SUNUŞ Devletlerin iç sorunlarının uluslararası arenada dahi karşılarına çıkması ve dış politika anlayışlarının yüzyıllık kalıplar üzerine oturmak yerine sürekli yenilenip dakikalık manevralar üzerine tekrar tekrar inşa edilmesi, 21. yüzyılda kendisine etkin bir rol atfeden devletlerin kurumsal ve zihinsel yapılarını revize etmesi gerekliliğini ortaya koymaktadır. Özellikle insan hakları, demokrasi, hak ve özgürlüklerin işlevselliği hususlarında hassaslaşmış gibi görünen ulusal veya uluslararası kamuoyu ve bunları etkileyen aktörler; küreselleşmenin ulvi değerleri olan liberal değerlere, düşmanca veya ilgisiz bir duruş içerisinde olan devletlere karşı iktisadi, siyasi, ticari ve dış politika manasında her türlü yaptırımı uygulamayı kendilerine hak görmektedirler. Değişen dünya düzeniyle değişim sancıları yaşayan Türk dış politikasının ele alındığı bu çalışmada, Türkiye’nin 1990’lardan bu yana uyguladığı dış politika perspektifi ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Kimlik buhranı olarak adlandırdığımız bu dönemde Türkiye’nin dış politikasında, iç politikasıyla orantılı olarak değişim Soğuk Savaş’ın bitimiyle farkına vardığı baskılanmış Osmanlı kimliği/havzası ekseninde gelişmeye başlamıştır. Türkiye’nin bu değişim serüveninin bağımsız bir dış politika anlayışı olarak mı yoksa işbirliği dâhilinde olduğu batı eksenli, yarı özerk bir anlayışta mı yoğrulduğu suallerine yine bu bağlamda cevap aranmıştır. Bu noktada Yeni Osmanlıcığın değişime direnen muhaliflerin ortaya attığı bir söylem mi yoksa kurumsal çerçevesi yazılmış, vizyonu belirgin bir dış politik amaç mı olduğu da analiz edilmiştir. iii 2012 yılında teslim edilen "Türk Dış Politikasında Kimlik Sorunsalı" başlıklı Yüksek Lisans Tezinden üretilen bu çalışmada, Türk dış politikasının tarihinin ya da Türk dış politikasını ilgilendiren konuların her yönüyle incelenmesi hedeflenmemiştir. Bu bağlamda çalışmanın temel hedefi Türk dış politikasını belirleyen faktörlerin analiz edilmesi ve bu vesileyle konuyla ilgilenen okuyuculara yardımcı kaynak sunulmasıdır. Çalışmanın öğrenciler, araştırmacılar, akademisyenler ve Türk dış politikasına giriş mahiyetinde bir bakış açısı kazanmak isteyenlere yardımcı olmasını ve literatüre küçük bir katkı yapmasını temenni ediyoruz. Ayrıca çalışmanın basım aşamasında katkı ve desteklerinden dolayı Nobel Yayınevine teşekkürlerimizi sunuyoruz. Çalışmanın eksik, noksan ve kusurlu kısımlarından kaynaklı sorunlarında sorumluluk tarafımıza aittir. Ali AYATA Gökberk YÜCEL Ocak, 2015 Bilecik iv