2010 LYS EDEBİYAT SORU ve ÇÖZÜMLERİ www.ossmat.com Bu çözümler www.edebiyatsorulari.com tarafından hazırlanmıştır. SORULAR 1. 2. Çözümünü Görmek için TIKLA Çözümünü Görmek için TIKLA 3. 4. Çözümünü Görmek için TIKLA Çözümünü Görmek için TIKLA 5. 6. Çözümünü Görmek için TIKLA Çözümünü Görmek için TIKLA 7. 8. Çözümünü Görmek için TIKLA Çözümünü Görmek için TIKLA 9. 10. Çözümünü Görmek için TIKLA Çözümünü Görmek için TIKLA 11. 12. Çözümünü Görmek için TIKLA Çözümünü Görmek için TIKLA 13. 14. Çözümünü Görmek için TIKLA Çözümünü Görmek için TIKLA 15. 16. Çözümünü Görmek için TIKLA Çözümünü Görmek için TIKLA 17. 18. Çözümünü Görmek için TIKLA Çözümünü Görmek için TIKLA 19. 20. Çözümünü Görmek için TIKLA Çözümünü Görmek için TIKLA 21. 22. Çözümünü Görmek için TIKLA Çözümünü Görmek için TIKLA 23. 24. Çözümünü Görmek için TIKLA Çözümünü Görmek için TIKLA 25. 26. Çözümünü Görmek için TIKLA Çözümünü Görmek için TIKLA 27. 28. Çözümünü Görmek için TIKLA Çözümünü Görmek için TIKLA 29. 30. Çözümünü Görmek için TIKLA Çözümünü Görmek için TIKLA 31. 32. Çözümünü Görmek için TIKLA Çözümünü Görmek için TIKLA 33. 34. Çözümünü Görmek için TIKLA Çözümünü Görmek için TIKLA 35. 36. Çözümünü Görmek için TIKLA Çözümünü Görmek için TIKLA 37. 38. Çözümünü Görmek için TIKLA Çözümünü Görmek için TIKLA 39. 40. Çözümünü Görmek için TIKLA Çözümünü Görmek için TIKLA 41. 42. Çözümünü Görmek için TIKLA Çözümünü Görmek için TIKLA 43. 44. Çözümünü Görmek için TIKLA Çözümünü Görmek için TIKLA 45. 46. Çözümünü Görmek için TIKLA Çözümünü Görmek için TIKLA 47. 48. Çözümünü Görmek için TIKLA Çözümünü Görmek için TIKLA 49. 50. Çözümünü Görmek için TIKLA Çözümünü Görmek için TIKLA 51. 52. Çözümünü Görmek için TIKLA Çözümünü Görmek için TIKLA 53. 54. Çözümünü Görmek için TIKLA Çözümünü Görmek için TIKLA 55. 56. Çözümünü Görmek için TIKLA Çözümünü Görmek için TIKLA CEVAPLAR ÇÖZÜMLER 1. Hayata eldivensiz dokunduklarına göre kendilerini çekmeden hayatın tam içinde olabilmişlerdir. Parçada “canınız yanar” dediğine göre güçlükler söz konusu. O zaman yazar bu güçlükleri doğrudan yaşayıp anlatan kişidir. Cevap: B Soruya Geri DÖN 2. Bir gruba dahil olsalardı, belli kurallar çerçevesinde yazmak durumunda kalırlardı. Bu yüzden bulutsu sözü, burada yazarın içinde yer aldığı çerçevenin belirgin olmamasını, sınırlarının çizilmemiş olduğunu anlatır. Mozaik her zaman mecaz olarak çeşitlilik kavramını anlatır. Cevap: A Soruya Geri DÖN 3. Soru eylemin nedenini, gerekçesini bulmamızı istiyorsa biz fiile neden sorusunu sorarız. Üçüncü seçenekte neden kederi yaşamalıyız sorusunun cevabı, olgunlaştırması olarak belirtilmiş. Cevap: C Soruya Geri DÖN 4. Romanı