Tofaş Türk Otomobil Fabrikası Anonim Şirketi 31 Aralık 2006 Tarihli Konsolide Mali Tablolar ve Bağımsız Denetim Raporu Tofaş Türk Otomobil Fabrikası Anonim Şirketi İÇİNDEKİLER Sayfa Bağımsız Denetim Raporu 1-2 Konsolide Bilanço 3-4 Konsolide Gelir Tablosu Konsolide Mali Tablolara İlişkin Dipnotlar 5 6 - 39 1 OCAK – 31 ARALIK HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN BAĞIMSIZ DENETİM RAPORU Tofaş Türk Otomobil Fabrikası Anonim Şirketi Yönetim Kurulu’na: Tofaş Türk Otomobil Fabrikası Anonim Şirketi ve bağlı ortaklıklarının 31 Aralık 2006 tarihi itibariyle hazırlanan ve ekte yer alan konsolide bilançosunu, aynı tarihte sona eren yıla ait konsolide gelir tablosunu, önemli muhasebe politikalarının özetini ve dipnotları denetlemiş bulunuyoruz. Finansal Tablolarla İlgili Olarak İşletme Yönetiminin Sorumluluğu İşletme yönetimi konsolide finansal tabloların Sermaye Piyasası Kurulunca yayımlanan finansal raporlama standartlarına göre hazırlanması ve dürüst bir şekilde sunumundan sorumludur. Bu sorumluluk, konsolide finansal tabloların hata veya hile ve usulsüzlükten kaynaklanan önemli yanlışlıklar içermeyecek biçimde hazırlanarak, gerçeği dürüst bir şekilde yansıtmasını sağlamak amacıyla gerekli iç kontrol sisteminin tasarlanmasını, uygulanmasını ve devam ettirilmesini, koşulların gerektirdiği muhasebe tahminlerinin yapılmasını ve uygun muhasebe politikalarının seçilmesini içermektedir. Bağımsız Denetim Kuruluşunun Sorumluluğu Sorumluluğumuz, yaptığımız bağımsız denetime dayanarak bu konsolide finansal tablolar hakkında görüş bildirmektir. Bağımsız denetimimiz, Sermaye Piyasası Kurulunca yayımlanan bağımsız denetim standartlarına uygun olarak gerçekleştirilmiştir. Bu standartlar, etik ilkelere uyulmasını ve bağımsız denetimin, konsolide finansal tabloların gerçeği doğru ve dürüst bir biçimde yansıtıp yansıtmadığı konusunda makul bir güvenceyi sağlamak üzere planlanarak yürütülmesini gerektirmektedir. Bağımsız denetimimiz, konsolide finansal tablolardaki tutarlar ve dipnotlar ile ilgili bağımsız denetim kanıtı toplamak amacıyla, bağımsız denetim tekniklerinin kullanılmasını içermektedir. Bağımsız denetim tekniklerinin seçimi, konsolide finansal tabloların hata veya hileden ve usulsüzlükten kaynaklanıp kaynaklanmadığı hususu da dahil olmak üzere önemli yanlışlık içerip içermediğine dair risk değerlendirmesini de kapsayacak şekilde, mesleki kanaatimize göre yapılmıştır. Bu risk değerlendirmesinde, işletmenin iç kontrol sistemi göz önünde bulundurulmuştur. Ancak, amacımız iç kontrol sisteminin etkinliği hakkında görüş vermek değil, bağımsız denetim tekniklerini koşullara uygun olarak tasarlamak amacıyla, işletme yönetimi tarafından hazırlanan konsolide finansal tablolar ile iç kontrol sistemi arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Bağımsız denetimimiz, ayrıca işletme yönetimi tarafından benimsenen muhasebe politikaları ile yapılan önemli muhasebe tahminlerinin ve konsolide finansal tabloların bir bütün olarak sunumunun uygunluğunun değerlendirilmesini içermektedir. Bağımsız denetim sırasında temin ettiğimiz bağımsız denetim kanıtlarının, görüşümüzün oluşturulmasına yeterli ve uygun bir dayanak oluşturduğuna inanıyoruz. Görüş Görüşümüze göre, ilişikteki konsolide finansal tablolar, Tofaş Türk Otomobil Fabrikası Anonim Şirketi ve bağlı ortaklıklarının 31 Aralık 2006 tarihi itibariyle konsolide finansal durumunu ve aynı tarihte sona eren yıla ait konsolide finansal performansını, Sermaye Piyasası Kurulunca yayımlanan finansal raporlama standartları (Not 2) çerçevesinde doğru ve dürüst bir biçimde yansıtmaktadır. Görüşümüzü değiştirmeksizin aşağıdaki hususa dikkatinizi çekmek istemekteyiz: Not 9’da belirtildiği üzere, Şirket’in satışlarının ve alımlarının önemli bir bölümü ilişkili kuruluşlarla gerçekleştirilmiştir. Güney Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik Anonim Şirketi An Affiliated Firm of Ernst & Young International Ethem Kutucular, SMMM Sorumlu Ortak, Başdenetçi 16 Mart 2007 İstanbul, Türkiye. (2) Tofaş Türk Otomobil Fabrikası Anonim Şirketi 31 Aralık 2006 Tarihi İtibariyle KONSOLİDE BİLANÇO (Para Birimi – Aksi Belirtilmedikçe Bin Yeni Türk Lirası (YTL)) Dipnot Referansları VARLIKLAR Cari/Dönen varlıklar Hazır Değerler Menkul Kıymetler Ticari Alacaklar (net) Finansal Kiralama Alacakları İlişkili Taraflardan Ticari Alacaklar (net) Diğer Alacaklar (net) Canlı Varlıklar (net) Stoklar (net) Devam Eden İnşaat Sözleşmelerinden Alacaklar (net) Ertelenen Vergi Varlıkları Diğer Cari/Dönen Varlıklar 4 5 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Cari Olmayan/Duran varlıklar Ticari Alacaklar (net) Finansal Kiralama Alacakları İlişkili Taraflardan Alacaklar (net) Diğer Alacaklar (net) Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar (net) Pozitif/Negatif Şerefiye (net) Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller (net) Maddi Varlıklar (net) Maddi Olmayan Varlıklar (net) Ertelenen Vergi Varlıkları Diğer Cari Olmayan/Duran Varlıklar 7 8 9 10 16 17 18 19 20 14 15 Toplam Varlıklar (Bağımsız Denetimden Geçmiş) 31 Aralık 2006 (Bağımsız Denetimden Geçmiş) 31 Aralık 2005 1.261.832 1.120.255 518.364 174.457 331.056 3.854 157.055 77.046 483.726 10.324 188.841 266.439 1.622 148.527 20.776 1.157.005 812.740 29.819 23.994 751.474 314.020 37.656 42 7.286 30.684 486.666 143.853 144.194 57 2.418.837 1.932.995 Sayfa 6 ile 39 arasında yer alan dipnotlar bu mali tabloların tamamlayıcı parçalarıdır. (3) Tofaş Türk Otomobil Fabrikası Anonim Şirketi 31 Aralık 2006 Tarihi İtibariyle KONSOLİDE BİLANÇO (Para Birimi – Aksi Belirtilmedikçe Bin Yeni Türk Lirası (YTL)) Dipnot Referansları YÜKÜMLÜLÜKLER Kısa Vadeli Yükümlülükler Finansal Borçlar (net) Uzun Vadeli Finansal Borçların Kısa Vadeli Kısımları (net) Finansal Kiralama İşlemlerinden Borçlar (net) Diğer Finansal Yükümlülükler (net) Ticari Borçlar (net) İlişkili Taraflara Ticari Borçlar (net) Alınan Avanslar Devam Eden İnşaat Sözleşmeleri Hakediş Bedelleri (net) Borç Karşılıkları Ertelenen Vergi Yükümlülüğü Diğer Yükümlülükler (net) 6 6 8 10 7 9 21 13 9, 23 14 10 Uzun Vadeli Yükümlülükler (Bağımsız Denetimden Geçmiş) 31 Aralık 2006 (Bağımsız Denetimden Geçmiş) 31 Aralık 2005 949.559 732.577 12.981 57.878 305.224 479.335 63.085 31.056 102.395 48.348 153.454 326.976 66.420 34.984 451.282 162.141 Finansal Borçlar (net) Finansal Kiralama İşlemlerinden Borçlar (net) Diğer Finansal Yükümlülükler (net) Ticari Borçlar (net) İlişkili Taraflara Borçlar (net) Alınan Avanslar Borç Karşılıkları Ertelenen Vergi Yükümlülüğü Diğer Yükümlülükler (net) 6 8 10 7 9 21 23 14 10 376.499 53.985 20.798 115.743 46.398 - ANA ORTAKLIK DIŞI PAYLAR 24 - - 1.017.996 500.000 361.796 12.261 349.535 31.700 7.741 10.704 - 1.038.277 500.000 368.486 18.951 349.535 58.721 - 13.255 81.875 58.721 141.845 42.625 (31.632) 857 2.418.837 1.932.995 ÖZSERMAYE Sermaye Karşılıklı İştirak Sermaye Düzeltmesi Sermaye Yedekleri Hisse Senedi İhraç Primleri Hisse Senedi İptal Karları Yeniden Değerleme Fonu Finansal Varlıklar Değer Artış Fonu Öz Sermaye Enflasyon Düzeltmesi Farkları Kar Yedekleri Yasal Yedekler Statü Yedekleri Olağanüstü Yedekler Özel Yedekler Sermayeye Eklenecek İştirak Hisseleri ve Gayrimenkul Satış Kazançları Yabancı Para Çevrim Farkları Nakit Akım Koruması ile İlgili Birikmiş Kazanç Net Dönem Karı Net Dönem Karından Sermaye Hesabına Transfer Edilen Maddi Duran Varlık Satış Karı Geçmiş Yıl Karları 25 25 16 26 27-28 26, 38 27-28 Toplam Öz Sermaye ve Yükümlülükler Sayfa 6 ile 39 arasında yer alan dipnotlar bu mali tabloların tamamlayıcı parçalarıdır. (4) Tofaş Türk Otomobil Fabrikası Anonim Şirketi 31 Aralık 2006 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait KONSOLİDE GELİR TABLOSU (Para Birimi – Aksi Belirtilmedikçe Bin Yeni Türk Lirası (YTL)) Dipnot Referansları (Bağımsız Denetimden Geçmiş) 31 Aralık 2006 (Bağımsız Denetimden Geçmiş) 31 Aralık 2005 Esas Faaliyet Gelirleri Satış Gelirleri (net) Satışların Maliyeti (-) Hizmet Gelirleri (net) Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler (net) 36 36 36 Brüt Esas Faaliyet Karı Faaliyet Giderleri (-) 37 Net Esas Faaliyet Karı/Zararı Diğer Faaliyetlerden Gelir ve Karlar Diğer Faaliyetlerden Gider ve Zararlar (-) Finansman Gelirleri / (Giderleri) (net) 38 38 39 Faaliyet Karı 3.054.160 (2.758.498) 1.004 50.971 2.543.292 (2.320.898) 1.263 54.906 347.637 278.563 (268.295) (243.137) 79.342 35.426 17.151 (4.158) 86.271 56.456 (132) 72.154 178.606 163.904 Net Parasal Pozisyon Kazancı 40 - - Ana Ortaklık Dışı Kar 24 - - 178.606 163.904 (96.731) (22.059) 81.875 141.845 50.000.000 50.000.000 0,16 0,28 Vergi Öncesi Kar Vergiler 41 Net Dönem Karı Ağırlıklı ortalama hisse adedi (herbiri 1 Yeni Kuruş tutarında – bin adet) Hisse Başına Kazanç (Yeni Kuruş) 42 Sayfa 6 ile 39 arasında yer alan dipnotlar bu mali tabloların tamamlayıcı parçalarıdır. (5) Tofaş Türk Otomobil Fabrikası Anonim Şirketi 31 Aralık 2006 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Para Birimi – Aksi Belirtilmedikçe Bin Yeni Türk Lirası – YTL) 1. ŞİRKET’İN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU 1968 Yılında Türk-İtalyan ortaklığıyla kurulan Tofaş Türk Otomobil Fabrikası A.Ş.’nin (bir Türk şirketi, Şirket Tofaş) faaliyet konusu Fiat Auto S.p.A. (Fiat) lisansı altında binek oto ve hafif ticari araç üretimi, ithalatı ve satışıdır. Koç Holding A.Ş. ve Fiat’ın ortak yönetiminde olan Tofaş ayrıca kendi otomobillerinde kullanılan çeşitli otomobil yedek parçaları da üretmektedir. Şirket’in Genel Müdürlük adresi Büyükdere Cad. No:145 Zincirlikuyu Şişli-İstanbul’dur. Üretimin yapıldığı fabrikası ise Bursa’da bulunmaktadır. Şirket tarafından üretilen araçlar Fiat ile yapılan lisans sözleşmeleri uyarınca üretilmektedir. Sözkonusu lisans sözleşmeleri gereğince Tofaş’ın Fiat Grubu araçları dışında araç üretmesi, ithalatı, ihraç etmesi veya satması yasaklanmıştır. Tofaş, Sermaye Piyasası Kurulu’na (SPK) kayıtlı olup, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’na (IMKB) 1991 yılında kote edilmiştir. Şirket, ticari faaliyetlerinin önemli bir kısmını Koç Holding ve Fiat Grubu Şirketleri ile gerçekleştirmektedir (Bakınız Not 9). 31 Aralık 2006 tarihi itibariyle Şirket’in konsolidasyona tabi tutulmuş bağlı ortaklıkları aşağıda yer almaktadır. Şirket’in İsmi Faaliyet Alanı Şirket’in Ortaklık Payı 31 Aralık 31 Aralık 2006 2005 Koç Fiat Kredi Tüketici Finansmanı A.Ş. (KFK) Mekatro Araştırma Geliştirme A.Ş. (Mekatro) Platform Araştırma Geliştirme Tasarım ve Tic. A.Ş. (Platform) Fer Mas Oto Ticaret A.