Arş. Gör. Mustafa Çakıroğlu Bülent Ecevit Üniversitesi

FRENOLOJİNİN
BİLİM TARİHİNDEKİ YERİ
-Arş. Gör. Mustafa Çakıroğlu
Bülent Ecevit Üniversitesi
1
FRENOLOJİ nedir?
kafatası incelemesi
2
Frenolojinin temel tezi
Eğer bir bölüm çok çalışırsa
o bölüm gelişir
böylece büyümeye başlar
ve bu yüzden kafatası da büyür.
3
4
Frenolojinin kurucuları
5
Edinburgh
Frenoloji Topluluğu
6
Edinburgh
Frenoloji Topluluğu
1828
350.000
kopya
7
8
Frenoloji ve Bilimsel Irkçılık
dolikosefal
Aborjinler
Güney Afrika Yerlileri
mezosefal
Avrupalı
Çinli
brakisefal
Türkler
Moğollar
9
Sözde bilimin karakteristikleri
1. Kendini bilimsel olarak tanıtır.
Ancak, bilimsellik koşullarını sağlayamaz.
2. Bilimin tanımı, yöntemi ve sınırları
konusundaki belirsizlikten beslenir.
3. Kullandığı yöntem ve dayanakları,
özel ve gizli olduğu iddiasıyla açıklamaz.
4. Deneysel sonuçlar, iddiayı desteklediği müddetçe
açıklanır, tersi durumlar göz ardı edilir.
5. Eleştiriler, kişisel saldırılar olarak değerlendirilir, eleştirilere
tahammül edilmez.
10
Sözde bilimin karakteristikleri
6. Ürettiği bilgiler belirsiz ve muğlaktır.
Mistik ve metafizik doğası sebebiyle de ilgi çekicidir.
7. Bilimsel düşüncenin uzun ve zahmetli çabalarına karşın,
sözde bilim acil ve kolay çözüm arayanların
sığınacağı kolay bir yoldur.
8. Sözde bilimde önce niyet edilir,
bilimde ise önce niyet yoktur.
9. Hiçbir ilerleme olmaz, somut bir ürüne varılmaz.
10. Buluş önce medyaya açıklanır.
11
BİLİM SADECE DOĞRULARLA MI İLERLER?
“Bilimsel keşifler ve bilim tarihi, yalnızca
mantıksal, ussal süreçlerin tarihi değildir.
Bilimin temelinde us dışı, mantık dışı,
bilim dışı öğeler, metafizik, dinsel, büyüsel,
sanatsal ve hepsinden önemlisi
felsefi öğeler de bulunur.”
Alexandre Koyre
12
BİLİM TARİHİNDE “BİLİM”
Bilim tarihçileri, bir bilim adamı ve mühendisten farklı
olarak, bilimsel bilginin en son ürünlerini bilmekle tatmin
olmazlar. Onlar, bunları olanaklı kılan ve yol açan
gelişmelerin izini sürerek bilimin işleyiş mekanizmalarını
bulup ortaya koymaya çalışırlar. Onlar için modası
geçmiş ve önemsenmemesi gereken bir düşünce
veya icat yoktur. Aksine, en son ürünler, bilim ağacının
m e y v e l e r i d i r, k e n d i s i d e ğ i l . M e y v e l e r a c i l
gereksinimlerimizi karşılar, ancak ağaç olmaksızın meyve
olmaz. Bilim tarihçileri, bilgi ağacını bütün kökleri ve
dallarıyla birlikte bilmek isterler, bugünün meyvelerini
takdir ederken, geçmişin ve geleceğin meyvelerini de
dikkate alırlar. Çünkü bilimsel buluşlar keşifler geçicidir,
kısa bir süre sonra eskilerinin yerini yenileri alacaktır,
ancak bilimsel düşünüş ve bilimsel gelişme süreklidir.
Bugün, ortalama bir fizik makalesinin ömrü 2.5 yıl olarak
kabul edilir ancak bugünkü bilimsel seviyeye ulaşmada
bunların hepsinin bir önemi ve değeri vardır.
13
Teşekkürler!
Mustafa Çakıroğlu
hps.cakiroglum@gmail.com
14