, üçüncü şahıslar tarafından ileri sürülecek
zarar ve ziyan taleplerinin neticelerine karşı, hukuki sorumluluğa dair mevzuat hükümleri
çerçevesinde ve belli limitler dahilinde, sigorta ettirenin hukuki sorumluluğunu teminat
altına alır.
2.3.1.7.13.HUKUKSAL KORUMA SİGORTASI
Sigortalının üçüncü kişilere veya üçüncü kişilerin sigortalıya karşı açmış oldukları Hukuk
davalarında, sigorta kapsamına giren haller doğrultusunda sigortalının bu davaya ilişkin
harcamalarının temin edildiği sigortadır.Bu teminat ile sigortalının taraf olduğu ve bu
sigortada saptanan konular kapsamındaki hukuksal uyuşmazlıkların giderilmesinde vekalet
ücreti, dava masrafları, hakem ücreti, teminat akçesi, icra masrafı, temyiz masrafı, karar
düzeltme masrafları karşılanır.Bu sigorta türü ile aşağıda belirtilen haller için teminat
verilir.
Motorlu Araca Bağlı ve Sürücü Hukuksal Koruma sigortası adı altında motorlu araçların
sahibi, işleteni, kiracısı ya da aracı kullanan sürücüsü, o aracı kullanmasından dolayı
meydana gelen uyuşmazlıklara karşı hukuksal koruma teminatı almış olmaktadır. Örneğin,
sigortalının, arabasıyla kaza sonucu bir kişinin ölümüne neden olması halinde, kendisini
mahkemede savunmak amacıyla yapmış olduğu davaya ilişkin tüm harcamalar, sigortacı
tarafından karşılanmaktadır.
Sigortalıya poliçede gösterilen taşınmaz malın tamamının veya bir bölümünün poliçede
gösterilmek kaydıyla kiralayanı, kiracısı veya hak sahibi olan diğer kişilere bağlı olarak
doğabilecek uyuşmazlıklar için hukuksal koruma sağlamak amacıyla Taşınmaz Mallara
Bağlı Hukuksal Koruma sigortası yapılmaktadır.Hukuksal Koruma sigortası ile ayrıca,
sigortalı ve poliçede açıkça belirtilmiş olan diğer aile fertleri yahut birlikte yaşadığı
kimselere poliçede belirtilen esaslar dahilinde koruma sağlamak amacıyla Kişi/Aile
Hukuksal Koruma sigortası yapılmaktadır.Sigortalı, avukatını kendisi seçer. Sigortacı,
sigortalıya avukatın seçimi konusunda herhangi bir öneride bulunamaz.Sigortalı tarafından
gerçekleştirilen ve suç teşkil eden fiilin, kasıtlı, önceden planlanmış olmaması; sigortalının
söz konusu suçu elinde olmayarak işlemiş olması gerekmektedir.Ticaret hukukuna giren
uyuşmazlıklar teminat dışında olup, sigortalının kasden işlediği iddia olunan bir suç
dolayısıyla hukuksal koruma, sigortalının bu suçu kasden işlediğine ilişkin mahkeme
kararının kesinleşmesi ile geçmişe etkili olarak ortadan kalkar.
© Her hakkı Sakarya Üniversitesi Sürekli Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezine aittir. Yazılı izin
olmadan kaynak olarak dahi gösterilip kullanılamaz. Bunu yapanlar hakkında yasal işlem başlatılır.
21
ÇALIŞMA SORULARI
1) Sigorta sözleşmesi ile ilgili olarak aşağıdaki ifadelerden hangisi tam ve doğrudur?
a) Sigorta sözleşmesi, sigortacının bir prim karşılığında, kişinin para ile ölçülebilir bir
menfaatini zarara uğratan tehlikenin, rizikonun, meydana gelmesi hâlinde bunu
tazmin etmeyi ya da bir veya birkaç kişinin hayat süreleri sebebiyle ya da
hayatlarında gerçekleşen bazı olaylar dolayısıyla bir prim ödemeyi yükümlendiği
sözleşmedir.