Ş Tüketici finansmanı Araştırma geliştirme %99,9 %97,0 %99,9 %97,0 Araştırma geliştirme Otomobil ve yedek parça ticareti %99,0 %99,4 %99,0 %99,4 Bundan böyle konsolide mali tablolarda Tofaş ve konsolide edilmiş bağlı ortaklıkları “Grup” olarak adlandırılacaktır. Kategorileri itibariyle dönem içinde çalışan personelin ortalama sayısı aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2006 Mavi yakalı Beyaz yakalı Toplam çalışan sayısı 2. 4.122 966 5.088 31 Aralık 2005 3.548 892 4.440 MALİ TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR Mali tabloların hazırlanma ilkeleri Grup, konsolide mali tabloları Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından yayımlanan muhasebe ve raporlama ilkelerine (SPK Muhasebe Standartları) uygun olarak hazırlanmıştır. SPK XI-25 numaralı “Sermaye Piyasalarında Muhasebe Standartları” tebliğinde kapsamlı bir muhasebe ilkeleri seti yayınlanmıştır. Anılan tebliğde, alternatif olarak Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (IASB) ve Uluslararası Muhasebe Standartları Komitesi (IASC) tarafından çıkarılmış olan muhasebe standartlarının uygulanmasının da, SPK muhasebe standartlarına uyulmuş sayılacağı belirtilmiştir. SPK, 17 Mart 2005 tarihinde almış olduğu bir kararla, Türkiye’de faaliyette bulunan ve SPK Muhasebe Standartları’na uygun mali tablo hazırlayan şirketler için, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasının gerekli olmadığını ilan etmiştir. Mali tablolar yukarıda bahsedilen SPK’nın izin verdiği alternatif uygulama çerçevesinde hazırlanmıştır. Mali tablolar ve dipnotlar, SPK tarafından uygulanması zorunlu kılınan formatlara uygun olarak sunulmuştur. Konsolide mali tablolar 16 Mart 2007 tarihinde Şirket Yönetim Kurulu tarafından yayınlanmak üzere onaylanmış ve Yönetim Kurulu adına Muhasebe, Finans ve Kontrol Grup Direktörü Nezih Olcay ve Muhasebe Direktörü Selçuk Öncer tarafından imzalanmıştır. Genel Kurul’un ve bazı düzenleyici organların yasal mali tabloları yayımlandıktan sonra değiştirmeye yetkileri vardır. (6) Tofaş Türk Otomobil Fabrikası Anonim Şirketi 31 Aralık 2006 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Devamı) (Para Birimi – Aksi Belirtilmedikçe Bin Yeni Türk Lirası – YTL) 2. MALİ TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) İşlevsel ve Raporlama Para birimi Grup’un işlevsel ve raporlama birimi Yeni Türk Lirası (YTL) olarak kabul edilmiştir. SPK’nın 17 Mart 2005 tarih ve 11/367 sayılı kararına istinaden mali tablolardaki tutarları yeniden ifade etme işleminin uygulanmasını gerektiren objektif koşulların gerçekleşmemiş olması ve SPK’nın varolan verilere dayanarak ileride de bu koşulların gerçekleşme emarelerinin büyük ölçüde ortadan kalktığını öngörmesi sebebiyle, mali tablolar en son 31 Aralık 2004 tarihi itibariyle UMS 29 uyarınca (Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama) yeniden ifade etme işlemine tabi tutulmuştur. Dolayısıyla, 31 Aralık 2006 ve 2005 tarihli bilançolarda yer alan parasal olmayan aktif ve pasifler ve sermaye dahil özkaynak kalemleri, 31 Aralık 2004 tarihine kadar olan girişlerin 31 Aralık 2004 tarihine kadar endekslenmesi, bu tarihten sonra oluşan girişlerin ise nominal değerlerden taşınmasıyla hesaplanmıştır. Bilanço ve gelir tablosundaki kalemlerin genel fiyat endeksi ve ilgili katsayılar kullanılarak 31 Aralık 2004 itibariyle cari değerlerine getirilmesi Grup’un bu aktif ve pasifleri konsolide bilançoda gösterildiği değerlerinden nakde çevrilebileceği anlamına gelmez. Benzer olarak, bu durum Grup’un sermayesinde ortaya çıkan değer artışının da ortaklarına dağıtılabileceği anlamına da gelmemektedir. Uygulanan Konsolidasyon Esasları Ana ortaklığın doğrudan veya dolaylı olarak bir ortaklıktaki oy haklarının yarıdan fazlasını kontrol etmesi ve işletmenin finansal ve faaliyet politikalarını idare etme yetkisine haiz olması durumunda, kontrolün var olduğu kabul edilir. Mali tabloların konsolidasyonunda şirketler arası bakiye, işlemler ve gerçekleşmemiş kar ve zararlar dahil olmak üzere kar ve zararlar mahsup edilmektedir. Konsolide mali tablolar benzer işlem ve hesaplar için tutarlı muhasebe politikaları uygulanarak hazırlanmaktadır. 3. UYGULANAN DEĞERLEME İLKELERİ/MUHASEBE POLİTİKALARI Hazır Değerler Hazır değerler, kasa ve bankalardaki nakit parayı içermektedir. Nakit benzeri değerler kolayca nakde dönüştürülebilir ve değer kaybetme riski bulunmayan kısa vadeli yüksek likiditeye sahip yatırımlardır. Konsolide nakit akım tablosunda yer alan hazır değerler bakiyeleri, vadeleri üç ayı aşan mevduatları içermemektedir. Menkul Kıymetler Vadeye Kadar Elde Tutulacak Menkul Değerler Vadesine kadar elde tutma niyetiyle edinilen, sabit veya belirlenebilir ödemeleri bulunan finansal varlıklar vadeye kadar elde tutulacak menkul kıymetler olarak sınıflanır. Vadeye kadar elde tutulacak menkul değerler ilk kayda alındıktan sonra, var ise değer azalışı için ayrılan karşılık düşülerek, iç verim oranı yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş değerleri ile muhasebeleştirilmektedir. İskonto edilmiş maliyet değeri ile taşınan menkul değerlerin değer düşüklüğüne uğraması veya elden çıkartılması durumunda oluşan kar ya da zarar gelir tablosuna kaydedilir. Vadeye kadar elde tutulacak menkul kıymetlerin taşınmasından elde edilen faizler, gelir tablosunda gösterilir. Grup, vadeye kadar elde tutulacak menkul değerlerini 2005 yılı içerisinde vadesinden önce satmıştır. Bu bağlamda, UMS 39: Finansal Enstrümanların Kayda Alınması ve Değerlemesi kapsamında Grup 2005 hesap dönemi ile sonraki iki hesap dönemi boyunca finansal varlıklarını vadeye kadar elde tutulacak menkul kıymetler olarak sınıflandıramamaktadır. Geçmiş döneme de bakılarak Grup’un vadeye kadar elde tutulacak menkul kıymetlerini piyasa koşullarındaki değişikliklere istinaden elden çıkarma eğilimi bulunması sebebiyle, tüm menkul kıymet portföyü satılmaya hazır menkul kıymetler olarak sınıflandırılmış ve bu kapsamda değerlendirilmiştir. (7) Tofaş Türk Otomobil Fabrikası Anonim Şirketi 31 Aralık 2006 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Devamı) (Para Birimi – Aksi Belirtilmedikçe Bin Yeni Türk Lirası – YTL) 3. UYGULANAN DEĞERLEME İLKELERİ/MUHASEBE POLİTİKALARI (devamı) Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar, net Diğer sınıflandırmaların dışında kalan tüm finansal varlıklar satılmaya hazır finansal varlık olarak sınıflandırılmıştır. İlk kayda alımdan sonra satılmaya hazır kıymetlerin müteakip değerlemesi rayiç değeri üzerinden yapılmaktadır. Satılmaya hazır menkul değerlerin rayiç değerdeki değişikliklerden kaynaklanan kar ya da zarar, özsermaye içinde Finansal Varlıklar Değer Artış Fonu hesabında gösterilir (Not 16). Satılmaya hazır menkul değerler üzerinden etkin faiz metodu kullanılarak hesaplanan faiz tutarı gelir olarak muhasebeleştirilir. İşletme Kaynaklı Krediler (Tüketici Finansman Kredileri) Bağlı ortaklık KFK tarafından tahsis edilmiş tüketici finasman kredileri indirgenmiş net değerleri ile taşınır. Söz konusu kredilere ilişkin faizler etkin faiz metodu kullanılarak tahakkuk esasına göre gelir kaydedilmektedir. İlgili kredinin tahsilinin şüpheli olması durumunda, belirli bir tutar değer düşüklüğü karşılığı yönetimin tahmini doğrutusunda ayrılır. Eğer kredinin tahsili mümkün değilse tüm yasal gerekli işlemler tamamlandıktan sonra ilgili tutar kayıtlardan çıkarılır. Bu tutarlarla ilgili müteakip tahsilatlar ilgili döneme gelir olarak kaydedilirler. Ticari Alacaklar Vadeleri genel olarak 30-90 gün arasında değişmekte olan ticari alacaklar, şüpheli ticari alacak karşılığı düşüldükten sonra, indirgenmiş net değerleri ile taşınmaktadır. Vadesi gelmiş alacakların tahsil edilemeyeceğine dair somut bir gösterge varsa şüpheli alacak karşılığı ayrılır. Tahsili tamamen mümkün olmayan alacaklar tespit edildikleri durumlarda tamamen silinirler. Ticari Borçlar Ödeme süreleri ortalama 30 ile 90 gün arasında olan ticari borçlar, gerçekleşmiş mal ve hizmet alımları ile ilgili faturalanmış ya da faturalanmamış tutarları ihtiva etmekte olup, indirgenmiş net değerleri ile taşınmaktadır. Stoklar Stoklar, stok değer düşük karşılığı ayrıldıktan sonra net gerçekleşebilir değer veya maliyet değerinden düşük olanı ile değerlenmektedir. Maliyet belirleme yöntemi tüm stoklar için aylık ağırlıklı ortalama olup, yarı mamuller ve mamuller üretim maliyetlerinden pay almaktadır. Net gerçekleşebilir değer, satış fiyatından stokları satışa hazır hale getirebilmek için yapılan giderlerle, pazarlama ve satış giderleri düşüldükten sonraki değerdir. Kullanılamaz durumdaki stoklar ise kayıtlardan çıkarılmaktadır. Maddi Varlıklar Maddi varlıklar maliyet değerleri üzerinden birikmiş amortisman ve varsa birikmiş değer kaybı düşülerek gösterilmektedir. Maddi varlıklar satıldığı zaman bu varlığa ait maliyet ve birikmiş amortismanlar ilgili hesaplardan düşüldükten sonra oluşan gelir ya da gider, gelir tablosuna dahil edilmektedir. Maddi varlığın maliyet değeri; alış fiyatı, ithalat vergileri ve geri iadesi mümkün olmayan vergiler, maddi varlığı kullanıma hazır hale getirmek için yapılan masraflardan oluşmaktadır. Maddi varlığın kullanımına başlandıktan sonra oluşan tamir ve bakım gibi masraflar, oluştukları dönemde gider kaydedilmektedir. Yapılan harcamalar ilgili maddi varlığa gelecekteki kullanımında ekonomik bir değer artışı sağlıyorsa bu harcamalar varlığın maliyetine eklenmektedir. (8) Tofaş Türk Otomobil Fabrikası Anonim Şirketi 31 Aralık 2006 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Devamı) (Para Birimi – Aksi Belirtilmedikçe Bin Yeni Türk Lirası – YTL) 3. UYGULANAN DEĞERLEME İLKELERİ/MUHASEBE POLİTİKALARI (devamı) Amortismana tabi varlıklar, tahmini ekonomik ömürlerine dayanan oranlarla doğrusal amortisman yöntemine göre amortismana tabi tutulmaktadır. Ekonomik ömür ve amortisman metodu düzenli olarak gözden geçirilmekte, buna bağlı olarak metodun ve amortisman süresinin ilgili varlıktan edinilecek ekonomik faydaları ile paralel olup olmadığına bakılmaktadır. Amortisman süreleri aşağıdaki gibidir: 1 Ocak 2006 Tarihinden İtibaren Süre (Yıl) 31 Aralık 2005 Tarihine Kadar Süre (Yıl) 33 33 12 – 14 4–8 8 6–8 30 33 25 8 – 12 4–5 6–8 6–8 30 Yer altı ve yerüstü düzenleri Binalar Makina ve ekipmanlar Taşıtlar Demirbaşlar Kalıp ve aparatlar Özel maliyetler Grup, cari dönem içerisinde sabit kıymetlerinin amortisman sürelerini değerlendirmeye tabi tutmuş ve bu bağlamda bazı sabit kıymetlerinin ömürlerini 1 Ocak 2006 tarihinden itibaren geçerli olacak şekilde revize etmiştir. İlgili değişikliğin 31 Aralık 2006 tarihinde sona eren dönem gelir tablosu üzerindeki etkisi 29.359 YTL tutarında olup, amortisman giderleri bu tutarda azalmıştır. Varlığın değerinin düştüğüne dair bir belirti oluşursa