ilahiyat fakültesi dergisi - Cumhuriyet Üniversitesi Bilimsel Yayınları

İLAHİYAT FAKÜLTESİ
DERGİSİ
XVI/II  2012
ISSN 1301 – 1197
Cumhuriyet Üniversitesi
İlahiyat Fakültesi Dergisi
Sayı: XVI/II-2012 ISSN: 1301-1197
Sahibi
Cumhuriyet Üniversitesi
İlahiyat Fakültesi adına
Prof. Dr. Metin Bozkuş (Dekan)
Yayın Kurulu
Prof. Dr. Sabri Erturhan (C.Ü. İlahiyat Fak.), Prof. Dr. Alim Yıldız (C.Ü. İlahiyat Fak.), Prof. Dr. Nevat Y.
Aşıkoğlu (C.Ü. İlahiyat Fak.), Doç. Dr. Yusuf Doğan (C.Ü. İlahiyat Fakültesi), Doç. Dr. Mustafa Kılıç
(C.Ü. İlahiyat Fakültesi), Yrd. Doç. Dr. Ömer Aslan (C.Ü. İlahiyat Fakültesi), Yrd. Doç. Dr. Yüksel
Göztepe (C.Ü. İlahiyat Fak.), Yrd. Doç. Dr. Kamil Kömürcü (C.Ü. İlahiyat Fakültesi), Yrd. Doç. Dr.
Dursun Ali Aykıt (C.Ü. İlahiyat Fakültesi).
Yayın Danışma Kurulu
Prof. Dr. Hüseyin Akkaya (Cumhuriyet Ü. Fen-Edebiyat Fak.), Prof. Dr. Ramazan Altıntaş (Selçuk Ü.
İlahiyat Fak.), Prof. Dr. Selçuk Coşkun (Atatürk Ü. İlahiyat Fak.), Prof. Dr. B. Ali Çetinkaya (İstanbul Ü.
İlahiyat Fak.), Prof. Dr. Mehmet Erdoğan (Marmara Ü. İlahiyat Fak.), Prof. Dr. Saffet Köse (Selçuk Ü.
İlahiyat Fak.), Prof. Dr. Ali Yılmaz (Ankara Ü. İlahiyat Fak.), Doç. Dr. H. İbrahim Şimşek (Hitit Ü.
İlahiyat Fakültesi).
Sayı Hakemleri
Prof. Dr. Abdullah Kahraman, Prof. Dr. Adnan Gürbüz, Prof. Dr. Ali Aksu, Prof. Dr. Alim Yıldız, Prof.
Dr. Enbiya Yıldırım, Prof. Dr. Hüseyin Akkaya, Prof. Dr. Hüseyin Elmalı, Prof. Dr. Hüseyin Yılmaz, Prof.
Dr. İsmail Çalışkan, Prof. Dr. Metin Özdemir, Prof. Dr. Murat Akgündüz, Prof. Dr. Mustafa Özel, Prof.
Dr. Nevzat Aşık, Prof. Dr. Sabri Erturhan, Doç. Dr. Ali Bulut, Doç. Dr. Ali Osman Kurt, Doç. Dr. Fatih
Toktaş, Doç. Dr. Galip Yavuz, Doç. Dr. Hüseyin Esen, Doç. Dr. Kazım Arıcan, Doç. Dr. Mehmet Ali
Şimşek, Doç. Dr. Mehmet Baktır, Doç. Dr. Muammer Erbaş, Doç. Dr. Muhammet Tasa, Doç. Dr. Murat
Yıldız, Doç. Dr. Mustafa Kılıç, Doç. Dr. Ömer Faruk Yavuz, Doç. Dr. Tevhit AYENGİN, Doç. Dr. Vecih
Uzunoğlu, Doç. Dr. Yunus Ayata, Doç. Dr. Yusuf Doğan, Doç. Dr. Ziya Şen, Yrd. Doç. Dr. Abdullah
Kaya, Yrd. Doç. Dr. Ali Yıldırım, Yrd. Doç. Dr. Ali Yılmaz, Yrd. Doç. Dr. Bilal Baş, Yrd. Doç. Dr. Burhan
Sümertaş, Yrd. Doç. Dr. Bülent Çelikel, Yrd. Doç. Dr. Dursun Ali Aykıt, Yrd. Doç. Dr. Fethullah Yılmaz,
Yrd. Doç. Dr. Gökhan Sebati Işkın, Yrd. Doç. Dr. Halis Demir, Yrd. Doç. Dr. Harun Şahin, Yrd. Doç. Dr.
