İÇİNDEKİLER Bölüm 1 Giriş 1 Duygusal ve Davranışsal Bozuklukların Tanımı 2 Normal Dışı Davramışları Belirlemede Öznellik 2 Gelişimsel Değişimlerin Bir Bireyin Davranışsal ve Duygusal Dengesi Üzerindeki Etkileri 3 Federal ve Devlet Eğitim Kurumlarının Sosyal Olarak Uyumsuz veya Yargılanması Gereken Çocukların Nasıl Ayırt Edilebileceğine İlişkin Eğilimi 3 Birinci Düzeyde Duygusal ve Davranışsal Özellikler Göstermeyen Bazı Tanılarla İlgili Tartışmalar (örn. DEHB, Otizm Spektrum Bozukluğu) 3 Alanın ve Özel Eğitimin Tanımlanamayan Genel Doğası 4 Belli Bir Durumdaki Eğilimlere Göre Şizofreni ve Diğer Psikiyatrik Tanıların Göz Önüne Alınması veya Alınmaması 4 Topluma Uyum Sorunu Yaşayan Öğrencilerin Dahil Edilmesinin Etkisi 4 Büyüyen Bir Alan 5 Duygusal ve Davranışsal Bozukluğu Olan Bir Çocuk Profili 6 İşlevsel Davranış Değerlendirmesi ve Uygulamaları 7 Etkili Bir Davranışsal Müdahale Planının Geliştirilmesi 10 Davranış Destek Planlarının Ögeleri 13 Öğrencinin Çevresindeki Olayları Nasıl Algıladığını ve Nasıl Tecrübe Edindiğini Öğrenin 15 Problem Davranışın Ortaya Çıkmasını Önlemeyi Araştırın 15 Öğretim Okullarda Mevcut Olan En Güçlü Davranış Destek Stratejisidir 15 Problem Davranışı Ödüllendirmekten Kaçının Olumlu Davranışları Ödüllendirin 15 En Zor Durumda Ne Yapacağınızı Bilin Gözleme ve Değerlendirme 15 15 16 xi xii Ön Söz Tedavi Edici Olmayan Tipik Öğretmen-Bakıcı Tepkileri 16 Davranış Yönetiminde Yeterlilik Algısı 16 Rahatsız Edici Davranışı Hoş Görme veya Ona Olan Eğilim/Duyarlılık 16 Kişisel ve Profesyonel Stres Yönetimi 17 Sınıf veya Okul Kültürü ile İlgilenilen Öğrenci Arasındaki Algılanan “Uyum İyidir” Anlayışı 17 Bakıcının Çocuk ile Olan Akrabalığı veya Sezgisel “Bağlantısı” 17 Olumsuz Davranışın Türüne ve Ciddiyetine Göre Okul, Toplum ve Aile Politikaları 18 Davranış Yönetiminin Öğretmenlerin Alanı Olmadığı Düşüncesi 18 Doğru Yaklaşımı Geliştirme: Olumsuz Davranışı Azaltmaya ve Sınıfta Bir Topluluk Oluşturmaya Dair Bazı İpuçları 18 Bölüm 2 Davranım Bozukluğu 26 Davranım Bozukluğunun Karakteristik Özellikleri 29 Davranım Bozukluğunun Yaygınlığı Eş Tanı 31 Davranım Bozukluğunun Etiyolojisi Biyolojik Etmenler Psikososyal Etmenler 33 34 Risk Faktörlerine İlişkin Sonuçlar Değerlendirme Mülakatlar 35 35 35 Değerlendirme Ölçekleri Doğrudan Gözlem 36 36 37 Tedavi Stratejileri 37 Bilişsel-Davranışsal Tedavi 37 Aile Temelli Müdahaleler 38 Çok Sistemli Tedavi 39 Psikofarmakolojik Müdahale Özet 32 32 Neropsikolojik Etmenler Özet 31 40 41 Okul Temelli Müdahaleler Sorunu Değerlendirme 41 41 Etkili Bir Müdahale Planı Geliştirme 43 Ön Söz Öğretici Yaklaşımlar 44 Bilişsel Davranışsal Yaklaşımlar Bölüm 3 Karşı Gelme Bozukluğu Yaygınlık ve Eş Tanı 47 57 61 Karşı