Adı Soyadı: No: Deney 5 Kirchoff Kanunlarının İncelenmesi AMAÇ: Deneysel olarak Ohm Kanunu ve Kirchoff kanunlarını doğrulama. Seri ve paralel bağlı dirençlerde gerilim ve akım dağılımlarını gözlemleme. Teorik Açıklamalar 3.2.1. Kirchoff Akım Kanunu: Bir düğüme giren akımların toplamı, çıkan akımların toplamına eşittir. Ya da bir düğüme giren ve çıkan akımların toplamı sıfırdır şeklinde ifade edilir. 3.2.2. Kirchoff Gerilim Kanunu: Kapalı bir göz (çevre, döngü) içerisindeki toplam gerilim düşümü sıfırdır. Ya da kapalı bir çevrede harcanan gerilimlerin toplamı, sağlanan gerilimlerin toplamına eşittir. Kirchoff Akım Kanunu Kirchoff Gerilim Kanunu i2 i3 i1 i4 V1 V2 V3 V4 0 PT V1 I V2 I V3 I 1 Seri Devre Paralel Devre V = V1 + V2 + ⋯ Vn I = I1 = I2 = ⋯ In PT = V1 ∙ I + V2 ∙ I + ⋯ Vn ∙ I V = V1 = V2 = ⋯ Vn I = I1 + I2 + ⋯ In PT = V1 ∙ I1 + V2 ∙ I2 + ⋯ Vn ∙ In DENEY BAĞLANTI ŞEMASI I1 A R1 I2 I5 V1 R2 + V2 I3 I4 V V5 R5 V5 B - R3 V3 V4 R4 V4 C B Şekil 3.2.1 Kirchoff Kanunları Deney Şeması DENEYİN YAPILIŞI 1. Yukarıdaki devrede R1=150 Ω, R2=R5=120Ω, R3=180Ω, R4=270Ω’dur. V gerilimini 6V alarak her bir direnç üzerindeki akım ve gerilimi ölçünüz. Yaptığınız deneysel çalışmayı teorik olarak çözümlediğiniz sonuçlarla karşılaştırınız. 2. Elde ettiğiniz deneysel sonuçlarla Kirchoff Akım Kanunu ve Kirchoff Gerilim Kanunu’nun geçerliliğini ispatlayınız. 3. A ve B noktaları arasındaki eşdeğer direnci (R AB) ölçünüz. 2 Kirchoff Kanunları Deneyi V=6V TEORİK SONUÇLAR R1 = Gerilimler Akımlar V1= I1= R2 = V2= R3 = Güçler DENEYSEL SONUÇLAR Akımlar P1= Gerilimler V1= I1= I2= P2= V2= I2= V3= I3= P3= V3= I3= R4 = V4= I4= P4= V4= I4= R5 = V5= I5= P5= V5= I5= P= Sorular 1. Yukarıdaki devrede bütün dirençler birbirine seri bağlandığında eşdeğer direnç ne olur? 2. Yukarıdaki devrede bütün dirençler birbirine paralel bağlandığında eşdeğer direnç ne olur? 3. Seri bağlı devredeki dirençlerden herhangi biri kopuk olduğunda, diğer dirençlerdeki akım ve gerilimler nasıl değişir? Açıklayınız. 4. Paralel bağlı devredeki dirençlerden herhangi biri kopuk olduğunda, diğer dirençlerdeki akım ve gerilimler nasıl değişir? Açıklayınız. 5. Seri bağlı lambalardan oluşan bir devrede, lambalardan birisinde bir gevşeklik veya kopukluk olduğunda, lambalarda ne gibi değişiklikler olur? Açıklayınız. 6. Paralel bağlı lambalardan oluşan bir devrede, lambalardan birisinde bir gevşeklik veya kopukluk olduğunda, lambalarda ne gibi değişiklikler olur? Açıklayınız. 3