MEKATRONİK TASARIM VİZE CEVAP ANAHTARI Soru-1 ton a- Aşağıda Dijital ve Analog Sinyallere ait ölçülen genlik grafikleri verilmiştir. Şekillerin altında bırakılan boşluğa uygun sinyal tipini yazınız Vort toff T T =ton+toff f =1/T Duty cycle =ton/T (Görev döngüsü) Analog sinyal Dijital sinyal Vort =D*Vin b- Şekilde osiloskop ile ölçülen bir PWM sinyaline ait grafik verilmiştir. Şekil üzerinde Periyodu(T) gösteriniz ve verilen parametrelerden faydalanarak formülleri ifade ediniz.(T: Periyod, f: Frekans) c- Aşağıdaki gibi bir gerilim d- Paralel ve seri bağlı kondansatör formüllerini bölücüde R1=200Ω, R2=300Ω yazınız. olarak seçilmiştir. Vin=5V olduğuna göre, Vout çıkış gerilimini hesaplayınız. PARALEL 𝑽𝒐𝒖𝒕 = 𝑽𝒊𝒏 𝑹𝟐 𝟑𝟎𝟎 =𝟓 = 𝟑𝑽 𝑹𝟏 + 𝑹𝟐 𝟓𝟎𝟎 SERİ e- Aşağıdaki VAL robot programlama dilinde kullanılan kodlara ilişkin soruları yanıtlayınız. a- Şekildeki gibi A noktasından B noktasına doğrusal bir çizgide ilerlemek için (karetezyen hareket) kullanılan kodu şeklin yanında ifade ediniz. A B movel(pX,flange,nNomspeed) b- A noktasından B noktasına gitmek için robotun eklemlerinin en uygun pozisyona göre hareket ettiği (eklem uzayı) kodu şeklin yanında ifade ediniz. A B movej(pX,flange,nNomspeed) Soru-2 Potansiyometre kullanılarak bir robot ekleminin dönme açısı Arduino ile ölçülecektir. Potansiyometre çalışma sınırları içinde doğrusal voltaj çıkışı vermektedir. Kalibrasyon amacıyla potansiyometreden farklı açılara karşılık gelen voltaj çıkışları 10o’de 0.8V +80o’de 4.2V olarak ölçülmüştür. Potansiyometre 5 Volt düzeyinde çalışmaktadır. Arduino ADC (Analog dijital çevirici) modülünün 10 bitlik olduğu bilgisine dayanarak; a- Sensörün kalibrasyon eğrisine ait formülü elde ediniz. b- Elde ettiğiniz formülü kullarak Arduino programında analog verinin okunması ve voltajın açıya çevrilmesini gerçekleştiren programda noktalı yerleri doldurunuz. Kalibrasyon Formülü Arduino Programı // Sensor AN0 bacagina baglanmistir. float aci_adc; //ADC den 0-1023 arasi deger float aci_voltaj; // voltaj cinsine cevrilen degisken float aci_deger; // aci değerine çevrilen degisken void loop() { aci_adc=analogRead(A0) //Analog veri A0’dan oku aci_voltaj=5*aci_adc/1023; aci_deger=20.6*aci_voltaj-6.47; } Sensör verilen sınırlar içinde çalıştığı için doğrusal denklem formülünü kullanırız. 𝑦 = 𝑎𝑥 + 𝑏 𝑦2 − 𝑦1 80 − 10 𝑎= = = 20.6 𝑥2 − 𝑥1 4.2 − 0.8 𝑏 = 𝑦1 − 𝑎𝑥1 = 10 − 20.6 × 0.8 = −6.47 𝑦 = 20.6𝑥 − 6.47 bulunur. Soru-3 1-PWM Tekniği ile ilgili yanlış olan seçeneği işaretleyiniz. a-Kare dalgaların açık olma uzunluğuna dayanır. b-Kare dalganın açık-kapalı olma durumu ortalama voltajı değiştirir. c- Gücü kısmi olarak aktarmaya yarayan dijital bir tekniktir. d-Ortalama voltaj, besleme voltajının her zaman yarısıdır. 2-Analog devre elemanlarıyla ilgili yanlış olan seçeneği işaretleyiniz. a-Kondansatör, enerjiyi elektrostatik alan içerisinde depolayan devre elemanıdır. b-Bobin, enerjiyi elektromanyetik alan içerisinde depolayan devre elemanıdır. c-Direnç, enerjiyi elektromanyetik alan içerisinde depolayan devre elemanıdır. d-Diyot akımın bir yönde akmasını sağlayan devre elemanıdır. 3- Endüstriyel bir robotun serbestlik derecesi aşağıdakilerden hangisi ile ifade edilebilir? a-Her bir eklemi hareket ettirmek için gereken birbirinden bağımsız paremetre sayısıdır. b-Tutucu ucun hareketini sağlayan dönme-yuvarlanma-yalpalama hareketleridir. c-Robotun ana ekseninin tutuca uca olan dönüşüm matrisidir. d-Robotun tutucu ucunun hareket sayısıdır.