maliyetlerin gerçekleşebilir değeri yeniden tahmin edilir, değer düşüklüğü karşılığı mali tablolara yansıtılır. Maddi Olmayan Varlıklar Maddi olmayan varlıklar elde etme maliyetleri üzerinden kayda alınırlar. Grup bünyesinde yaratılan, üretimi planlanan yeni araçların geliştirilmesine yönelik katlanılan harcamalar hariç, maddi olmayan varlıklar aktifleştirilemez ve yapılan harcamalar oluştukları dönem içerisinde giderleştirilirler. Maddi olmayan varlıklar tahmini kullanım ömürleri (5 yıl) doğrultusunda doğrusal amortisman metodu ile itfa edilirler. Aktifleştirilen geliştirme giderleri, ürünün ticari üretiminin başlamasını müteakip tahmini kullanım ömürleri doğrultusunda doğrusal amortisman metodu ile itfa edilirler. Maddi olmayan varlıklar; taşıdıkları değerler, koşullardaki değişikliklerin ve olayların taşınan değerin düşebileceğine dair belirti oluşturmaları durumunda, gözden geçirilir, ve gerekli karşılık ayrılır. Araştırma ve Geliştirme (ARGE) Giderleri Araştırma harcamaları oluştukları tarihte gider yazılır. Aşağıda belirtilen kriterlere sahip proje harcamaları dışında geliştirme için yapılan harcamalar da, oluştukları dönem içerisinde gider olarak kayıt edilmektedir: - Ürün ile ilgili maliyetleri net olarak tanımlanabiliyor ve de güvenilir bir şekilde ölçülebiliyorsa, Ürünün teknik yeterliliği/fizibilitesi ölçülebiliyorsa, Ürün satışa sunulacak ya da şirket içerisinde kullanılacaksa, Ürün için potansiyel bir pazar mevcutsa, ya da şirket içi kulanırlılığı ispatlanabiliyorsa, Projenin tamamlanabilmesi için yeterli teknik, mali ve diğer gerekli kaynaklar temin edilebiliniyorsa, Yukarıda bahsedilen kriterleri karşılayan geliştirme projelerinin maliyetleri aktifleştirilmektedir (Not 20). Faiz Gelir ve Gideri Faiz gelir ve giderleri etkin faiz metodu kullanılarak tahakkuk esasına göre kayıt edilmektedir. Grup tarafından tahsis edilmiş tüketici finansmanı kredilerinin tahsilatı şüpheli duruma düştüğü zaman ilgili faiz gelir tahakkuku kayıtlara yansıtılmaz. (9) Tofaş Türk Otomobil Fabrikası Anonim Şirketi 31 Aralık 2006 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Devamı) (Para Birimi – Aksi Belirtilmedikçe Bin Yeni Türk Lirası – YTL) 3. UYGULANAN DEĞERLEME İLKELERİ/MUHASEBE POLİTİKALARI (devamı) Gelirlerin Muhasebeleştirilmesi Gelirler, faaliyetler ile ilgili olarak Grup’a ekonomik getiri sağlanmasının muhtemel ve getirinin güvenilir olarak ölçülebilmesinin mümkün olduğu zaman muhasebeleştirilir. Gelirler verilen iskontolar ile katma değer ve satış vergileri düşülerek hesaplanır. Gelirler mal ile ilgili önemli risk ve mülkiyetin getirdiği haklar alıcıya geçtiği zaman mali tablolarda tanımlanır. Bunun için ayrıca gelirin miktarının güvenilir bir biçimde ölçülmesi gerekmektedir. Verilen hizmetlere ilişkin gelirler, hizmetin sunulduğu ve gelir tutarının güvenilir bir biçimde ölçülebildiği durumlarda tanımlanır. Temettü gelirleri, Grup’un temettü ödemesi almaya hak kazandığı anda gelir yazılır. Kira gelirleri ise aylık olarak kazanıldığında mali tablolara yansıtılır. Finansal Varlık ve Yükümlülüklerin Kayda Alınması ve Çıkarılması Grup, finansal varlık veya yükümlülükleri, ilgili finansal araç sözleşmelerine taraf olduğu takdirde bilançosuna yansıtmaktadır. Grup finansal varlığın tamamını veya bir kısmını, sadece söz konusu varlıkların konu olduğu sözleşmeden doğan haklar üzerindeki kontrolünü kaybettiği zaman kayıtlarından çıkartır. Grup finansal yükümlülükleri, ancak sözleşmede tanımlanan yükümlülüğü ortadan kalkar, iptal edilir veya zaman aşımına uğrar ise kayıtlarından çıkartır. Bütün normal finansal varlık alım ve satımları işlem tarihinde, yani Grup’un varlığı almayı veya satmayı taahhüt ettiği tarihte kayıtlara yansıtılır. Söz konusu alım ve satımlar genellikle piyasada oluşan genel teamül ve düzenlemelerle belirlenen zaman dilimi içerisinde finansal varlığın teslimini gerektiren alım satımlardır. Banka Kredileri Bütün banka kredileri, ilk kayıt anında rayiç değerlerini de yansıttığı düşünülen ve ihraç maliyetini içeren maliyet bedeli ile kaydedilir. İlk kayda alımdan sonra krediler, etkin faiz oranı yöntemiyle indirgenmiş net değerleri ile gösterilir. İndirgenmiş değer hesaplanırken ilk ihraç anındaki maliyetler ve geri ödeme sırasındaki indirimler ve primler göz önünde bulundurulur. Borçlanma Maliyetleri Borçlanma maliyetleri bir varlığın satın alınması, inşaatı veya üretimi ile doğrudan ilişkisi kurulabildiği takdirde, ilgili özellikli varlığın maliyetinin bir unsuru olarak aktifleştirilir. Bu tür maliyetler güvenilebilir bir biçimde ölçülebilmeleri ve gelecekte ekonomik yararlardan işletmenin faydalanabilmesi muhtamel olması durumunda, varlığın maliyetine dahil edilir. Bu kapsamda olmayan borçlanma maliyetleri ise oluştukları tarihte giderleştirilir. 31 Aralık 2006 tarihi itibariyle Grup, devam etmekte olan Mini Cargo projesinin finansmanı amacıyla alınan kredilerin 4.568 YTL tutarındaki faizi aktifleştirilerek maddi duran varlıklar hesabında muhasebeleştirilmiştir. Finansal Araçların Makul Değeri Makul (rayiç) değer, zorunlu satış veya tasfiye dışında tarafların rızası dahilindeki bir işlemde, bir finansal aracın alım satımının yapılabileceği tutardır. Mevcut olması durumunda kote edilmiş piyasa fiyatı makul değeri en iyi biçimde yansıtır. (10) Tofaş Türk Otomobil Fabrikası Anonim Şirketi 31 Aralık 2006 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Devamı) (Para Birimi – Aksi Belirtilmedikçe Bin Yeni Türk Lirası – YTL) 3. UYGULANAN DEĞERLEME İLKELERİ/MUHASEBE POLİTİKALARI (devamı) Rayiç değerleri tahmin edilebilir finansal araçların, rayiç değerlerinin tahmini için aşağıdaki yöntem ve varsayımlar kullanılmıştır: Parasal Varlıklar Parasal varlıkların, rayiç değerleri taşıdıkları değere yaklaşmaktadır. Bu varlıklar, maliyet bedelleri ile finansal tablolarda yer alıp nakit ve nakit benzeri değerleri, bunların üzerindeki faiz tahakkuklarını ve diğer kısa vadeli finansal varlıkları içermektedir ve kısa vadeli ve yabancı para cinsinden olmalarından dolayı, rayiç değerlerinin taşınan değerlerine yakın olduğu düşünülmektedir. Ticari alacakların reeskont ve şüpheli alacaklar karşılığı düşüldükten sonraki taşınan değerlerinin rayiç değerlerine yakın olduğu düşünülmektedir. Parasal Yükümlülükler Parasal yükümlülükler, rayiç değerleri taşıdıkları değere yaklaşan parasal yükümlülüklerdir. Ticari borçların ve diğer parasal yükümlülüklerin kısa vadeli olmaları nedeniyle rayiç değerlerinin taşıdıkları değere yaklaştığı düşünülmektedir. Banka kredileri iskonto edilmiş maliyet ile ifade edilir ve işlem maliyetleri kredilerin ilk kayıt değerlerine eklenir. Üzerindeki faiz oranları değişen piyasa koşulları dikkate alınarak güncellendiği için kredilerin rayiç değerlerinin taşıdıkları değeri ifade ettiği düşünülmektedir. Reeskont karşılığı düşüldükten sonra kalan ticari borçların rayiç değerlerinin taşıdıkları değere yakın olduğu öngörülmektedir. Kurum Kazancı Üzerinden Hesaplanan Vergiler Vergi gideri veya geliri, dönem içerisinde ortaya çıkan kazanç veya zararlar ile alakalı olarak hesaplanan yasal ve ertelenmiş verginin toplamıdır. Ertelenmiş vergi, bilanço yükümlülüğü metoduna göre bilanço tarihinde geçerli olan vergi oranları kullanılarak hesaplanmıştır. Ertelenmiş vergi, aktif ve pasiflerin mali tablolarda yansıtılan değerleri ile vergi matrahları arasındaki geçici farkların vergi etkisi olup, finansal raporlama amacıyla dikkate alınarak yansıtılmaktadır. Ertelenmiş vergi aktifi ileride bu zamanlama farklılıklarının kullanılabileceği bir mali kar oluşabileceği ölçüde; tüm indirilebilir geçici farklar, kullanılmayan teşvik tutarları ile geçmiş dönemlere ilişkin taşınan mali zararlar için tanımlanır. Ertelenmiş vergi aktifi her bilanço döneminde gözden geçirilmekte ve ertelenmiş vergi aktifinin ileride kullanılması için yeterli mali karın oluşmasının mümkün olmadığı durumlarda, bilançoda taşınan değeri azaltılmaktadır. Özsermaye hesabı altında muhasebeleştirilen gelir ve gider kalemlerine ilişkin ertelenmiş vergi tutarları da özsermaye hesabı altında takip edilir. Ertelenmiş vergi aktifi ve pasifinin hesaplanmasında, Grup’un bu geçici farkları kullanabileceğini düşündüğü tarihlerde geçerli olacak vergi oranları -bilanço tarihi itibariyle yürürlüğe girmiş veya girmesi kesinleşmiş olan oranlar baz alınarak- kullanılmaktadır. Çalışanlara Sağlanan Faydalar / Kıdem Tazminatı Karşılığı Tanımlanan Fayda Planı Grup, mevcut iş kanunu gereğince, emeklilik nedeni ile işten ayrılan veya istifa ve kötü davranış dışındaki nedenlerle işine son verilen ve en az bir yıl hizmet vermiş personele belirli miktarda kıdem tazminatı ödemekle yükümlüdür. (11) Tofaş Türk Otomobil Fabrikası Anonim Şirketi 31 Aralık 2006 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Devamı) (Para Birimi – Aksi Belirtilmedikçe Bin Yeni Türk Lirası – YTL) 3. UYGULANAN DEĞERLEME İLKELERİ/MUHASEBE POLİTİKALARI (devamı) Grup, ilişikteki mali tablolarda kıdem tazminatı karşılığını “Projeksiyon Metodu’’nu kullanarak ve Grup’un personel hizmet süresini tamamlama ve kıdem tazminatına hak kazanma konularında geçmiş yıllarda kazandığı deneyimlerini baz alarak hesaplamış ve bilanço tarihinde devlet tahvilleri kazanç oranı ile iskonto etmiştir. Hesaplanan tüm aktüer kazançlar ve kayıplar gelir tablosuna yansıtılmıştır. Tanımlanan Katkı Planı Grup, Sosyal Sigortalar Kurumu’na zorunlu olarak sosyal sigortalar primi ödemektedir. Grup’un bu primleri ödediği sürece başka yükümlülüğü kalmamaktadır. Bu primler tahakkuk ettikleri dönemde personel giderlerine yansıtılmaktadır. Bu bağlamda, Grup’un 2006 yılına ilişkin sosyal sigorta prim gideri toplam 26.828 YTL’dir (2005 – 25.189 YTL). Hisse Başına Kazanç Gelir tablosunda belirtilen hisse başına kazanç, net karın, raporlama boyunca piyasada bulunan hisse senetlerinin ağırlıklı ortalama adedine bölünmesiyle bulunmaktadır. Türkiye’de şirketler sermayelerini halihazırda bulunan hissedarlarına, geçmiş yıl kazançlarından ve enflasyon düzeltmesi farkları hesabından dağıttıkları “bedelsiz hisse” yolu ile artırabilmektedirler. Bu tip “bedelsiz hisse” dağıtımları, hisse başına kazanç hesaplamalarında, ihraç edilmiş hisse gibi değerlendirilir. Buna göre, bu hesaplamalarda kullanılan ağırlıklı ortalama hisse sayısı, söz konusu hisse senedi dağıtımlarının geçmişe dönük etkileri de dikkate alınarak bulunur. Bilanço Tarihinden Sonra Ortaya Çıkan Olaylar Grup’un bilanço tarihinden sonra ortaya çıkan ve bilanço tarihindeki durumunu etkileyebilecek olaylar, (düzeltme gerektiren olaylar) konsolide mali tablolarda yansıtılmaktadır. Düzeltme gerektirmeyen olaylar belli bir önem arzettikleri takdirde