Örgüt Sosyolojisi, Memet Zencirkıran (Ed.), 1. Baskı, DORA, 2012

Sosyoloji Konferansları
No: 47 (2013-1) / 91-93
Örgüt Sosyolojisi, Memet Zencirkıran (Ed.),
1. Baskı, DORA, 2012 , 427 sayfa
ISBN: 978-605-4485-57-4
Arzu ŞAHİN
1930’lu yıllarda yapılan Hawthorne Araştırmaları sonucu, insanın sosyal boyutunun verimlilik üzerindeki etkisinin ortaya çıkmasıyla “Örgüt
Sosyolojisi”nin önemi giderek artmıştır. Dünya üzerinde çokça çalışılan bu
konunun ülkemizdeki durumuna bakıldığında; alanla ilgili en temel eserin
1982 tarihli Prof. Dr. Ayşe Öncü imzasını taşıyan kitap olması konunun
yeterince çalışılmadığını gözler önüne sermektedir.
“Örgüt Sosyolojisini” değişik perspektiflerden ele alan ve on bir makaleden
oluşan bu kitap, bu alanda Türkiye’de bulunan boşluğu doldurmak amacıyla
ortaya çıkmıştır. Farklı yazarların örgüt sosyolojisini çeşitli boyutlarıyla ele
aldıkları makaleler, ilgi duyanların konuyu birçok yönüyle tanıyabilmelerini
sağlamaktadır. Kitapta incelenen konulara bakıldığında aşağıdaki başlıklarla
karşılaşılmaktadır:
Memet Zencirkıran tarafından yazılan “Örgüt ve Yönetim Kuramları”
başlıklı ilk makale, örgüt ve yönetim kuramlarını tarihsel süreç içerisinde
incelemektedir. Örgüt kavramı, döneme damgasını vuran ana kuramlar
aracılığıyla, gelenekselden moderne geçiş süreci boyunca ortaya çıkan yeni
yaklaşım ve değişiklikler de ele alınarak açıklanmaktadır.
“Örgütlerde Motivasyon” başlıklı ikinci makale Aşkın Keser tarafından
kaleme alınmıştır. “Motivasyon” kavramının örgüt kapsamında ele alındığı bu makalede; motivasyon teorileri ile ilgili bilgilerin verilmesinin yanı
sıra motivasyon yönetimi çerçevesinde örgütlerde kullanılan motivasyon
araçları da tanıtılmaktadır.
92
Işıl Bulut ve Gonca Polat tarafından yazılan üçüncü makale “Örgütlerde
Gruplar” başlığını taşımaktadır. Örgütlerdeki grup kavramının sosyal boyutuyla birlikte ele alındığı makalede; “grup” kavramının çeşitleri, oluşumu, önemi ve fonksiyonlarının yanı sıra konuyla alakalı çeşitli unsurlar
da incelenmektedir. Bu unsurlar; örgütlerde gruplar, grup birey etkileşimi,
grupların yönlendirilmesi, gruplarda liderlik ve grupların başarısında öne
çıkan unsurlardır.
‘Yıldırma’ kavramının incelendiği “Örgütlerde Yıldırma: Nedenleri, Etkileri
ve Sonuçları” başlıklı dördüncü makale E. Elif Yücetürk tarafından yazılmıştır. Yıldırma kavramının yanı sıra yıldırma eylemlerinin nedenlerinin,
taktiklerinin ve etkilerinin anlatıldığı makalede bu tür eylemlere karşı
alınması gereken önlemler de ele alınmıştır.
Kitaptaki “Örgütsel Etik” başlıklı beşinci makale Birgül Çiftçi’ye aittir.
Örgütlerin etik değerler çerçevesinde tartışıldığı makalede; örgütsel etik
kavramı ve önemi, örgütsel etiğin gelişimi, örgütlerde etik karar alma süreci, yaşanan etik sorunlar ve etiğin kurumsallaştırılması gibi konular ele
alınmaktadır.
Şafak Tartanoğlu, “Örgütlerde Denetim ve Gözetim” başlıklı altıncı makalede, denetimin tarihsel ve toplumsal kökenini anlatmanın yanı sıra örgütlerdeki gözetimi ve boyutlarını da ortaya koymaktadır.
Yedinci makalenin başlığı “Örgüt Kültürü: Fonksiyonları, Öğeleri, İşletme
Yönetimi ve Liderlikteki Önemi”dir. Turhan Erkmen tarafından kaleme
alınan makalede “örgüt kültürü” kavramı kapsamlı bir şekilde incelenmekte
ve işletme yönetimi ve liderlikle olan ilişkisi de ele alınmaktadır.
Umut Omay’ın yazdığı “Örgütlerde Ayrımcılık: Etnisite, Cinsiyet ve Yaş
Boyutlarıyla” başlıklı sekizinci makale örgütleri “ayrımcılık” çerçevesinde
incelemektedir. Yazar; ayrımcılık kaynaklarından en çok karşılaşılan etnisiteye, cinsiyete ve yaşa bağlı ayrımcılık konularını açıklamaktadır.
93
“Yeni Teknolojiler ve Örgütler” başlıklı dokuzuncu makale Verda Canbey
Özgüler tarafından yazılmıştır. Teknolojik devrimlerin tarihsel arka planını
özetleyen yazar sonrasında yeni teknolojilerin örgütler üzerindeki etkilerini
incelemektedir.
“Örgütlerde İşgücünün Değişimi: Çalışan Profillerindeki Farklılaşma ve
Vasıf Düzeyinin Etkileri” başlıklı onuncu makale Veysel Bozkurt ve Şenol
Baştürk ortaklığında kaleme alınmıştır. Örgütlerdeki çalışan profilinin öneminin ve çalışan profillerinin zamanla farklılaşmasının anlatıldığı makalede,
bu farklılaşmaların örgütsel açıdan sonuçları da değerlendirilmektedir.
Elvan Melek Ertürk tarafından kaleme alınan kitabın son makalesinin başlığı
“Örgütlerde Çatışma”dır. Çatışma kavramını ve bu konudaki yaklaşımları
özetleyen yazar, örgütlerdeki çatışmanın türleri, nedenleri ve bunların bireyler
ve örgütler üzerindeki etkilerini de ele almaktadır. Makalenin son kısmında
ise örgütsel çatışmaların yönetimi ve bu çatışmaların en aza indirgenebilmesi
için çeşitli öneri ve ipuçları verilmektedir.