Alzheimer Hastalığı - BitkiselDestek.com

Alzheimer Hastalığı
http://bitkiseldestek.com/alzheimer-hastaligi/
ALZHEİMER HASTALIĞI
Alzheimer hastalığı kişinin beyin hücrelerinin hasar görerek unutkanlıkla başlayan, sonrasında kişisel bozukluk, fiziksel işlevlerini yapamayacak duruma gelmesidir.
Alzheimer (AH) beyin hücrelerini etkileyen ilerleyici , geri dönüşümsüz bir hastalık olup bellek kaybı ve entellektüel fonksiyonlarda gerileme ile seyretmektedir. Bu hastalık tüm ırklarda ve her türlü eğitimsel, ekonomik alt yapıda gelişebilmektedir.
AH erişkinlerde demansın en sık rastlanan nedenidir. Demans bellek kaybı ile birlikte kişisel, sosyal ve mesleki rutin aktivitelerin etkilendiği bir durumdur.
Demans bir hastalık değil bir çok hastalık ve özel durumda ortaya çıkan semptomlar topluluğudur. Diğer belirtiler içinde kişilik, davranış ve duygulanım değişiklikleri sayılabilmektedir.
AH ençok 65 yaş üstü grubu etkilese de kişiler 50’lerinde ya da daha erken dönemlerde bu hastalıkdan etkilenebilmektedir. Geri dönüşümsüz diğer demans nedenleri arasında multi-infarkt demans, Pick hastalığı, Binswanger hastalığı, Parkinson hastalığı, Huntington hastalığı, Creutzfeldt-Jakob hastalığı, Multiple Sclerosis ve alkol kullanımı
sayılabilmektedir.
Alzheimer'ın belirtileri nelerdir?
AH olan kişilerde bellek problemleri ve kognitif yıkım (düşünme ve nedenselleştirmede güçlük) vardır. Bu kişiler sonunda tek başlarına yaşamayı başaramaz hale gelirler. Konfüzyon, karar vermekde güçlük çekme, kelime bulmakda güçlük çekme , düşüncelerini tamamlamada zorlanma gibi sıkıntılar yaşarlar. Kimi hastalarda kişilik ve davranış değişiklikleri
görülebilir. Bazıları evden çıkıp kaybolabilirler. Gece ve gündüzü ayırt edemedikleri için gece yarısı kalkıp giyinip evden dışarı çıkmak isteyebilirler. Görme tad alma ve koku almada kayıpları olabilir.
Bu sıkıntılar sadece AH için değil aynı zamanda hastanın yakınları ve sevdikleri için de oldukça güçtür. Alzheimer hastası ile ilgilenen kişilerin kaynaklara ihtiyaçları vardır ve üstesinden gelmeleri gereken zorluklar konusunda yapılabilecek şeyler olduğu yönünde ikna edilmeleri gerekmektedir.
Alzheimer Hastalarının yakınları için pratik bilgiler:
Bellek bozuklukları
Alzheimer hastalığının erken dönemde ortaya çıkan ve ensık görülen belirtisi bellek bozukluğudur. Hastalar uzak geçmişi ayrıntılı olarak hatırlarken, birkaç dakika önce gelişen olayları hatırlamakda zorluk çekerler. Ancak ileri dönemlerde uzak geçmişle ilgili ayrıntılar da yavaş yavaş silinmeye başlar.
Hastalığın erken evrelerinde ortaya çıkan bellek bozuklukları ile baş edebilmek amacı ile liste, not, takvim gibi anımsatıcılar kullanılabilir. Ancak ileri dönemlerde hasta artık bu faktörlerden yararlanamaz hale gelir.
Genelde günlük aktivitelerin rutine bağlanması, bu konuda bellek sorunlarının ortaya çıkması riskini azaltabilir.
Kişiye sürekli günü, ayı ve yılı anımsatın
Hatırlayamama problemi nedeniyle yaşayabileceği depresif duygudurumunu engellemek için fotoğrafların ve eşyaların üzerine hatırlatıcı notlar konulabilir. Yine odaların üzerine isimleri ve ilgili resimler konulabilir.
İletişim
AH olan birisiyle iletişim kurmak o kişiyi anlayabilmek ve anlaşılabilmek açısından bazı güçlüklere neden olmaktadır.