özetlemek, kısaca onun konusunu anlatmaktır. Bir eserin konusu da yazar neyi anlatıyor sorusu yöneltilerek bulunur. Bu parçada yazar Gonçorov’un eserinin konusu III ve IV. cümlelerde özetlenmiş. Cevap: D Soruya Geri DÖN 5. – “düş” ismi “-(ü)n” yapım ekini alarak fiil, “-ce” yapım ekini alarak isim olmuştur. “-ler” çoğul eki ve “-in” tamlayan ekini almıştır. Yani kelimede 2 yapım, 2 çekim eki bulunur. – “yan” ismi “-ı” iyelik 3. tekil kişi ekini ve kaynaştırma ünsüzünden sonra da “-i” ismin durum ekini almıştır. Yani sözcük 2 çekim eki almış, hiç yapım eki almamıştır. – “abar-” fiili “-t” yapım ekini almış ve sonra “-ı” yapım ekini alarak isim olmuş, “-lı” yapım ekini alarak da isimden türemiştir. Yani bu sözcükte 3 yapım eki var, çekim eki yok. – “gül-” fiili “-me”, “-ce”, “-sel” yapım ekleriyle isim olmuştur. Yani bu sözcük 3 yapım eki almış, çekim eki almamıştır. – “anla-” fiili “-t” yapım ekiyle türeyip, “-ım” yapım ekiyle isim olmuştur. “-a” ismin durum ekini almıştır. Yani bu fiilde 2 yapım, bir çekim eki vardır. Cevap: B Soruya Geri DÖN 6. – “-dik” sıfat-fiil ekini alan sözcük “yerde” ismini belirttiği için sıfattır. – “-(ı)r” sıfat-fiil ekini alan sözcük “balıkçı köyü” isim tamlamasını belirttiği için sıfattır. – “-miş” sıfat-fiil ekini alan sözcük “yer” ismini belirttiği için sıfattır. – “-en” sıfat-fiil ekini alan sözcük “orman yolları” isim tamlamasını belirttiği için sıfattır. – “ıp” zarf-fiil ekini alan sözcük “gidiyor” fiilini etkilediği için zarftır. Cevap: E Soruya Geri DÖN 7. – Cümlenin yüklemi “söylenmemiş, yazılmamış” fiillerdir ve “-me” olumsuzluk ekini aldıklarına göre biçimce olumsuz cümle oluşturmuşlardır. – Cümlede “över, yüceltir, adlandırır” sözleriyle üç yüklem kullanılmış. Bu yüklemler arasında bağlaç olmadığına göre bağlı değil, sıralı cümledir. Üç yüklem de ortak “Çiçero” öznesine bağlandığı için bağımlı sıralı cümledir. – Tek yüklemi olan bu cümlede fiilimsi kullanılmadığı için bileşik cümle olamaz, basit cümledir. – Olumsuzluk eki olmadığına ve yüklem sonda yer aldığına göre olumlu-kurallı cümledir. – Yüklemden sonra sözcük kullanıldığından devrik, yüklem bir sıfat grubundan oluştuğu için de isim cümlesidir. Cevap: C Soruya Geri DÖN 8. – Yer-yön zarfı yoktur. – Kalma durum eki olan “-de”yi alan “dünyada” sözcüğü vardır. – “olup biten şeyler” yerine isim düşürülerek “olup bitenler” denmiş, adlaşmış sıfat örneklenmiştir. - Yeterlilik fiili “-ebil-”, olumsuzunda “bil” düşer “-e” kalır. “donatabilmesi”, “donatamaması” olarak örneklenmiş. - “birkaç yüzyıl” belgisiz sıfattır. Cevap: A Soruya Geri DÖN 9. – Cümle sona ermiş (.). – “bir örnek” yükleminde “-dir” düşmüş