Telefonlar Evrim Geçiriyor!

advertisement
On5yirmi5.com
Telefonlar Evrim Geçiriyor!
Sağlık hizmetlerinin hızlanması konusunda insanoğlunun yardımına cep telefonları
koşacak...
Yayın Tarihi : 23 Eylül 2010 Perşembe (oluşturma : 10/21/2017)
Sağlık hizmetlerinin hızlanması, özellikle de erişim güçlüğü yaşanan yerlere ulaştırılmasında cep
telefonlarından yararlanılabilir.
Cep telefonları son 20 yılda hızlı ve radikal bir evrim geçirdi. Başta sadece sesli görüşmeler
yapılabilirken, şimdi kameradan hız ölçere bir dizi farklı sistemi de içermeyen cep telefonlarının
piyasada fazla şansı yok.
Gitgide daha gelişmiş hale geldikleri için de telefonlar ciddi bir işlem gücüne de ulaştı. Hatta
dünyanın başlıca teknoloji araştırma merkezlerinden Massachusetts Institute of Technology'den
Profesör Ramesh Raskar'a göre, bir iki ufak değişiklikle cep telefonlarının pahalı tıbbi ve bilimsel
araçların yaptıklarını yapmaları mümkün.
BBC'ye konuşan Prof. Raskar, "Bu, bilimsel cihazlara yeni bir düşünüşle yaklaşım biçimi" diyor. Buna
göre cep telefonları özellikle gelişmekte olan ülkelerde, laboratuvar cihazlarının yeterince çok
olmadığı alanlarda devreye girebilir. Bu da Profesör Raskar ya da Türk uzman Aydoğan Özcan gibi
pek çok uzmanın çabalarını bu alana yönlendirmesine yol açıyor.
Raskar, "artık günde bir dolar geliri olan insanların bile cep telefonu var; bu akıl alır gibi değil" diyor.
Birleşmiş Milletler tahminlerine göre dünyada 5 milyar cep telefonu aboneliği var. Çoğu da
gelişmekte olan ülkelerde ve Afrika'da. Buna karşılık aynı bölgelerde tıbbi cihazların dağılımı dağınık
ve yetersiz. Profesör Raskar buna karşı telefonları kullanmayı öneriyor. Çıkış noktası çoğu telefonda
bulunan gelişmiş ekranlar. Son iki yılda, bu cihazların çözünürlüğü altı kat artıp inç başına 300
noktayı (dpi) bulmuş.
CEP TELEFONUYLA GÖZ MUAYENESİ
Raskar şimdi "Refraktif Muayene için Göz Yakını Cihaz" (NETRA) dediği bir araç üzerinde çalışıyor.
Telefon ekranına tutturulan bu cihaz, miyop ve hipermetrop göz bozukluklarını tespit edebiliyor.
Raskar, "Cihaza bakın, size reçetenizi versin" diyor.
Ekrana takılan lensten bakan kişi, ekranda biri yeşil biri kırmızı iki çizgi görüyor. Bunlar paralel ise
görüşleri normal demek. Değilse, kişi telefonun menü tuşlarına bunları denk getirene dek basıyor.
Bu da gerekli olan lens ayarının bulunmasını sağlıyor.
Raskar, dünyada 2 milyarı aşkın kişinin göz bozukluğu yaşadığını, bunun dörtte birinin tedavi
edilmediğini söylüyor. Halihazırda, bu sistem için Hindistan'ın Hayderabad ve ABD'nin Boston
kentlerindeki hastanelerde denemeler yapılıyor. Profesör Raskar cep telefonlarının gizli
potansiyelini kullanma girişimlerinde yalnız değil.
LENSİ OLMAYAN MİKROSKOP
California'daki Los Angeles Üniversitesi'nde (UCLA) Elektrik Mühendisliği Bölümü'nden Profesör
Aydoğan Özcan, mikroskobun yerini alabilecek bir cep telefonu üzerinde çalışıyor. Geliştirdiği
Cellophone, cep telefonunun bir kaç düzenleme ile sıvı örneklerinde mikrop ve bakterileri bulmasını
sağlıyor.
Özcan, sistemin hem sahada hem de küresel sağlık ihtiyaçları için kullanıma uygun olduğunu
söylüyor. Bu mikroskobun geleneksel benzerlerinden en büyük farkı, lens içermemesi. Görüntüler
"yazılan özel bilgisayar kodları ve rekonstrüksiyon algoritmaları" ile işleniyor.
Özcan, kan, idrar ve tükürük numunelerinin "hafıza kartı takar gibi" cep telefonuna yüklenebildiğini
söylüyor. Örneği büyüten lensler ile görüntülemek yerine, cihaz, hücre ve bakterilerin gölgesini
izliyor.
Özcan, mikro boyuttaki bakterilerin tanınmalarını sağlayan kendilerine has birer gölge şekli
olduğunu belirtiyor. Özel bir ışık kaynağı ve telefonun kamerası ile alınan görüntüler, işlenmek için
bir dizüstü bilgisayara gönderilip, sonuçlar kısa mesaj ile alınıyor.
Ama telefonların işlem gücü arttıkça, numuneleri telefon üzerinden de işleyip sonuç almak mümkün
hale gelecek. Profesör Özcan şimdi sistemi sıtmaya yol açan parazitler üzerinde yoğunlaştırmış
durumda ve yakında denemelere başlamayı umuyor.
BİLİM KURGU GİBİ
Özcan, cep telefonlarının son derece geniş bir platform sunduğuna dikkat çekiyor. "Bu ileri bilgi
işlem olanaklarını insanların parmaklarının ucuna getirmek için harika bir fırsat" diyor.
Daha pek çok uzman da bu vizyonu paylaşıyor. Dünyanın dört bir yanında mühendisler cebe sığan
laboratuvarlar geliştiriyor. Bu çalışmalar akla bilim kurgu filmlerini getirse de, uygulamaları çok
yakında hayatımıza girebilir.
University College London'dan Profesör Peter Bentley, kalbin atışlarını cep telefonu ile izleyen
iStethoscope programının yaratıcısı. ABD'de AgaMatrix adlı bir şirken, kan şekerini cep telefonuna
takılan bir parça ile ölçen bir cihaz için Gıda ve İlaç İdaresi FDA'e patent başvurusunda bulundu.
Özcan'ın Berkeley Üniversitesi'nde meslekdaşları da cep telefonuna eklenen CellScope adlı bir
başka mikroskop üzerinde çalışıyor.
Profesör Raskar'a göre bu yoğun hareketlilik, sağlık alanında yeni bir dalganın habercisi olabilir.
Şimdi telefonlardaki yazılım uygulamaları hayatın bir parçası; Raskar, "Yakında bu ek cihazları 1-2
dolara alıp telefonunuza takabileceğiniz dükkanlar ortaya çıkacak diye düşünüyorum." diyor. "Bu ek
cihazlarla, aldığınız sütün ya da suyun kalitesini ölçmekten tansiyonunuzu ölçmeye pek çok şey
yapabilirsiniz".
Profesör Özcan da bu vizyonu paylaşıyor. "Cep telefonunun müthiş bir potansiyel taşıyor" diyor;
"İsviçre çakısı gibi bir hali var."
Bu dökümanı orjinal adreste göster
Telefonlar Evrim Geçiriyor!
Download