AB TÜRKİYE İLİŞKİLERİ DANIŞMANLIK

advertisement
AB TÜRKİYE İLİŞKİLERİ DANIŞMANLIK HİZMETLERİ :
• DÜNDEN BUGÜNE AVRUPA BİRLİĞİ-TÜRKİYE İLİŞKİLERİ ve UYUM ÇALIŞMALARI
Eski Yunan Uygarlığı,Eski Roma Uygarlığı ve daha sonra Hristiyanlık,Avrupa ‘nın temel değerlerini
oluşturmuşlardır. Eski Yunan Uygarlığı ‘aklı’, Eski Roma Uygarlığı ‘hukuk’u, Hristiyanlık da
‘hümanizma’yı getirmiştir. Daha sonra da Roma-Germen Huku ku ortaya çıkmıştır. İşte Avrupa
uygarlığı budur.Daha sonra bu temel değerlerin üzerine sırasıyla, Rönesans, Aydınlanma, Sanayi
Devrimi gelmiştir.Kapitalizm,sosyalizm ve pozitivizm tartış- maları birbirlerini üreterek gelmişlerdir.
Avrupa Birliği; uluslararası hukuk kurallarına göre, uluslararası antlaşmalar ile oluşturulan bir
uluslararası kuruluş örneğidir.Buna karşılık,diğer uluslararası kuruluşlardan farklıdır.Avrupa Birliği,
kendi hukukunu kendi üretme yeteneğine sahiptir; bu hukuk demokratik bir tabana dayanmadan,
ulusal iradelerin dışında bürokratik mekanizmalar ile üretilmektedir ve üye devletlerin hukukunun
üzerindedir.Dolayısıyla;Avrupa Birliği üye devletler üzerinde egemenlik haklarına sahip yeni süper bir
devlet olarak tanımlanabilir.
Avrupa Birliği olarak adlandırılan politik sistem, ulus-devletlerin yasal temeliini oluşturan ve halk
iradesine dayanan, demokratik politik yapının dışında bir tür imperyal-bürokratik mekanizma ile
yönetilen ilginç bir yönetim-yönetişim modeli oluşturmaktadır.Ayrı ca bu sistem dayandığı hukuki
temelleri, sürekli olarak kendi lehine ve ulus-devletler aleyhine değiştirmektedir.kısaca kendine özel
bencil kendi çıkarları üzerine kurulu adalet mantığı.ayrıca din devleti modelleri öne
çıkmaktadır.Yaşanan süreçte gözlenen eğilim, güç ve otoritenin düşey ve yatay katmanlar arasında
dağıtılarak oluşturulan "Yönetişim" (Governance) modeli ile Avrupa insanlarının üzerindeki UlusDevlet otoritesinin sulandırılarak giderilmesidir. Burada Avrupa kıtasının sosyo-politik dokusunda geri
planda kalan ve gözle görülmeyen bir elit yönetici ağı-şebekesi (Establishment) özel ve etkili bir rol
oynamaktadır.
AB-Türkiye ilişkilerine genel olarak baktığımızda dikkatimizi çeken ilk özellik Türkiye-AB ilişkilerinin zig
zaglı olduğudur.Avrupa’nın güvenlik sorunu, ilişkilerde genelde belirleyici faktör olmuştur.Ve tabii
ki,Avrupa Birliği Türkiye’den ne uzaklaşmak istemekte ne de yakınlaşmak
arzusundadır.Kısacası,mesafeli yaklaşmayı tercih etmektedir. Bunun nedeni ise her şey aslına rücu
ederi bildiğinden para alan emirde lırı uygulamaktadır.
Avrupa’nın güvenliği meselesi Avrupa ülkelerinin ve AB kurumunun Türkiye’ ye bakış açısını belirleyen
en önemli faktör olmuştur. Soğuk Savaş sırasında, Avrupa ülkelerini tehdit eden komünist tehlikeye
karşı, NATO’nun ve dolayısıyla da Avrupa’nın bir uç kara kolu pozisyonunda olan Türkiye, Soğuk Savaş
sonrası dönemde de değişen ve çeşitlenen askeri ve askeri olamayan soft tehditler karşısında, Orta
Doğu, Balkanlar ve Kafkasya ile çevrili olan şeytan üçgeninde, Batılı ülkelerin güvenebileceği bir
‘Müttefik’ olmaya devam etmektedir.
