T, B, M, M. B:44 ilişkilerimiz, tatbikatta iki ila üç yıl süreli kültür de­ ğişim programları hazırlanarak yürütülmektedir. Bu faaliyetler, başta Türk sanatı ve müziği olmak, üze­ re, bütün güzel sanatlar dallarını, Türk dili, tarihi ve edebiyatını kapsamaktadır. Özellikle gençlere yönelik faaliyetlerde, yur dışında Türkoloji kürsüleri ve kül­ tür merkezleri kurulması, gençlik gruplarının Türki­ ye'ye davet edilmesi ve Hükümetimizce sağlanan yük­ seköğrenim bursları önemli yer tutmaktadır. 1984-1985 öğretim yılında, 8Û ülke ve 1 uluslararası kuruluş emrine toplam 550 burs tahsis edilmiştir. Bunun dı­ şında, bazı dost ülkeler emrine, üniversite düzeyinde 90 kişilik kontenjan tanınmış bulunmaktadır. Halen, Türkiye üniversiteleri ve yüksekokullarında, 10 bine yakın yabancı uyruklu öğrenci okumaktadır. Türkiye'nin, uluslararası kuruluşlarca yürütülen kültür faliyetlerine etkin bir şekilde iştirakini sağla­ maya çalışmaktayız. 1985 yılı, Avrupa Konseyince «Avrupa Müzik Yılı» olarak ilan edilmiştir. Yıl ve­ silesiyle tertiplenecek faaliyetler sırasında Türkiye'nin sesini gereğince duyurabilmek maksadıyla, iki önemli projemizin «Avrupa Müzik Yılı Projeleri» olarak ka­ bulü sağlanmıştır. Bu çerçevede, Avrupa Genç Yıl­ dızlar Şenliği ile Uluslararası Modal Müzik Kongresi, önümüzdeki yıl memleketimizde düzenlenecektir. Yüce Meclisin sayın üyeleri,- kitle iletişim vasıta ve sistemlerinin çok hızlı bir gelişme gösterdiği bi­ linmektedir. Bu gelişme, günümüz insanının millî sı­ nırlar ötesinde meydana gelen olaylar hakkında bilgi edinmesini kolaylaştırmış, öte yandan uluslararası ko­ nu ve sorunlara duyulan ilgiyi de artırmıştır. Dola­ yısıyla, günümüz diplomasisinde, kamuoyu faktörünün rolü ağırlık kazanmış; devletlerin dış politika uygu­ lamalarının, halk efkârına yönelik faaliyetlerden soyutlanabilmesi imkânsızlaşmıştır. Bir başka ifadeyle, dış politikada başarılı sonuçlar alınabilmesi, tanıtma faaliyetlerindeki etkinlik derecesi ile doğrudan ilişkili hale gelmiştir, Türkiye, dış tanıtma faaliyetlerine gereken önem­ le eğilme açısından geç kalmış ülkeler arasındadır. Bu amaçla ayırabildiğimiz kaynaklar mahduttur. Binaena­ leyh, söz konusu faaliyetleri şimdilik, ulusal çıkarla­ rımızı dikkate alarak saptadığımız belli ülkeler üze­ rinde teksif etmek durumundayız. Bununla beraber, ülkemizin 6 Kasım 1983 seçimleri ile demo'krasiye geçişinden ve Hükümetimizin uyguladığı ekonomik politikalarm dış alemde uyandırdığı ilgiden azamî öl­ çüde yararlanılarak, oldukça etkili bir dış tanıtma çabasının gerçekleştirildiğini söyleyebilirim. 1984 yılı — 47 16 » 12 . 1984 O: 2 zarfında, aralarında Financial Times, Frankfurter Allgemeine Zei'tung, The Londön Times, The Economist ve Japonya'daki Nitıon Kezai Shimbun gibi önemli ve prestij sahibi gazete ve dergilerde, ülkemiz ve ekonomimizle ilgili özel ilaveler yayınlatılmıştır. Bunların yanısıra, bilhassa Ortadoğu ülkeleri basının­ da, Türkiye'nin özellikleri, ekonomisi ve Arap ülke­ leri ile ilişkileri konularında çeşitli makalelerin neşri sağlanmıştır. Sadece belirli zamanlara inhisar etmemesi ve sü­ reklilik göstermesi gereken dış tanıtma faaliyetlerinin, malum mihrakların dünya kamuoyunu Türkiye aley­ hine yanıltma ve şartlandırma yönünde sergiledikleri oyunların boşa çıkarılması açısından taşıdığı öncelik açıktır. Bu nedenle bakanlığımız, diğer ilgili devlet bi­ rim ve kuruluşlarıyla işbirliği halinde, bu alandaki ça­ balarımızın etkinlik kazanması ve yaygınlaştırılması çalışmalarını özel bir dikkatle sürdürecektir. Sayın Başkan, Yüce Meclisin değerli üyeleri; Ba­ kanlığımın faliyet alanına giren çeşitli konulardaki ma­ ruzatımı burada bitiriyorum. Hükümetimizin, dış poli­ tikaya yaklaşımının anaesaslarını kısaca arz etmeye çalıştım. Dış politikamız Atatürk'ten bu yana, millî bir politika hüviyetini korumuştur. Amacı, ülkemizi çağdaş Batı uygarlığı düzeyine yükseltmek için gere­ ken eri elverişli dış şartları ve ortamı hazırlamaktır. Bu nedenle, Cumhuriyet Hükümetleri daima bölge­ mizde ve dünyada barış ve istikrarın idamesi; millet­ lerarası işbirliğinin geliştirilmesi yönünde gayret sarf etmişlerdir. Filhakika, Cumhuriyetin kuruluşundan bu yana Türk insanı millî tarihimizin en uzun barış döne­ mini yaşamış, ülkemizin kaynaklan ekonomik ve sos­ yal kalkınmaya tahsis edilmiştir. Atatürk'ün dış politikasını, başkalarının haklarına saygılı, ancak millî çıkarlarımızın da zerresinden taviz vermeyen bir anlayışla devam ettirmekteyiz. En büyük desteğimiz, Milletimizin ve Yüce Meclisimizin bizimle beraber olduğunu bilmemizdir. IBakanlığım Bütçesini takdir ve tensiplerinize arz eder, Yüksek Heyetinize saygılar sunarım. (Alkışlar) Değerli milletvekilleri, bize yöneltilen eleştirileri en iyi niyetlerle inceleyip, eksik olanı tamamlamamız, yanlış olanı düzeltmemiz gayet tabiîdir. Esasen de­ mokratik rejim bu imkânı sağladığı içindir ki, müm­ kün olabilecek rejimlerin en iyisidir. Yalnız, bize yö­ neltilen eleştirilerde dikkatimi çeken bir iki hususa temas etmeme müsadenizi istirham ediyorum. Her şeyden önce, yöneltilen eleştirilerde sorumlu­ luğu taşıdığımız 1984 yılı tek başına ele alınmakta ve