dipnotlarda açıklanmaktadır. Karşılıklar, Şarta Bağlı Yükümlülükler ve Şarta Bağlı Varlıklar Karşılıklar Karşılıklar ancak ve ancak Grup’un geçmişten gelen ve halen devam etmekte olan bir yükümlülüğü varsa, bu yükümlülük sebebiyle işletmeye ekonomik çıkar sağlayan kaynakların elden çıkarılma olasılığı mevcutsa ve yükümlülüğün tutarı güvenilir bir şekilde belirlenebiliyorsa kayıtlara alınır. Paranın zaman içindeki değer kaybı önem kazandığında, karşılıklar ileride oluşması muhtemel giderlerin bilanço tarihindeki indirgenmiş değeriyle yansıtılır. Karşılıklar her bilanço tarihinde gözden geçirilmekte ve yönetimin en iyi tahminlerini yansıtacak şekilde gerekli düzenlemeler yapılmaktadır. Garanti Karşılığı Grup satılan araçlar için satış tarihini takip eden ilk iki yıl boyunca ücretsiz bakım ve tamir hizmeti sağlamaktadır. Grubun ihraç satışları garanti kapsamında değildir. Garanti kapsamında bulunan araçlar için tahmin edilen garanti karşılık tutarı, geçmiş dönemlerde gerçekleşen giderlere göre revize edilmektedir. Şarta Bağlı Yükümlülükler ve Varlıklar Şarta bağlı yükümlülükler, kaynak aktarımını gerektiren durum yüksek bir olasılık taşımıyor ise mali tablolarda yansıtılmayıp dipnotlarda açıklanmaktadır. Şarta bağlı varlıklar ise mali tablolara yansıtılmayıp ekonomik getiri yaratma ihtimali yüksek olduğu takdirde dipnotlarda açıklanır. (12) Tofaş Türk Otomobil Fabrikası Anonim Şirketi 31 Aralık 2006 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Devamı) (Para Birimi – Aksi Belirtilmedikçe Bin Yeni Türk Lirası – YTL) 3. UYGULANAN DEĞERLEME İLKELERİ/MUHASEBE POLİTİKALARI (devamı) Netleştirme Finansal aktif ve pasifler eğer gelecekte netleştirilerek kazanılacak veya ödenecekse bilançoda net tutar üzerinden raporlanır. Yabancı Para Cinsinden İşlemler Yabancı para cinsinden oluşan gelir ve giderler işlem tarihinde geçerli olan kurlar ile çevrilmektedir. Yabancı paralarla ifade edilen parasal aktiflerin ve pasiflerin çevriminde bilanço tarihinde T.C. Merkez Bankası tarafından ilan edilen kurlar kullanılmaktadır. Yabancı para cinsinden olan işlemlerin çevrilmesinde veya yabancı paralarla ifade edilen tutarların değerlemesinden doğan kur farkı gelir ya da gideri ilgili dönemde gelir tablosuna yansıtılmaktadır. Tahminlerin Kullanılması Mali tabloların hazırlanmasında Grup yönetiminin, raporlanan varlık ve yükümlülük tutarlarını etkileyecek vukuu muhtemel yükümlülük ve taahhütlerin ve raporlama dönemi itibariyle çeşitli gelir ve giderin tutarlarını belirleyebilmek amacıyla varsayımlar ve tahminler yapması gerekmektedir. Garanti gider karşılığı, kıdem tazminatı karşılığı, ve diğer karşılıklar önemli varsayımlar ve tahminler içermektedir. Gerçekleşmiş sonuçlar tahminlerden farklı olabilmektedir. Tahminler düzenli olarak gözden geçirilmekte, gerekli düzeltmeler yapılmakta ve gerçekleştikleri dönem gelir tablosunda yansıtılmaktadırlar. Nakit Akım Korunma İşlemi Etkin bir nakit akım korunma işleminde, korunma amaçlı aracın rayiç değerinde olan değişikler doğrudan özsermaye hesabında tanımlanır. Etkin olmayan kısım dönem karında kar veya zarar olarak tanımlanır. Eğer nakit akım korunma işlemi bir varlık veya yükümlülüğün doğmasıyla sonuçlanırsa, geçmişte oluşmuş ve özsermaye içerisinde muhasebeleştirilmiş tüm kazanç ve kayıplar ilgili varlık veya yükümlülüğün maliyetine dahil edilir. Aksi taktirde, diğer tüm nakit akım korunma işlemleri için başlangıçta özsermaye içerisinde muhasebeleştirilmiş kazanç ve kayıplar, korunan yükümlülüğün ifa edildiği veya beklenen işlemin gelir tablosunu etkilediği dönemlerde ilgili kar/zarar hesapları ile ilişkilendirilir. Korunmanın, korunma muhasebesi uygulanması için gerekli koşulları sağlayamaz hale gelmesi durumunda korunma amaçlı araca ilişkin olarak etkin bir korunma varken özsermaye içerisinde mali tablolara alınan birikmiş kazanç ve kayıplar, tahmini işlem gerçekleşene kadar özsermaye içerisinde tutulur. Tahmini işlemin gerçekleşmesinin beklenmemesi durumunda, özsermaye içerisinde muhasebeleştirilen birikmiş kazanç veya kayıplar döneminin kar veya zararı olarak mali tablolara alınır. Yönetim, yatırım maliyetleri ile ilgili yabancı para cinsinden uzun vadeli krediler (türev olmayan korunma aracı) ile hafif ticari araçların (Doblo ve Mini Cargo (MCV)) gerçekleşen ve gelecekte beklenen satışları (korunmaya konu kalem) arasında etkili bir nakit akım korunması olduğuna inanmaktadır. Şirket ile Fiat ve Peugeot Citroen Automobiles SA (PSA) arasında yapılan anlaşmalar ile korunma ilişkisinin etkinliği belirlenmiştir. MCV için 2008 yılından itibaren 2015 yılı Aralık ayına kadar Fiat ve PSA’ya yapılması planlanan satışlar ile uzun vadeli kredi borçlarının karşılanması kuvvetle muhtemeldir. Bunun yanı sıra Doblo için ise halihazırda süregelen ve 2008 yılına kadar Fiat’a yapılması planlanan satışlar ile uzun vadeli borçların karşılanması kuvvetle muhtemeldir. (13) Tofaş Türk Otomobil Fabrikası Anonim Şirketi 31 Aralık 2006 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Devamı) (Para Birimi – Aksi Belirtilmedikçe Bin Yeni Türk Lirası – YTL) 3. UYGULANAN DEĞERLEME İLKELERİ/MUHASEBE POLİTİKALARI (devamı) İlişkili Taraflar Mali tablolar açısından, ortaklar, üst düzey yönetim kadrosu ve yönetim kurulu üyeleri, aileleri ve bunlar tarafından kontrol edilen veya onlara bağlı şirketler, iştirak ve ortaklıklar ilişkili taraflar olarak kabul ve ifade edilmişlerdir. İlişkili taraflarla yapılan işlem, ilişkili taraflar arasında kaynaklarının, hizmetlerin ya da yükümlülüklerin bir bedel karşılığı olup olmadığına bakılmaksızın transferidir. Risk Yönetimi Amaçları ve Prensipleri Grup’un en önemli finansal araçları, nakit, kısa vadeli mevduatlar, tüketici finansman kredileri, menkul kıymetler, satılmaya hazır finansal varlıklar ve banka kredilerinden oluşmaktadır. Bu finansal araçların en önemli amacı Grup operasyonları için finansman kaynağı sağlamaktır. Grup ayrıca doğrudan faaliyetlerinden oluşan ticari borçlar ve ticari alacaklar gibi çeşitli finansal araçlara da sahiptir. Grup’un finansal araçlarından kaynaklanan en önemli riskleri döviz kuru, faiz oranı ve kredi riskidir. Kredi Riski Grup yalnızca tanınmış, güvenilir üçüncü kişilerle çalışmaktadır. Grup prosedürleri uyarınca kredili çalışmak isteyen tüm müşteriler kredi inceleme aşamalarından geçirilmekte ve gerekli teminatlar alınmaktadır. Ayrıca alacaklar sürekli incelenerek Grup’un şüpheli kredi / alacak riski minimize edilmektedir. Grup’un ilişkili kuruluşlar ile yapılan işlemler haricinde kredi konsantrasyon riski bulunmamaktadır. Faiz Oranı Riski Faiz oranlarındaki değişiklikler nedeniyle, Grup’un faiz doğuran aktif ve pasifleri faiz oranı riskine maruzdur. Söz konusu risk, faiz oranı duyarlılığı olan varlık ve yükümlülükleri dengelemek suretiyle sağlanan doğal tedbirlerle yönetilmektedir. Döviz Kuru Riski Grup, yabancı para birimli bakiyelerin YTL’ye çevrilmesinde kullanılan döviz kurlarının değişmesinden dolayı döviz kuru riskine maruzdur. Nakit akım koruma işlemi dışında, yabancı para riski, yabancı para pozisyonu sürekli analiz edilerek yönetilmektedir. Devlet Yardımları Makul değerleri ile izlenen parasal olmayan devlet teşvikleri de dahil olmak üzere tüm devlet teşvikleri, elde edilmesi için gerekli şartların Grup tarafından yerine getirileceğine ve teşviğin Grup tarafından elde edilebileceğine dair makul bir güvence oluştuğunda mali tablolara alınır. Devlet yardımının bir gider ile ilişkili olması durumunda, bu yardımın karşılayacağı giderler ile eşleşecek şekilde gelirleştirilir. Devlet yardımının bir varlık ile ilişkili olması durumda ise bu gelir ertelenmiş gelir olarak kaydedilir. (14) Tofaş Türk Otomobil Fabrikası Anonim Şirketi 31 Aralık 2006 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Devamı) (Para Birimi – Aksi Belirtilmedikçe Bin Yeni Türk Lirası – YTL) 4. HAZIR DEĞERLER 31 Aralık 2006 31 Aralık 2005 Kasa Banka -vadesiz mevduat -vadeli mevduat Ödeme emirleri 12 23 25.826 492.598 (72) 22.862 460.891 (50) Toplam 518.364 483.726 Vadeli mevduatların dökümü aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2006 Tutar Yıllık Faiz Oranı (YTL Karşılığı) (%) YTL USD EUR 330.845 2.663 159.090 Toplam 492.598 17,9 – 21,5 5 3,1 – 3,5 31 Aralık 2005 Tutar Yıllık Faiz Oranı (YTL Karşılığı) (%) 361.536 986 98.369 7 - 19 2,85 2,85 460.891 31 Aralık 2006 itibariyle vadeli mevduatların vadeleri bir hafta ile bir ay arasında değişmektedir (31 Aralık 2005 – bir hafta ile on ay arasında). 31 Aralık 2006 itibariyle, vadeli mevduatların üç ayı aşan kısmı bulunmamaktadır. Vadeli mevduatların faiz oranları sabittir. 31 Aralık 2005 tarihi itibariyle vadeli mevduatların üç ayı aşan kısmı 25.000 YTL olup, bu sebepten nakit akım tablosunda hazır değerler 458.726 YTL olarak gösterilmiştir. 31 Aralık 2006 itibariyle, vadeli mevduat ve vadesiz mevduatların 458.523 YTL kısmı (2005 – 406.233 YTL) ilişkili kuruluş olan bankada bulunmaktadır. 5. MENKUL KIYMETLER 31 Aralık 2006 tarihi itibariyle menkul kıymet bulunmamaktadır. 31 Aralık 2005 tarihi itibariyle tutarı 10.324 YTL olan satılmaya hazır hazine bonosunun vade tarihi 27 Eylül 2006 olup etkin faiz oranı %14,7’dir. 6. FİNANSAL BORÇLAR a) Kısa vadeli banka kredileri Döviz Tutarı (bin) Kısa vadeli krediler YTL krediler EUR krediler Faiz tahakkuku Toplam 1.100 31 Aralık 2006 YTL Karşılığı Faiz Oranı (%) 10.635 2.037 14 - 20 4,64 – 5,1 Döviz Tutarı (bin) 50.800 31 Aralık 2005 YTL Karşılığı 21.270 80.645 309 480 12.981 102.395 (15) Faiz Oranı (%) 12 2,99 Tofaş Türk Otomobil Fabrikası Anonim Şirketi 31 Aralık 2006 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Devamı) (Para Birimi – Aksi Belirtilmedikçe Bin Yeni Türk Lirası – YTL) 6. FİNANSAL BORÇLAR (devamı) b) Uzun vadeli banka kredileri Döviz Tutarı (bin) 31 Aralık 2006 YTL Karşılığı Uzun vadeli krediler Euro krediler 221.709 410.495 YTL krediler (*) Faiz tahakkuku Eksi: kısa vadeli taksitler 1.698 (30.861) 20.000 3.882 (57.878) Toplam 192.546 376.499 (*) Döviz Tutarı (bin) Faiz Oranı (%) 6 Aylık Euribor-0,36% 6 Aylık Euribor+1,64% 21 – 21,9 31 Aralık 2005 YTL Karşılığı 102.072 162.040 1.292 (30.455) 2.051 (48.348) 72.909 115.743 Faiz Oranı (%) Euribor+0,9% Uzun vadeli YTL krediler konsolide edilen bağlı ortaklık KFK tarafından, vermiş olduğu tüketici kredilerinin finanse etmek amacıyla alınan kredileri içermektedir. YTL kredilerin fazi oranı sabit olup, Euro kredilerin faiz oranı değişkendir. 