Hasan Özalp, Yrd. Doç. Dr. M. Fatih Genç, Yrd. Doç. Dr. Mehmet İlhan, Yrd. Doç. Dr. Menderes Gürkan,
Yrd. Doç. Dr. Murat Serdar, Yrd. Doç. Dr. Murat Sula, Yrd. Doç. Dr. Mustafa Kayapınar, Yrd. Doç. Dr.
Mustafa Kelebek, Yrd. Doç. Dr. Muzaffer Özli, Yrd. Doç. Dr. Necdet Şengün, Yrd. Doç. Dr. Ömer Aslan,
Yrd. Doç. Dr. Rıza Bakış, Yrd. Doç. Dr. Sami Şahin, Yrd. Doç. Dr. Sema Yılmaz, Yrd. Doç. Dr. Yaşar
Türkben, Dr. Tuğrul Yürük.
Editör
Yrd. Doç. Dr. Abdullah Pakoğlu
Editör Yardımcısı
Yrd. Doç. Dr. M. Fatih GENÇ
Adres
Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi-Sivas
ilahiyat@cumhuriyet.edu.tr
Tel: (0346) 219 12 15/16 Fax: (0346) 219 12 18
Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, hakemli ve bilimsel bir süreli yayın organıdır. Yılda
iki sayı olarak yayımlanır. Dergide yayımlanan yazıların her türlü içerik sorumluluğu yazarlarına aittir.
Yazılar, yayıncı kuruluştan izin alınmadan kısmen veya tamamen bir başka yerde yayımlanamaz.
Kapak ve İç Düzen Doç. Dr. M. Ali Şimşek
Sekreterya Burcu Demir
Basın Yeri ve Tarihi / Publication Place and Date:
Rektörlük Basımevi
Sivas, 2012
İÇİNDEKİLER
INDEX
1. Yeni Anayasa Tartışmaları ve Zorunlu Din Dersleri
New Constitution Discussions and Compulsory Religious Education
Prof. Dr. Nevzat Y. AŞIKOĞLU
Yard. Doç. Dr. M. Fatih GENÇ _____________________________ 7-20
2. Fıkhî Açıdan Nitelikli Cinsel Saldırı (Irza Geçme)
The Crime of Rape from the Angle of the Islamic Jurisprudence
Prof. Dr. Sabri ERTURHAN ______________________________ 21-71
3. Ahmed Hamdî’nin Manzum Abdülvehhâb-ı Gâzî Menâkıbı
Ahmed Hamdî’s Poetic Explanation of the Menâkib of Abdulvehhâb-ı Gazi
Prof. Dr. Alim YILDIZ ___________________________________ 73-88
4. Cahız’a Göre Hilafet
Khilafat According to Cahiz
Doç. Dr. Mehmet BAKTIR ______________________________ 89-105
5. Cahız’ın Bilgi Anlayışı
Cahiz's Understanding of Knowledge
Doç. Dr. Mehmet BAKTIR _____________________________ 107-128
6. İslam Hukukunda Ölenin Ardından Kadının Yas Tutması
Mourning of Woman After the Deceased In Islamic Law
Doç. Dr. Hüseyin ESEN ________________________________ 129-162
7. Arapça’da Meânî (Semantik) Açısından Atıf (Bağlama) Edatları
Coordinating Conjunctions (Atf) in Arabic from a Semantic Perspective
Doç.Dr. Halil İbrahim KAÇAR _________________________ 163-191
8. Muzari Fiilin Çekim Tablosu ve İ'râbı Üzerine
On The Table of Conjugation for Imperfect (Fi'l Mudaari) And Its I’râb
Doç. Dr. Mehmet Ali ŞİMŞEK __________________________ 193-222
Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2012, Cilt: XVI, Sayı: 2