b) Sigorta sözleşmesi, sigortacının bir prim karşılığında, kişinin para ile ölçülebilir bir
menfaatini zarara uğratan tehlikenin, rizikonun, meydana gelmesi hâlinde bunu
tazmin etmeyi ya da bir veya birkaç kişinin hayat süreleri sebebiyle ya da
hayatlarında gerçekleşen bazı olaylar dolayısıyla bir para ödemeyi veya diğer
edimlerde bulunmayı yükümlendiği sözleşmedir.
c) Sigorta sözleşmesi, sigortacının bir prim karşılığında, kişinin para ile ölçülebilir bir
menfaatini zarara uğratan tehlikenin meydana gelmesi hâlinde bunu tazmin etmeyi
yükümlendiği sözleşmedir.
d) Sigorta sözleşmesi, sigortacının bir prim karşılığında, kişinin para ile ölçülebilir bir
menfaatini zarara uğratan tehlikenin, rizikonun, meydana gelmesi hâlinde bunu
tazmin etmeyi ya da bir veya birkaç kişinin hayat süreleri sebebiyle ya da
hayatlarında gerçekleşen bazı olaylar dolayısıyla edimlerde bulunmayı
yükümlendiği sözleşmedir.
e) Sigorta sözleşmesi, sigortacının bir katkı karşılığında, kişinin para ile ölçülebilir bir
menfaatini zarara uğratan tehlikenin, rizikonun, meydana gelmesi hâlinde bunu
tazmin etmeyi ya da bir veya birkaç kişinin hayat süreleri sebebiyle ya da
hayatlarında gerçekleşen bazı olaylar dolayısıyla bir para ödemeyi veya diğer
edimlerde bulunmayı yükümlendiği sözleşmedir.
2) Aşağıdakilerden hangisi Türkiye’de var olan sosyal güvenlik kurumları arasında
yer almaz?
a) Sosyal Sigortalar Kurumu
b) Sosyal Güvenlik Kurumu
c) Bağ-Kur
d) Emekli Sandığı
e) İşçi Birliği
3) Elementer sigortanın konuları arasında aşağıdakilerden hangisi yer almaz?
a) Mallar
b) Taşıtlar
c) Gayrimenkuller
d) Haklar
e) Hayat
© Her hakkı Sakarya Üniversitesi Sürekli Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezine aittir. Yazılı izin
olmadan kaynak olarak dahi gösterilip kullanılamaz. Bunu yapanlar hakkında yasal işlem başlatılır.
22
4) Elementer sigortanın diğer adı aşağıdakilerden hangisidir?
a) Tazminat sigortası
b) Mal sigortası
c) Emtia sigortası
d) Ferdi sigorta
e) Zorunlu sigorta
5) Yangın sigortasında sigortalı kıymetin tamamıyla yeniden inşası halinde oluşacak
olan maliyet hangi kavram ile ifade edilmektedir?
a) Bina değeri
b) Emsal değeri
c) Rayiç değeri
d) Tasfiye değeri
e) Enkaz değeri
6) Aşağıdakilerden hangisi zorunlu deprem sigortası kapsamı dışında değildir?
a) Kamu kurum ve kuruluşlarına ait binalar
b) Büro ve benzeri amaçlarla kullanılan bağımsız bölümler
c) Köy yerleşim alanlarında yapılan binalar
d) Tamamı ticari veya sınai amaçla kullanılan binalar
e) 27 Aralık 1999 tarihinden sonra inşa edilmiş olan ancak ilgili mevzuat
çerçevesinde inşaat ruhsatı bulunmayan binalar
7)
Sigortalının bir kazaya bağlı olarak uğrayacağı bedeni ve maddi zararları veya
bir kaza nedeniyle ödenilmesi gerekecek tazminatları karşılamak amacıyla
yapılan sigorta türü aşağıdakilerden hangisidir?