Alzheimer hastası ile konuşurken basit kelimeler ve kısa cümleler kullanın. Ses tonunuz hafif ve nazik olsun
AH olan bir kişiyle çocuk gibi ya da o orada yokmuş gibi konuşmayın.
Dikkat dağıtıcı faktörleri ya da gürültüyü(TV sesi gibi) engelleyin ki kişi sizin söylediklerinize odaklanabilsin.
AH olan kişiye ismi ile hitap edin böylece konuşmadan önce onun dikkatini çekebilirsiniz.
Cevap vermesi için yeterli süre tanıyın . Cevaplandırırken onu kesmemeye çalışın.
Eğer AH olan kişi bir kelimeyi ya da sonucu ifade etmekte zorlanıyorsa yavaşca aradığı kelimeyi ona hatırlatabilirsiniz.
Sorularınız ve açıklamalarınız sırasında pozitif olmaya çalışın.
Aktiviteler
Bütün gün neler yapılabilir? Alzheimer hastası bir kişinin ilgilenebileceği aktiviteler bulmak zor olabilmektedir. Kişinin daha önceden sahip olduğu yeteneklere yönelik aktiviteler önermek yeni bir şeyler öğretmeye çalışmaktan daha kolay olacaktır.
Çok fazla beklentiniz olmasın. Kişinin daha önceki yeteneklerini göze alarak planlanmış, basit aktiviteler en uygunu olacaktır.
Aktiviteye başlamasına yardımcı olun. Aktiviteyi küçük parçalara bölün ve başarılan her aşama için kişiyi övücek ifadeler kullanın.
Öfke ve ajitasyon işaretleri açısından dikkatli olun böyle bir durumda nazikçe yardım edin ya da hastanın ilgisini başka bir yöne çekmeye çalışınız.
Kişinin hoşuna giden aktiviteler seçin ve bunu günün aynı saatlerinde yaptırmaya çalışın.
Giyinmek
Alzheimer hastası olan bir kişi için giyinmek pek çok zorluğu bir araya getirmektedir. Ne giyileceğinin seçilmesi, giysilerin giyilmesi veya çıkarılması, düğmeler ve fermuarla başa çıkmak bunların içindedir.
Kişinin günün aynı saatlerinde giyinmesini sağlıyarak bunu günlük rutinin bir parçası haline getirmeye çalışın.
Kişiyi kendi kendine giyinmesi konusunda cesaratlendirin. Yeterli süre tanıyın ki kişi kendini baskı altında hissetmesin.
Sınırlı sayıda seçeneklerden kişinin kendi tercihini yapmasına izin verin eğer favorisi olan giyecekler varsa yeni bir şeyler alırken bunlara benzeyen giysiler alın.
Giysilerini giyinme sırasına göre yerleştirin. Eğer yardıma ihtiyacı olursa kısa ve adım adım açıklama yapın.
Kolay giyilip çıkarılan kıyafetleri tercih edin . Elastik bluzlar ya da fermuar veya düğme yerine velcrolu birleştiricileri tercih edin.
Yemek yemek
Yemek yemek de bir sorun olabilir bazı hastalar sürekli yemek isterken bazılarının da iyi bir besin alımı için desteklenmesi gerekebilir.
Yemek için sakin bir ortam oluşturun. Gürültü ve diğer dikkat dağıtıcı faktörler kişinin yemek üzerine odaklanmasına engel olabilir.
Sınırlı sayıda çeşidi, küçük porsiyonlar halinde sunun. Yemekler 3 öğün yerine daha fazla sayıda ve küçük porsiyonlar şeklinde sunulabilir.
Pipetler ve kapaklı fincanlar içimi kolaylaştıracaktır.
Hasta kaplarla yemek yemekde zorlanıyorsa elle yenilebilen yiyecekler verilebilir yine düz tabak yerine derin tabaklarda yemek önerilebilir.
Ağız ve diş sağlığı için düzenli ağız ve diş bakımı yaptırın.
Banyo yapmak
Bazı hastalar için banyo yapmak normal karşılansa da bazı hastalar bu olaydan korkup agresyon gösterebilmektedir.
Banyo işini kişinin en sakin ve iletişim kurulabilir olduğu dönemde planlayın.