2 | İçindekiler/Index
9. Arap Dilinde Sülasî Mücerret Siygalar ve Yapısal Çokanlamlılık
Yönü
Word Forms with Three Consonantal Roots in Arabic and Their Aspect of
Structural Polysemy
Doç. Dr. Mehmet Ali ŞİMŞEK __________________________ 223-254
10. Arap Dilinde Bağımsız Yargı Bildiren Cümleleri İsimleştiren
Edat ve Terkipler
The Prepositions and Compounds Which Turn the Sentences into a Noun
(Nominalization) in Arabic
Doç. Dr. Mehmet Ali ŞİMŞEK __________________________ 255-287
11. Arapça Yazılı Anlatım ve Yöntem Arayışları
The Seeking of Method in the Style of the Arabic Writing
Doç. Dr. Galip YAVUZ _________________________________ 289-301
12. Zileli Muharrem Efendi (X./XVI. asır) ve “Hediyyetü’ṣ-ṣu‘lûk” Adlı
Eseri
Muharrem Afandī az-Zīlī and His Book “Hadeyyatu’ṣ-ṣu‘lūk”
Yard. Doç. Dr., M. Rahmi TELKENAROĞLU _____________ 303-333
13. E. M. Hamdi Yazır’ın Ölümsüzlüğe Dair Düşünceleri
E. M. Hamdi Yazır’s Thoughts on Immortality
Yard. Doç. Dr. Yaşar TÜRKBEN _________________________ 335-363
14. İslâm Fıkıh Doktrininde Müşterek Mülkiyetin Taksiminde
Muhdesatın Durumu (İştirak ve Müşterek Araziler Örneği)
Assessment Of The Status Of Innovation In The Partition Of Joint Ownership In Islamic Fiqh Doctrine (The Sample Of Partnership And Joint Lands)
Yard. Doç. Dr. Hadi SAĞLAM __________________________ 365-415
15. Mecelle’ye Yöneltilen Tenkitler ve Bu Tenkitlerin Değerlendirmesi
Criticisms Towards Mecelle And Evaluation Of These Criticisms
Yard. Doç. Dr. Şahban YILDIRIMER ____________________ 417-445
Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2012, Cilt: XVI, Sayı: 2
İçindekiler/Index | 3
16. Türk Aydınınında Din Devlet İlişkisi Algısı: Çetin Özek-İlhan
Arsel Örneği
State-Religion Relation Among The Turkish Intellectuals: Çetin Özek –
Ilhan Arsel Instance
Dr. Abdullah İNCE ____________________________________ 447-475
17. Osmanlı’da Aile Bireylerinin Görevleri ve Sorumlulukları
Duties and Responsibilities of the Family Members In the Ottoman Empire
Dr. Umut KAYA _____________________________________ 477-513
18. Mekkîzâde Mehmed Tâhir Efendi ve Tefsir Risâlesi
Mekkîzâde Mehmet Tâhir And Exegesis of Tractate
Dr. Sevgi TÜTÜN _____________________________________ 515-532
19. İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Diğer Fakülte Öğrencileri İle
İnanç Tarzları, Denetim Odağı Ve Psikolojik İyi Olma Hali Açısından Karşılaştırılması
A Comparison in Terms of Faith Styles, Locus of Control, and Psyhological
Well-Being Between Students of Theology Faculty and Other Faculties.