Türkiye tam üyeliğe 1987 yılında başvurmuştur. Her ne kadar, o zamanlar, Kopenhag kriterleri resmen
ifade edilmemiş olsa da, başvuru yapıldığından bu yana, Türkiye’nin demokrasi performansı ile insan
hakları konusu AB-Türkiye arasındaki en çok tartışılan ve en büyük sorun olarak kalmaya devam
etmiştir. Dolayısıyla, Türkiye’nin AB üyeliği macerasındaki siyasi kriterler sorunu, aslında, Merkezi ve
Doğu Avrupa Devletleri’nden (MDAD) farklı olarak, 1987 yılının 14 Nisan’ında Türkiye’nin AB’ye tam
üyelik başvurusu yaptığında başlamıştı. Ancak, siyasal kriterler açısından Türkiye-AB ilişkilerinin
kurumsallaşması, daha sonra da anlatılacağı gibi, 1999 Helsinki Zirvesi ile birlikte olmuştur.
Dolayısıyla, tam üyelik süreci içinde siyasal kriterler sorununu, Türkiye açısından Helsinki öncesi ve
sonrası olarak ikiye ayırmak gerekmektedir.
II-AVRUPA BİRLİĞİ HUKUKU NEDİR?
Avrupa Birliği hukukunun en karmaşık yönünü üye devletlerde uygulama aşaması oluşturmaktadır.
Teoride AB hukuku üye devletlerin iç hukuku sayılmaktadır. Bu durum, AB hukukunu uluslararası
hukuktan ayırır. AET’yi kuran anlaşmanın tüzük çıkarma yetkisi verdiği alanlarda, ulusal devletler
yetkilerini kaybederler. Roma Anlaşmasının 189’ncu madde sine göre tüzükler, genel anlamda
geçerliliğe sahiptir. Tüzükler tümüyle bağlayıcıdır ve her üye devlette doğrudan geçerlidir. Birlik üyesi
ülkeler kimi alanlarda karar alma yetkisini AB kurumlarına devretmişlerdir. Konsey tüzüğünün AB
resmi gazetesinde yayınlanması ile bu yeni düzenleme bütün üye devletlerin yasama, yürütme ve
yargı organları için doğrudan doğruya ve kayıtsız bağlayıcılık kazanır. Bu durumda üye ülkeler
tarafından uygulanacak hu- kuk önemli ölçüde uluslarüstü merciler tarafından oluşturulmaktadır. Bu
durum üye hükümet- lerin karar alma sürecinde etkin olabildiklerini ortaya koyar. Buna karşın,
Konsey kararları çoğunluk oyuyla alındığı için, karara karşı olanlar bakımından da bağlayıcıdır.
Tüzüklerin doğrudan uygulanmaları üye ülke vatandaşlarının doğrudan doğruya AB hukukuna atıf
yapmalarına neden olmaktadır.
Temel metinleri kurucu anlaşmalar olan AB hukuku, uluslararası hukuktan ve iç hukuktan farklı bir
yapı arzetmektedir. AB’nin genişleme ve derinleşmesine paralel olarak AB hukukunun da kapsamı ve
uygulama alanı genişlemektedir. Hatta, Avrupa Birliği ile ilişki içine giren üçüncü taraflara, AB
hukukunu uygulama bile gündeme gelebilmektedir. 7 Şubat 1992’de imzalanan Maastricht
antlaşması, o zamana kadar kullanılan Avrupa Toplulukları, Avrupa Topluluğu gibi isimlendirmelerde
değişiklik yaratmıştır.Maastricht Antlaşmasının resmi adı Avrupa Birliği antlaşmasıdır. Bu
antlaşmadan sonra Roma Anlaşmasına dayanan örgütlenmenin adı da Avrupa Birliği olarak
değiştirilmiştir.
