Book 1.indb - Cerrahpaşa Tıp Fakültesi

İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri
117
TÜRKİYE’DE SIK KARŞILAŞILAN PSİKİYATRİK HASTALIKLAR
Sempozyum Dizisi No:62 •Mart 2008 S:117-118
TÜRKİYE’DE GENEL TIP VE PSİKİYATRİ
Prof. Dr. Kemal Arıkan
Uzun yıllar devam eden psikanaliz etkisinden sonra 1950’li yıllardan itibaren genel tıp
ile psikiyatrinin kesişimine tanık oluyoruz.
Aslında psikanalizin ilk kuruluş yıllarında “Project” adlı makalesinde Sigmund Freud
psikiyatrik semptomların merkez sinir sisteminin bir ürünü olduğunu ileri sürmüştü. Ancak
kendisini takip edenlerin genel yaklaşımı ruhsal aygıtın bir çeşit organizma üstü işleyişe
sahip olduğunu iddia etmesiyle birlikte beden ruh etkileşimi Rönesans düşünürlerinden
Descartes’i çağrıştırmıştır.
Günümüzde birçok psikiyatrik hastalığın aslında beyin hastalığı olduğu olduğuna dair
güçlü ipuçları vardır. Hatta dinamik süreçlerin tamamının yine beyne ait fonksiyonlar
olduğu açıktır. Dolayısıyla 1950 öncesi yılların tartışmalarını artık tarihçilere bırakmakta
yarar vardır. Bizim yapmamız gereken şey davranış bozukluklarının biyolojik, dinamik ve
diğer etkenlerin ortak bir ürünü olarak ele almaktır.
Ülkemizde genel tıp psikiyatri etkileşiminden söz ederken özelikle somatoform
bozuklukların önemli bir yeri olduğu kanısındayım. Kısaca hatırlatmak gerektirse, somatoform bzukluklar şunlardan oluşmaktadır; somatizasyon bozukluğu, hipokondriyazis,
ağrı bozukluğu, vücut dismorfik bozukluğu ve konversiyon bozukluğu.
Somatoform bozukluklara bir bütün olarak baktığımızda Türk insanının temel dürtülerini normal yollardan doyurmakta güçlük çektiğini görmekteyiz. Yanı sıra bir takım dürtüsel olağan çatışmaların dışa vurumunda bedenselleştirmenin ön plana çıktığına tanık
olmaktayız. Temel dürtülerin başını agresif dürtüler ve seks çekmektedir. Bunun bir çok
sebebi olabileceğine inanmaktayım. Örneğin, dürtüsel gereksinmelerin doyumunun ayıp
olduğuna dair yaygın kanaat bunlardan birisidir. Dolayısıyla çatışmalar baskı altında
tutulmaktadır. Böylece birincil kazanç elde edilmektedir. Buna ilave olarak sekonder
kazanç yolu olarak psikiyatrik semptomlar kullanılmaktadır. Örneğin kayınvalide ge-
118
Türkiye’de Genel Tıp ve Psikiyatri
lin çatışmasında sekonder kazanç sıradan bir yol olarak denenmektedir. Bir diğer faktör
genel eğitim düzeyi ile ilgilidir. Eğitim düzeyi düştükçe çatışmaların verbalize edilmesi
zorlaşmaktadır.
Kaynaklar
Hollifield MA. Somatoform Disorders. Comprehensive Textbook of Psychiatry, Sadock BJ, SadockVA,
2005, 1800-28.