31 Aralık 2006 tarihi itibariyle, Grup’un uzun vadeli kredilerinin geri ödeme planı aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2006 0-1 yıl arası 1-5 yıl arası 5 yıl ve sonrası (*) (*) 31 Aralık 2005 273.184 103.315 46.298 69.445 - 376.499 115.743 Mini Cargo model aracının üretimi ile ilgili alınan 275.504 YTL (148.800 bin Euro karşılığı olan) tutarındaki kredinin geri ödemesi 2008 yılından sonra 2015 yılına kadar eşit taksitlerle gerçekleşecektir. Euro cinsinde uzun vadeli krediler, Doblo ve Mini Cargo model araçların üretim yatırımının finansmanı için kullanılmıştır. Grup 2006 yılında çeşitli finans kuruluşlarının katıldığı iki ayrı anlaşma ile, Mini Cargo yatırımında kullanılmak üzere 350 milyon Euro kredi elde etmiştir. İmzalanan üretim anlaşmaları gereğince, Doblo model araç için alınan yatırım kredisinin geri ödemeleri Fiat, Mini Cargo model araç için alınan yatırım kredilerinin geri ödemeleri ise Fiat ve Peugeot Citroen Automobiles SA (PSA) tarafından yapılacak alımlar vasıtası ile garanti altına alınmıştır. Buna göre Grup’un ileride bu kredi ile ilgili maruz kalabileceği döviz kurundaki ve faiz oranındaki dalgalanmalardan oluşabilecek risk, Fiat ve PSA tarafından üstlenilmiştir. (16) Tofaş Türk Otomobil Fabrikası Anonim Şirketi 31 Aralık 2006 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Devamı) (Para Birimi – Aksi Belirtilmedikçe Bin Yeni Türk Lirası – YTL) 7. TİCARİ ALACAK VE BORÇLAR a) Ticari Alacaklar 31 Aralık 2006 Alıcılar Vadeli çekler ve alacak senetleri Şüpheli alacaklar Eksi: şüpheli alacak karşılığı Eksi: alacak reeskontu Toplam 31 Aralık 2005 174.866 486 175.352 188.686 612 469 189.767 (484) (411) (467) (459) 174.457 188.841 31 Aralık 2006 tarihi itibariyle Grup’un alacaklarına karşılık olarak alınmış olan 79.779 YTL tutarında teminat mektubu, 9.787 YTL tutarında teminat senedi, 184.176 YTL tutarında doğrudan borçlanma sistemi limiti (*) bulunmaktadır (31 Aralık 2005 – 122.903 YTL tutarında teminat mektubu ve 232 YTL tutarında teminat senedi). (*) Banka’nın müşterisine işlem hacmine göre tanıdığı ödeme garanti limiti. b) Ticari Borçlar 31 Aralık 2006 31 Aralık 2005 Ticari borçlar Eksi: borç reeskontu 306.891 (1.667) 153.989 (535) Toplam 305.224 153.454 8. FİNANSAL KİRALAMA ALACAKLARI VE BORÇLARI Grup’un 31 Aralık 2006 ve 31 Aralık 2005 tarihleri itibariyle finansal kiralama borcu ve alacağı bulunmamaktadır. 9. İLİŞKİLİ TARAFLARDAN ALACAKLAR VE BORÇLAR İlişkili taraflarla bakiyeler 31 Aralık 2006 İlişkili kuruluşlardan ticari alacaklar Fiat Birmot A.Ş. (Birmot – Koç Holding A.Ş. iştiraki) Diğer Eksi: alacak reeskontu Toplam (17) 31 Aralık 2005 281.638 49.388 809 212.191 51.656 3.242 331.835 267.089 (779) (650) 331.056 266.439 Tofaş Türk Otomobil Fabrikası Anonim Şirketi 31 Aralık 2006 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Devamı) (Para Birimi – Aksi Belirtilmedikçe Bin Yeni Türk Lirası – YTL) 9. İLİŞKİLİ TARAFLARDAN ALACAKLAR VE BORÇLAR (devamı) 31 Aralık 2006 31 Aralık 2005 404.515 15.891 20.415 20.792 1.484 18.858 309.644 5.853 1.701 243 10.676 481.955 328.117 (2.620) (1.141) 479.335 326.976 Satışlar Fiat Birmot Diğer 1.631.177 410.692 7.484 1.074.159 402.258 6.678 Toplam 2.049.353 1.483.095 64.266 29.679 35.141 14.420 5.832 6.784 23.875 63.587 42.362 22.165 14.012 5.502 23.697 179.997 171.325 İlişkili kuruluşlara ticari borçlar Fiat Mako Elektrik Sanayi ve Ticaret A.Ş. (Mako – Fiat’ın ilişkili kuruluşu) Comau S.p.A. – Fiat’ın ilişkili kuruluşu Elasis Societa Consortile per Azioni – (Elasis – Fiat’ın ilişkili kuruluşu) Birmot Diğer Eksi: borç reeskontu Toplam İlişkili taraflarla işlemler Yurtiçi Alımlar Mako - Fiat’ın ilişkili kuruluşu Powertrain Mekanik San. ve Tic. Ltd. Şti. – Fiat’ın ilişkili kuruluşu Beko Ticaret Anonim Şirketi (*) Entek Elektrik Üretimi Otoprodüktör Grubu A.Ş. – Tofaş iştiraki Ram Sigorta Aracılık A.Ş. (*) Döktaş Ticaret ve San. A.Ş. (**) Diğer Toplam (*) Koç Holding A.Ş. iştiraki. Dış Alımlar Fiat 31 Aralık 2006 Ticari Mal, Maddi ve Malzeme ve Maddi Olmayan Hizmet Varlıklar 31 Aralık 2005 Ticari Mal, Maddi ve Malzeme ve Maddi Olmayan Hizmet Varlıklar Elasis – Fiat’ın ilişkili kuruluşu UTS S.p.A – Fiat’ın ilişkili kuruluşu Kofisa (**) Diğer 1.324.387 506 11.435 36.079 50.147 20.257 8.610 14.330 609 1.031.612 489 3.586 49.115 379 Toplam 1.336.328 130.032 1.035.687 49.494 Comau S.p.A. - Fiat’ın ilişkili kuruluşu (**) Koç Holding A.Ş. bünyesinden çıktığı tarihe kadar. (18) Tofaş Türk Otomobil Fabrikası Anonim Şirketi 31 Aralık 2006 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Devamı) (Para Birimi – Aksi Belirtilmedikçe Bin Yeni Türk Lirası – YTL) 9. İLİŞKİLİ TARAFLARDAN ALACAKLAR VE BORÇLAR (devamı) İlişkili kuruluşlardan alınan faiz ve diğer gelirler 31 Aralık 2006 tarihinde sona eren bir yıllık dönem itibariyle 67.292 YTL’dır (31 Aralık 2005 – 31.611 YTL). 2006 yılı içerisinde Grup’un üst düzey yöneticilere (22 kişi) (31 Aralık 2005 – 22 kişi) sağlamış olduğu ücret ve benzeri faydaların toplamı 11.488 YTL’dır (31 Aralık 2005 – 5.124 YTL). 2006 yılı içerisinde, ilişkili kuruluşlardan alınan geliştirme hizmetleri 35.203.535 Euro (63.082 YTL) (2005 32.096.118 Euro (49.115 YTL)) tutarında olup, yukarıda maddi ve maddi olmayan varlık alımları içerisinde dahil edilmiştir. 2005 yılı içerisinde Grup, satılmaya hazır finansal varlığı, Entek Elektrik Üretimi A.Ş. ‘den 800 YTL tutarında temettü geliri elde etmiştir. 10. a) DİĞER ALACAKLAR VE BORÇLAR Diğer Alacaklar 31 Aralık 2006 Kısa vadeli tüketici finansman kredileri Tahsili şüpheli krediler 31 Aralık 2005 3.712 3.001 1.146 2.750 6.713 3.896 (2.859) (2.274) 3.854 1.622 Uzun vadeli tüketici finansman kredileri 29.819 7.286 Toplam 29.819 7.286 Kredi değer düşüklüğü karşılığı Toplam 31 Aralık 2006 tarihi itibariyle tüketicilere kullandırılan krediler YTL cinsinden olup, faiz oranları aylık %1,2 ve %2 (31 Aralık 2005 - %1,25 - %2,07) arasında değişmekte olup, uygulanan faiz oranları sabittir. Uzun vadeli tüketici finansman kredilerinin vadeleri aşağıdaki gibidir: Yıllar 31 Aralık 2006 31 Aralık 2005 2007 2008 2009 2010 ve sonrası 2.753 9.235 17.831 2.359 3.549 1.378 - Toplam 29.819 7.286 (19) Tofaş Türk Otomobil Fabrikası Anonim Şirketi 31 Aralık 2006 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Devamı) (Para Birimi – Aksi Belirtilmedikçe Bin Yeni Türk Lirası – YTL) 10. DİĞER ALACAKLAR VE BORÇLAR (devamı) Kredi değer düşüklüğü hesabının 2006 ve 2005 yılı içerisindeki hareketleri aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2006 31 Aralık 2005 1 Ocak Cari yıl provizyonu Tahsilatlar 2.274 663 (78) 2.381 88 (195) 31 Aralık 2.859 2.274 Şirket tarafından kullandırılan kredilere karşılık müşterilerden alınmış 30.683 YTL tutarında araç rehin hakkı bulunmaktadır. b) Diğer Yükümlülükler 31 Aralık 2006 Ödenecek diğer vergi ve fonlar Ödenecek sosyal güvenlik primleri Personele borçlar Diğer c) 31 Aralık 2005 17.409 5.586 5.615 2.446 23.221 4.825 5.165 1.773 31.056 34.984 Diğer Finansal Yükümlülükler 31 Aralık 2006 tarihi itibariyle Şirket’in diğer finansal yükümlülükleri bulunmamaktadır (31 Aralık 2005 Yoktur). d) Uzun Vadeli Diğer Yükümlülükler 31 Aralık 2006 tarihi itibariyle Grup’un 20.798 YTL tutarındaki uzun vadeli diğer yükümlülükleri, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu tarafından yatırım aşamasında olan Mini Cargo projesinin araştırma ve geliştirme (ARGE) harcamalarını desteklemek amacıyla verilmiş olan teşvik gelirinin ertelenmesi nedeniyle oluşmuştur. Sözkonusu tutar, ilgili ARGE yatırımının itfası ile orantılı şekilde amortismana tabi tutularak gelir kaydedilecektir. 11. CANLI VARLIKLAR Yoktur. (20) Tofaş Türk Otomobil Fabrikası Anonim Şirketi 31 Aralık 2006 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Devamı) (Para Birimi – Aksi Belirtilmedikçe Bin Yeni Türk Lirası – YTL) 12. STOKLAR 31 Aralık 2005 31 Aralık 2006 Hammadde stokları, 2.127 YTL değer düşüklüğü karşılığı sonrası (31 Aralık 2005 – 1.661 YTL) Yarı mamul stokları Mamul stokları, 733 YTL değer düşüklüğü karşılığı sonrası (31 Aralık 2005 - 1.344 YTL) Yedek parçalar İthal araçlar Verilen sipariş avansları ve yoldaki mallar Toplam 13. 47.270 17.504 39.457 15.596 12.510 22.691 22.251 34.829 15.635 21.590 32.023 24.226 157.055 148.527 DEVAM EDEN İNŞAAT SÖZLEŞME ALACAKLARI VE HAKEDİŞ BEDELLERİ Yoktur. 14. ERTELENEN VERGİ VARLIKLARI VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ 31 Aralık 2006 ve 2005 tarihleri itibariyle, ertelenmiş vergiye konu olan geçici farklar ve bilanço tarihi itibariyle yürürlükteki etkin vergi oranları kullanılarak hesaplanan ertelenmiş vergi varlığının dağılımı aşağıda özetlenmiştir: Kümülatif Geçici Farklar 31 Aralık 31 Aralık 2005 2006 Kıdem tazminatı karşılığı Garanti karşılığı Amortismana tabi varlıklar ve stoklar üzerindeki geçici farklar Nakit akım korunma işlemine ilişkin birikmiş kar Ertelenmiş gelir Devreden yatırım indirimi KFK’nın taşınan mali zararı Diğer geçici farklar Ertelenmiş Vergi Varlığı/(Yükümlülüğü) 31 Aralık 31 Aralık 2005 2006 (53.975) (59.902) (46.398) (53.345) 10.795 17.971 13.919 16.003 238.557 (9.910) (13.759) (419.467) (3.049) 590 154.982 (45.170) (1.442.192) (22.875) (376) (40.397) 3.345 2.752 42.786 610 (206) (46.494) 13.551 147.104 6.864 111 37.656 151.058 - (6.864) 37.656 144.194 Ertelenmiş vergi varlığı, net Değer düşüklüğü karşılığı (KFK’nın ertelenmiş vergi aktifi) Ertelenmiş vergi varlığı, net Ertelenmiş vergi aktifi bakiyesinin dönem içerisindeki hareketi aşağıdaki gibidir 31 Aralık 2006 1 Ocak itibariyle ertelenmiş vergi aktifi Ertelenmiş vergi geliri / (gideri) Özkaynaklarda nakit akım koruması hesabında muhasebeleştirilen tutar 31 Aralık itibariyle ertelenmiş vergi aktifi (21) 31 Aralık 2005 144.194 (96.332) (10.206) 159.910 (20.236) 4.520 37.656 144.194 Tofaş Türk Otomobil Fabrikası Anonim Şirketi 31 Aralık 2006 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Devamı) (Para Birimi – Aksi Belirtilmedikçe Bin Yeni Türk Lirası – YTL) 15. DİĞER CARİ/CARİ OLMAYAN VARLIKLAR a) Diğer Dönen Varlıklar 31 Aralık 2006 Peşin ödenen giderler İndirilebilir KDV Gelir tahakkukları Diğer 31 Aralık 2005 663 65.012 744 10.627 465 16.559 128 3.624 77.046 20.776 b) 31 Aralık 2006 tarihi itibariyle Grup’un 42 YTL (2005 - 57 YTL) tutarında cari olmayan diğer varlığı mevcuttur. 16. SATILMAYA HAZIR FİNANSAL VARLIKLAR 31 Aralık 2006 ve 2005 tarihleri itibariyle satılmaya hazır finansal varlıklar aşağıdaki gibidir : İştirak (%) Entek Elektrik Üretimi A.Ş. 13,33 31 Aralık 2006 31 Aralık 2005 23.994 30.684 23.994 30.684 Grup, 29 Ocak 2007 tarihli değerleme çalışması sonucu Entek Elektrik Üretimi A.Ş.’nin 31 Aralık 2006 tarihli bilançoda taşınan değerini tahmini makul değeri olan 23.994 YTL olarak tanımlamış ve 6.690 YTL tutarındaki değerleme farkı azalışını özsermaye hesabı altında “Finansal Varlıklar Değer Artış Fonu” hesabında muhasebeleştirmiştir. 