1997 öss b yoloj soruları ve cevapları

1997 ÖSS BİYOLOJİ SORULARI VE CEVAPLARI
1. Birim molekülleri ( monomerleri ) geçirebilen bir bağırsak zarı içine su, glikoz, protein,
nişasta ve amino asit koyulup bağlanmış ve izotonik tuz çözeltisi içinde bir süre bekletilmiştir.
Bu sürenin sonunda;
I. glikoz
II. protein
III. nişasta
IV. amino asit
V. çözünmüş tuz
moleküllerinden bulunduğu ortamdan diğerine difüzyonla geçebilenler
aşağıdakilerden hangisinde birlikte verilmiştir?
A ) I, II ve III
B ) I, III ve V
C ) I, IV ve V
D ) II, III ve V
E ) II, IV ve V
2. Bir küf mantarı glikoz, tuz ve vitamin içeren agarlı normal besi ortamında gelişip
çoğalabilmektedir. Bundan anlaşıldığına göre, mantar genlerinin kontrolünde bu
besinlerden yirmi çeşit amino asidi ve bu amino asitlerden proteinlerini
sentezleyebilmektedir. Bu mantarın, sporla çoğalma sırasında, sporları X ışınlarına
tutulduktan sonra, normal besi ortamında gelişip çoğalmadığı, ortama ayrıca amino
asitler hazır olarak ilave edildikten sonra ise çoğalıp gelişebildiği görülmüştür.
Buna göre, aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A ) Bu mantarın normalde glikoz sentezi yapan genleri yoktur.
B ) Bu mantar çoğalabilmek için, besi ortamına ortamına konulan proteinleri de doğrudan
kullanabilir.
C ) Bu mantar katalizör olarak kullanacağı vitamini hazır alır.
D ) Normal besi ortamındaki tuzların bir kısmı azotludur.
E ) Sporları X ışınına tutulduğunda, mantarın protein sentezinde sorumlu genleri
zedelenmemiştir.
3. Bitkiler genel olarak uygun ışık şiddetinde ve ortalama 330 C de yoğun biçimde
fotosentez yapıp en fazla miktarda oksijen ve glikoz üretebilmektedir.
Buna göre, ılıman bölgede yaşayan ve yaprak döken bitkilerin, aşağıdaki
dönemlerin hangisinde dışarıdan aldıkları oksijen miktarı en fazladır?
A ) Kışın, gündüz
B ) Sonbaharda, gündüz
C ) Kışın, gece
D ) Yazın, gece
E ) Yazın, gündüz
4. Canlılar, akrabalıklarına göre sınıflandırılırken, aralarında sistematik özellikler
bakımından en çok benzerlik olandan başlayarak daha az benzerlik olana doğru sıralama
yapılır.
Yukarıda tabloda K, G, F, L, M türlerinin, temel 10 sistematik özellikten
hangilerini taşıdıkları ”+” işaretiyle gösterilmiştir. Buna göre; K’ye en yakın
türler aşağıdakilerin hangisinde birlikte verilmiştir?
A ) L ve M
B ) G ve L
C ) F ve M
D ) F ve L
E ) E ve G
5. Aşağıdaki grafik bir ekosistemde X, Y, Z türlerine ait böceklerin belirli sıcaklık
aralarındaki populasyon büyüklüklerini göstermektedir.
Bu grafikteki bilgilere dayanarak, aşağıdaki yargılardan hangisine doğrudan
varılamaz?
A ) X ve Y türlerinin optimum sıcaklık değerleri birbirine yakındır.
B ) Z türü, düşük sıcaklığa, Y türünden daha dayanıklıdır.
C ) X türünün populasyon büyüklüğünün en az olmasının nedeni, gelişmeye diğerlerinden
daha yüksek sıcaklıkta başlamasıdır.
D ) Y ve Z türleri en yüksek populasyon büyüklüğüne farklı sıcaklıklarda ulaşırlar.
E ) X türü, yüksek sıcaklığa Y ve Z türlerinden daha dayanıklıdır.
6. Kapalı bir ekosistemde oksijen üretim miktarı t1 süresi sonunda azaldığı; aynı süre
içinde besinlerini farklı yollarla elde eden canlı gruplarının birey sayılarında değişmeler
olduğu gözlenmiştir.
Bu değişmeleri gösteren aşağıdaki grafiklerden hangisi, ortamda oksijen üretim
miktarındaki azalmanın nedenini açıklar?
7. Bir geyik populasyonu koşulların tümünün uygun olduğu bir ortamda bulunmaktadır.
Bir süre sonra geyiklerin insanlar tarafından avlanması nedeniyle populasyonun birey
sayısı ve besinlerinin miktarında değişmeler görülmüştür. Aşağıdaki I. grafik geyiklerin
aşırı avlanma dengeli avlanma ve av yasağı durumlarında populasyon büyüklüklerini, II.
grafik ise bu durumlara bağlı olarak besin miktarlarındaki değişmeleri göstermektedir.
Buna göre farklı avlanma durumlarında geyiklerin bulundukları ortamda besin
miktarlarındaki değişmeler gösteren eğrilerin numaraları aşağıdakilerden
hangisinde doğru olarak verilmiştir?
8. İnsanların duyuların alınmasından sorumlu yapılarda, duyu reseptörleriyle
ilgili olarak,
I. Doğrudan dış çevreye açık olma
II. Eşik şiddetindeki uyarılarla uyarılma
III. Geniş bir yüzeye sahip olma
özelliklerinden hangileri ortaktır?
A ) Yalnız I
B ) Yalnız II
C ) Yalnız III
D ) I ve II
E ) II ve III
9. Canlılardaki bütün özelliklerin genlerle kontrol edildiği ve her genin belirli bir özellikten
sorumlu olduğu bilinmektedir.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi “Kromozomlar birden fazla gen taşır. ”
hipotezine bir kanıt olabilir?
A ) Eşey hücrelerinde genelde türe özgü kromozom sayısının yarısı kadar kromozom
bulunur.
B ) Bir üzerindeki bir genin aleli ( eşi ) o , kromozomun homologunda ( eşinde ) yer alır.
C ) Bazı canlılarda türe özgü sayıdan daha fazla kromozom bulunur.
D ) Eşey kromozomlarında eşeysel özelliklerden başka özelliklerde taşınır.
E ) Döllenme sonucu oluşan zigotta, alel ( eş ) genler bir araya gelir.
10. Ananın 0, babanın AB kan grubundan olduğu bilinen bir ailede, isimleri Ayşe, Hasan,
Fatma olan çocuklar vardır.
Bu çocukların kan gruplarının fenotipleri;
durumlarının hangilerindeki gibi ise üçünün de öz kardeş oldukları söylenebilir?
A ) I ve III
B ) I ve V
C ) II ve III
D ) II ve IV
E ) III ve IV
Cevap Anahtarı: C, B, D, C, C, E, E, B, D, D.