Avrupa Birliği hukuk düzeni,Fransa, Almanya, İtalya, Belçika, Hollanda ve Lüksemburg’ un ileride
oluşacak olan siyasî bütünleşmeye katkıda bulunacak ekonomik bü- tünleşmeyi gerçekleştirmek
amacıyla kurdukları örgütlere ilişkin anlaşmalar, daha sonra ya-pılan antlaşmalarda öngörülen yetkili
organlar tarafından kabul edilip yürürlüğe konulan ku- ralların tümü ve Topluluğun yargı organı “İnsan
Hakları Mahkemesi” kararlarından oluşmak tadır.Bu hukuk sisteminde,Avrupa Birliğine üye ülkelerin
iç hukuklarında sahip oldukları egemenlik yetkilerinin bir bölümünü bu Birliğe devretmeleri
sonucunda oluşmuştur.
Avrupa Birliği’nin bugün dayandığı iki temel unsur vardır.Bunlardan birincisi; demokrasi ve insan
haklarıdır. İkincisi de işleyen, yani gerçek olan bir serbest piyasa ekonomisidir. Avrupa kıtasında yer
alan her devlet bu özellikleri taşıdığı takdirde, bu iki hususa sahip olduğu takdirde Avrupa Birliği’ne
üyelik için müracaat etmek hakkına sahiptir. Türkiye bu değerleri benimsediği için Avrupa Birliği ile
ortaklık kurmuştur ve bu değerleri tam olarak gerçekleştirmek arzusunda olduğu için,Avrupa Birliği’ne
tam üyelik hedefine yönelmiştir.
III-AVRUPA BİRLİĞİNE GİRİŞ SÜRECİNDE GÜMRÜK BİRLİĞİ:
Gümrük Birliği,1963 yılında imzalanan Ankara Anlaşması’na dayanmaktadır ve AB’nin bu anlaşma
çerçevesindeki yükümlülüklerinin önemli bir kısmı 1971’de yerine getirilmiştir.1996 yılında ise, AB’nin
25 yıl önce üstlendiği yükümlülüklerinin benzerini üstlenme sırası Türkiye’ye gelmiştir. Bir başka
ifadeyle, Gümrük Birliği’nin tamamlanması,Türkiye’nin uluslararası anlaşmalardan doğan bir
yükümlülüğü ve başlangıcı 1963’e dayanan bir taahhüdü nün hayata geçirilmesi olmuştur.
Gümrük Birliği sonrasında AB’den ithalatımızın çok önemli oranlarda artış göster diği doğrudur. 1995
yılında Türkiye’nin AB’ye gerçekleştirdiği ihracat 11.078 milyon Euro seviyesinde iken1996 yılında bu
rakam 11.548 milyon Euro olmuş ve 2001 yılı sonu itibariyle 16.078 milyon Euro’ya yükselmiştir.
AB’den gerçekleştirilen ithalat ise 1995 yılında 16.760 milyon Euro, 1996 yılında 23,138 milyon Euro
ve 2001 yılı sonunda 18,059 milyon Euro olmuştur. Bu çerçevede Türkiye AB ile gerçekleştirdiği
ticarette 1995 yılında 5.682 milyon Euro açık verirken, bu değer 1996’da %104 oranında bir artışla
11.590 milyon Euro’ya yük- selmiştir.Gümrük Birliği’nin tamamlanmasının ilk yılında yaşanan bu ciddi
artışa karşın,süreç içinde ihracatta da istikrarlı bir yükselişin söz konusu olduğu görülmektedir. Burada
Gümrük Birliği’ne ilişkin temel eleştiri noktalarından biri olan AB ile dış ticaretin ithalat lehine
dağılımının en önemli sebebi, Türkiye’nin tek taraflı olarak 1971 yılı itibariyle hemen hemen tüm
sanayi ürünlerinde AB pazarına gümrüksüz giriş hakkına sahip olması, AB’nin ise bu hakkı ancak 1996
yılında elde etmesidir. Gümrük Birliği sürecinde Türkiye’nin yerine getirmesi gereken
yükümlülüklerden biri de Avrupa Birliği’nin tercihli ticaret rejimine uyumdur.Uyum sürecini
tamamlaması ile Türk sanayicisi Avrupa Birliği ülkelerinin yanı sıra çok geniş bir pazarın içerisinde
avantajlı koşullarda ticaret yapma ve ürün çeşitliliğini artırma imkanına kavuşacaktır. Serbest Ticaret
Anlaşmaları, maliyetlerin minimize edilmesi ve pazarın büyüme si, bu çerçevede ölçek ekonomilerinin
oluşmasında etkili olan önemli avantajlar sunmaktadır. Serbest ticaret anlaşması imzalanmış
ülkelerden daha uygun koşullarda hammadde ve yarı mamul temin edebilecek olan Türk sanayicisi
üretim maliyetlerini düşük tutabilecek, dünya piyasalarında rekabet gücünü artıracaktır. Serbest
Ticaret Anlaşmalarına ilişkin eleştirilerden biri, AB’nin tercihli ticaret rejimine uyum göstermekle
yükümlü olan Türkiye’nin ulusal dış ticaret rejimini AB’den bağımsız olarak belirleyememesidir. Bu
doğru bir saptamadır. Ancak gerçekçi bir yaklaşımla değerlendirildiğinde, Türkiye için alternatif pazar
olarak gösterilen ülkelerin sunduğu pazar imkanlarının Serbest Ticaret Anlaşması gerçekleştirilen
ülkelerden daha avantajlı olmadığı ve önemli bir pazarın kaybedilmediği açıkça görülecektir.