17. POZİTİF/NEGATİF ŞEREFİYE Yoktur. 18. YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER Yoktur. (22) Tofaş Türk Otomobil Fabrikası Anonim Şirketi 31 Aralık 2006 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Devamı) (Para Birimi – Aksi Belirtilmedikçe Bin Yeni Türk Lirası – YTL) 19. MADDİ VARLIKLAR 31 Aralık 2006 tarihi itibariyle sona eren dönem içindeki maddi varlık ve ilgili birikmiş amortismanlara ilişkin hareket tablosu aşağıdaki gibidir: Arsa, Yeraltı/Yerüstü Düzenleri ve Binalar 31 Aralık 2005 itibariyle, birikmiş amortisman netlenmiş tutar Girişler Çıkışlar Transferler Çıkışların birikmiş amortismanı Amortisman gideri 31 Aralık 2006 itibariyle, birikmiş amortisman netlenmiş tutar 31 Aralık 2006 itibariyle Maliyet Birikmiş amortisman 31 Aralık 2006 itibariyle net değeri Özel Maliyetler Avanslar ve Yapılmakta Olan Yatırımlar 5.868 3.255 (1.880) 1.435 (2.260) 4.892 364 1.488 (678) 22.438 353.768 (60.552) - 486.666 358.488 (18.797) 17.241 (92.124) 31.056 6.418 6.066 315.654 751.474 1.026.094 (891.461) 199.445 (168.389) 27.080 (20.662) 7.228 (1.162) 315.654 - 2.789.729 (2.038.255) 134.633 31.056 6.418 6.066 315.654 751.474 Makine ve Ekipmanlar Kalıp ve Aparatlar Demirbaşlar 94.614 20.815 (4.087) 145.955 439 (6.009) 20.325 5.971 (20.376) 185.106 5.712 (56.185) 27.793 662 (10.908) 12.212 9.835 (8.538) 111.342 146.305 134.633 271.831 (160.489) 942.397 (796.092) 111.342 146.305 (23) Taşıtlar Toplam Tofaş Türk Otomobil Fabrikası Anonim Şirketi 31 Aralık 2006 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Devamı) (Para Birimi – Aksi Belirtilmedikçe Bin Yeni Türk Lirası – YTL) 19. MADDİ VARLIKLAR (devamı) 31 Aralık 2005 tarihi itibariyle sona eren dönem içindeki maddi varlık ve ilgili birikmiş amortismanlara ilişkin hareket tablosu aşağıdaki gibidir: Arsa, Yeraltı/Yerüstü Düzenleri ve Makine ve Binalar Ekipmanlar 31 Aralık 2004 itibariyle, birikmiş amortisman netlenmiş tutar Girişler Çıkışlar Transferler Çıkışların birikmiş amortismanı Amortisman gideri 31 Aralık 2005 itibariyle, birikmiş amortisman netlenmiş tutar 31 Aralık 2005 itibariyle Maliyet Birikmiş amortisman 31 Aralık 2005 itibariyle net değeri Kalıp ve Aparatlar Demirbaşlar Taşıtlar Özel Maliyetler Avanslar ve Yapılmakta Olan Yatırımlar Toplam 99.479 1.386 (13.766) 13.750 (6.235) 187.260 130 (7.506) 6.577 7.506 (48.012) 215.005 (1.337) 40.084 1.337 (69.983) 28.741 8.482 (273) 10 273 (9.440) 6.413 3.460 (4.318) 2.756 (2.443) 3.811 1.272 (191) 21.464 47.645 (46.671) - 562.173 62.375 (27.200) 25.622 (136.304) 94.614 145.955 185.106 27.793 5.868 4.892 22.438 486.666 251.016 (156.402) 927.642 (781.687) 1.020.382 (835.276) 197.479 (169.686) 25.705 (19.837) 5.376 (484) 22.438 - 2.450.038 (1.963.372) 94.614 145.955 185.106 27.793 5.868 4.892 22.438 486.666 Varlıklar Üzerindeki Rehin ve İpotekler 31 Aralık 2006 ve 31 Aralık 2005 tarihleri itibariyle varlıklar üzerinde rehin ve ipotek bulunmamaktadır. (24) Tofaş Türk Otomobil Fabrikası Anonim Şirketi 31 Aralık 2006 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Devamı) (Para Birimi – Aksi Belirtilmedikçe Bin Yeni Türk Lirası – YTL) 20. MADDİ OLMAYAN VARLIKLAR 31 Aralık 2006 ve 2005 tarihleri itibariyle sona eren dönem içindeki maddi olmayan varlıkların hareket tablosu aşağıdaki gibidir: Lisanslar ve ARGE Diğer Toplam 31 Aralık 2005 itibariyle, birikmiş amortisman netlenmiş tutar Girişler Yıllık amortisman gideri 142.337 181.326 (16.265) 1.516 5.628 (522) 143.853 186.954 (16.787) 31 Aralık 2006 itibariyle, birikmiş amortisman netlenmiş tutar 307.398 6.622 314.020 446.538 (139.140) 21.801 (15.179) 468.339 (154.319) 307.398 6.622 314.020 31 Aralık 2006 itibariyle Maliyet Birikmiş amortisman 31 Aralık 2006 itibariyle net değeri Lisanslar ve ARGE Diğer Toplam 31 Aralık 2004 itibariyle, birikmiş amortisman netlenmiş tutar Girişler Yıllık amortisman gideri 34.932 123.215 (15.810) 992 1.315 (791) 35.924 124.530 (16.601) 31 Aralık 2005 itibariyle, birikmiş amortisman netlenmiş tutar 142.337 1.516 143.853 265.212 (122.875) 16.173 (14.657) 281.385 (137.532) 142.337 1.516 143.853 31 Aralık 2005 itibariyle Maliyet Birikmiş amortisman 31 Aralık 2005 itibariyle net değeri Maddi olmayan duran varlıklar, ilgili varlıkların kullanıma hazır olmaları durumunda itfa edilmeye başlanacaktır. Bu kapsamda Grup’un henüz kullanıma hazır olmayan ve itfa edilmeye başlanmamış 298,056 YTL tutarında maddi olmayan duran varlığı bulunmaktadır. 21. ALINAN AVANSLAR 31 Aralık 2006 tarihi itibariyle Grup’un, müşterilerinden almış olduğu avanslar bulunmamaktadır (31 Aralık 2005 – Yoktur). 22. EMEKLİLİK PLANLARI Yoktur. (25) Tofaş Türk Otomobil Fabrikası Anonim Şirketi 31 Aralık 2006 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Devamı) (Para Birimi – Aksi Belirtilmedikçe Bin Yeni Türk Lirası – YTL) 23. BORÇ KARŞILIKLARI a) Kısa Vadeli Borç Karşılıkları 31 Aralık 2006 31 Aralık 2005 Garanti karşılığı Satış iskontoları karşılığı Royalti gideri karşılığı Dışarıdan sağlanan fayda ve hizmetler Diğer 59.902 302 14 2.867 53.345 2.136 7.484 1.323 2.132 Toplam 63.085 66.420 Garanti karşılığı hesabının 2006 ve 2005 yılları içerisindeki hareketleri aşağıda yer almaktadır: 31 Aralık 2006 31 Aralık 2005 1 Ocak bakiyesi Kullanılan Cari yıl provizyonu 53.345 (18.952) 25.509 44.247 (20.686) 29.784 31 Aralık bakiyesi 59.902 53.345 b) Uzun Vadeli Borç Karşılıkları Grup, mevcut iş kanunu gereğince, en az bir yıl hizmet verdikten sonra emeklilik nedeni ile işten ayrılan veya istifa ve kötü davranış dışındaki nedenlerle işine son verilen personele belirli miktarda kıdem tazminatı ödemekle yükümlüdür. Ödenecek tazminat her hizmet yılı için bir aylık maaş tutarı kadardır ve bu miktar 31 Aralık 2006 tarihi itibariyle, 1.857 tam YTL (31 Aralık 2005 – 1.727 tam YTL) ile sınırlandırılmıştır. Şirket yönetimi geçmiş deneyimlerinden edindiği bilgilere dayanarak kıdem tazminatı almaya hak kazanacak çalışanların hak kazandıkları menfaatleri UMS 19 uyarınca, bilanço tarihinde geçerli olan devlet tahvili oranları kullanılarak iskonto işlemine tabi tutmuş ve indirgenmiş net değerleri üzerinden konsolide mali tablolarına yansıtmıştır. Hesaplamada kullanılan varsayımlar aşağıdaki gibidir : İskonto oranı Emeklilik olasılığının tahmini için devir hızı oranı (%) (26) 31 Aralık 2006 31 Aralık 2005 %5,71 %99 %5,49 %99 Tofaş Türk Otomobil Fabrikası Anonim Şirketi 31 Aralık 2006 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Devamı) (Para Birimi – Aksi Belirtilmedikçe Bin Yeni Türk Lirası – YTL) 23. BORÇ KARŞILIKLARI (devamı) Ocak 2006 – 31 Aralık 2006 tarihleri arasında kıdem tazminatı karşılığı hesabının hareketi aşağıda sunulmuştur: 31 Aralık 2005 31 Aralık 2006 1 Ocak bakiyesi Faiz gideri Yıl içinde ödenen Cari dönem karşılığı (aktüer gelirleri/giderleri dahil) 46.398 5.567 (2.571) 4.591 38.457 6.153 (3.468) 5.256 31 Aralık bakiyesi 53.985 46.398 24. ANA ORTAKLIK DIŞI PAYLAR / ANA ORTAKLIK DIŞI KAR ZARAR Yoktur. 25. SERMAYE / KARŞILIKLI İŞTİRAK SERMAYE DÜZELTMESİ Şirket’in kayıtlı sermaye tavanı 1.000.000 YTL’dir. Şirket’in 31 Aralık 2006 ve 2005 tarihleri itibariyle tarihsel ödenmiş sermaye tutarı 500.000 YTL olup her biri 0,01 YTL (tam YTL) tutarında 50 milyar adet hisseden oluşmaktadır. 31 Aralık 2006 ve 2005 tarihleri itibariyle Şirket’in yasal sermaye ve ortaklık yapısı aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2006 Hisse Grubu Tutar (tarihi) % Fiat Auto S.p.A. Koç Holding A.Ş. Koç Holding şirketleri ve Koç ailesi Diğer, halka açık hisseler dahil Toplam ödenmiş sermaye D A A E 31 Aralık 2005 Tutar (tarihi) % 189.280 187.938 1.342 121.440 37,86 37,59 0,27 24,28 189.280 187.938 1.342 121.440 37,86 37,59 0,27 24,28 500.000 100,00 500.000 100,00 A ve D grubu paylara sahip hissedarları Yönetim Kurulu ve Denetim Kurulu üyelerini seçme, ve ayrıca birbirlerinin hisselerin satın almada öncelik haklarına sahiptir. Grup’un Kuruluş Sözleşmesi’nde Genel Kurul kararlarının onaylanmasında %75 oy çoğunluk ilkesi benimsenmektedir. 26. SERMAYE YEDEKLERİ Grup’un 31 Aralık 2006 ve 2005 tarihleri itibariyle bilançolarında yansıtmış olduğu öz sermaye enflasyon düzeltmesi farkları aşağıdaki kalemlerden oluşmaktadır : 31 Aralık 2006 31 Aralık 2005 Ödenmiş sermaye Mahsup farkı 348.382 1.153 348.382 1.153 Toplam 349.535 349.535 Grup, 2005 yılı içerisinde enflasyon düzeltme farkının 15.528 YTL tutarındaki kısmını ödenmiş sermaye hesabına transfer etmiştir. Ayrıca 2005 yılı içinde satışı yapılan gayrimenkullerinden elde ettiği 31.632 YTL’lik karı ve geçmiş yıl karından 2.840 YTL’lik tutarı mevzuatın izin verdiği şekilde ödenmiş sermayesine ilave etmiştir. Bu işlemler neticesinde sermaye 500.000 YTL’ye yükselmiştir. (27) Tofaş Türk Otomobil Fabrikası Anonim Şirketi 31 Aralık 2006 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Devamı) (Para Birimi – Aksi Belirtilmedikçe Bin Yeni Türk Lirası – YTL) 27-28. KAR YEDEKLERİ – GEÇMİŞ YIL KAR/ZARARLARI Türk Ticaret Kanunu uyarınca yasal yedekler birinci ve ikinci yedek akçelerden oluşmaktadır. Türk Ticaret Kanuna göre, yasal yedekler şirketin tarihi ödenmiş sermayesinin %20’sine ulaşıncaya kadar, yıllık safi karın %5’i birinci yasal yedekler olarak ayrılmaktadır. İkinci yasal yedek ise, Grup’un ödenmiş sermayesinin %5’inin üzerindeki tüm kar dağıtımının üzerinden %10 oranında ayrılmaktadır. Türk Ticaret Kanunu’na göre, yasal yedekler ödenmiş sermayenin %50’sini geçmedikleri sürece dağıtılamaz, fakat kar yedeklerinin tükendiği noktada zararları kapatmak için kullanılabilirler. Halka açık şirketler, temettü dağıtımlarını SPK’nun öngördüğü şekilde aşağıdaki gibi yaparlar: Seri: XI, No:25 sayılı Tebliğ uyarınca enflasyona göre düzeltilen ilk mali tablo denkleştirme işleminde (31 Aralık 2003 tarihli mali tablolarda) ortaya çıkan ve “geçmiş yıllar zararı”nda izlenen tutarın, SPK’nun kar dağıtımına ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde, enflasyona göre düzeltilmiş mali tablolara göre dağıtılabilecek kar rakamı bulunurken indirim kalemi olarak dikkate alınması esastır. Bununla birlikte, “geçmiş yıllar zararı”nda izlenen söz konusu tutar, varsa dönem karı ve dağıtılmamış geçmiş yıl karları, kalan zarar miktarının ise sırasıyla olağanüstü yedek akçeler, yasal yedek akçeler, özkaynak kalemlerinin enflasyon muhasebesine göre düzeltilmesinden kaynaklanan sermaye yedeklerinden mahsup edilmesi mümkün bulunmaktadır. 