düzyazı türleri makale deneme sohbet fıkra

12.01.2013
4
Makalenin özellikleri
DÜZYAZI TÜRLERİ

MAKALE
DENEME
SOHBET
FIKRA







Makalenin amacı hangi konuda olursa olsun "bilgi vermek"tir.
Makale sade ve herkes tarafından anlaşılır olmalıdır Makale
her konuda yazılabilir.
Makale genellikle kısa ve öz yazılardır
Makale de öne sürülen bilgi, düşünce ve görüş açıklanır
Makalede açıklanan konuyla ilgisi olmayan hiçbir cümleye yer
verilmemelidir.
Makale dergi, gazete ve uygun içerikli sitelerde yayımlanır
Makale içeriği özgün olmalıdır, orijinal olmalıdır.
Tek bir konuyu ele almalı ve o konu hakkında derinlemesine
bilgi vermelidir.
Hazırlayan:Hatice Demir
11.01.2013
2
5
2.DENEME

11.01.2013
Deneme, edebiyat alanında herhangi bir
konuda yeni ve kişisel görüşlerle bezenmiş
bir anlatım içinde sunulan düz yazı türü.
11.01.2013
3
1.MAKALE

6
Denemenin özellikleri
Makale, herhangi bir konuda, bir görüşü,
bir düşünceyi savunmak ve kanıtlamak için
yazılan yazılara
denir. Gazete ve dergilerdeyayınlanır. Bir
gerçeği açıklamak, bir konuda görüş ve
düşünceler öne sürmek ya da bir tezi
savunmak, desteklemek için yazılan
yazılara da "makale" denir. Makaleler bir
gerçeği kanıtlamak için yazılır. Makalelerde
bilimsel verilerden yararlanılır.
11.01.2013







Öğretici metinlerdir.
Denemede konu özgürce
seçilir.
İnsanı ve toplumu ilgilendiren
her şey (yaşam, ölüm, aşk,
felsefe, din, ahlak, töre, siyaset,
bilim vb.) denemenin konusu
olabilir.
Deneme yazarı kendisiyle
konuşur gibi yazar.
Yazar dili doğru ve güzel
kullanır.
Düşünce ufku geniş ve
kendine özgü bilgi birikimine
sahiptir.
Deneme rahat okunan bir
düşünce yazısıdır.



Denemecinin öne sürülen her
düşünce ya da savı doğrulama,
kanıtlama gibi bir kaygısı
yoktur. Deneme, makale ve
eleştiriden bu yönüyle ayrılır.
Deneme yazarı birçok
kaynaktan beslenir. Felsefi,
sosyolojik, tarihi tema ve
olayların yanında bilimsel
veriler ve ünlü kişilerin
özdeyişleri olabilir.Yine de
denemeci seçtiği konuyu
farklı bir yaklaşımla işler.
Deneme, herhangi bir konuda
düşündürücü, öğretici,
inandırıcı ve ufuk açıcıdır.
11.01.2013
1
12.01.2013
7
3.SOHBET

10
Fıkranın özellikleri
Gerçek olaylar veya düşüncelerle ilgili konular işlenir.
Konular tarafsız bir şekilde ele alınmalıdır.
 Düşünce ön plânda olmalıdır.
 Konular çok değişik açılardan ele almadan, ayrıntılara
inmeden işlenir.
 Yazılanlara okuyucuyu inandırma zorunluluğu yoktur.
 Yazılanlar okuyucunun ilgisini çekmelidir.
 Nükteli fıkralardan, kıssalardan, vecize ve
atasözlerinden faydalanılmalıdır.
 Açık, sade ve akıcı bir dil kullanılmalıdır.
 Konular okuyucuya merak uyandırmalı, aynı zamanda
da eğitici , bilgilendirici olmalıdır.


Bir konunun ya da düşüncenin bir
başkasıyla konuşurmuş gibi işlendiği
yazıdır. Bir edebiyat türü değil, bir yazış ya
da anlatım biçiminin adıdır. Eleştiri,
inceleme, özellikle de deneme türleri
söyleşi biçiminde yazılabilir.
11.01.2013
11.01.2013
8
11
Özet
Sohbetin özellikleri
 Herkesi ilgilendiren konular seçilir.
 Düşünsel plânla yazılır.
 Cümleler çoğu zaman konuşmadaki gibi devriktir.
 Yazar, sorulu-cevaplı cümlelerle konuşuyormuş
hissi verir.
 İçtenlik, samimilik, doğallık
sohbetin
özelliklerindendir.
 Yazar anlattıklarının doğruluğuna, okuyucusu ile
olan bağına güvenmeli, anlattıklarını günlük
konuşma havasıyla, fakat mantık çerçevesinden
ayrılmadan anlatabilmelidir.
 Kolay okunabilir bir üslup yakalayabilmelidir.

Bir gerçeği açıklamak, bir konuda görüş ve düşünceler öne
sürmek ya da bir tezi savunmak, desteklemek için yazılan yazılara
makale denir.

Yazarın herhangi bir konudaki görüşlerini, kesin kurallara
varmadan, kanıtlamaya kalkmadan, okuyucuyu inanmaya
zorlamadan anlattığı yazı türüne deneme denir.

Yazarın, gündelik olaylarla ilgili düşüncelerini, okuyucu ile karşı
karşıya oturup konuşuyormuş gibi içten bir hava içinde yazdığı
yazılara sohbet denir.

Yazarın, gündelik olayları, özel bir görüşle, güzel bir üslupla,
kanıtlama gereği duymadan yazdığı kısa, günübirlik yazılara fıkra
denir.
11.01.2013
11.01.2013
9
12
4.FIKRA
Kaynakça
 Fıkra

; bir yazarın herhangi bir konu veya
günlük olaylar hakkındaki görüşlerini,
düşüncelerini ayrıntılara inmeden anlattığı
gazete ve dergilerde yayınlanan kısa fikir
yazılarının genel adıdır. Bu tür yazıların diğer
adı da ‘Köşe Yazısı’dır. Fıkralar, gazete ve
dergilerin belli sütun veya köşelerinde
yayımlanır.Yazarın, gündelik olayları, özel bir
görüşle, güzel bir üslupla, kanıtlama gereği
duymadan yazdığı kısa, günübirlik yazılardır.
11.01.2013
www.edebiyatogretmeni.org
www.mavirize.com
 www.bilgiyuvasi.org
 www.sorubak.com
 tr.wikipedia.org
 www.yenimakale.com

11.01.2013
2