IV-MÜZAKERELERİN BAŞLAMASINDAN ÖNCE SON KAVŞAK VE DEĞERLENDİRMELER:
AB Komisyonu, 6 Ekim 2004 tarihinde Türkiye’nin AB geleceği açısından büyük önem taşıyan 3 belge
açıklamıştır.Söz konusu raporlar; Düzenli Rapor (İlerleme Raporu), Türkiye’nin Üyeliğinin Etkileri
Raporu ve Türkiye Tavsiye Kararıdır. AB Komisyonu tavsiyesindeki en önemli unsur, “Türkiye’nin
Kopenhag siyasi kriterlerini yeteri kadar karşılamış olduğu” saptamasının yapılması ve müzakerelerin
başlamasının önerilmesidir.
Türkiye ile ilişkilerin geçmişinin 1963 tarihli Ortaklık Antlaşması’na uzandığını belirten AB Komisyonu,
bunun “üyelik perspektifi” içerdiğini vurgulamaktadır.Bugüne kadar kimi AB yetkilileri tarafından bile
tartışmalı görülen üyelik perspektifi, bu önemli belgede yer bulmaktadır.AB Komisyonu, Etki
Raporu’nda yer verdiği Türkiye’nin önemine işaret eden saptamalara, tavsiye belgesinde de
değiniyor. Türkiye’nin nüfus, coğrafi konum,ekonomik ve askeri potansiyeline, AB’ye olası katkıları ve
bölgesel istikrar açısından önemine dikkat çekmektedir.Özgürlük, demokrasi, insan haklarına saygı ve
hukuk devleti ilkelerini benimseyen, çoğunluğu Müslüman bir Türkiye’nin önemli bir model ülke
olabileceği vurgulanırken, Tavsiye Kararı’nda, Türkiye açısından en büyük endişe kaynağı,
müzakerelerin “ucu açık bir süreç” olduğunun belirtilerek “sonucun baştan garanti edilemeyeceği”
ifadesine yer verilmesidir.Aslında sürecin doğası gereği, bugüne kadar tüm aday ülkeler için de aynı
şey geçerli olmuştur fakat hiçbir zaman otomatik üyelik söz konusu olmamıştır.Ancak bunun ilk kez
Türkiye için ve müzakerelerin başlamasını tavsiye eden bir belgede dile getirilmesi rahatsızlık kaynağı
olmuştur.
V-AB KOMİSYONU TÜRKİYE 2004 İLERLEME RAPORUNA GÖRE KOPENHAG SİYASAL KISTASLARININ
HUKUKSAL BOYUTTA OLUMLU VE EKSİK YÖNLERİYLE DEĞERLENDİRİLMESİ:
Yeni Medeni Yasa ve Ceza Yasası’nın kabul edilmesi,Uluslararası ve Avrupa İnsan Hakları
Sözleşmesi’nin ulusal hukuk karşısındaki üstünlüğünün anayasaya dahil edilmesi, Terörle Mücadele
Yasasının değişmesi Uluslararası Ceza Mahkemesine kaynaklık eden Roma Statüsü’nün
imzalanmasına olanak sağlayacak anayasa değişikliği çalışmaları Devlet Güvenlik Mahkemeleri’nin
(DGM) kaldırılması,idam cezasının her türlü koşul altında kaldırıl ması,savunma hakkının Avrupa
standartlarına uyumlu hale getirilmesi,2004 İlerleme Raporun da hukuk ve yargı alanında ifade edilen
ve gözlemlenen olumlu hususlardır.
