3.ÜNİTE İNKİLAP TARİHİ Aşağıdaki boşlukları
advertisement
3.ÜNİTE İNKİLAP TARİHİ Aşağıdaki boşlukları cevap anahtarından yararlanarak doldurun . B__________________________________1917 yılında Rusya’da çıkan ihtilal sonucunda ______________________. Rusya _____________________Doğu Anadolu ve Kafkasya’da ________________________________boşalttı. Rus kuvvetlerinin çekilmesi üzerine de _____________________________ Gürcistan, Azerbaycan ve Ermenistan adıyla _____________kuruldu. E_________________________________,Doğu Anadolu topraklarını içine alacak şekilde______________________kurmaktı. Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra Ermenileri, __________________________________________için harekete geçiren devlet ______________________________oldu. E_______________________başta İngiltere olmak üzere ________________________________________Kars ve çevresinde yaşayan Türkleri_________________________. Doğu Anadolu’da bir _________________________________________ ______________ Antlaşması’nın imzalanmasından sonra, Ermeniler _____________________________geçtiler. K________________________, _______________________ _____________________________________ Ermenilerin işgali altındaki Sarıkamış, Kars ve Gümrü’yü ________________ve böylece onları barış istemek zorunda bıraktı. Ermenistan Hükûmeti __________________________ilan ederek Anadolu topraklarına yönelik taleplerinden vazgeçti. ___________________________________ düzenli ordumuzun askerî alandaki ilk başarısıdır. G______________________ Antlaşması Büyük Millet Meclisinin_______________________________________. Fransa, 11 Aralık 1918’de ________________________orduyla Dörtyol’a girdi. F______________________________________Kozan, Osmaniye, Tarsus, Mersin ve Pozantı’yı içine alacak şekilde genişledi. Çukurova bölgesinde Fransızların ve onların silahlandırdığı Ermenilerin _____________________________________ kuruldu. Dörtyol ve Osmaniye’deki Fransızlar ve Ermeniler ___________________________________kaldılar. F____________________20 Ekim 1921’de ____________Hükûmeti ile imzaladıkları _____________________________Adana ve çevresindeki işgallerine son verdiler. M_______________________________Antep, Maraş ve Urfa’yı işgal eden İngilizler __________________________ bıraktılar. Fransızlar bölgeye girdikleri andan itibaren ______________________________yaparak ______________baskı ve şiddet uygulamaya başladılar.Türkler de onların _____________________ ________________ birlikleri kurarak savunmaya geçtiler. M____________, _____________________________________30 Ekim 1919’da çoğunluğu Ermenilerden oluşan Fransız birlikleri tarafından işgal edildi. Güçlenen Türk direnişi karşısında tutunamayan ___________________________şehir içinde yaşanan şiddetli çarpışmalarda _____________________________________verdiler. 11________________________gecesi, Fransızlar ve Ermeniler, karanlıktan faydalanarak ______________________________. M_________________________________kurtarılması Millî Mücadele’de kazanılan_______________________________oldu. Kurtuluş Savaşı’nda _________________________________bölge halkının çabalarıyla yürütüldü. U________________11 Nisan 1920’de düşmanı şehirlerinden atmayı başardılar. G___________________________Fransızlara ve onlarla iş birliği yapan Ermenilere karşı sürdürülen ____________________________________________________________kadar devam etti. F___________________________________________, 20 Ekim 1921’de TBMM Hükûmeti ile__________________imzaladılar, ve ________________ Millî Mücadele sırasında ____________çarpışmalar ________________karşı ______________________yaşandı. Yunanlılar, İstanbul’u Türklerin elinden