Gelme Bozukluğunun ÖzellikLeri 62 Karşı Gelme Bozukluğunun Etiyolojisi Biyolojik Faktörler 63 63 Çocuk Yetiştirme ve Ailevi Faktörler Çocuğun Özellikleri 64 65 Karşı Gelme Bozukluğunun Değerlendirilmesi Tedavi Stratejileri 67 Çalışmaların Sonuçlarını Değerlendirme İnanılmaz Yıllar Eğitim Programı 67 68 Ebeveyn Müdahale Eğitimi Programı 69 Öğretmen Eğitimi Müdahale Programı Çocuk Eğitim Müdahaleleri 70 70 Okul Temelli Müdahaleler: Jack Straw Problemin Değerlendirilmesi 4 Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Giriş 71 72 Etkili Bir Müdahale Planı Geliştirme Bölüm 66 75 86 87 Kısa Bir Açıklama DEHB’nin Tanıtımı DEHB’nin Özellikleri 87 88 90 Dikkat Eksikliğinin Baskın Olduğu DEHB Türü 90 Hiperaktif-Dürtüselliğin Baskın Olduğu DEHB Türü DEHB, Karışık Tip Evrensel Özellikler Yaygınlık ve Eş Tanı DEHB’in Etiyolojisi 92 92 93 94 Beyin Yapısı ve İşlevleri 94 Hamilelik ve Doğumda Yaşanan Zorluklar Yetersiz Beslenme ve Diyet Bağlantısı Çevresel Faktörler 95 Genetik Faktörler 95 Psikososyal Faktörler (Aile Faktörleri) 95 95 94 90 xiii xiv Ön Söz DEHB’nin Değerlendirilmesi Tedavi Stratejileri 96 97 Ebeveyn ve Öğretmenler İçin Psikososyal Eğitim Bilişsel Strateji Eğitimi İlaçlı Müdahaleler 97 98 98 Çok Sistemli Terapiler 104 Okul Temelli Müdahaleler 104 Problemin Değerlendirilmesi: Vincent (Hiperaktif-Dürtüselliğin Baskın Olduğu DEHB Türü) 105 Etkili Bir Müdahale Planı Geliştirme 108 Problemin Değerlendirilmesi: Brett (Dikkat Eksikliğinin Baskın Olduğu DEHB Türü) 109 Etkili Bir Müdahale Planı Geliştirme Bölüm 110 5 Kaygı Bozuklukları I: Özgül Fobi, Ayrılma Kaygısı Bozukluğu ve Sosyal Kaygı Bozukluğu 120 Özgül Fobi 122 Özgül (Spesifik) Fobinin Karakteristik Özellikleri Yaygınlık 124 Özgül Fobinin Etiyolojisi 124 Özgül Fobinin Değerlendirilmesi Tedavi Stratejileri 126 127 Okul Temelli Müdahaleler Öğretmenler İçin İpuçları Ayrılık Kaygısı Bozukluğu Özellikleri 123 131 133 134 134 Ayrılık Kaygısı Bozukluğunun Yaygınlığı 135 Ayrılık Kaygısı Bozukluğunun Etiyolojisi 136 Ayrılık Kaygısı Bozukluğunun Değerlendirilmesi Tedavi Stratejileri 139 Okul Temelli Müdahaleler Öğretmenler İçin İpuçları 140 143 Sosyal Kaygı Bozukluğu (Sosyal Fobi) 144 Sosyal Kaygı Bozukluğunun Özellikleri 144 Sosyal Kaygı Bozukluğunun Etiyolojisi 145 Sosyal Kaygı Bozukluğunun Değerlendirilmesi Tedavi Stratejileri 138 147 Okul Temelli Müdahaleler Öğretmenler İçin İpuçları 148 150 146 Ön Söz Bölüm 6 Kaygı Bozuklukları II: Travma Sonrası Stres Bozukluğu, Yaygın Kaygı Bozukluğu, ve Obsesif-Kompulsif Bozukluk 156 Travma Sonrası Stres Bozukluğu TSSB’nin Özellikleri 159 Yaygınlığı ve Eş Tanı 159 TSSB’nin Etiyolojisi 161 TSSB’nin Değerlendirilmesi Tedavi Stratejileri Özet 158 162 162 164 Okul