T. B. M. M. B : 39 sında Yemen Arap Cumhuriyetine gidecek olan Dış­ işleri Bakanı Vahit Halefoğlu'nun dönüşüne kadar; Dışişleri Bakanlığına, Devlet 'Bakanı A. Mesut Yılmaz'ın vdkillik etmesinin, Başbakanın teklifi üzerine, uygun görülmüş olduğunun bilgelerinize sunarım. Kenan Evren Cumhurbaşkanı BAŞKAN — ©ilgilerinize sunulmuştur. 2. — İran'a gidecek olan Ulaştırma Bakanı Vey­ sel Atasoyu'n dönüşüne kadar Ulaştırma Bakanlığı­ na Devlet Bakanı Abdullah Tenekeci'nin vekillik et­ mesinin uygun görüldüğüne dair Cumhurbaşkanlığı tezkeresi (3/652) 11 . 1 2 . 1984 O : 2 'BAŞKAN — Sayın Cumhurbaşkanlığının diğer teskeresini okutuyorum : Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına Türk-lran Ulaştırma Komisyonu toplantısına ka­ tılmak üzere, 11-14 Aralık 1984 tarihleri arasında İran'a gidecek öian Ulaştırma Bakanı Veysel Atasoy'un dönüşüne kadar; Ulaştırma Bakanlığına Dev­ let Bakanı Abdullah Tenekeci'nin vekillik etmesinin, Başbakanın teklifli üzerine uygun görülmüş olduğu­ nu bilgilerinize sunarım. Kenan Evren Cumhurbaşkanı BAŞKAN — Bingilerinize sunulmuştur. IV. — KANUN TASARI VE TEKLİFLERİYLE KOMİSYONLARDAN GELEN DİĞER İŞLER (Devam) 1. — 1985 Malî reler Bütçe Kanunu sinhesap Kanunu 3/595) (S. Sayısı : Yılı Genel ve Katma Bütçeli İda­ Tasarıları ile 1983 Malî Yılı KeTasarsı (1/608, 1/609, 1/558, 149, 150, 220) (Devam) B) HAZİNE VE DIŞ TİCARET LIĞI (Devam) MÜSTEŞAR­ 1. — Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı 1985 Malî Yılı Bütçesi. BAŞKAN — Sayın milletvekilleri, Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı Bütçesi üzerindeki görüşmelere kaldığımız yerden devam ediyoruz, Komisyon ve Hükümet yerlerini almışlardır. Bundan önceki oturumda Milliyetçi Demokrasi Partisi Grubu adına bir sayın üye konuşmuştu. Şim­ di de söz sırası Halkçı Parti Grubu adına Sayın özer Gürbüz'ündür. Buyurun Sayın Gürbüz. (Alkışlar) HP GRUBU ADINA ÖZER GÜRBÜZ (Sinop) — Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Türkiye Bü­ yük Millet Meclisi olarak demokratik hayata geçi­ şimizin ilk bütçesini beraber hazırlamaktayız. Büt­ çemizin, kalıcı demokrasimize, parlamenter rejimi­ mize hayırlı ve uğurlu olmasını diliyorum. (Alkış­ lar) Değerli milletvekilleri, daha Önce de, konular iç içe olduğu için 'birçok konular birlikte konuşuldu. Bu nedenle, tekrardan »kaçınarak Hazine ve Dış Ti­ caret Müsteşarlığı Bütçesi üzerinde Halkçı Partinin görüşlerini dile getirmek için huzurunuzda bulun­ maktayım. Görüşlerimizi sunmadan önce bir değerlendirme yapabilmek için, önce Devlet hayatımızda alışılagel­ mişin dışında bir anlayış ve muhteva ile oluşturulan bu müsteşarlığın, Anayasamız çerçevesinde bir in­ celemeye tabi tutulması kaçınılmaz olmuştur. Kuvvetler ayrılığı prensibinin belirlediği Devlet yapısı içinde icra kuvveti Anayasanın 112 ve 113 üncü maddelerinin öngördüğü biçimde Cumhurbaş­ kanı ve Bakanlar Kuruluna aittir. Anayasamız, Bakanlar Kurulunun kuruluş ve gö­ revlerine ilişkin 112 nci maddesinde aynen, «Başba­ kan, Bakanlar Kurulunun Başkanı olarak, bakanlık­ lar arasında işbirliğini sağlar ve hükümetin genel si­ yasetinin yürütülmesini gözetir» demektedir. Aynı maddenin diğer fıkralarında da başbakana verilen görevler, «Gözetmek», «(Düzeltici önlemleri almak» gibi doğrudan icranın dışında denetim, düzeltim, ko­ ordinasyon işlerini içermekte ve bunlarla sınırlı bi­ çimde saptanmış bulunmaktadır. Burada özellikle vur­ gulanması gereken nokta, Başbakanın doğrudan icra yetkisinin bulunmayışıdır. Oysa, 'bütçesini tartıştığı­ mız müsteşarlık, birçok yetkilerle donatılmış sayın müsteşar eliyle, Başbakan Yardımcısının gözetimin­ de doğrudan Başbakana bağlı bulunmaktadır. Bunu, Anayasamızı zorlama olarak görmekteyiz. Kaldıki, bu müsteşarlığın oluşumu ile birlikte kendisine gös­ terilmiş olan görev ve yetkiler üzerinde ayrıca durul­ ması ve düşünülmesi gereken önemi haizdir. Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı özal Hükü­ meti ile birlikte kurulmuştur. Bu müsteşarlığın kuru­ luşundaki nedenleri biraz sonra ayrıntılı olarak açık­ lamaya çalışacağım. 'Şimdilik, bu müsteşarlığın bün­ yesi içinde toplanmış olan 'görev ve faaliyet alanları­ na kısaca göz gezdirmekte yarar görüyoruz. Müsteşarlık,- Maliye Bakanlığına bağlı Hazine Ge­ nel Müdürlüğü gibi Maliye Bakanlığının var oluş sebebi ve ayrılmaz parçasını, Milletlerarası iktisadî — 316 —