alarak _________________________yeniden diriltmek ve ________________________istiyorlardı. Mondros Ateşkes Antlaşması’nın _______________çıkaran Yunanistan, 15 Mayıs 1919’da da ________________Konferansı’nda alınan karara dayanarak İzmir’i işgal etmişti. İ____________________________________________Türk milleti tarafından büyük bir tepkiyle karşılandı. Ege Bölgesi’nde halk ______________________________________________kendisini savunmak üzere silahlı _____________________birlikleri kurmak için harekete geçti. Böylece ________________________________________________kuruldu. Her yaştan eli silah tutan gönüllülerin oluşturduğu Kuvayı milliye birliklerine ________________________________________ Demirci Mehmet Efe ve Yörük Ali Efe gibi yerli halktan _________________________________komuta ediyordu. Kuvayı milliye birlikleri İzmir’e çıkan ve iç bölgelere doğru yayılmak isteyen__________________________________mücadele ettiler.Sayı ve silah bakımından çok güçlü olan düşman ilerleyişini ________________________________. Kuvayı milliye birlikleri büyük fedakârlıklarla yürüttükleri mücadeleye rağmen_______________________________________ ve Anadolu’dan tamamen söküp atabilecek durumda değildi. Kuvayı milliye birlikleri genellikle ________________________kişilerden oluşuyordu ve silah ve cephane yönünden yetersizdi. Düzenli orduya geçiş yolunda _____________adım _______________________atılmıştır. Batı Cephesi Komutanı _____________________________Paşa, 24 Ekim 1920’de Gediz’de bulunan Yunanlılara ___________________________ nedeniyle başarılı olamadı. G_____________________________________________________ üzerine düzenli orduya geçiş süreci hızlandırıldı. Batı Cephesi Komutanlığına Albay__________________________________, ____________________________Komutanlığına ise Albay ____________________________getirildi.Kuvayı milliye birlikleri süratle düzenli ordu bünyesine alınmaya başlandı. Batı Cephesi’nde____________________________________________________, o zamana kadar serbest hareket etmeye alışmış Çerkez Ethem gibi bazı ____________________________________________________________yarattı. Çerkez Ethem kendisine bağlı kuvvetlerle birlikte _______________________________________________________ayaklandı ve ancak üzerine gönderilen düzenli ordu birlikleri karşısında tutunamayarak ____________________________zorunda kaldı. B_________________________Zaferi’yle _________________________Batı Cephesi’ndeki _____________________kazandı. B______________________ Zaferi, _______________________________________________________daha da derinleştirdi. F______, Güney Cephesi’nden sonra Anadolu’da başlayan Millî Mücadele’nin _______________________________görmüştü. İtalya _________________________________olan___________Antlaşması’ndaki ____________________________________ olduğunu düşünüyordu. İtilaf Devletleri ________________________________________Sevr Antlaşması’ndaki maddelerin silah gücüyle uygulanamayacağını anlamışlardı. İtalya ve Fransa, İngiltere’yi de ikna ederek _________________________________uygulanabilir hâle getirmek amacıyla _______________________________________toplamaya karar vermişlerdi. Mustafa Kemal, Türk milletinin gerçek temsilcisinin TBMM olduğunu ve _______________________________________ Londra Konferansı’na katılmayacaklarını bildirdi. İtilaf Devletleri bunun üzerine TBMM Hükûmetinin yanı sıra İstanbul Hükûmetini de konferansa davet etmek zorunda kaldılar. 