Alzheimer hastası bir kişi için banyo yapmak rahatsız edici ve ürkütücü bir olay olarak algılanabilir. Saygılı ve nazik olun . Sakin ve sabırlı bir şekilde davranın
Hastaya yapacağınız işlemi basamak basamak anlatın
Suyun sıcaklığı konusunda hassas olun ve banyonun ılık olmasını sağlayın. Yanınızda fazladan havlu veya bornoz bulundurun.
Güvenlik konusunda dikkatli olun. Hastayı banyoda tek başına bırakmayınız.
Hergün banyo yaptırmak yerine aralarda süngerle silerek de temizliği sağlayabilirsiniz.
İdrar kaçırma
Hastalık ilerledikçe Alzheimer hastası mesane ve barsak kontrolü ile ilgili problemler yaşayabilir. Bu durum hem hasta için sıkıntı verici olurken bakıcı için de zorluklara neden olur. Bazen inkontinans başka bir fiziksel rahatsızlığa bağlı olarak da ortaya çıkabileceği için mutlaka doktoru ile bu konuda görüşülmelidir.
Hastayı tuvalete götürmek için bir rutin oluşturun ve buna mümkün olduğunca bağlı kalmaya çalışın. Örneğin bunu her 3 saatde bir tekrarlayın. Hastanın söylemesini beklemeyin.
Bir kaza olduğunda anlayışlı olun ve hasta durumdan dolayı üzgün ise onu rahatlatmaya çalışın. Bu tarz kazalar olmasını engellemek için geceleri bazı sıvıların alımı kısıtlanabilir örneğin kafeinli içecekler gibi .
Uyku problemleri
Alzheimer hastası olan birçok kişi ve yakınları için geceler zor geçebilmektedir. Hastayı yatağa götürmek ve uyumasını sağlamak için bazı planlamalar gerekebilmektedir.
Uykuyu destekleyecek sakin ve huzurlu bir ortam oluşturmaya çalışın.
Akşamları hep aynı saatde yatmasını sağlayın ki olay rutin haline gelsin.
Gün içinde egzersizi destekleyin ve ufak şekerlemeleri engellemeye çalışın.
Günün ileri saatlerinde kafein alımını engelleyin.
Eğer hasta korkuyor ve dezoryante ise yatak odası ,hol ya da banyonun ışığını açık bırakın.
Sanrılar/varsanılar
Hastalık ilerledikçe Alzheimer hastasında varsanı(Halüsinasyon) ve sanrılar (delüzyon)ortaya çıkabilmektedir. Halüsinasyonlar kişinin olmayan bir şey görmesi, işitmesi, koklaması veya hissetmesidir , delüzyon ise hastanın ikna edilemediği yanlış düşünceleridir.
Bazen halüsinasyonlar ve delüzyonlar fiziksel bir hastalığın da belirtisi olabilmektedir bu yüzden bu durumu mutlaka doktoru ile paylaşınız
Hastayla gördüğü ya da işittiği şey konusunda tartışmayınız. Hastanın bu durum karşısında hissettiklerini anlamaya çalışın .
Kişinin ilgisini başka bir konuya çekmeye çalışın. Başka bir odaya götürün ya da dışarıya yürüyüşe çıkarın.
Televizyonda rahatsız edici ve şiddet içerikli bir program varsa kapatın . Alzheimer hastası televizyon programını gerçekten ayırt edemeyebilir.
Hastayı güvenlikde olduğu konusunda ikna etmeye çalışın ve başkalarına zarar verebileceği bir şeye sahip olmasını engelleyin.
Gezinme
Hastayı güvende tutabilmek bakıcının en önemli sorumluluklarından biridir. Bazen Alzheimer hastalarının evden uzaklaşma ve gezinme gibi eğilimleri olabilmektedir.
Kişinin bir kimlik taşıması ve de bunun medikal bilgi de içermesi hasta kayıp olduğunda hastayı bulanlara yardımcı olabilmektdir.
Kapıları kilitli tutun ilave kilit hasta alışkın olduğu kilidi açabildiği durumda yardımcı olacaktır.
İçeride ya da dışarıda tehlike yaratabilecek eşyaları ortadan kaldırın.
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)