02-ISET14122010 A07- 1 A7: İş Etüdü, Ücretlendirme ve Motivasyon Yrd. Doç. Dr. –Ing. Halil İbrahim KORUCA Arş. Gör. Erdal AYDEMİR S.D.Ü. Mühendislik Fakültesi Endüstri Mühendisliği Bölümü 32260 Isparta Tel: 0 246 211 1233 – 1291 Faks: 0 246 237 0759 E-Posta: halilkoruca@sdu.edu.tr erdalaydemir@sdu.edu.tr SDÜ MF Endüstri Mühendisliği Bölümü RWTH-Aachen Uygulama: Ücretlendirme Ödevi 02-ISET14122010 A07- 2 Farklı Ücretlendirme Yöntemlerine İlişkin Uygulamalı Örnek • • • • Şehrin tanınmış ekmek fırınlarından Beyaz Ekmek firması poğaça üretimi için yardımcı eleman istihdam edecektir. Şimdiye kadar firma hiç işçi çalıştırmadığı için bir problem mevcuttur. Bu problem de, işçi için maliyetleri optimize eden bir ücretlendirme şeklini bulmaktır. Firmanın geleneksel ücretlendirme şekillerinden yaygın olarak kullanılan süreye dayalı ücretlendirme, akkort/parça oranı ücretlendirme ve ikramiye/prim ücretlendirmesi yöntemlerini seçme imkanı vardır. Süreye dayalı ücretlendirmede Beyaz Ekmek firması kendi rekabetine odaklanıyor. Benzer işler için saatlik 4,5 Euro ücret ödeniyor. Bu tür işler için de ( poğaça üretimi vb.) akkort ücretlendirme yapılabiliyor. Beyaz Ekmek firması saatte 240 poğaça üretiyor ve saatlik 6 Euro ücret ödeniyor. Alınan işçi normal çalışma ile saatte 180 poğaça üretiyor. Bu çalışma temposunda akkort ücreti, süre ücretlendirmesine karşılık geliyor. Üçüncü ücretlendirme şekli olarak ikramiye/prim ücretlendirmesi gösteriliyor. Beyaz Ekmek firması çok büyük miktarlarda poğaça üretimi gerçekleştirmek durumunda, özellikle işçiye miktar ikramiyesi verilmesi söz konusudur. Normal üretim temposunun/sayısının arttırılması ile saatlik biçimde miktar ücretlendirme ikramiye çizgisinin oluşturulması isteniyor. Oluşturulacak her bir basamak, 5 bitirilmiş poğaçaya karşılık gelecektir ve buradaki her bir ikramiye 0,2 Euro’dur. Temel ücreti 4 Euro/h olarak alınız. Uygulama: Ücretlendirme Ödevi 02-ISET14122010 A07- 3 Soru 1: o Süreye dayalı ve akkort ücretlendirmenin temel uygulama alanları nerelerdir? Açıklayınız. Soru 2: o o İmal edilen poğaça sayısına bağlı olarak saatlik kazancı Şekil- 1’ deki koordinat sisteminde süreye, akkorda ve ikramiye/prim ücretlendirmesine göre çiziniz/gösteriniz. Hesaplama yolunuzu açıklayınız ve her bir ücretlendirme biçimi için matematiksel ilişkiyi(bağlantıyı) veriniz. Bununla birlikte her bir saatlik kazancı hesaplayınız. Soru 3: o o İşçi çalışma zamanına göre saatte ortalama 208 poğaça üretiyor. İşçinin saatlik kazancını süreye, akkorda ve ikramiye ücretlendirmesine göre hesaplayınız. Her bir poğaça için Beyaz Ekmek fırınının süreye, akkorda ve ikramiye ücretlendirmesine göre ödeyeceği işçilik ücretlerini hesaplayınız. Soru 4: o 208 adet poğaça üretimi durumunda hangi ücretlendirme şeklini tercih ederiz? 02-ISET14122010 A07- 4 Saatlik Kazanç (Euro) Uygulama: Ücretlendirme Ödevi Miktar (Saatte üretilen parça sayısı) Şekil-1