21 Şubat 1921’deki _____________________________Konferansında, ________________________________________Paşa, __________________________________________ise Dışişleri Bakanı Bekir Sami Bey temsil etti. İtilaf Devletleri, görüşmeler sırasında _________________________________________________________yaparak projeyi gündeme getirdiler fakat Türk tarafından____________________________. Osmanlı temsilcisi Tevfik Paşa“Söz milletimin asıl vekillerine aittir.Bundan dolayı Anadolu heyetine söz verilmesini rica ederim.”___________________________________________________. Londra Konferansı’na kalmakla TBMM Hükûmeti, Türk milletinin haklı davasını ve ____________________________________ imkânı buldu. 1919 yılında _________________________bağımsızlığını kazanan Afganistan, ______________________________________ _______________________duyuyordu. T__________________________________________arasında 1 Mart ______________________________________tarihinde ____________________________________imzalandı. T_____________________________________________________________taraflardan biri ____________________diğer taraf bunu kendisine yapılmış sayacak ve saldırgana karşı bütün imkânlarıyla mücadele edecekti. Türkiye-Afganistan Dostluk Antlaşması _______________________________Millî Mücadele ve TBMM Hükûmeti ____________ bir kamuoyunun oluşmasını sağladı. Türk milletinin ____________________________________bir millî marşın yazılmasına karar verildi ve Mehmet Âkif’in “İstiklâl Marşı” adlı şiiri TBMM’nin _________________________tarihli oturumunda millî marşımız olarak kabul edildi. Rusya’da çarlık rejiminin yıkılmasından sonra kurulan Sovyetler Birliği, _________________________________________güney sınırlarının güvenliği bakımından tehlikeli buluyordu. 16 Mart 1921’de _____________________________________imzalanmasıyla Kars, Ardahan ve Artvin__________________; Batum___________________, Nahcivan ise ___________________________bırakıldı. M____________________________________________TBMM Hükûmetinin hukuki varlığı ve ileride kurulacak devletin sınırları _________________________ tarafından tanınmış oldu. Londra Konferansı’ndan_________________________________________, Sevr Antlaşması’nı Türklere zorla kabul ettirmek için _________________________________________________________geçirdi. Türk ordusunun Yunanlıları İnönü’de bir kez daha yenilgiye uğratması ülke içinde büyük bir sevinç yarattı. İkinci İnönü Zaferinden sonra ________________________________________________TBMM __________________güçlendi. İkinci İnönü Zaferi, _____________________________________________________________________daha da belirginleştirdi. İkinci İnönü Zaferinden sonra_________________, ________________________________________________________başladı. İkinci İnönü Zaferinden sonra Fransa görüşmeler yapmak üzere bir temsilcisini Ankara’ya gönderdi. Türk ordusunun ______________________________________gören Yunanlılar, ______________________yeni ve daha büyük bir saldırıya hazırlandılar. Kütahya-Eskişehir Savaşlarında:Ordumuzun _____________________________________________ve yeniden düzenlenmesi için ______________________________________________________kararı verildi. Mustafa Kemal,Millî Mücadele’nin _______________________________________________bile _______________ilgilenmiştir. Mustafa Kemal,___________________________________ en az bağımsızlık savaşı kadar önemli olduğunu düşünmüş,________________ olarak cepheye gitmek için Ankara’ya gelen ________________________________göndermiştir. Kütahya-Eskişehir savaşlarında stratejik önemi olan ___________________________________ve ordumuzun Sakarya’nın doğu kıyılarına kadar çekilmesi ____________________________________________karşılandı. Mustafa Kemal’in ordumuzun daha fazla kayba uğramaması için Kütahya-Eskişehir savaşlarında bütün sorumluluğu üzerine alarak verdiği _________________________Mecliste de _____________________________neden oldu. TBMM 5 Ağustos 1921 tarihli toplantısında çıkardığı kanunla Mustafa Kemal’i _________________________________tayin etti. Bu Kanun’a göre _____________________________________________olacaktı. Mustafa Kemal Paşa pek çok defa olduğu gibi Kurtuluş Savaşı’mızın bu aşamasında karşılaştığı _________________________da yine __________________________________________aştı. Başkomutanlık görevini üstlendikten sonra _________________________________üzere “Tekâlifi Milliye Emirleri”ni yayımladı. “Harp, ______________________________________, iki milletin bütün varlıklarıyla ve ellerindeki her şeyle, bütün elde tutulur ve tutulmaz güçleriyle birbirleriyle karşı karşıya gelmesi ve birbiriyle vuruşması demektir.Yukarıdaki sözleriyle Mustafa Kemal, _______________________________________________________gereğini vurgulamıştır. Tekâlifi Milliye Emirleri bir yandan ______________________________________________________sağlarken diğer yandan _________________________________________________________benzersiz örneklerinden birini daha sergiledi. Sakarya Meydan Savaşı ____________________________________Yunan birliklerinin 23 Ağustos’taki saldırısıyla başladı ve 13 Eylül’de Sakarya Nehri’nin doğusunu düşmandan temizleyerek büyük bir zafer kazandılar. S_____________________________________ Mustafa Kemal’e 19 Eylül 1921 tarihli toplantısında “______________________” rütbesi ile “_______________________” unvanı verildi. S_____________________________________13 Ekim 1921’de TBMM Hükûmeti ile ___________________________________ Azerbaycan, Ermenistan ve Gürcistan arasında Kars Antlaşması imzalandı. Kars Antlaşmasıyla daha önce imzalanmış olan ________________________________________________________söz konusu ____________________________________________________ da kabul edildi. Kars Antlaşmasıyla _______________________________________________________şekliyle kesin biçimde çizilmiş oldu. Sakarya Zaferi’nin siyasi alandaki sonuçlarından biri de TBMM Hükûmeti ile _____________________arasında 20 Ekim 1921’de imzalanan __________________________________________. Ankara Antlaşması’yla Türkiye ile ________________________________durumu sona erdi ve Fransa, _____________________ işgali altında bulundurduğu _____________________________________kabul etti. Ordumuz Başkomutan Mustafa Kemal Paşa’nın emriyle ___________________________________üzere zaman geçirmeden __________________________________________________başladı. 30 Ağustos günü Dumlupınar’da yapılan savaşı doğrudan doğruya_____________________________________________.Tarihe ‘’_____________________________Muharebesi” adıyla geçen bu savaşta ___________________________________________ büyük bir bozguna uğrattı. Mustafa Kemal Paşa’nın “Ordular, ilk hedefiniz Akdeniz’dir.İleri!” emriyle Ege ve Marmara kıyılarına doğru ___________________________________etmeye başladı. Türk birlikleri, aralarında Yunan Ordusu Başkomutanı General Trikopis’in de bulunduğu çok sayıda Yunan askerini esir alarak __________________________________________girdiler. 18 Eylül _____________________tarihi itibarıyla Batı Anadolu’da bir tek Yunan askeri kalmadı. Mustafa Kemal de yanında bulunan komutanlarla birlikte 9 Eylül gecesini Kemalpaşa’da geçirdikten sonra 10 Eylül günü İzmir’e girdi. Büyük Taarruz ile elde edilen zafer sonrasında Batı Anadolu__________________________________________________, fakat İstanbul, Trakya ve Boğazlar bölgesinde _________________________________________________bulunuyordu. Mustafa Kemal, İtilaf Devletlerine_______________________, istedikleri ateşkesin ancak bu yolla kabul edilebileceğini bildirdi. İ____________________ise