Siyasi Partiler Yasası’nın Avrupa standartlarına uymayan maddeleri,hakim ve savcıların idari açıdan
Adalet Bakanlığı’na bağlı olması,reformların adalet sistemindeki organlar tarafından farklı şekilde
yorumlanması,yasal ilerlemelere karşın rüşvetin, kamu yönetimi ve ekonomik alanlarda ciddi bir
sorun olarak varlığını sürdürmesi de bu alanda ilgili raporda be-lirtilen önemli eksiklikler arasındadır.
VI-AVRUPA BİRLİĞİ’NE UYUM ÇALIŞMALARI KAPSAMINDA MALİYE BAKANLIĞI TARAFINDAN YAPILAN
ÇALIŞMALAR VE UYGULAMALAR İLE YÜRÜTÜLEN HAZIRLIKLAR:
Avrupa Birliği’ne uyum çalışmalar kapsamında; Maliye Bakanlığı’nın yürütmekte olduğu çalışmaların
odak noktasını “Vergi Strateji Belgesi” oluşturmaktadır.Söz konusu kapsam içerisinde,2003 ve 2004
yıllarına dağıtılan çalışma planı çerçevesinde;
-Kurumlar Vergisi alanında;faiz gelir ve giderlerinin endekslenmesi,
-Gelir Vergisi alanında;mali araçlar üzerindeki vergi yükünün uyumlaştırılması, finansal araçların
vergilendirilmesi,nominal faizdeki vergilemenin daha rasyonel hale getirilmesi,
-Ekonomik olayların vergi kimlik numarası altında izlenmesi için vergi kimlik numarası uygulamasının
yaygınlaştırılmasına devam edilmesi,
-Vergi dairelerinin tümünün otomasyona geçirilmesi,bu kapsamda VEDOP-II projesinin hayata
geçirilmesi,
-Etkin ve kurumsallaşmış bir denetim ve merkezi ve yerel denetimin etkin bir şekilde yapılması için
koordinasyon birimi tesis edilmesi,risk analiz metodlarının kullanımı,koordine edilmiş yıllık denetim
planı hazırlanması,riskli mükellef ve alanları seçen ve ön bilgisayar denetiminden geçiren programlar
oluşturulması,
-İç denetimin geliştirilmesi,
-Büyük mükellef hizmetlerinin iyileştirilmesi,
-Elektronik muhasebe ve beyanname uygulamasına geçilmesi,
-Vergi borcunu izleme sisteminin analitik hale getirilmesi,
-Mükellef hizmetlerinin iyileştirilmesi ve vergi uyumunu artıracak projelere ağırlık
verilmesi
yapılması planlanan çalışmaları oluşturmaktadır.
Maliye Bakanlığı tarafından uygulama tarihi 2005 olarak belirlenen çalışma planı kapsamında
ise;dolaylı vergilendirme alanındaki AB mevzuatına uyum çerçevesinde eğitim çalışmaları,danışmanlık
faaliyetleri,kurumsal kapasitenin geliştirilmesine yönelik ekipman ihtiyaçlarının temini,alkollü içkilerin
alkol derecesine göre vergilendirilmesi için gerekli mevzuatın hazırlanmasında proje kapsamında
eğitim ve danışmanlık hizmetlerinin alınması ve vergi antreposu sistemi ve vergi erteleme
düzenlemelerinin uygulanmaya başlanması için danışmanlık ve eğitim hizmeti alınmasına ilişkin
faaliyetlerin yürütülmesi öngörülmektedir.
