M. Meclisi B:45 10 . 2 .1963 O : 2 — 117

M. Meclisi
B:45 10 . 2 .1963 O : 2
Şimdi 20 nci maddeyi tetkik ettiğimiz za­
man şöyle bir durumla karşılaşıyoruz. Diyor
ki, «Bu kanunun 9 ncu maddesinde sözü edilen
sosyal inşaatın ve işçi evlerinin mahiyeti ve
şekli ve şartları Maliye Bakanlığiyle îmar ve
İskân Bakanlığı tarafından tesbit olunur.»
9 ncu maddeyi' açıyoruz ve orada vergilen­
dirmeye tabi olan gayrimenkullerin, kimisinin
prensip olarak binde 70 üzerinden vergilendir­
meye tabi olacağını, istisnalı olarak da binde
35 üzerinden 5 kalemde tadadedilen hususatm
vergilendirmeye tabi olacağının sarahati ile
karşılaşıyoruz.
Şimdi, bu 5 husustan 4 tanesi şunlardır:
1. Tapu sicilinde müstakil ve daimî olarak
kaydedilmiyen irtifak hakları.
İrtifak hakkının ne olduğu, Medeni Kanun
ve gayrimenkul hukukunda sarahatle tesbit ve
tescil edilmiştir. Binaenaleyh bu hususun tatbi­
katta kanun bakımından hiçbir endişe ve teced­
düt doğurmıyacağı aşikârdır.
2. Gayrimenkul mükellefiyetidir. Bu dahi,
birincide olduğu gibi Medeni Kanunun çerçeve­
si içerisinde hükmünü ve sarahatini bulmuş­
tur.
3. Gayrimenkullerin ölünceye kadar bak­
mak akdi ile temliki, bu da sarih ifadeye ka­
nunlar muvacehesinde kavuşmuştur.
Yalnız (D) bölümünü teşkil eden dördüncü
kısımda - ki 20 nci maddenin dokuzuncu mad­
deye atıf ettiği husustur - aynen şöyle demek­
tedir : (Sosyal mesken inşaatı, işçi evleri ve
bunlardan daha düşük nitelikte bulunan mes­
kenlerin iktisapları.) Buraya gelince, bendeniz
Anayasanın 5 nei maddesinin son fıkrasında
ifadesini bulan yasama yetkisinin devredilemez
hükmünün biraz zedelendiği kanaat ve endişe­
sindeyim. Şöyle k i ; diğer hususları sayarken
ayrı ayrı tasrih ettik; dedik k i ; bunlar gerek
gayrimenkul hukukunda ve gerekse Medeni Hu­
kukta sarih anlamlarını bulmuşlardır. Bu ba­
kımdan bu kanun içerisinde yine yasama mec­
lislerinin yapmış olduğu kanunlarla, şu şu hu­
suslar binde 35 vergiye tabidir. Fakat, (b) bö­
lümüne geldiğimiz zaman diyor ki, icraya izafe­
ten Maliye ve îmar ve İskân Bakanlıklarının
yapacağı bir talimat ile binde 35 vergiye kim­
ler, hangi meskenler tabi olacak tasrih edilecek­
tir? Diyoruz. Bu ise, bu kanunlarla tasrih ve
tahdidedilmesi lâzımgelen vergilendirme yetki-
sinin bir endişeye göre iki vekâlete teslimi ve
devri mahiyetini istihdaf eder, şeklindedir.
Bendenizin bu endişesini izale için teklifim şu­
d u r : Sosyal mesken inşasında maksadın ne ise,
bunu iki Bakanlığın yetkisine değil ve fakat
Meclisin umumi yetkisine devretmek, bu suret­
le şimdi şurada müzakere edildiği veçhile, bil­
farz Kadri özek arkadaşımız da dediler ki; 60
metre karenin neresine sığacaktır? 6 - 7 nüfus­
lu, bir kısmı kız, bir kısmı erkek çocuklu ve yaş
icabı ayrı ayrı odalarda yatması bir bakıma
şart olan aileler ile, bir karı kocadan ibaret ai­
lenin sosyal mesken ihtiyacının ayrı olacağı ve.
her birinin kendine göre vüsatte dairelere ih­
tiyacı olacağı aşikârdır.
Yine bir bakıma, acaba sosyal inşaat sayılmıyacak olan meskenler, şatolar, villâlar, müma­
sili gibi veya İtalya'dan, şuradan buradan ithal
edilen, ithal camlariyle tezyin edilen evler mi
olacaktır? Yoksa birçok kütleyi istihdaf eden
bilfarz memurlar için yapılan sosyal inşaatlar
adı altında yapılan inşaatlar da bunun içine mi
girecektir? Veya işçi meskenleri dendiği zaman
bu işçi meskenleri altmış metre karenin dışına
çıktığı ve 100 metre kare olabildiği takdirde
sırf işçi meskenidir diye yapıldığı için bu mua­
fiyetten istifade mi edecektir? Bütün bunların
tahdidi eğer iki Bakanın yetkisine verilirse, ka­
naatim odur ki, Anayasanın 5 nci maddesinin
son fıkrasına göre biraz mütenazır bir durum
hâsıl olacaktır. Eğer bu sosyal mesken hususu
Heyeti Umumiyede kararlaştırılır ve neticeye
varılırsa, hem daha sıhhatli hem memleket ger­
çeklerine daha uygun bir şekilde olacak ve hem
de bendenizin, Anayasanın 5 nci maddesindeki,
endişesi varit olmıyacaktır. Hürmetlerimle efen­
dim.
BAŞKAN — Buyurun Sayın Savacı.
SABAHATTİN SAVACI (Gümüşane) —
Muhterem aırkadaşlrım; Saym İmar - İskân Ve­
kili metrekare veya oda adedi göstermek sure­
tiyle sosyal meskenin tarifini yapmaya çalıştı­
lar ve asıl vasıflarını iki Vekâletin bilâhara tes­
bit edeceklerini buyurdular.
Muhterem arkadaşlarım, buradaki konuşma­
ları tekrar tekrar huzurunuzda yapmaktaki mak­
sadımız, bu istikamette zabıtlara girecek Yük­
sek Heyetinizin kanaatlerine bu talimatı yapacak
kimselere ışık tutuması ve hiç olmazsa benden
evvel konuşan Sadık Tekin Müftüoğlu arkada-
— 117 —