elektronların dizilimi ve kimyasal özellikleri

 Atomların katmanların da belirli sayılarda elektron
bulunmaktadır. Ancak, bir atom tek katmanlıysa ve bu
kanmanda iki elektronu varsa kararlıdır.
 Atomun iki veya üç katmanı varsa ve son
katmanlarında sekiz elektron bulunuyorsa bu tür
atomlarda kararlı yapıya sahiptir.
 Eğer bir atom tek katmanlıysa ve bu katmanında
ikiden az elektron varsa veya atom iki, üç veya daha
çok katmana sahipse ve son katmanında sekizden az
elektron varsa bu atomlarda kararsızdırlar.
Soy gaz olarak adlandırılan helyum, neon, argon
atomları, kararlı atomların sahip olduğu elektron
diziliminde oldukları için elektron alışverişi
yapmazlar. Diğer atomlar ise elektron alışverişi
yaparak kararlı atomların elektron dizilimine ulaşmaya
çalışırlar. Bazı atomlar elektron alarak veya vererek
helyum atomunun elektron dizilimine ulaşmaya
çalışırlar ve bu olgu ‘Dublet Kuralı’ olarak
bilinir.
 Örneğin; lityum atomu Dublet Kuralı’na uyarak son
katmanındaki bir elektronu verir ve helyum atomunun
elektron dizilimine sahip olur.
 Benzer şekilde bazı atomlar da elektron alışverişi
yaparak neon veya argon atomunun elektron
dizilimine sahip olmak isterler.bu durum ‘Oktet Kuralı’
olarak bilinir.
 Bir atom tek katmana sahipse ve katmandaki elektron
sayısını 2’ye tamamlamışsa Dublet Kuralı’nı, birden
fazla katmana sahipse ve son katmanındaki elektron
sayısını 8’e tamamlamışsa Oktet Kuralı’nı
gerçekleştirmiş olur.
 Atomlar, elektron alarak veya vererek kararlı atomların
elektron dizilimine ulaştıklarında iyon olarak
adlandırılır.
 Atomlar elektron aldığında negatif yükle yüklenerek
iyon haline gelirler. Negatif yüklü bu iyonlar, anyon
olarak adlandırılır.
 Atom elektron vererek pozitif yüklü iyon haline gelir.
Pozitif yüklü bu iyonlar katyon olarak adlandırılır.
 Katyonlar ve anyonlar sembolün sağ üst köşesine
yazılır.
Anyonlar (negatif yüklü
iyon)
İYONLAR
Katyonlar (pozitif yüklü
iyon)
Cl⁻ (klor anyonu)
Li⁺ (lityum katyonu9
O²⁻ (oksijen anyonu)
K⁺ (potasyum katyonu)
S²⁻ (kükürt anyonu)
Be²⁺ (berilyum katyonu)
F⁻ (flor anyonu)
Ca²⁺ (kalsiyum katyonu)
Na⁺ (sodyum katyonu)
ATOMLAR
He (helyum atomu)
Ne (neon atomu)
Ar (argon atomu)
Li (lityum atomu)
Cl (klor atomu)
Yandaki çizelgede çok atomlu
iyonlar, formülleri ile birlikte
yer almaktadır. Bazı maddeler
atom veya moleküllerden
oluşurken bazı maddeler ise
atomların elektron alması ve
vermesi sonucu oluşan
iyonlardan meydana gelir.
Örneğin; demir elementi
atomlardan, iyot elementi
moleküllerden sodyum klorür
ise iyonlardan oluşmaktadır.
İyon Adı
Formülü
Fosfat
PO₄³⁻
Karbonat
CO²₃̄
Nitrat
NO₃̄
Sülfat
SO²₄̄
Hidroksit
OH⁻
Amonyum
NH⁺₄