1 Ocak 2004 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere Seri: XI, No:25 sayılı Tebliğ uyarınca UFRS’ye uygun olarak hazırlanan mali tablolar esas alınarak hesaplanan 2006 yılı faaliyetlerinden elde edilen karlar dikkate alınmak üzere, dağıtılabilir karın en az %20’si (2005 - %30) oranında kar dağıtımı zorunluluğu getirilmiştir. Bu dağıtım şirketlerin genel kurullarının alacağı karara bağlı olarak nakit olarak ya da dağıtılabilir karın %20’sinden (2005 - %30) aşağı olmamak üzere bedelsiz hisse senedi olarak ya da belli oranda nakit, belli oranda bedelsiz hisse senedi dağıtılması suretiyle gerçekleştirilebilecektir. Ayrıca SPK düzenlemelerine tabi halka açık şirketler, Türk Ticaret Kanunu ve Vergi Usul Kanunu düzenlemeleri uyarınca hazırladıkları yasal mali tablolarında yer alan net dağıtılabilir tutardan fazlasını dağıtamazlar. Şirket, 20 Nisan 2006 tarihli Genel Kurul toplantılarında alınan kararlara istinaden 2005 yılı karından yasal yükümlülükler düşüldükten sonra toplam 50.000 YTL tutarında nakit temettü dağıtmıştır. 29. YABANCI PARA POZİSYONU 31 Aralık 2006 ve 31 Aralık 2005 tarihleri itibariyle Grup’un yabancı para pozisyonu aşağıda sunulmuştur : 31 Aralık 2006 ABD$ (bin) YTL Karşılığı Euro (bin) YTL Karşılığı Diğer yabancı paraların YTL karşılıkları Toplam YTL karşılığı Hazır değerler Ticari alacaklar (ilişkili taraflardan alacaklar dahil) Diğer dönen varlıklar 2.018 2.837 99.534 184.288 7 187.132 36.225 175 50.917 246 155.028 1.234 287.034 2.285 40 337.951 2.571 Yabancı para varlıkların toplam YTL karşılığı 38.418 54.000 255.796 473.607 47 527.654 Finansal borçlar Ticari borçlar (ilişkili taraflara borçlar dahil) Diğer yükümlülükler - - 224.507 416.414 - 416.414 861 - 1.211 - 265.102 4.265 490.837 7.897 10 - 492.058 7.897 Yabancı para yükümlülüklerin Toplam YTL karşılığı 861 1.211 493.874 915.148 10 916.369 37.557 52.789 (238.078) (441.541) 37 Net yabancı para pozisyonu (28) (388.715) (*) Tofaş Türk Otomobil Fabrikası Anonim Şirketi 31 Aralık 2006 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Devamı) (Para Birimi – Aksi Belirtilmedikçe Bin Yeni Türk Lirası – YTL) 29. YABANCI PARA POZİSYONU (devamı) 31 Aralık 2005 ABD$ (bin) YTL Karşılığı Euro (bin) Diğer yabancı paraların YTL karşılıkları YTL Karşılığı Toplam YTL karşılığı Hazır değerler Ticari alacaklar (ilişkili taraflardan alacaklar dahil) Diğer dönen varlıklar 782 1.049 74.460 118.205 - 119.254 5.509 52 7.392 70 138.854 1.558 220.430 2.474 - 227.822 2.544 Yabancı para varlıkların toplam YTL karşılığı 6.343 8.511 214.872 341.109 - 349.620 Finansal borçlar Ticari borçlar (ilişkili taraflara borçlar dahil) Diğer yükümlülükler - - 154.206 244.803 - 244.803 203 39 272 53 235.884 9.181 374.466 14.575 3 - 374.741 14.628 Yabancı para yükümlülüklerin toplam YTL karşılığı 242 325 399.271 633.844 3 634.172 6.101 8.186 (184.399) (292.735) (3) Net yabancı para pozisyonu (284.552) (*) (*) Not 6’da anlatıldığı üzere, Grup’un Euro cinsinden uzun vadeli kredileri üzerindeki kur dalgalanmalarına ilişkin kur riski Fiat tarafından üstlenilmiş olup, 31 Aralık 2006 tarihi itibariyle bu krediler hariç Grup’un net yabancı para aktif pozisyonu 27.699 YTL (31 Aralık 2005 – net yabancı para pasif pozisyonu 39.749 YTL)’dir. 30. DEVLET TEŞVİK VE YARDIMLARI Yatırım Teşvik Belgeleri Grup’un yatırım harcamaları ile ilgili çeşitli yatırım teşvik belgeleri bulunmaktadır. Bu teşvik belgeleri kapsamında sağlanan imkanlar aşağıdaki gibidir: i) İthal edilen makine ve teçhizatlarla ilgili %100 gümrük ve KDV muafiyeti ii) Yapılan yatırım harcamalarına ilişkin %200 oranlarında yatırım teşvikleri iii) Yerli yatırım harcamalarında, %100 KDV muafiyeti Şirket’in 2006 yılı cari vergi hesabında yararlanmış olduğu yatırım indirimi tutarı 50.692 YTL (31 Aralık 2005 – 16.633 YTL) olup, 31 Aralık 2006 tarihi itibariyle devreden yatırım indirimi tutarı ise 1.591.712 YTL olup (31 Aralık 2005 – 1.442.192 YTL), Grup yönetimi tarafından yapılan projeksiyon çalışmaları sonucunda 31 Aralık 2008 tarihine kadar 419.467 YTL tutarında yatırım indiriminin kullanılabileceği tahmin edilmektedir. Devlet Yardımları 2006 yılında Tübitak’tan alınan muhasebeleştirilmiştir (Not 10d). 20.798 YTL’lik (29) Ar-ge yardımı diğer yükümlülükler altında Tofaş Türk Otomobil Fabrikası Anonim Şirketi 31 Aralık 2006 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Devamı) (Para Birimi – Aksi Belirtilmedikçe Bin Yeni Türk Lirası – YTL) 31. KARŞILIKLAR, ŞARTA BAĞLI VARLIKLAR VE YÜKÜMLÜLÜKLER Şirket Aleyhine Davalar 31 Aralık 2006 tarihi itibariyle Grup aleyhine açılmış ve bilanço tarihi itibariyle henüz sonuçlanmamış davaların toplam tutarı 2.876 YTL’dir (31 Aralık 2005 – 2.023 YTL). Bu davalara ilişkin ayrılan karşılık tutarı ise 1.000 YTL’dir (31 Aralık 2005 – 731 YTL). Teminat Mektupları 31 Aralık 2006 ve 31 Aralık 2005 tarihleri itibariyle Grup’un vermiş olduğu teminat mektubu ve teminat senetlerinin dökümü aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2006 a) Banka, gümrük müdürlüklerine ve satıcılara verilen teminat mektupları : YTL ABD$ EURO 31 Aralık 2005 4 100.000 2.000.000 4 100.000 2.000.000 b) Kısa ve Uzun vadeli banka kredilerine karşılık olarak verilen teminat senetleri : YTL 10.500 22.190 c) YTL 1.689 1.256 Diğer : Diğer 31 Aralık 2006 tarihi itibariyle Grup 30 Temmuz 2007 tarihine kadar gerçekleştirilmek üzere 740 milyon ABD$ ihracat taahhüdü getiren ihracat teşvik belgesi kapsamında 448 milyon ABD$ ihracat gerçekleştirmiş bulunmaktadır. 31 Aralık 2006 itibariyle kapanmış bulunan teşvik belgesi uyarınca 713 milyon ABD$ ihracat gerçekleştirmiştir. (31 Aralık 2005 tarihi itibariyle Grup’un ihracat teşvik belgesi uyarınca 2006 senesinin sonuna kadar gerçekleştirilmek üzere toplam 572 milyon ABD$ ihracat taahhüdü bulunmaktadır. 31 Aralık 2005 tarihi itibariyle kapanmış bulunan üç teşvik belgesi uyarınca 1,958 milyon ABD$ ihracat gerçekleştirilmiştir.). 31 Aralık 2006 tarihi itibariyle hammadde ve malzeme alımı için açılmış bulunan fakat fiili ithalatı gerçekleşmemiş akreditif tutarı 2.384.285 Euro (31 Aralık 2005– 2.487.822 Euro)’dur. 31 Aralık 2006 tarihi itibariyle maddi varlık alımı için açılmış bulunan fakat fiili ithalatı gerçekleşmemiş akreditif tutarı 8.115.410 Euro’dur. (31 Aralık 2005 – 12.099.000 Euro). Grup, 2007 yılında tamamlanması planlanan iki yatırım projesi ile ilgili olarak imzalamış olduğu sözleşmeler uyarınca 350 milyon Euro ve 172 milyon Euro tutarlarında yatırım gerçekleştirecektir. Söz konusu yatırım harcamalarının kapsamında yer alan geliştirme çalışmalarının bir kısmı Fiat tarafından gerçekleştirilecek olup, söz konusu projeler ile ilgili olarak 2006 yılında Fiat tarafından 35.2 milyon Euro (31 Aralık 2005 – 32.1 milyon Euro) (Not 9) Grup’a fatura edilmiştir. Grup’un bağlı ortaklıklarından Platform ile KFK, Şirket’in uzun vadeli kredilerine kefalet amacıyla 350.000.000 Euro tutarında bir garantörlük anlaşması imzalamışlardır. Grup’un MCV projesine ilişik olarak imzalamış olduğu uzun vadeli kredi anlaşması, Grup’a belirli bazı mali oranlara uygun olma zorunluluğu getirmektedir. (30) Tofaş Türk Otomobil Fabrikası Anonim Şirketi 31 Aralık 2006 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Devamı) (Para Birimi – Aksi Belirtilmedikçe Bin Yeni Türk Lirası – YTL) 32. İŞLETME BİRLEŞMELERİ Yoktur. 33. BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA Şirket’in ana faaliyet konusu tek olduğundan ve faaliyetlerini Türkiye’de sürdürdüğünden bölümlere göre raporlama yapılmamıştır. 34. BİLANÇO TARİHİNDEN SONRAKİ OLAYLAR Yoktur. 35. DURDURULAN FAALİYETLER Yoktur. 36. ESAS FAALİYET GELİRLERİ a) Net Satışlar 31 Aralık 2006 31 Aralık 2005 Yurt dışı satışlar Yurtiçi satışlar 1.753.372 1.300.788 1.132.456 1.410.836 Toplam 3.054.160 2.543.292 Satışlardan indirimler tutarı 277.241 YTL’dir (2005 - 259.345 YTL ). b) Satışların Maliyeti 31 Aralık 2006 Direkt hammadde ve malzeme giderleri Direkt işçilik giderleri Tükenme payları ve amortisman giderleri Diğer üretim giderleri Toplam üretim maliyeti Yarı mamül değişimi Mamül değişimi Satılan ticari malların maliyeti Diğer satışların maliyeti Toplam (31) 31 Aralık 2005 2.096.571 67.473 89.864 105.177 2.359.085 1.751.037 58.104 132.020 95.816 2.036.977 (1.908) 4.632 3.125 (3.262) 381.208 263.309 16.988 19.242 2.758.498 2.320.898 Tofaş Türk Otomobil Fabrikası Anonim Şirketi 31 Aralık 2006 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Devamı) (Para Birimi – Aksi Belirtilmedikçe Bin Yeni Türk Lirası – YTL) 36. ESAS FAALİYET GELİRLERİ (devamı) c) Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler 31 Aralık 2006 31 Aralık 2005 Direkt malzeme satışı gelirleri Kalıp satışı gelirleri Hurda satışı gelirleri Ambalaj satışı gelirleri Diğer 18.446 741 15.320 12.895 3.569 17.692 11.778 12.613 7.567 5.256 Toplam 50.971 54.906 d) Üretim ve Satış Miktarları Üretim 31 Aralık 2005 31 Aralık 2006 Satış 31 Aralık 2005 31 Aralık 2006 Doblo Albea Palio – Palio Van Grande Punto CKD demonte Kuş Serisi SKD Marea Ducato Punto Strada Idea Alfa Romeo Stilo Panda Sedici Linea Ferrari Maserati Lancia Ulyeess 137.201 20.049 5.668 7.296 1.744 5.718 689 69 - 113.577 23.359 13.321 8.304 1.356 1.443 - 137.410 20.140 5.942 10.574 7.296 1.656 5.568 863 2.745 255 504 393 702 146 275 121 50 27 19 1 - 113.419 23.194 12.976 8.304 1.513 1.518 3.229 1.585 1.070 1.008 998 903 830 11 10 1 1 Toplam 178.434 161.360 194.687 170.570 (32) Tofaş Türk Otomobil Fabrikası Anonim Şirketi 31 Aralık 2006 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Devamı) (Para Birimi – Aksi Belirtilmedikçe Bin Yeni Türk Lirası – YTL) 37. FAALİYET GİDERLERİ 31 Aralık 2006 31 Aralık 2005 Satış ve pazarlama giderleri Genel yönetim giderleri Araştırma geliştirme giderleri 162.583 96.552 9.160 146.087 86.950 10.100 Toplam 268.295 243.137 31 Aralık 2006 31 Aralık 2005 a) Satış ve Pazarlama Giderleri Garanti giderleri Personel giderleri Royalti giderleri Reklam giderleri Nakliye ve sigorta giderleri Ambalaj giderleri Diğer satış ve pazarlama giderleri Toplam b) 27.880 27.576 13.036 28.098 19.253 6.850 39.890 29.784 24.152 14.673 24.013 19.870 5.585 28.010 162.583 146.087 31 Aralık 2006 31 Aralık 2005 Genel Yönetim Giderleri Personel giderleri Tükenme payları ve amortisman giderleri Diğer genel yönetim giderleri 31.190 18.202 47.160 28.285 19.066 39.599 Toplam 96.552 86.950 c) Amortisman ve İtfa Giderleri 31 Aralık 2006 Üretim maliyeti Genel yönetim giderleri Araştırma ve geliştirme giderleri Toplam d) 31 Aralık 2005 89.864 18.202 845 132.020 19.066 1.819 108.911 152.905 31 Aralık 2006 31 Aralık 2005 192.264 2.786 16.324 169.343 2.796 13.723 211.374 185.862 Personel Giderleri Maaşlar ve ücretler Fatura edilen işçilik giderleri Diğer sosyal giderler (33) Tofaş Türk Otomobil Fabrikası Anonim Şirketi 31 Aralık 2006 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Devamı) (Para Birimi – Aksi Belirtilmedikçe Bin Yeni Türk Lirası – YTL) 38. DİĞER FAALİYETLERDEN GELİR/GİDER VE KAR/ZARARLAR a) Diğer Faaliyetlerden Gelir ve Karlar 31 Aralık 2006 Sabit kıymet satış karı Araştırma ve geliştirme hizmet gelirleri Temettü geliri Kira geliri Diğer 31 Aralık 2005 4.573 1.219 11.359 38.434 8.756 800 1.382 7.084 17.151 56.456 2005 hesap dönemine ait sabit kıymet satış karının 31.632 YTL tutarındaki kısmı, 2005 yılında gerçekleştirilen sermaye artışı sırasında sermayeye ilave edilmiştir (Not 26). b) Diğer Faaliyetlerden Gider ve Zararlar 31 Aralık 2006 tarihi itibariyle sona eren dönemde, önemli kısmını önceki döneme ait vergi giderlerinin oluşturmuş olduğu 4.158 YTL diğer faaliyetlerden gider ve zararlar bulunmaktadır (31 Aralık 2005 – 132 YTL). 