yazar adı-soyadı: halđl uçal başlık

YAZAR ADI-SOYADI: HALĐL UÇAL
BAŞLIK: AVRUPA BĐRLĐĞĐ SÜRECĐNDE KIBRIS MESELESĐ VE TÜRKĐYE ĐLE
GÜNEY KIBRIS ARASINDAKĐ POTANSĐYEL TĐCARETĐN ÇEKĐM TEORĐSĐ
YÖNTEMĐ ĐLE TAHMĐNĐ
ÖZET
Türkiye’nin dış ilişkilerinde en önemli konulardan biri Avrupa Birliği diğeri de Kıbrıs
Meselesidir. 2003 yılında yaşanan genişleme süreciyle Güney Kıbrıs’ın bütün adayı temsil
edecek şekilde Kıbrıs Cumhuriyeti olarak AB üyeliğine kabulü ile Kıbrıs Meselesi artık
Avrupa birliği süreci içinde değerlendirilen bir sorun haline gelmiştir. Güney Kıbrıs Rum
Yönetimi ile ikili ilişkiler kurmayan Türkiye’nin Gümrük Birliği çerçevesinde havaalanlarını
ve limanlarını Güney Kıbrıs uçak ve gemilerine açması istenmiştir. Adadaki sorunlar
çözülmeden Türkiye’nin bu durumu kabullenmesi Güney Kıbrıs için siyasi bir zafer olacaktır.
Ancak küçük bir ada devleti olan ve dışarıya bağımlılığı çok fazla olan Güney Kıbrıs için bu
yeni durum sadece siyasi değil ekonomik anlam da içermektedir. Bu çalışmada, iki ülke
arasında normal ikili ilişkiler olduğu varsayımı altında iki ülke arasındaki ticaret hacmi
tahmini yapılmıştır. Bu tahmin için de uluslar arası ticarette daha önce de kullanılmış olan
“Çekim Teorisi”nden faydalanılmıştır. Çekim teorisi birçok çalışmada ülkelerin dış ticaret
özelliklerinin ve dış ticaretini etkileyen faktörlerin belirlenmesinde yardımcı olmuştur.
Çalışmada elde edilen sonuçlarda tahminde kullanılan değişkenlerin Türkiye’nin dış
ticaretindeki etkinliği ölçülmüştür. Türkiye ile Güney Kıbrıs arasındaki potansiyel ticaret
tahminleri Türkiye’nin dış ticaretini önemli miktarda artırmamaktadır. Ancak aynı değerler
Güney Kıbrıs’ın dış ticaretinde çok önemli oranlara ulaşmaktadır. Elde edilen sonuçlara göre
Türkiye Güney Kıbrıs’ın ticaret yaptığı belli başlı ülkelerden biri olma potansiyelindedir. Bu
da, Güney Kıbrıs’ın hedefinin sadece siyasi değil ekonomik kazanç da olduğunu
göstermektedir.
ANAHTAR SÖZCÜKLER
Çekim Teorisi, Kıbrıs Meselesi, Dış Ticaret, Avrupa Birliği