a) Hayat sigortaları
b) Ferdi kaza sigortaları
c) Kaza sigortaları
d) Emtia sigortaları
e) Sosyal sigortalar
8) Kapsam dahilinde herhangi bir ülkede bir kazaya neden olunması durumunda
başkalarına verilen maddi, bedeni zararları yada ölümle sonuçlanan kazalarda
sorumluluklardan doğan tazminat yükümlülüğünü o ülke yasalarına göre
karşılayan sigorta türü aşağıdakilerden hangisidir?
a) Kaza sigortaları
b) Sorumluluk sigortaları
c) Yeşil kart sigortaları
d) Kasko sigortaları
e) Mali mesuliyet sigortaları
© Her hakkı Sakarya Üniversitesi Sürekli Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezine aittir. Yazılı izin
olmadan kaynak olarak dahi gösterilip kullanılamaz. Bunu yapanlar hakkında yasal işlem başlatılır.
23
9) Aşağıdakilerden hangisi kasko sigortası kapsamında değildir?
a) Sigortalı aracın devrilmesi, düşmesi, yuvarlanması, sabit ve hareketli bir cismin
çarpması veya böyle bir cisme çarpma gibi kazalar sonucu oluşan hasar ve kayıplar
b) Üçüncü şahısların, kötü niyet ve muziplikleri sonucu oluşan hasarlar
c) Sigortalı aracın çalınması ve çalınmaya teşebbüs sonucunda meydana gelen hasar
ve kayıplar
d) Sigortasız aracın çalınmaya teşebbüsü sonucunda meydana gelen hasar ve kayıplar
e) Sigortalı aracın yanması sonucu oluşan hasarlar
10) Aşağıdakilerden hangisi sorumluluk sigortası türleri arasında yer almaz?
a) Zorunlu sertifika mali sorumluluk sigortası
b) Yapı denetimi zorunlu mali sorumluluk sigortası
c) Kasko sigortası
d) Asansör kazalarında üçüncü kişilere karşı sorumluluk sigortası
e) İşletme ve ürün sorumluluk sigortası
© Her hakkı Sakarya Üniversitesi Sürekli Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezine aittir. Yazılı izin
olmadan kaynak olarak dahi gösterilip kullanılamaz. Bunu yapanlar hakkında yasal işlem başlatılır.
24
Çalışma Soruları Cevap Anahtarı;
B……. Cevabınız yanlış ise SİGORTA TANIMI konusunu
yeniden gözden geçiriniz
2.
E……..Cevabınız yanlış ise SOSYAL SİGORTA konusunu
yeniden gözden geçiriniz
3.
E……..Cevabınız yanlış ise
ELEMENTER SİGORTA
konusunu yeniden gözden geçiriniz
4.
A……..Cevabınız yanlış ise
ELEMENTER SİGORTA
konusunu yeniden gözden geçiriniz
5.
A……..Cevabınız yanlış ise YANGIN SİGORTASI konusunu
yeniden gözden geçiriniz
6.
B……..Cevabınız yanlış ise
ZORUNLU DEPREM
SİGORTASI konusunu yeniden gözden geçiriniz
7.
C……..Cevabınız yanlış ise KAZA SİGORTASI konusunu
yeniden gözden geçiriniz
8.
D……..Cevabınız yanlış ise
YEŞİLKART SİGORTASI
konusunu yeniden gözden geçiriniz
9.
D……..Cevabınız yanlış ise KASKO SİGORTASI konusunu
yeniden gözden geçiriniz
10.
C……..Cevabınız yanlış ise SİGORTA TÜRLERİ konusunu
yeniden gözden geçiriniz
1.
KAYNAKLAR
1- YENİ TÜRK TİCARTE KANUNU KAPSAMINDA
YRD.DOÇ.DR.BEYHAN YASLIDAĞ EKİM 2012
SİGORTACILIK…
2- www.tsev.org.tr
3- www.segem.org.tr
© Her hakkı Sakarya Üniversitesi Sürekli Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezine aittir. Yazılı izin
olmadan kaynak olarak dahi gösterilip kullanılamaz. Bunu yapanlar hakkında yasal işlem başlatılır.
25