Temelli Müdahaleler Öğretmenler İçin İpuçları 165 167 Yaygın Anksiyete (Kaygı) Bozukluğu (Aşırı Kaygı Bozukluğu) 168 Yaygın Anksiyete (Kaygı) Bozukluğunun Özellikleri 168 Yaygın Anksiyete (Kaygı) Bozukluğunun Yaygınlığı 169 Yaygın Anksiyete (Kaygı) Bozukluğunun Etiyolojisi 169 Yaygın Anksiyete (Kaygı) Bozukluğunun Değerlendirilmesi 169 Tedavi Stratejileri 170 Okul Temelli Müdahaleler Öğretmenler İçin İpuçları 170 172 Obsesif Kompulsif Bozukluk 173 Obsesif Kompulsif Bozukluğun Özellikleri 174 Obsesif Kompulsif Bozukluğun Yaygınlığı 174 Obsesif Kompulsif Bozukluğun Etiyolojisi 175 Obsesif Kompulsif Bozukluğun Değerlendirilmesi Tedavi Stratejileri Okul Temelli Müdahaleler Öğretmenler İçin İpuçları Bölüm 7 Yeme Bozuklukları Anoraksia Nervoza 178 181 188 190 Anoraksia Nervozanın Özellikleri Blumia Nervoza 176 177 191 192 Blumia Nervozanın Özellikleri Aşırı Yeme Bozukluğu 193 194 Aşırı Yeme Bozukluğunun Özellikleri 195 Yeme Bozukluklarının Genel Özellikleri 196 Yeme Bozukluklarının Epidemiyolojisi, Yaygınlığı ve Gelişimsel Seyri 196 Yeme Bozukluklarının Gelişimsel Süreci 197 xv xvi Ön Söz Yeme Bozukluklarında Eş Tanı ve Ayırt Edici Tanı 199 Yeme Bozukluklarının Etiyolojisi Biyolojik Faktörler Psikolojik Faktörler 201 Sosyokültürel Faktörler Aile Faktörleri Özet 200 200 203 203 204 Yeme Bozukluklarının Değerlendirilmesi Medikal Değerlendirme Ergenle Mülakat 204 204 Ailelerle Mülakat 205 Diyetisyenle Konsültasyon Standart Değerlendirme 205 206 Yeme Bozukluklarının Tedavisi Hastanede Tedavi Bireysel Danışma 206 209 Grup Danışmanlığı 210 Farmakolojik Tedavi Sonuç 206 208 Aile Danışmanlığı Tedavi Sonuçları 204 210 211 212 Okul Temelli Müdahaleler 212 Problemin Değerlendirilmesi: Siobhan 212 Siobhan İçin Etkili Bir Davranışsal Müdahale Planı Geliştirme 214 Problemi Değerlendirme: Michele 215 Michele İçin Etkili Bir Müdahale Planı Geliştirme Problemi Değerlendirme: Aaron 216 217 Aaron İçin Etkili Bir Davranışsal Müdahale Planı Geliştirme Bölüm 8 Depresif Bozukluklar, Bipolar Bozukluklar ve Okul Çağındaki Çocuk ve Gençlerde İntiharın Önlenmesi 229 Duygu Durum Bozukluklarının Özellikleri Depresif Bozuklukların Yaygınlığı Majör Depresif Bozukluk 233 Majör Depresif Bozukluğun Gelişimi MDB’de Ayrıcı Tanı ve Eş Tanı MDB’nin Etiyolojisi 235 232 234 234 231 Ön Söz xvii Distimi 238 Depresif Bozuklukların Değerlendirilmesi 238 Depresif Bozukluklarda Tedavi Stratejileri 240 Okul Temelli Müdahaleler Bipolar Bozukluk 243 245 Bipolar Bozukluğun Özellikleri 246 Bipolar Bozukluğun Değerlendirilmesi 247 Bipolar Bozuklukta Psikofarmakolojik Tedavi Okul Temelli Müdahaleler Ergen İntiharı 252 Ergen İntiharının Yaygınlığı 252 Ergen İntiharının Uyarı İşaretleri İntihar Mülakatı Bölüm 