“Gözlüklü” ekranlar geliyor

Hipermetroplara müjde!
“Gözlüklü” ekranlar geliyor
Yaratıcılık böyle birşey işte. Öyle ya; ben takacağıma telefonum, tabletim, bilgisayarım taksın.
Gereksinim, buluşun motorudur derler ya, herhalde California Üniversitesi’nde (Berkeley) “orta yaşı
geçmiş” araştırmacılardan biri gözlüğünü evde unutmuş. Başına gelen bilir: Bir konferansa ya da sunuma
hazırlanıyorsunuz. Hazırladığınız metni, powerpoint’teki resimleri, tabloları görebilirsen gör!.. Bir kere
küçük yazıları, resim altlarını falan baştan unutun. Resimleri hayal meyal seçebiliyorsanız ne alâ...
Neyse ki, araştırmacılar bireylerin görme bozukluklarının etkilerini giderecek bilgisayar algoritmaları ve
görüntü düzelten ekranlar geliştirme yolunda hayli mesafe almış görünüyorlar. Bu teknolojiler halen
akıllı telefonları, tabletleri ya da bilgisayarlarındaki yazı ya da görüntüleri okuma gözlüğü ya da kontakt
lens takmadan yeterli netlikte göremeyen yüz milyonlarca kişinin yardımına yetişmeye aday. Hele, işleri
gereği bilgisayar ekranlarına bakmak zorunda olan, ama gözlerindeki saydam kornea tabakasının
biçimindeki anormallikler nedeniyle görüntülerde meydana gelen “üst düzey bozulmalar” yüzünden
kontakt lens de takamayanlar için haber daha da önemli.
UC Berkeley’de bilgisayar ve görüntü teknoloileri ve optometri (görüş ölçümü) profesörü olan Brian
Barsky, bu insanların yardımına gitmeyi kendisine misyon edinmiş.
Berkeley’deki ekip arkadaşları ve Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nden (MIT) Gordon Wetzstein ve
Ramesh Raskar ile bir araya gelerek bir görüntü düzeltici ekran prototipi geliştirmişler. Düzenek,
görsellerin netliğini artırmak üzere bir iPod ekranının üzerine yerleştirilen iki şeffaf plastik tabakanın
arasına konmuş mikroskobik iğne delikleriyle kaplı bir ekrandan ibaret. Delikler 75 nanometre (metrenin
milyarda biri ya da milimetrenin milyonda biri) genişlikte
ve birbirlerine 390 nanometre uzaklıkta.
“Bilgisayarlı ışık alanı ekranı”nı 12 Ağustos’ta Kanada’nın
Vancouver kentinde toplanacak olan Uluslararası
Bilgisayar Grafikleri ve İnteraktif Teknikler Konferans ve
Sergisi’nde (SIGGRAPH) tanıtacak olan ekipten Fu-Chung
Huang “Bu projenin önemi, görüşünüzü düzeltmek için
optik araçlara başvurmak yerine, düzgün görüntüyü
bilgisayara hesaplatmamız” diyor.
UC Berkeley’de geliştirilen algoritma, bir görüntünün her
bir pikselinden çıkan ışığın her yöndeki şiddetini ayrı ayrı,
kullanıcının görme bozukluğuna uyarlanmış biçimde
ayarlıyor. “Uzamanın giderilmesi” denen bir süreçle ışık
iğne deliği dizgesinden kullanıcının net bir görüntü
algılayabileceği biçimde çıkıyor.
Barsky, ”Tekniğimiz görüntüyü öyle bir şekilde çarpıtıyor ki, (bilgisayara özellikleri yüklenmiş) kullanıcı
ekrana baktığında görüntü net olacak” diyor. “Ancak, aynı resim başka birine bulanık görünecek.”
Deneyde araştırmacılar, bilgisayar ekranına hipermetrop birinin algısını simule eden bir kameraya
bulanık görünen görüntüler koymuşlar. Ancak, yeni düzenek ekrana yerleştirildiğinde, refleks kameranın
merceğinden bakıldığında aynı görüntüler net görünmüş (tepedeki balon görselleri.)
Prototipin gelecekteki kullanımlarıyla ilgili olarak Huang, bunun ince bir ekran koruyucuya
dönüştürülebileceğini ve göz izleme teknolojisindeki gelişmeler sayesinde ekrandaki görüntünün
kullanıcının kafasının açısına göre ayarlanabileceğini söylüyor. Ayrıca ileride çok-yönlü ışık düzeltme
teknolojisinin geliştirilmesiyle ekrandaki görüntü, aynı anda ekrana bakan farklı göz bozukluklarına sahip
kişilerin hepsine de net görünebilecek.
Raşit Gürdileki
KAYNAKLAR:
“Vision-correctintg display makes reading glasses so yesterday”, University of California – Berkeley, 29
Temmuz 2014
ETİKETLER:
Görüş, vizyon, hipermetrop, görme bozukluğu, gözlük, kontakt lens