Güne Başlarken (18/10/2002)

Mart 2015
Dış Ticaret Rakamları
“2015 Mart: -6.2 milyar $, Beklenti: -6.2 milyar $, 2014 Mart: -5.3 milyar $.”



Dış ticaret dengesi 2015 yılının Mart ayında 2014 yılının aynı ayına göre %17.2
artarak 6.2 milyar $ açık verdi (2014 Mart: -5.3 milyar $). Böylece 12 aylık
birikimli dış ticaret açığı Mart’ta 82.4 milyar $’a (Şubat 2015: 81.5 milyar$)
yükselmiş oldu.
Mart ayında ihracat yıllık bazda %14.4 azalışla 12.6 milyar $ olurken ithalat
%6.1 azalışla 18.7 milyar $ düzeyinde gerçekleşti. Buna bağlı olarak ihracatın
ithalatı karşılama oranı Mart ayında %67.1 (2014 Şubat %73.7) seviyesine
düştü. Bu yılın başından beri süregelen net altın ticaretinin dış ticaret dengesi
üzerindeki olumlu etkisi Mart ayında da (+0.8 milyar $) devam etti. Enerji
kaleminin ise Mart ayı dış ticaret açığına negatif etkisi 3.3 milyar $’a gerilerken
geçtiğimiz yıla kıyasla düşük enerji maliyetlerine bağlı olarak 12 aylık birikimli
enerji açığı 46.0 milyar $ düzeyine (2015 Şubat: 46.9 milyar $ ) geriledi.
Dış ticaret dengesine geniş ekonomik gruplar sınıflandırmasına göre
baktığımızda, ithalattaki en fazla azalış %10.6 ile yatırım mallarında gerçekleşti.
İthalatımızın %70’inden fazlasını oluşturan ara malları ithalatı %8.1 azalırken
tüketim malları ithalatı %12.7 artış kaydetti. İhracat tarafında ise en fazla azalış
%17 ile ihracatımızın yarısını oluşturan ara mallarında görüldü. Yatırım malları
ve tüketim malları ihracatları da sırasıyla %13 ve %11.9 oranında geriledi.
Dış Ticaret Dengesi (milyar USD)
12- 12 aylık
Ocak - Ocak- aylık toplam
Mar.15 Mar.14 Mar.15 Mar.14 Mar.15 Şub.15
(Milyar USD)
Dış Ticaret Açığı
Enerji
Enerji Dışı
Toplam İhracat
Enerji
Enerji Dışı
Toplam İthalat
Enerji
Enerji Dışı
Altın
Altın İhracatı
Altın İthalatı
Altın Ticareti (net)
6,2
3,3
2,9
12,6
0,4
12,2
18,7
3,7
15,0
5,3
4,1
1,1
14,7
0,4
14,2
19,9
4,6
15,4
15,2
9,8
5,3
37,1
1,1
36,0
52,3
10,9
41,4
17,3
12,6
4,8
40,1
1,4
38,7
57,5
14,0
43,5
82,4
46,0
36,4
154,6
5,8
148,8
237,0
51,8
185,2
81,5
46,8
34,6
156,7
5,8
150,9
238,2
52,7
185,6
1,0
0,2
0,8
1,5
0,2
1,2
4,0
0,6
3,4
2,5
0,8
1,6
4,7
6,9
-2,1
5,2
6,9
-1,7
Dış Ticaret Açığı (12 aylık)
milyar $
110
100
90
82,4
80
50
12 Aylık Dış Ticaret Açığı
40
Altın Hariç Dış Ticaret Açığı
Mart 15
Mart 14
Eylül 14
Eylül 13
Mart 13
Eylül 12
Mart 12
Eylül 11
Mart 11
Eylül 10
Mart 10
Eylül 09
Mart 09
Eylül 08
Mart 08
30
12 Aylık Enerji Açığı
milyar $
60
50
46,0
40
30
1
Mart 15
Mart 14
Eylül 14
Eylül 13
Mart 13
Eylül 12
Mart 12
Eylül 11
Mart 11
Eylül 10
Mart 10
Eylül 09
Mart 09
20
Eylül 08
Son 3 aydır düşüş kaydeden birikimli dış ticaret açığının ihracattaki gerilemeye
bağlı Mart ayında yükseliş kaydettiği görülüyor. Her ne kadar son dönemde bir
miktar yükselse de göreceli olarak düşük seyreden petrol fiyatlarının dış ticaret
dengesine olumlu etkisinin bir süre daha devam ettiğini görebiliriz. Ayrıca
Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) açıkladığı varlık alım programının Bölge
ekonomisinde ve dolayısıyla ihracatımızda yaratacağı pozitif etki dış ticaret
dengesini olumlu etkileyecek bir gelişme olarak öne çıkıyor.
60
Mart 08

Avrupa Birliğine yapılan ihracatın payı 2014 yılının Mart ayında %41.2 iken
2015 yılı aynı döneminde bu oran %42.5 oldu. Ancak toplam ihracatımızdaki
sert düşüşe bağlı olarak AB’ye yapılan ihracat, 2014 yılının aynı ayına göre
%11.8 azalarak 5.3 milyar $ düzeyinde (2014 Mart: 6.1 milyar $) gerçekleşti. En
fazla ihracat yapılan ülke 1.1 milyar $ ile Almanya olurken bu ülkeyi sırasıyla 1
milyar $ ile İngiltere, 745 milyon $ ile Irak ve 597 milyon $ ile BAE izledi.
İthalatta ise ilk sırayı 2.3 milyar $ ile Çin alırken bu ülkeyi sırasıyla 2.2 milyar $
ile Rusya, 1.8 milyar $ ile Almanya ve 960 milyon $ ile İtalya takip etti.
80,3
70
Mart 07

İmalat sanayi ürünlerinin toplam ihracat içerisindeki payı %94’te sabit kalırken
yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ihracatındaki payı %3.7’ye (2014 Mart:
%3.3), orta yüksek teknoloji ürünlerinin payı ise %30.6 düzeyine (2014 Mart:
%30.0) yükseldi. Öte yandan toplam ithalatın %78.8’ini oluşturan imalat sanayi
ürünlerinin payları incelendiğinde yüksek teknolojili ürünlerin imalat sanayi
ürünleri ithalatı içindeki payı %13.5 (2014 Mart: %14.7) seviyesine geriledi. Orta
yüksek teknolojili ürünlerin payı ise %44.6’ya (2014 Mart: %43.1) yükseldi.
Eylül 07

Hazine Yönetimi Araştırma Bölümü
arastirma@halkbank.com.tr
Mustafa Can BASMACI
0216 503 5348
Muharrem BAYKARA
0216 503 5394
Cihangir DİNCER
0216 503 5826
UYARI: Türkiye Halk Bankası A.Ş. Hazine Yönetimi, bilgilendirme amacıyla sunulan bu yayının
hazırlanmasında gerekli özen ve dikkat gösterilmesine rağmen oluşabilecek hata ve eksikliklerden ve yayının
ticari amaçlı kullanımından doğabilecek zararlardan sorumlu tutulamaz. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler
genel niteliktedir. Sunulan bilgi, görüş ve veriler herhangi bir yatırım aracını alım veya satım önerisi olarak
kabul edilemez. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize de uygun olmayabilir. Bu
nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar
doğurmayabilir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul
etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde
sunulmaktadır.
2