olsa da cümle tamamlanmış kabul edilip (.) konur. – Cümle içinde alıntı sözlerden önce (,) gelir. – Cümle bitmiş (.). – “ah” ünlemi kullanıldığına göre (!). Cevap: D Soruya Geri DÖN 10. “ut” isminde ünsüz yumuşaması olmalı, “udunu” şeklinde. Cevap: B Soruya Geri DÖN 11. Son cümlede kurmaca dünyadaki ayrıntıların işlevlerinden, eklenecek cümlede de gündelik dünyadaki işlevsiz ayrıntılardan “oysa” bağlacıyla iki cümle arasında karşıtlık ilgisi kurularak bahsedilmiş. Cevap: E Soruya Geri DÖN 12. İlk cümlede bir başkasının sözüne yer vererek alıntı yapılmış, arkeoloji amaçlı kazı yapmak ile şiir yazmak karşılaştırılmış, tarih vererek ve Sümerler’e dair kullandığı örneklerde nesnel veriler ortaya konmuş, arkeoloji ile ilgili terimlere yer verilmiş. Ancak paragrafta “… nedir?” sorusuna yanıt olmadığı için tanımlama yoktur. Cevap: A Soruya Geri DÖN 13. “narin, şımarık gül” kişileştirmelere örnektir, 7. cümle yüklemsiz olduğu için eksiltili cümledir, güle verdiği adlandırmaları örneklemiş, çoğul ekiyle kullanılan birçok sözcük olduğuna göre çoğullaştırma da var; ancak cevabı bilinen bir soru cümlesi kullanılmadığı için sözde soru yoktur. Cevap: C Soruya Geri DÖN 14. Baudelaire ve Ataç’ın tanıklığına yer verilmiş, Son cümlede sözüne hak vermemizin şartı olarak şiirin tadını almayı öne sürmüş yazar. Kişisel duygularla yazılan paragraf özneldir. İsimleri niteleyen sıfatlar kullanıldığına göre nitelemeler var. Olasılık yoktur. Cevap: B Soruya Geri DÖN 15. Yazar gördüklerini tasvir ettiği için betimleme vardır. Üçüncü cümlede ayaklar pervaneye benzetilmiş. Olaylar bir zaman akışıyla verildiğine göre öyküleme de var. Yazar gördükleri hakkında bilgi verdiği için açıklama yapıyor. Nesnel veriler olmadığına göre kanıtlama da yoktur. Cevap: E Soruya Geri DÖN 16. Cümle “ne var ki” ile başladığına göre bir önceki cümleyle anlamca uyumlu bir olumsuzluktan bahsedilmeli. Okur gerçekle kurmacayı karıştırır. Bu yüzden bir sonraki cümle yazarların bundan şikayetçi olmasıyla devam eder. Cevap: A Soruya Geri DÖN 17. İlk cümle dilin etkileşim içinde olduğu kültür gibi öğelere yer verilmiş. Paragrafın tamamı dilin neden korunması gerektiğini anlatıyor. Son iki cümle kendi değerlerimizi nasıl yitirebileceğimize değiniyor. 3. cümle dilin nasıl korunacağını anlatıyor. Cevap: D Soruya Geri DÖN 18. Çocukla olan diyalog kısmında bilgisayarın hakimiyeti ve masalın birçok kültürel öğeyle birlikte yok olmaya başladığı anlatılmış. Yine aynı örnekte çocuğun ninesi yerine bilgisayarı tercih etmesi D ve E seçeneklerini anlatır. Cevap: B Soruya Geri DÖN 19. Paragrafta gerçeklere bağlı kalmaya değil, tam aksine gerçekleri düş dücüyle yoğurup anlatmaya vurgu yapılmış. Cevap: C Soruya Geri DÖN 20. 