Türk ordusunun ____________________________________durumunda savaşacaklarını söylediler. Türk birliklerinin büyük bir ___________________________________________________________doğru ilerlemesi karşısında, __________________________________ ateşkes görüşmelerinde bulunmayı kabul ettiler. Mudanya Konferansı’na _________________________________________________________________temsilcileri katıldı. Y__________________________________temsil edildiği Mudanya Konferansı’nda Türk heyetinin başkanlığını İsmet Paşa yaptı. İsmet Paşa konferansta Trakya’daki _________________________________________________________çekilmesini isteyerek ateşkesin ancak bu şekilde sağlanabileceğini söyledi. İ___________________________________nedeniyle bir ara kesintiye uğrayan ve sert tartışmalara sahne olan Mudanya Konferansı nihayet 11 Ekim’de antlaşmayla sonuçlandı. Mudanya Konferansı’na ________________________________bu konferansta _______________________________________ temsil edilmiştir. _______________________________Ankara’da toplanan _____________________________________öğretim programlarının ________________esaslara göre __________________________________________kararı alınmıştır. II.İnönü Savaşı’ndan sonra ________________________Anadolu’daki __________________________________başladı. BMM Hükûmetini __________________________________________________________________olmuştur. İtilaf Devletleri BMM Hükûmetinin temsilcilerini Londra Konferansı’na davet ederek ___________________________________ tanımışlardır. Tayyar Rahmiye Hanım __________________________________________________karşı mücadele ederken şehit düşen kadın kahramanlarımızdan biridir. G__________________________ile _______________________________________durumu sona ermiştir. Ali Saip Bey, ____________________________________rol oynamış millî kahramanlarımızdan biridir. Kütahya-Eskişehir savaşları _______________________________________________________________ile sonuçlanmıştır. Tekâlifi Milliye Emirleri __________________________________________________yürürlüğe konulmuştur. Mustafa Kemal’e _______________rütbesi ______________________________________kazandığı zafer nedeniyle verilmiştir. M________________________Ateşkes Antlaşması ile ________________________________________________sona ermiştir. Halide Edip Adıvar, __________________________________________romanlarıyla tanınmış edebiyatçılarımızdan biridir. 3.ÜNİTE İNKİLAP TARİHİ Boşluklara gelecek kelimeler . 1921 Fransa arasındaki savaş Mondros Ateşkes Antlaşması’ndan sonra 1922 Fransız işgali Ermeni çetelerinin yardımıyla Moskova Antlaşması’nın 11.Şub.20 Fransızlar Moskova Antlaşması’nın hükümleri 12.Mar.21 Fransızlar Moskova Antlaşması’yla (23 Ağustos-13 Eylül 1921) Fransızlar ve Ermeniler Mudanya ’’Başkomutan Meydan Gazilik Mustafa Kemal Paşa yönetti 28 Eylül 1920’de Gediz Muharebesi’nde uğranılan yenilgi mücadele 9 Eylül’de İzmir’e geri aldı ordu ile millet arasında dayanışmanın Adana ve çevresindeki Fransız işgaline geri çekilmek zorunda ordu-millet bütünlüğünün Ali Fuat göç etmeye zorladılar ordumuz Yunan ordusunu Ankara Antlaşması’dır gönüllü öğretmenleri tekrar okullara Ankara Antlaşması’nı Gümrü özgürlük ve bağımsızlık tutkusunu yansıtacak Ankara Antlaşması’yla Gümrü Antlaşması Paris Barış Ankara Hükûmetini Güney Cephesi pek çok yerde Kuvayı milliye birlikleri Antalya bölgesindeki kuvvetlerini çekmeye Güney Cephesi’nde Refet Bey antlaşma hükümlerini yumuşatıp Güney Cephesi’ndeki mücadeleler Sakarya Nehri’nin doğusuna çekilmesi askerî eğitimden yoksun Güney Cephesi’nden çekildiler Sakarya Savaşı öncesi askerlerini çekmelerini Gürcistan’a Sakarya Savaşı öncesinde ateş açmayı