Maliye Bakanlığı tarafından uygulamaya geçirilmek üzere planlanan çalışmalar sonucunda 2003 ve
2004 yıllarında belirli aşamalara ulaşılmıştır.Bu noktada;kurumlar vergisi alanında faiz gelir ve
giderlerinin endekslenmesine yönelik olarak Gelirler Genel Müdürlüğü aracılığıyla hazırlanan
Enflasyon Muhasebesi’nin uygulamaya geçmesine olanak sağlayacak “Vergi Usul Kanunu,Gelir Vergisi
Kanunu ve Kurumlar Vergisi Kanunu’nda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun”,TBMM’de kabul
edilmiş ve Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.Söz konusu düzenleme ile kurumlar
vergisi matrahının tespitinde gelir ve gider kalemlerinin endekslenmesi sağlanmaktadır.Buna ilave
olarak,anılan yasal düzenleme kapsamında finansman giderlerinin belirli bir oranının matrahın
tespitinde dikkate alınmamasını sağlayan finansman gideri kısıtlaması uygulaması sona erdirilmiştir.
4842 Sayılı “Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile gelir vergisi alanında;mali
araçlar üzerindeki vergi yükünün uyumlaştırılması,finansal araçların vergilendirilmesi,nominal faizdeki
vergilemenin daha rasyonel hale getirilmesine yönelik yasal düzenlemeler getirilmiştir.Ayrıca,vergi
kimlik numarasının kullanımının yaygınlaştırılmasına yönelik çalışmalar devam etmekte
olup,31.12.2003 tarihi itibarıyle yaklaşık 33 milyon 295 bin kişi vergi kimlik numarası almış
bulunmaktadır.Bu kapsamda,diğer bir gelişme de
VEDOP-II projesiyle ilgilidir.Vergi idaresinin tüm birimlerinin otomasyona geçirilmesine yönelik
VEDOP-1’e ilave olarak VEDOP-II projesi’nin uygulamaya girmesinde son noktaya gelinmiş
bulunmaktadır.
Maliye Bakanlığı tarafından AB’ne uyum çalışmaları kapsamında 2003-2004 yılları faaliyet planlaması
çerçevesinde;13.05.2002 tarih ve 14/11418-47 sayılı Maliye Bakanlığı Makam Onayı ile oluşturulan
Denetim ve Koordinasyon Kurulu Maliye Bakanının başkanlığında çalışmalara başlamış olup,bu
konuda atılacak adımlara esas olmak üzere Vergi İdaresinin kurumsal ve idari kapasitesinin ve vergi
tahsilat kapasitesinin artırılması amacıyla Avrupa Birliği’nden teknik destek sağlanmasına yönelik
hazırlanan “Terms of Reference” (TOR),
21.11.2003 tarihinde Avrupa Birliği Genel Sekreterliği’ne gönderilmiştir.Bu çerçevede,2004 yılı için
riskli mükellef gruplarını ve riski izleme ve belirlemede bilgisayar teknolojilerini kullanmak ve
bilgisayarlı denetim sistemi oluşturma önceliği doğrultusunda bir proje hazırlanması öngörülmüştür.
Uyum çalışmaları kapsamında;iç denetimin geliştirilmesine yönelik olarak hazırlanan 5018 Sayılı Kamu
Mali Yönetimi ve Mali Kontrol Kanunu yürürlüğe girmiş bulunmakta olup,bu çerçevede Gelir
İdaresi’nin yeniden yapılandırılmasına yönelik çalışmalara ilişkin hazırlıklar son aşamaya gelmiştir.
4962 Sayılı “Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması ve Vakiflara Vergi Muafiyeti Tanınması Hakkında
Kanun”’un (11) 1. maddesi ile 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 257. maddesinin
1.fıkrasının 4 numaralı bendinde yapılan değişiklikle elektronik ortamda beyanname kabulüne ilişkin
düzenleme yapma yetkisi Maliye Bakanlığı’na verilmiş olup,bu konudaki uygulamaya başlanmış
bulunulmaktadır.
Vergi borcunu izleme sisteminin analitik hale getirilmesine yönelik planlanan çalışmalar kapsamında;
VEDOP-II Projesi kapsamında bu alanda da çalışmalar yapılması öngörülmüş olup,söz konusu projenin
hayata geçirilmesi nihai aşamaya gelmiş bulunmaktadır.Mükellef hizmetlerinin iyileştirilmesi ve vergi
uyumunu artıracak projelere ağırlık verilmesi başlığı altında,Avrupa Birliği’ne sunulmak üzere teknik
destek sağlanmasına yönelik “Terms of Reference” kapsamında bir proje hazırlanmaktadır.