2. cümlede B seçeneği, 5′te C seçeneği, 6 ve 7′de D seçeneği, 4. cümlede de E seçeneği anlatılmış. Cevap: A Soruya Geri DÖN 21. – Ocak değil içindeki yakacaklar tutuşur. Bu yüzden iç-dış ilişkisi kurularak mürsel mecaz yapılmıştır. – “beyaz” ve “karanlık” sözleriyle tezat yapılmış. – Yıldız göz kırptığı için teşhis yapılmıştır. – Nuh tufanına anımsatma yapıldığı için telmih vardır. - Soru sorulmadığı için istifham yoktur. Cevap: E Soruya Geri DÖN 22. II, III, IV ve V. cümlelerde dizeler yağmur damlalarına benzetilmiş. Cevap: B Soruya Geri DÖN 23. Örnek şiirdeki yalnızlık teması ilk beyitte de kullanılmış. Cevap: A Soruya Geri DÖN 24. Eski tarz üzerine gazel söylemeye karşı çıkılmış şiirde. “tarz-ı kadim” tamlaması Türkçe kökenli sözcüklerden oluşmaz. “olmuyor” sözü tekrarlanmış. “olmuyor” yüklemi başta kullanıldığı için devrik cümleler vardır. Cevap: D Soruya Geri DÖN 25. Değişiklik yapanların kim olduğu bilinmediğine göre bu eserler anonimdir. Cevap: C Soruya Geri DÖN 26. I’de tragedya, II’de komedi, III’te tuluat, IV’te pandomim tanımlanmış. Cevap: A Soruya Geri DÖN 27. Makaleler açıklama amacıyla yazılır. Köşe yazılarında konu günceldir. Hitabet seslenmeyle yapılır. Masallarda tekerlemeler kullanılır. Otobiyografi yazarın kendi yaşamını anlatmasıdır, dolayısıyla I. kişinin anlatımı kullanılır. Cevap: B Soruya Geri DÖN 28. Muhammes 5′er dizelik bentlerden, şarkı ve rubai dörtlüklerden oluşur. Bu şiir beyitlerle yazılmış. Mesnevide her beyit kendi arasında uyaklıdır. Gazelde ise bu örnekte görüldüğü gibi aa ba şeklinde uyaklanış vardır. Cevap: D Soruya Geri DÖN 29. Hece sayısı 11′le eşitlenmiştir. “siyah ebru, ok gibi gamzeler” Divan edebiyatı mazmunlarıdır. Sevgiliye yazılımış bir dörtlüktür. Ölüm teması olmadığına göre ağıt olamaz, koşmadır. “çatma, atma, ağlatma” sözlerinde olumsuzluk eki “me”ler rediftir. “-at”lar tam uyaktır. Cevap: E Soruya Geri DÖN 30. 7′li heceyle yazılmışlar. İlki abab, ikincisi aaba şeklinde uyaklanmış. İkisi de dörtlüktür. Doğaya ait nitelikler vardır. Ancak sadece ikincide sabır dilekleri vardır. Cevap: C Soruya Geri DÖN 31. Karagöz oyunu gülmeceye dayandığı için ciddi bir hava taşımaz. Cevap: A Soruya Geri DÖN 32. Divan edebiyatı konuşma dilini kullanmaz; aksine halka değil aydın kesime hitap eden ağır ve sanatlı dil kullanırlar. Cevap: B Soruya Geri DÖN 33. Divan edebiyatında hikemi tarzın, öğretici, didaktik eserlerin en ünlü ismi deyince akla Nabi gelmelidir. Cevap: E Soruya Geri DÖN 34. İlk üç seçenekte Tanzimat’la hayatımıza giren “millet” sözcüğü, son seçenekte de “hürriyet” sözcüğü var. Cevap: D