göze alamayan İngilizler hâlâ İtilaf Devletleri askerleri Sakarya Savaşı’nda Azerbaycan’a halkın düzenli orduya güveni artarken Sakarya Zaferi’nden sonra basit bir direniş hareketi olmadığını Hatay dışında Sakarya Zaferi’nin ardından Başkomutan’ın vereceği emir, kanun hemen ardından Trakya’ya asker Sakarya Zaferi’nin kazanılmasına Batı Anadolu’ya hâkim olmak Hükûmetinin otoritesi saldırılarına karşı ilk millî teşkilat Karaisalı’da Batı Cephesi’nde ilk saldırıya uğrarsa Batılı devletlerden aldıkları desteğe güvenerek ilk başarısını savaştan çekilerek Batılı devletlerin Anadolu’ya girmesini ilk kez büyük bir devlet sert tartışmalara bazı hükümlerin İngiliz egemenliğinden kurtularak Sevr(2) bazı yerlerde subaylar, bazı yerlerde ise İngilizler Sevr Antlaşması’nda bazı önemsiz değişiklikler bilimsel İngilizlerin çekilmesinden sonra Sevr Antlaşması’nı geçersiz saydığını Birinci Dünya Savaşı sürerken İngilizlerin katı tutumu Sivas Kongresi’nde Birinci İnönü(3) İngiltere Sovyetler Birliği’ne bağlı Bizans İmparatorluğu’nu İngiltere tarafından şehirlerimizin kaybedilmesi BMM’nin hukuki varlığını İngilterenin desteğiyle şehri gizlice terk ettiler Boğazlar bölgesine girmesi İslam dünyasında taarruz hazırlıklarına bu saldırıları karşısında İsmet Bey tanıyan ilk İslam devleti Afganistan bu şehirleri Fransızlara İstanbul Hükûmetini Sadrazam Tevfik tarihî ve kültürel nedenlerle bütün yurtta üzüntüyle istediği sonucu alamayan İngiltere TBMM Büyük Ermenistan’ı işgal etmiş olduğu yerleri TBMM Hükûmeti ile Afganistan büyük kayıplar İtalya(2) TBMM’den aldığı güçle cehalete karşı savaşın İtilaf Devletleri arasında görüş ayrılıklarını topraklarımızdan çekilmeyi İtilaf Devletlerinin kendi aralarındaki anlaşmazlıkları Türk ordusunun geri çekilmesi çarlık rejimi İzmir’in Yunanlılar tarafından işgali Türk topraklarına saldırıya çarlık rejimi yıkıldı kabul görmedi Türkiye, İngiltere, Fransa ve İtalya çekilme kararı kaçan düşmanı takip Türkiye’ye çıkarlarına aykırı Kafkas Cumhuriyetleri tarafından Türkiye’ye yakınlık çoğu Ermenilerden oluşan Kafkasya’da Türkiye-Afganistan Dostluk Antlaşması’na göre daha fazla kayba uğramaması kararlılıkla Boğazlar bölgesine Türklere karşı diyerek görüşmelerden çekildi karşı taarruza geçerek Türk-Yunan Savaşı fiilen doğrudan çağırılmadıkça katılmayan Yunanistan uluslararası alanda kazandığı ilk siyasi zaferdir Doğu Cephesi’ndeki savaş Kâzım Karabekir Urfa’nın kurtuluşunda doğu sınırımız bugünkü Kuvayı Milliye(2) Urfalılar dostluk ve iş birliği Antlaşması Kuvayı milliye birliklerinin düzensizliği üç ay süreyle Başkomutan düşmanı yurttan atmak Kuvayı milliye liderlerinde rahatsızlık üç yeni devlet düzenli ordumuz kuvvetlerini çekmeye yalnız iki ordunun değil düzenli ordunun kurulması kararı lehine yeniden hazırlanması düzenli orduya katılmayı reddederek liderler yer yer durdurmayı başardılar düzenli Yunan ordusunu durduracak Londra Yunan askerinden temizlenmişti eğitimle Londra’da bir konferans Yunan birliklerinin Meriç Nehri’nin batısına en kritik günlerinde Maarif Kongresi’nde Yunan kuvvetlerine karşı kahramanca en şiddetli Maraş Yunanistan’ı daha da güçlendirecek Ermeni devleti kurulmasını öngören Maraş’ın düşman işgalinden Yunanistan’ın İngiltere tarafından Ermeniler mareşal Yunanlılara Ermenilerle iş birliği mareşallik Yunanlılara sığınmak Ermenistan Cumhuriyeti’nin amacı millî birlik ve beraberliği Yunanlıları bir kez daha saldırıya Ermenistan’a karşı kazanılan zafer millî Mücadele’yi anlattığı Yunanlıların başarısızlığından sonra Misakımillî’yi dünya kamuoyuna Yunanlıların saldırılarına karşı Fransa(2) duyurma Büyük Ermenistan hayallerini gerçekleştirmeleri zorluğu
