ke sk in www.ekeskin.net.tc em KPSS Coğrafya ek r Ekrem KESKİN DÜNYA Evren – Galaksi – Yıldız sistemleri - Gezegen – Uydu - Meteor Güneş sisteminin 8 gezegeninden biridir. Güneşe olan uzaklığı bakımından 3. sırada bulunur. Merkür, Venüs, Dünya, Mars, Jüpiter, Satürn, Uranüs, Neptün, Plüton(gezegenlikten çıkarıldı) • Güneş dünyadan 333.000 defa büyüktür. • Güneş Dünyadan yaklaşık 150.000.000 km uzaklıktadır. • Dünyanın uydusu Ay dır. em ke sk in • • • • ek r Dünya'nın Şekli : • Dünya Kutup Noktaları'ndan basık. Ekvator'da şişkindir. Dünyanın kendisine özgü bu şekline Geoit denir. • Geoide en yakın geometrik şekli elipsoittir. Dünya'nın boyutları: ke sk em • • • • • • Ekvator yarıçapı= 6.378.4 km Kutuplar yarıçapı= 6356.9 km Ekvator çevresi= 40.076.6 km Kutuplar çevresi= 40.009,1 km Meridyen dairelerinin uzunluğu birbirine eşittir. 30 Enlem dairesinin uzunluğu 34700 km.dir. 45Enlem dairesinin uzunluğu 28400 km.dir. 90 Enlem dairesinin uzunluğu 0 km.dir. Güneş çevresindeki yörünge uzunluğu 924.375.700 km.dir. 1 Saatteki hızı108000 km.dir. 1 Günde ki hızı 2.592.000 km.dir. ek r • • • • in • Verilen boyutlar "Hayford Elipsoidi"ne aittir. Ekvatorun özellikleri ek r em ke sk in • En uzun paralel dairedir(40076km). • Ekvatordan uzaklaştıkça enlem daireleri küçülür. • Paralel dairelerinin başlangıcıdır. (0˚ Paraleli dünyayı kuzey ve güney olmak üzere iki yarı küreye ayırır.) • Güneş ışınlarını yaklaşık olarak 21 Mart ve 23 Eylül’de dik açı ile alır (Ekinoks). • Ekvator üzerinde AB(Termik) Mevcuttur. • Yükseltici hava hareketleri görüldüğü için bol yağış alır. • Gür bitki topluluklarına sahiptir. • Dünyada tenha yörelerden sayılır. • Güneşin önünden en hızlı geçen noktaların oluşturduğu paraleldir. Grup ve tan vakitleri çabuk geçer. • Çizgisel hızın en fazla, yerçekiminin en az olduğu yerdir. • Atmosferin kalın olduğu yerdir. • Üzerinde gece ve gündüz süreleri her zaman eşittir.Her zaman yaz mevsimi yaşanır. • Ekvator gece gündüz süre farkının en az olduğu yerdir. • Ekvator hayali bir çizgidir. in Dönencelerin Özellikleri ek r em ke sk • Yerleri, yer ekseninin eğikliğine bağlı olarak belirlenen Dönenceler, 23°27′ Kuzey ve Güney paralelleridir. • Kuzey Yarım Küre’dekine Yengeç Dönencesi, Güney Yarım Küre’dekine Oğlak dönencesi denir. • Orta kuşak ile Tropikal kuşağı birbirinden ayırırlar. • Güneş ışınlarının düz zeminlere dik geldiği en son noktalardır. • Yengeç Dönencesi 21 Haziran’da, Oğlak Dönencesi 21 Aralık’ta Güneş ışınlarını dik açı ile alır. • Dünyanın kendi ekseni üzerindeki hareketinden dolayı üzerlerinde YB(Dinamik) Merkezi vardır. Buna bağlı olarak en büyük çöller dönenceler üzerinde oluşmuştur. in ke sk em ek r Yengeç D. Ekvator Oğlak D. in Meridyenlerin Özellikleri ek r em ke sk • Bir kutuptan diğerine uzanan meridyenler de paraleller gibi sayısızdır. Ancak pratikte her 1 dereceden bir yay geçtiği varsayılarak, 360 tane oldukları kabul edilmiştir. • Birbirini izleyen 2 meridyen arasındaki uzaklık Ekvator üzerinde 111 km olarak kabul edilmiştir. Güneş iki meridyen arasını 4 dakikada geçer. • Başlangıç meridyeni olarak Londra yakınlarındaki Greenwich kabul edilmiştir. • Bir meridyenin, karşıt (anti) meridyeniyle arasında 180 meridyen fark vardır.