Soruya Geri DÖN 35. Zavallı Çocuk’ta Namık Kemal görücü usulü evliliğin kötülüklerini, kişilerdeki iktidar hırsının kötü sonuçlarını da Gülnihal’de işlemiştir. Yani bu eserlerinde vatan konusunu işlememiştir. Cevap: C Soruya Geri DÖN 36. T. Fikret ve C. Şehabettin Servet-i Fünun şairlerinden, H. Ziya ve M. Rauf yazarlarındandır. Cevap: B Soruya Geri DÖN 37. Hem Servet-i Fünun’da hem de Fecr-i Âti’de sembolik şiir tercih edilmiştir. Cevap: E Soruya Geri DÖN 38. Servet-i Fünun şairlerinin diğerlerinde olduğu gibi Fikret de Türkçe değil, Arapça ve Farsça sözcükler kullanmıştır. Cevap: C Soruya Geri DÖN 39. Adı verilen makale Namık Kemal’indir ve Milli edebiyatın dil anlayışını belirlemede etkisi olmuştur. Cevap: A Soruya Geri DÖN 40. Mahur Beste Ahmet Hamdi Tanpınar’ın romanı, Sürgün Refik Halit Karay’ın, Aylak Adam Yusuf Atılgan’ın, Ölmez Otu Yaşar Kemal’in romanıdır. Makber ise Abdülhak Hamit Tarhan’ın şiir kitabıdır. Cevap: D Soruya Geri DÖN 41. Fikret Servet-i Fünun topluluğuna bağlı batıcı, Ziya Gökalp Genç Kalemler topluluğunda Türkçü, Namık Kemal ise Osmanlıcıdır. Cevap: C Soruya Geri DÖN 42. Abdülhak Şinasi Hisar Milli edebiyat sanatçılarından değildir. Cevap: E Soruya Geri DÖN 43. Yahya Kemal “Ok” şiiri dışında aruzu kullanmış, Mehmet Akif de şiiri düzyazıya yaklaştırmıştır. Cevap: A Soruya Geri DÖN 44. Kadın karakter yaratmada usta olan bu yazarımız Halide Edip Adıvar’dır. Cevap: B Soruya Geri DÖN 45. Ö. Seyfettin ve Z. Gökalp ile Yeni Lisan’ı yaymaya çalışan diğer isim Ali Canip Yöntem’dir. Cevap: C Soruya Geri DÖN 46. Safa, yanlış batılılaşmayı Fatih-Harbiye romanında işlemiştir. Cevap: D Soruya Geri DÖN 47. Parçada Servet-i Fünun döneminin bağımsız isimlerinden Hüseyin Rahmi tanıtılmıştır. Cevap: A Soruya Geri DÖN 48. Tanzimat dönemi romanları Araba Sevdası ve Felatun Beyle Râkım Efendi yanlış batılılaşmayı anlatır. Cevap: C Soruya Geri DÖN 49. Parçada Ahmet Hamdi’nin Huzur romanı tanıtılmıştır. Cevap: B Soruya Geri DÖN 50. Ahmet Haşim Arapça ve Farsça sözcüklerle yüklü ağır bir dil kullanır. Cevap: E Soruya Geri DÖN 51. Ahmet Muhip şairliğiyle tanınır, öykü yazmamıştır. Cevap: C Soruya Geri DÖN 52. Yeni Yalan Zamanlar İnci Aral’ın romanıdır. Cevap: A Soruya Geri DÖN 53. Bu parçada yaşamdan bir kesit yorumsuz gözler önüne serilmiş, bilgi verme yok, dolayısıyla aydınlatma amacı vardır diyemeyiz. Cevap: E Soruya Geri DÖN 54. Ömer Seyfettin olay öyküsünün en önemli temsilcilerindendir. Cevap: D Soruya Geri DÖN 55. Modernizm merak öğesini vurgulamaz. Cevap: A Soruya Geri DÖN 56. Hayatla ilgili gerçeği değil gerçeğin kendi üzerinde bıraktığı etkiyi anlatan akım izlenimciliktir. Cevap: B