VII-SONUÇ:
Türkiye Cumhuriyeti,1920’lerden itibaren devlet ve millet olarak hayatımızın her alanını düzenlemek
için oluşturulan çerçevede bir tesadüf sonucu doğmuş değildir. Kurtuluş Savaşımız’ın hemen
sonrasında, Cumhuriyetimiz’in ilk yıllarından itibaren Türkiye’nin tüm Avrupa kurumlarında kurucu
ortak, kurucu üye olarak yer alması da rastgele bir siyasî tercihin sonucu değildir.Bu önemli kararın
dayandığı bir stratejik bakış açısı altında, Türkiye’nin batılılaşması, Türkiye’nin Avrupa’yla
bütünleşmesi aslında Cumhuriyeti kuranların bilinçli bir tercihinin doğal sonucudur. Türkiye’de o
zamandan bugüne kadar gelmiş geçmiş olan bütün hükümetler, bunlar içinde askerî dönemler de
dahil olmak üzere, istisnasız batıyla bütünleşme hedefini benimsemiştir.
Cumhuriyet döneminin tüm hükümetlerini kapsayan ve hiç taviz verilmeden sürdürülen bu politikanın
tesadüfi bir politika olduğunu, rastgele bir tercih olduğunu savunmak aslında Türkiye Cumhuriyeti’nin
üzerine oturduğu zemîni ve onu kuran siyasî iradenin bilinçli tercihini inkar etmek anlamına
gelmektedir.
Tercihini batı medeniyetinden yana yapan Türkiye’de iki yüzyıldan beri, Tanzimat’tan Islahat
Fermanı’na, Meşrutiyet’ten Cumhuriyet’e, laik devlet yapımızdan demokratik kurumların
oluşturulmasına, NATO’da yer alışımızdan serbest piyasa ekonomisine kadar her attığımız adım
aslında bilinçli bir tercihin ürünüdür.
Türk devletinin ve milletinin iki yüz yıllık bu temel tercihini, çoğunun doğal sonuçlarını görmezden
gelen ve onu yok sayan hiçbir politika ve düşüncenin başarılı olma ve ayakta durma şansı
bulunmamaktadır.Türkiye’nin iki yüzyıldır içinde yer almaya çalıştığı batı medeniyeti ve onun
temelinde yer alan Avrupa hiçbir zaman statik ve durağan olmayıp, aksine her zaman kendi kendisini
yenileyen, devamlı geldiği noktayı sorgulayan, devamlı gelişen dinamik bir özellik
taşımaktadır.Avrupa’yı ve Avrupa entegrasyonunu dünyadaki diğer uluslararası entegrasyonlardan
ayıran en önemli özellik ise,Avrupa’nın devamlı kendi içinde tartışan, kendi kendisini sorgulayan ve
söz konusu tartışmalardan yola çıkarak devamlı bir değişme dinamiği yakalayan özelliğidir.
Avrupa Birliği’na giriş sürecinde dünden bugüne kadar tüm Cumhuriyet hükümetleri yapılması
gereken tüm hazırlıkları tamamlamış,bu konuda gösterilmesi gereken çabaların hepsini
göstermiştir.Bugün ve gelecekte doğabilecek olan en büyük sorun ise egemenliğin devredilmesi ve
paylaşımına ilişkin Anayasa’da yer alan hükümler ile Topluluğun yasal düzenlemeleri arasında
başgösterebilecek olan ayrılıktır.Şu andaki hukuki durumla,Anayasa’nın egemenliğe ilişkin hükümleri
çatışır gibi gözükse de en kısa zamanda bu sorunun da egemenliğin bizzat sahibi olan milletin onayına
sunularak uyum süreci içerisine dahil edilmesi yönünden sayısız yararlar olduğunu da belirtmektele
birlikte sırf ÖZE DÖNÜŞÜN Bizi Avrupa birliğnden dahada güçlü kılacağını belirterek çözüm bizler emir
alan bir mekanizmaya karşı daima hazır refleksimizle geçici çözüm için Avrupa birliği…
Download