249 250 253 256 9 Otizm Spektrum Bozukluğu 264 Otistik Bozuklukların Kliniksel Özellikleri Sosyal Etkileşimde Bozukluklar Dil ve İletişim 268 268 270 Sterotipik, Tekrarlayan ve Ritüelleşen Davranışlar Okul Uyumu ve Akademik Başarı Asperger Sendromu 271 271 272 Asperger Sendromunun Özellikleri 273 Otizm Spektrum Bozukluklarının Yaygınlığı 274 Otizm Spektrum Bozukluklarının Etiyolojisi 275 Genetik Etkiler 275 Nörokimyasal Risk Faktörleri Nörolojik Risk Faktörleri Beyin Fonksiyonu 278 Çevresel Faktörler 279 275 277 Otizm Spektrum Bozukluklarının Değerlendirilmesi 280 Görsel Ölçümler 280 Tanılayıcı Mülakatlar Gözlem Ölçekleri 282 283 Asperger Sendromu İçin Araçlar Tedavi Stratejileri 284 284 Sapkın Davranışlara Davranışsal Müdahaleler 285 Daha İyi Öğrenme İçin Davranışsal Müdahaleler Yüksek Fonksiyonlu Otizm ve Asperger Sendromu: Sosyal Yeterliliği Arttırma 288 Psikofarmakolojik Tedavi 291 286 xviii Ön Söz Okul Temelli Müdahaleler 293 Problemi Değerlendirme: Carmen 293 Etkili Bir Müdahale Planı Geliştirme: Carmen Problemi Değerlendirme: James 295 296 Etkili Bir Müdahale Planı Geliştirme: James 299 Bölüm 10 Riskli Davranışlar ve Duygusal Rahatsızlık 310 Madde Kullanımı ve Kötüye Kullanımı Giriş 311 312 Ergenlerin Uyuşturucu Tercihleri 313 Madde Kötüye Kullanımının Tedavisi 316 Madde Kötüye Kullanımının Önlenmesi Riskli Cinsel Davranışlar 318 Karşılaştırmalı Bir Çalışma: İki Öykü Giriş 318 319 Korunmasız Cinsel İlişki: HIV/AIDS Riski Ergen Hamileliği ve Anneliği Cinsel Eğitim Yaklaşımları Okul İçi Şiddet Giriş 317 320 321 326 328 329 Şiddet Tehdidinin Değerlendirilmesi ve Tepki Verme 333 Okullarda Tehdit Yönetimi 333 Okul Şiddetine Yönelik Etkili ve Etkisiz Yaklaşımlar Zorbalık 340 Çete Üyeliği ve Benzer Faaliyetler 349 Amerikadaki Gençlik Çeteleri: Güncel Veriler Okullardaki Çete Etkisi 350 351 Okullarda Çetelerin Özellikleri 352 Çete Üyeliğinin Hizmet Ettiği Amaç Bir Ergen Çete Üyesinin Profili 353 354 Okullardaki Çete Eylemleriyle Mücadele Etmek Başarılı Bir Önleme Programı Örneği Sonuç 335 354 357 358 Bölüm 11 Günümüzdeki Başarılara Bir Bakış Geçmişe ve Genele Bakış 367 368 IDEA (2004)’nın Doğurguları: Duygusal ve Davranışsal Bozuklukları Olan Öğrenciler İçin Düzenlemeler 371 Ön Söz Teknoloji ve Anlamlı Öğrenme Yaşantılarının Olumlu Etkileri 373 Bilgisayarların Kullanımıyla İlgili Birkaç Söz 374 Tetikleyici Bir Çocukla Etkili Bir Biçimde Nasıl Çalışılır? 375 İlişki Hakkında Birkaç Söz 376 Kalıp Yargıların Tuzaklarından Kaçınma 378 Farklılıkların Tanımlama ve Müdahale ile Olan İlişkisini Anlama 378 Duygusal ve Davranışsal Bozukluğu Olan Öğrencilerin Aileleriyle İşbirliği İçinde Çalışma 380 Son Söz 382 Kaynaklar 395 İsim Dizini 457 Konu Dizini 473 xix