M. Meclisi B : 64 23 . 2 . 1976 O : 2 lerimizde, değil bunlar, bir ebe

M. Meclisi
B : 64
23 . 2 . 1976
O :2
Sağlık hizmetlerinden her ne kadar Sağlık Ba­
lerimizde, değil bunlar, bir ebe dahi bulunamıyor.
kanlığı sorumlu tutuluyorsa da, bir gerçektir ki, bu­
Doğudaki vatandaş kaderiyle başbaşa bırakılmıştır.
gün sorumluluk 50'ye bulunmuştur. Sağlık Bakan­
Bir doğum vakası olunca, sancı çeken anne sedye
lığının yetki ve sorumlulukları elinden alınmış, bu
ile, erkeklerin omuzlan üzerinde değil saatlerce,
nedenle faydadan ziyade zarar tevlit etmektedir.
günlerce sağbk merkezlerine ulaştırılamıyor. Bu mudur Doğuya öncelik vermek? Sayın Demırel de
Muhtere mmilletvekilleri..,
bunları gazetelerde okuduğu gibi, biz Cumhuriyet
METE TAN (Afyonkarahisar) — Sen anlayan
Halk Partisi olarak, Doğu yönünden ikazlarda bu
mazsın bu işleri.
lunmamıza rağmen, kalkınmadan bahseder ve bü­
SÜLEYMAN YILDIRIM (Devamla) — Baş­
yük Türkiye'den bahseder durur.
bakanınızdan daha iyi anlarım.
En pahalı yatırım insan yatırrmıdır. Bizler bunu
Çevre sağlığı, toplum sağlığının en yaygın et­
bilmiyor veya doğrusu, önemsemiyoruz. Sağlık hiz­
kinlik taşıyan öğelerinden biridir. Bu bakımdan, çev­
metleri Ankara, İstanbul ve İzmir'de toplanmıştır*
re sağlığı kapsamına giren içme suyu kontrolü, be­
Tüm Anadoludaki hasta vatandaşlar bu illere akın
sin maddelerinin kontrolü, hava kirliliği, üç taratı
etmektedir. Bu büyük merkezlerde hasta yatağı bul­
deniz ile çevrili kıyılarımız ve halk sağlığı, bulaşıcı
mak meseledir. Oysaki, bu merkezlerdeki hastane,
hastalıklarla mücadele, uyuşturucu madde alışkan­
yatak adetlerinin artırılması olanağı vardır. Hasta­
lıkları ile savaş kaçınılmaz hale gelmiştir.
nelerde yer yoktur. «Perişan olurum» korkusunu
Özellikle, sanayileşmenin
hızlanması ile yeni
vatandaştan kaldırmak lâzımdır. Bu da ancak de­
kurulan fabrikaların, deniz, göl, ırmak gibi su kay­
mokratik sol bir iktidarla gerçekleşecektir.
naklarım kirletmesinin önüne derhal geçilmesi ge­
Çok değerli doktorlarımız vardır. Bunlara gererekir. Bu nedenle, hekim probleminden önce, uy­
gulamadan önce, millî sağlık planlamasının yapıl­ . ken maddî imkânı tanımak gerekir. Gerekirse, 12
sayılı kararname dışında ayrı bir statü getirilme­
ması zorunlululuğu vardır*
lidir. Full-time tazminatı çok az gelmektedir. Bu
Sağlık Bakanlığının Çok çeşitli görevleri vardır.
nedenle, hekim bunu tercih etmeyip, muayenehane­
Bunların ifası için üç temel kanun çıkarılmıştır. Bun­
yi tercih etmektedir. Bu hususta gerekli tedbirin Ba­
lar; 1593 sayılı Genel Sağlığı Koruma Kanunu;
kanlıkça alınması gerekli ve şarttır. Tam süre çalış­
3013 sayılı Teşkilât Kanunu, 224 sayılı Sağlık Hiz­
mayan bir hekim, muayenehaneye gittiğinde, em­
metlerini Sosyalleştirme kanunu. Bunlara ilaveten
rindeki personel de gider veya gitmese dahi hiz­
ek kanunlar da vardır.
met orada bitmiş sayılır. Bu nedenle, hekimi tam
Bu üç temel kanunda esas prensip, sağlık hiz­
gün hastaneye bağlamak için maaştan ayn prim
metlerinin bir elden idaresi, öncelikle koruyucu he­
veya hasta tedavisine göre pay ayrılıp verilmelidir,
kimliği geliştirmek, tedavi edici hekimliği, koruyu­
Hekimlerimize on misli; yirmi misli ücret versek
cu hekimliğin gelişmesine paralel olarak yurt sat­
dahi azdır. Bunun üstesinden gelinmez, çünkü düzen
hına yaymaktır. Bu gerçekçi yol terkedilmiş, bugün
bozuktur*
Sağlık Bakanlığı dahil, 40'tan fazla kuruluş ayn
Hekimlerimizin kadro problemi de kaldıınlmahayrı istikametlere, sağlık hizmeti yerine karışıldık
dır, Öyle durumlar oluyor ki, hekim ışık ıterrilbagetirmiştir. Koruyucu hekimlik ihmal edilmiş, te­
ıtıyle dahi ilgilenmektedir^ Bir ameliyat için ışık kâ­
davi edici hekimlik hizmetleri de mahdut sayıda il
fi gelmiyor veya priz bozuktur; doktor, asıl işini bı­
ve ilçe merkezlerine kadar götürülebilmiştir. Burada
rakıp, ıbu işlerle dahi meşgul oluıyor. Bu eksüküfc
da yine, Doğu ve Güneydoğu Anadolunun bazı il­
behemaJhail ıgiderilmelidir. Hastaneleri ilk yardım
çelerinde bu koruyucu hekimliği dahi göremiyoruz.
ve tedavi hastanelerini ayırmak lâzımdır.
Örneğin, Bitlis'in, Hizan, Mutki, Adilcevaz ilçeleri,
Hakkari'nin, Beytüşşebap, Uludere, Çukurca, Şem­
Diğer bir problem de beslenme bozuMuğudur.;
dinli, yani, bu ilin dört ilçesinde; Tunceli'nin, Hozat,
Bunu de almalc gerekir, Ortalama insan ömrü 45 Ovacık; Adıyaman'ın, Gerger ve Şavşat; Bingöl'ün.
50 yıla iniyor. Spor sahasındaki yenilgilerimiz de
Kiği; Siirt'in, Baykam, Beşiri, Şırnak; Urfa'nın,
besfenmesizliikten ileri gelmektedir.
Akçakale; Diyarbakır'ın Çüngüş ilçelerinde doktor
Kan meselesine gelince: Kan meselesi mühim bir
bulunmamaktadır. Yine soruyorum sayın Demirel'e;
meseledir. Resmî Kan Bankasında kan bulunamı­
Burnudur Doğu ve Güneydoğu kalkınması?
yor. Vatandaşlar Kan Bankasına kan verirken, ko-