Arş. Gör. Beyazıt Yaşar SEYHAN ________________________ 533-571
20. Cihan Aktaş’ın Hikâyelerinde Ötekileştirilmiş Başörtülü Kadınlar
The Otherized Hijabbed Women In The Stories Of Cihan Aktaş
Derviş ERDAL ________________________________________ 573-594
21. Kalp ve Akıl: John Dewey’in Dini Şiirleri ve Onun “A Common Faith” Adlı
Eseri Arasında Bir Karşılaştırma
Prof. Dr. Siebren MİEDEMA
Çev. M. Fatih GENÇ-D. Ali AYKIT-Fatma KURTTEKIN ___ 595-609
Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2012, Cilt: XVI, Sayı: 2
4 | İçindekiler/Index
22. ‫حادثة الفيل من منظور الشعراء المعاصرين للجاهلية‬
Elephant Incident From The Perspective Of Contemporary Poets of Jaahiliyyah
Doç. Dr. Galip YAVUZ _________________________________ 611-623
23. Sabatayizmin Avrupa Yahudiliğine Etkileri
The Effects of Sabbateans on European Judaism
Doç. Dr. Kürşad DEMİRCİ _____________________________ 625-634
24. Bâbertî’nin, Vasiyye Ve Tahâvî Akîdesi Şerhlerinde “İman Ve
İstitâat” Hakkındaki Görüşleri
Bâbertî’s wievs on “the Belief” and “Pover of Man to Act” in His Expounding on The Wasiyya and The Creed of Tahâvî
Yrd. Doç. Dr. Arif AYTEKİN ____________________________ 635-654
25. Abdullah Edib Ve Allah’ın Sıfatlarının Tasnifi Konusundaki
Görüşleri
Abdullah Edib’s Thought About The Classification With Honorific Of God
Doç. Dr. Mehmet BAKTIR _____________________________ 655-665
26. İmam Ebû Hâmid El-Gazzâlî’nin Anadolu’daki Torunları
The Descandats of Imam Abu Hamid al-Ghazali in Anatolia
Yrd. Doç. Dr. Ali ERTUĞRUL __________________________ 667-688
27. Büyük Selçukluların Horasan’da Dini Ve Sosyal Yaşam Üzerindeki Bazı Uygulamaları Ve Bunların Halka Yansımaları
Some Applications on Religious and Social Life of Great Saljuqids in Khurasan and Their Effects upon the Community
Yrd. Doç. Dr. İsmail PIRLANTA ________________________ 689-719
28. İbn Receb Hanbelî’nin Hayatı Ve İlmî Şahsiyeti
The Life Of Ibn Recep And His Works
Dr. Mustafa KARABACAK _____________________________ 721-745
Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2012, Cilt: XVI, Sayı: 2
İçindekiler/Index | 5
29. Trabzon İl Halk Kütüphanesi’ndeki Arap Dili Ve Belâgati Konulu Yazmalar
Manuscripts on Arabic Language and Eloquence at Trabzon Public Library
Yrd. Doç. Dr. Murat SULA ______________________________ 747-766
30. Muâsır Şiî Âlimlerin Kur’ân’da Tahrif İddialarına Bakışı: Şiî
Kur’ân Tarihleri Çerçevesinde Bazı Tespitler
Contemporary Shia’s View on Claims of Corruption in Quran: Some Determinations within Shia Quran Histories
Yrd. Doç. Dr. Abdulkerim SEBER _______________________ 767-792
31. Kilisli Muallim Rıfat Bilge (1874-1953) Ve Otuz Ders Yâhud
Yeni Sarf-I Arabî İsimli Eseri Bağlamında Dilciliği
Kilisli Muallim Rıfat Bilge (1874-1953) And His Knowledge of Linguistic in
The Context of His Work Named Thirty Lessons or The New Sarf-ı Arabî
Yrd. Doç. Dr. Uğur GÜLBİL ____________________________ 793-810
32. Şiir ve Şiirin Neliği Üzerine Birkaç Söz
A Few Words About Poetry and What is Reality of Poem
Yazar: Muhammed İhsan en-Nass
Çeviren: Yrd. Doç. Dr. Murat SULA _____________________ 811-831
33. İspanya’da İslam Ve Hristiyan Maneviyatı: Temaslar, Tesirler,
Benzerlikler
Islam and Christian Sprituality in Spain: Contacts, Influences, Similarities
Yazar: Francisco de Borja de Medina
Çeviren: Yrd. Doç. Dr. Rıza BAKIŞ ______________________ 833-854
34. Fatma Aliye Hanım’ın İstila-yı İslam Adlı Eseri –Eser TanıtımıMs. Fatma Aliye’s Work Entitled “İstila-yı İslam (Exaltation of Islam)”
Okt. Sevinç YILMAZ __________________________________ 855-857
Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2012, Cilt: XVI, Sayı: 2