SEVR BARIŞ ANTLAŞMASI
advertisement
SEVR BARIŞ ANTLAŞMASI (10 Ağustos 1920) Birinci Dünya Savaşı sona erdiğinde yenen devletler, yenilen devletlere ağır koşullarda antlaşmalar imzalatırken, Osmanlı Devleti ile ateşkes antlaşması imzalamakla yetinmişlerdir Bu barış anlaşması daha geç yapılmıştır. Bunun bu kadar gecikmesinin temel sebebi İtilaf Devletlerinin Osmanlı mirasını (topraklarını) paylaşmada aralarında anlaşmazlığa düşmeleridir. Bu durum anlaşmanın imzalanmasını geciktirmişti. Osmanlı tarihinin kara lekesi olan Sevr Barış Antlaşması 10 Ağustos 1920’de Damat Ferit Paşa tarafından imzalanmıştır. Not1: Sevr Antlaşması ölü doğmuş bir antlaşmadır. Çünkü, Osmanlı Devletinde anlaşmaların meclis tarafından onaylanması gerekir. Osmanlı Mebusan Meclisi, İstanbul’un işgalinden sonra kapatıldığı için bu anlaşmayı imzalayacak bir meclis yoktur. Bu nedenle hukuken geçersizdir. Not 2: Ayrıca bu anlaşma hiçbir zaman uygulanamamıştır. Çünkü Kurtuluş Savaşının kazanılmasıyla bu anlaşma uygulanamadan yürürlükten kaldırıldı. Osmanlı’nın bu antlaşmayı imzalama nedenleri • TBMM’nin açılması. Yeni Türk Devletinin kuruluşunun 30 Nisan 1920’de dünyaya duyurulması • Anadolu hareketinin güçlenmesi karşısında İstanbul hükümetinin varlığını sürdürebilmek amacıyla anlaşma devletleriyle hemen bir barış anlaşması imzalayarak Anadolu Hareketine son vermek istemesi • Anlaşma devletlerinin Anadolu hareketinin güçlenmesi üzerine kendi anlaşmazlıklarının bir kenara bırakmaları • İngiltere’nin desteklediği Yunan kuvvetlerinin 22 Haziran 1920’de Bursa-Uşak çizgisini aşarak Batı Anadolu’da işgallere başlaması, Trakya’yı işgal etmeleri üzerine Osmanlı yöneticilerinin telaşa düşmesi • Barış imzalanırsa; savaş sona erecek, halk rahat edecek, Mustafa Kemal de yalnız kalacaktı. Maddeleri 1) Doğu Trakya ve Batı Anadolu, Yunanistan’a 2) Mersin-Sivas arası Fransa’ya 3)Arabistan ve Musul dahil Irak İngiltere’ye 4)Antalya-Konya arası İtalya’ya 5)Doğu Anadolu’da Ermeni ve Kürt devleti kurulacak 6)İstanbul ve Anadolu’nun bir bölümü Osmanlı’nın 7)Boğazlar herkese açık, yönetimi uluslararası bir komisyonda ancak yönetimde Türk yok 8)Osmanlı ağır silah bulundurmayacak (savunma kırılıyor) 9)Kapitülasyonalar ağırlaştırılıp devam edecek 10) Azınlıklara Türklerden daha fazla hak verilecek Bu Antlaşma ile 1)Osmanlı’nın savunma gücü kırıldı 2)Türk tarihinde uygulanamayan antlaşmalardan birisidir 3)Meclis tarafından imzalanmaması onu hukuken geçersiz kılar 4)Boğazlar üzerinde Türk egemenliği sona ermiştir İşgallerin geçici olmadığını göstermiştir Sevr’e Karşı Tepkiler Sevr Barışına karşı TBMM’nin tepkisi çok büyük olmuştur. Buna göre: •TBMM, antlaşma Misak-ı Milli’ye aykırı olduğu için tanımamıştır. •TBMM, Antlaşmayı imzalayanları ve onaylayanları vatan haini ilan etmiştir. • Sevr Barışını kesinlikle tanımadığını tüm ilgili devletlere bildirmiştir. • Padişah ve İstanbul hükümetinin teslimiyetçi politikaları Millî Mücadeleye katılımı arttırmıştır. Not: İtilaf Devletleri, Sevr’i kabul ettirmek için Yunanlıları Ankara üzerine saldırtmıştır. -Osmanlı hükümeti, Sevr Antlaşmasını geçerli hale getirebilmek için “Saltanat Şurası” adında bir kurul toplamıştır. Osmanlı hükümeti bu kurulu toplamakla aşağıdakilerden hangisinin eksikliğini gidermeye çalışmıştır. A) Anayasanın B) Hükümetin C) Padişahın D) Mebusan Meclisinin İmzalandığı halde uygulanmayan anlaşmalar: 1444 Edirne-Segedin Antlaşması 1732 Ahmet Paşa Antlaşması 1878 Edirne Antlaşması 1878 Ayastefanos (Yeşilköy) Antlaşması 1920 Sevr Antlaşması
