180 Çözümlerİ 34 LAZER IŞINLARI VE X IŞINLARI

KONU
34
LAZER IŞINLARI VE X IŞINLARI
TEST • 34-1
Çözümlerİ
7. X ışınlarının ışık şiddeti foton sayısı ve foton enerjisine bağlıdır.
ÇÖZÜMLERİ
CEVAP: D
1. X ›şınları elektronların metal bir hedefe yüksek hızla çarpması sonucu oluşur.
X ışınlarının oluşumunda elektronun kinetik enerjisi
sürekli X ışınlarının enerjisine dönüşürür. Atomdaki
elektronların yörünge değiştirmeleri sonucu oluşan
ışınlar karakteristik X ışınlardır.
8. Katot ışınları elektron olup negatif yüklü elektroda
yüksek gerilim uygulanması sonucu oluşur.
Her dalga boyunda enerji oluşturan X ışınlarına sürekli X ışını denir.
CEVAP: E
CEVAP: E
9. Karakteristik X ışınları yörünge değiştiren elektron-
2. Sterilizasyonda yaygın olarak morötesi ışınlar kul-
ların temel hâle dönerken yaptığı ışımadır.
lanılır. (Maliyeti daha azdır.)
CEVAP: D
CEVAP: D
10. eV = hc
l
3. X ışınlarının dalga boyu kristal yapıdaki atomlar
arası uzaklık boyutunda olduğu için X ışınları kullanılır.
e=
CEVAP: C
hc
l·V
CEVAP: C
4. Karakteristik X ışınları elektronların kinetik enerji-
sine bağlı olmayıp kullanılan metale bağlıdır. Metaldeki enerji seviyeleri karakteristik X ışınlarını
belirler.
11. İki çeşit X ışınından bahsedebiliriz. Karakteristik
ve sürekli X ışınları. Karakteristik X ışını metaldeki
elektronların yörünge değiştirmesi sonucu oluşur
ve metalin cinsine bağlıdır. Sürekli X ışınları ise
elektronun kinetik enerjisine bağlıdır. 1 ve 2. bölgeler değişir. Imaks değişmez.
CEVAP: C
CEVAP: A

5. X ışınları, bütün elektromanyetik dalgalarda olduğu
gibi yansıma, kırılma ve girişim yapar. Yüksüz olduğundan elektrik ve manyetik alanda sapmaz. Enerjisi yüksek olduğundan gaz atomlarını iyonlaştırır.
CEVAP: E
12. Elektronları hızlandıran potansiyel farkı artırılırsa
FİZİK LYS SORU BANKASI
180
6. Röntgen çekimi X ışınları sayesinde gerçekleşir.
Bilgisayarlı tomografide de X ışınları kullanılır.
Manyetik rezonansta ise manyetik alan vücuttaki
hidrojenin protonlarıyla etkileşime girer.
CEVAP: D
Y
A
Y
I
N
D
E
N
İ
Z
İ
sürekli X ışınlarının enerjisi artar. Dalga boyu azalır. Grafiğin altındaki alan artar.
CEVAP: C
13. Katı kristal üzerine gönderilen X ışınlarının kırınıma
uğraması sonucu kristallerin yapısı incelenmiştir.
CEVAP: D
yesinde bulunan atomların sayısı alt enerji seviyesinde bulunan atomların sayısından fazla olmalıdır.
Bu durum I ve III’te sağlanmıştır.
ÇÖZÜMLERİ
1. X ›şınları yüksek enerjili ve düşük dalga boylu EM
CEVAP: D
dalgalardır. Elektronların ani ivmelenmesi sonucu
oluşur. Karakteristik X ışınları atomun içinde elektron geçişleri sonucu oluşur. Canlı hücrelere zarar
verir.
9. Lazer ışığı aynı seviyede bulunan elektronların
yine aynı seviye olan başka bir alt seviyeye düşmesi sonucu oluştuğundan tek frekans ve dalgaboyunda foton yayar.
CEVAP: E
CEVAP: D
2. Kapıların otomatik açılıp kapanmasını sağlayan kı-
zılötesi ışınlardır. Tomografide X ışınları kullanılır.
Kristal yapıların incelenmesinde kullanılır.
10. Lazer ışığı aynı fazlı ve aynı frekanslı fotonlardan
oluşur.
CEVAP: B
3. Verilen bilgiler doğru olup sadece son bilgi yanlış-
E2 – E1
tır. Lazer ışınları yağmur, sis, bulut gibi atmosferik
olaylardan etkilenir.
Elektronlar tamamı aynı enerji seviyeleri arasında
geçiş yapar. Bundan dolayı oluşan fotonlar aynı
renklidir.
c
hc
hf =
f=
λ
λ
CEVAP: 4
4. I.- Yanlış: Seralarda LED ışıklar kullanılır.
II- Doğru: Tıbbi teşhis ve ameliyatlarda sıvı lazerler kullanılır.
III- Doğru: İleri haberleşme teknoloji ve mikroelektronik devrelerde kullanılır.
CEVAP: E
11. Lazer ışığı uyumludur. Yani coherent. Hepsi aynı
CEVAP: C
dalga boyuna ve aynı faza sahiptir.
5. İç yaralanmalar ısıya duyarlı kameralar (termal ka-
Hepsi aynı dalga boyuna sahiptir. Bir kaynaktan
aynı frekanslı fotonlar elde etmek mümkün olabilir.
Fakat aynı faz ancak lazer sayesinde elde edilir.
CEVAP: A
CEVAP: D
6. Elektronların yüksek hızla metale çarparak ivme-
12. Lazerde renk değişimi uyarılan atomların değişti-
mera) ile tespit edilir. Radyoterapide X ışınları kullanılır. Ameliyatlarda lazer ışınları kullanılır.
lenmesi sonucu X ışınları oluşur. Gama ışınları
radyoaktif maddelerde açığa çıkar. Kızılötesi ışınlar düşük enerjili olup yüklerin ivmeli hareketi sonucu ya da atomdaki elektronların titreşmesi sonucu
oluşur.
CEVAP: A
7. Gerilimin yüksek olması dalga boyunun küçülmesini sağlar. c
hc
= E m Karakteristik X ışınları kullanıλ
lan metal ile ilgilidir. Enerji ile ilgili değildir. Elektronların birbirleriyle çarpışması sonucu enerjinin
tamamı X ışını fotonunun enerjisi olamaz.
CEVAP: A
rilmesi yani farklı enerji düzeyine sahip atomların
kullanılması gerekir. Bu durumda uyarıcı fotonların
enerjisi de farklı olmalıdır.
CEVAP: D
Y
A
Y
I
N
13. Lazerler tek renkli ışık yayar. Renk karışımı olacak
D
E
N
İ
Z
İ
14. Lazer ışığının hızı elektromanyetik dalgaların hızı

E2 – E1
181
şekilde foton yayamazlar.
CEVAP: D
kadar yani ışık hızıdır. Verilenler içinde sadece
mikrodalgalar elektromanyetik dalgadır.
CEVAP: D
FİZİK LYS SORU BANKASI
TEST • 34-2
8. Lazerde tersine birikim olmalıdır. Üst enerji sevi-