39. FİNANSMAN GELİRLERİ / (GİDERLERİ), net 31 Aralık 2006 31 Aralık 2005 Finansman gelirleri Kambiyo karları Faiz gelirleri Komisyon gelirleri 78.852 103.760 509 64.809 77.503 778 Toplam finansman gelirleri 183.121 143.090 Finansman giderleri Kambiyo zararları Faiz giderleri (68.220) (28.630) (54.570) (16.366) Toplam finansman giderleri (96.850) (70.936) 86.271 72.154 Finansman gelirleri /(giderleri), net 40. NET PARASAL POZİSYON KAR/ZARARI SPK’nın 17 Mart 2005 tarihinde almış olduğu karar uyarınca, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren enflasyon muhasebesi uygulaması yapılmadığı için, 2006 ve 2005 yıllarında parasal pozisyon karı/zararı oluşmamıştır. (34) Tofaş Türk Otomobil Fabrikası Anonim Şirketi 31 Aralık 2006 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Devamı) (Para Birimi – Aksi Belirtilmedikçe Bin Yeni Türk Lirası – YTL) 41. VERGİLER Grup, Türkiye’de yürürlükte bulunan vergi mevzuatı ve uygulamalarına tabidir. 1 Ocak 2006 tarihinden geçerli olmak üzere kurumlar vergisi oranı %20’ye düşürülmüştür (2005 - %30). Grup’un bağlı ortaklıklarından Platform kuruluş özelliği nedeniyle 2013 yılına kadar kurumlar vergisinden muaf tutulmuştur. Kurumlar vergisi, ilgili olduğu hesap döneminin sonunu takip eden dördüncü ayın yirmi beşinci günü akşamına kadar beyan edilmekte ve ilgili ayın sonuna kadar tek taksitte ödenmektedir. Vergi mevzuatı uyarınca üçer aylık dönemler itibariyle oluşan kazançlar üzerinden %20 (2005 - %30) oranında geçici vergi hesaplanarak ödenmekte ve bu şekilde ödenen tutarlar yıllık kazanç üzerinden hesaplanan vergiden mahsup edilmektedir. 2003 ve daha önceki yıllarda kurumlar vergisi enflasyona göre düzenlenmemiş yasal gelir vergi matrahından hesaplanmaktaydı. 1 Ocak 2004 tarihinden itibaren vergiye tabi kazanç enflasyona göre düzenlenmiş mali tablolar üzerinden hesaplanmaya başlanmıştır. Bu çerçevede 31 Aralık 2003 tarihi itibariyle hazırlanan bilançonun ilk defa enflasyon muhasebesine göre düzenlemesi çerçevesinde ortaya çıkan geçmiş yıl karı vergiye tabi tutulmamış, benzer şekilde geçmiş yıl zararları ise vergisel açıdan indirime tabi zarar olarak kabul edilmemiştir. Ayrıca, yine 2003 ve önceki hesap dönemlerine ait beyannamelerde yer alan indirilemeyen geçmiş yıl mali zararları 2004 ve daha sonraki hesap dönemlerinde mukayyet (kayıtlı) değerleri ile dikkate alınmaktadır. 24 Nisan 2003 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, mal ve hizmetlerin üretimi ile doğrudan ilişkili olup bir ekonomik ömrü bulunan ve değeri 10.000 YTL’yi aşan yeni maddi varlık alımları, bedelinin %40’ı oranında kurumlar vergisi matrahından yatırım indirimi sağlamaktadır. 24 Nisan 2003 tarihinden önce oluşan teşvik belgeli yatırım indirimleri ise şirketlerin kendi tercihleri doğrultusunda yeni uygulamaya dönüştürülmedikleri takdirde, %19,8 oranında stopaja tabi tutulmaktadırlar. Tüm yatırım indirimleri 1 Ocak 2006 tarihinden geçerli olan yeni yatırım indirimi uygulaması öncesinde süresiz olarak taşınabilmekteydi. Ancak, 1 Ocak 2006 tarihinden geçerli olmak üzere yatırım indirimi uygulamasına son verilmiştir. 31 Aralık 2005 tarihi itibariyle kullanılamayan yatırım indirimi tutarları 31 Aralık 2008 tarihine kadar indirim konusu yapılabilecektir. Ancak bu durumda uygulanacak kurumlar vergisi oranı %30 olacaktır. Ayrıca 31 Aralık 2005 tarihi itibariyle başlamış olan yatırımlara ilişkin 31 Aralık 2008 tarihine kadar yapılacak olan yatırım harcamaları da 31 Aralık 2008 tarihine kadar indirim konusu yapılabilecektir. Şirket, varolan yatırım indirimi teşviklerini 31 Aralık 2008’e kadar kullanmayı seçmiş ve bu doğrultuda kurumlar vergisi oranı %30 olarak gerçekleşmiştir. Türkiye'de vergi mevzuatı, ana ve bağlı ortaklıklarının konsolide vergi beyannamesi doldurmasına izin vermemektedir. Bu yüzden mali tablolara yansıtılan vergi karşılığı, şirket bazında hesaplanmıştır. Kurumlar Vergisi Kanunu’na göre beyanname üzerinde gösterilen mali zararlar 5 yılı aşmamak kaydıyla dönemin kurumlar vergisi matrahından indirilebilir. Beyanlar ve ilgili muhasebe kayıtları vergi dairesince beş yıl içerisinde incelenebilmekte ve vergi hesapları revize edilebilmektedir. 31 Aralık 2006 tarihi itibariyle Grup’un 3.049 YTL (31 Aralık 2005 – 22.875 YTL) tutarında taşınabilir vergi zararı bulunmaktadır. Grup’un 2.360 YTL ve 689 YTL tutarındaki taşınabilir zararlarının süresi sırasıyla 2007 ve 2008 yıllarında dolacaktır. 31 Aralık 2006 ve 31 Aralık 2005 tarihlerinde sona eren dönemlere ilişkin gelir tablosunda yansıtılan vergi giderinin analizi aşağıda sunulmuştur : 31 Aralık 2006 Cari vergi gideri Ertelenmiş vergi gideri (geliri) (35) 31 Aralık 2005 (399) (96.332) (1.823) (20.236) (96.731) (22.059) Tofaş Türk Otomobil Fabrikası Anonim Şirketi 31 Aralık 2006 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Devamı) (Para Birimi – Aksi Belirtilmedikçe Bin Yeni Türk Lirası – YTL) 41. VERGİLER (devamı) 31 Aralık 2006 ve 31 Aralık 2005 tarihlerinde sona eren dönemlere ilişkin gelir tablosunda yansıtılan cari vergi gider karşılığının analizi aşağıda sunulmuştur : Vergi öncesi net kar Etkin vergi üzerinden vergi gideri Yatırım indiriminin etkisi – Cari dönem kullanılan Vergi oranında değişimin etkisi Devreden yatırım indiriminin etkisi Kullanılamayacak yatırım indirimi teşviğinin ertelenmiş vergi etkisi Vergiden muaf gelirlerin etkisi Diğer 42. 31 Aralık 2006 31 Aralık 2005 178.606 (53.582) 15.208 26.403 (104.318) 19.558 163.904 (49.171) 3.171 17.376 10.460 (3.895) (96.731) (22.059) HİSSE BAŞINA KAZANÇ Hisse başına kazanç, net karın, raporlama boyunca piyasada bulunan hisse senetlerinin ağırlıklı ortalama adedine bölünmesiyle bulunmaktadır. 2006 ve 2005 yıllarında ağırlıklı ortalama hisse adedi 50.000.000.000 adet olup, 31 Aralık 2006 ve 31 Aralık 2005 tarihleri itibariyle hisse başına kazanç sırasıyla 0,16 Yeni Kuruş ve 0,28 Yeni Kuruş’tur. (36) Tofaş Türk Otomobil Fabrikası Anonim Şirketi 31 Aralık 2006 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Devamı) (Para Birimi – Aksi Belirtilmedikçe Bin Yeni Türk Lirası – YTL) 43. NAKİT AKIM TABLOSU 31 Aralık 2006 İşletme faaliyetlerinden sağlanan nakit girişleri Parasal pozisyon kazancı ve vergi karşılığı öncesi kar Parasal pozisyon zararı ve vergi karşılığı öncesi kar ile işletme faaliyetlerinden sağlanan nakit arasındaki mutabakat Amortisman ve itfa payları Faiz giderleri Faiz geliri Kıdem tazminatı yükümlülüğü karşılığı Maddi varlık satış (karı) / zararı Garanti giderleri karşılığı 31 Aralık 2005 178.606 163.904 108.911 28.630 (103.760) 10.158 662 25.509 152.905 16.366 (77.503) 11.409 (38.434) 29.784 İşletme sermayesindeki değişikliklerden önceki faaliyet karı 248.716 258.431 İşletme sermayesindeki değişiklikler: Ticari alacaklar ve ilişkili taraflardan alacaklar Stoklar Diğer cari/cari olmayan varlıklar ve diğer alacaklar Ticari borçlar ve ilişkili taraflara borçlar Kısa vadeli diğer yükümlülükler Diğer uzun vadeli borçlar Ödenen kıdem tazminatları Ödenen garanti giderleri (50.233) (8.528) (81.020) 304.129 (13.820) 20.798 (2.571) (18.952) (24.062) 28.872 (13.293) 96.101 (2.769) 23 (3.468) (20.686) İşletme faaliyetlerinden dolayı net nakit girişi 398.519 319.149 Yatırım faaliyetleri Menkul kıymetler Alınan temettü Alınan faiz Vadesi üç ayı aşan mevduatlar Satın alınan maddi ve maddi olmayan varlıklar Maddi ve maddi olmayan varlık satış hasılatı 10.324 112.194 25.000 (545.442) 894 (10.324) 800 68.034 (25.000) (186.905) 40.012 Yatırım faaliyetlerinden dolayı net nakit çıkışı (397.030) (113.383) Finansman faaliyetleri Ödenen faiz Ödenen temettü Alınan banka kredileri Ödenen banka krediler (27.786) (50.000) 278.254 (142.319) (13.772) (30.000) 120.157 (102.834) Finansman faaliyetlerinden dolayı net nakit girişi/(çıkışı) 58.149 (26.449) Nakit ve nakit benzeri varlıklardaki net artış 59.638 179.317 Dönem başı hazır değerler 458.726 279.409 Dönem sonu hazır değerler 518.364 458.726 120 15.416 Ödenen Vergi (37) Tofaş Türk Otomobil Fabrikası Anonim Şirketi 31 Aralık 2006 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Devamı) (Para Birimi – Aksi Belirtilmedikçe Bin Yeni Türk Lirası – YTL) 44. ÖZSERMAYE DEĞİŞİM TABLOSU 31 Aralık 2006 ve 2005 tarihlerinde sona eren dönemlere ilişkin konsolide özsermaye değişim tabloları aşağıda sunulmaktadır: 31 Aralık 2004 Bakiyesi (*) Nakit Akım Korunması ile İlgili Birikmiş Kar Net Dönem Karı Toplam Özsermaye - 33.697 887.855 33.697 (33.697) - (30.000) (2.840) 141.845 (31.632) 19.626 (30.000) 18.951 141.845 - 58.721 857 110.213 1.038.277 - (45.466) - 56.490 (14.722) - (110.213) 81.875 (45.466) (50.000) (6.690) 81.875 349.535 13.255 42.625 81.875 1.017.996 Sermaye Olağanüstü Yedekler 450.000 - - 365.063 39.095 - - - - - - 50.000 - - 18.951 - (15.528) 19.626 - 500.000 - - 18.951 349.535 - 7.741 - 45.982 (35.278) - (6.690) - 500.000 7.741 10.704 12.261 Transferler Nakit akım korunması ile ilgili net kazanç Temettü dağıtımı (*) Satılmaya hazır finansal varlıklar makul değer azalışı Net dönem karı 31 Aralık 2006 Bakiyesi Özsermaye Enflasyon Düzeltme Farkları Yasal Yedekler Transferler Nakit akım korunması ile ilgili net kazanç (gelir tablosunda tanımlanan YTL 18,557 tutarındaki gelir sonrası) Temettü dağıtımı Satılmaya hazır finansal varlıklar makul değer artışı Net dönem karı Sermayeye transferler 31 Aralık 2005 Bakiyesi Finansal Varlıklar Değer Artış Fonu Hisse başına temettü tutarı 0,1 Yeni Kuruş’tur. (38) Geçmiş Kıl Karı/ (Zararı) Tofaş Türk Otomobil Fabrikası Anonim Şirketi 31 Aralık 2006 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait KONSOLİDE MALİ TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Devamı) (Para Birimi – Aksi Belirtilmedikçe Bin Yeni Türk Lirası – YTL) 45. MALİ TABLOLARIN ÖNEMLİ ÖLÇÜDE ETKİLEYEN YA DA MALİ TABLOLARIN AÇIK, YORUMLANABİLİR VE ANLAŞILABİLİR OLMASI AÇISINDAN AÇIKLANMASI GEREKLİ OLAN DİĞER HUSUSLAR Yoktur. (39)