M. Meclisi B : 136 fa rağmen, bugün burada ileri sürülen eleştirilerin ve kamuoyuna yansımış olan, yurt dışındaki işçilerimiz­ den veya işçi kuruluşlarımızdan gelen bazı eleştirile­ rin ışığı altında, maddelere geçildikten sonra, Komis­ yonumuz bir gün daha bu metni olgunlaştırmak üze­ re, üzerinde çalışabilir. Sayın Komisyon Başkanı ile bu konuyu biraz ön­ ce konuştuk. Ricam, maddelere geçilmesinin oylan­ masıdır. Bu suretle yıllardan beri işçilerimizin sabır­ sızlıkla bekledikleri bir sosyal güvenlik kanununun gerçekleşmesi yolunda önemli bir adım atılmış ola­ caktır. Maddelere geçilme kararından sonra, arkadaş­ larımızın pek çok imza ile verdikleri bazı yeni öner­ geleri inceleyebilmek için ve burada çeşitli grup söz­ cülerinin yaptıkları eleştirileri değerlendirebilmek için, kamuoyundan, işçi kuruluşlarından gelen bazı tepki­ leri hakkı ile değerlendirebilmek için, maddeler üze­ rinde bir gün daha Plan Komisyonumuza çalışma yapmak imkânı verilirse, sanıyorum ki, herkesi tat­ min edecek çözümlere ulaşmak mümkün olacaktır. Benim söyleyeceklerim bundan ibarettir. Kanu­ nun, yurt dışındaki işçilerimize hayırlı olmasını dili­ yorum ve yapılacak eleştirilerle olgunlaşacağına, şim­ di elimizde bulunan metinden daha iyi hale geleceği­ ne inandığımı belirtmek istiyorum. Saygılar sunarım. (CHP sıralarından alkışlar). BAŞKAN — Teşekkür ederim Sayın Feyzioğhı. Şahsı adına Sayın Şener Battal, buyurun efen­ dim, konuşma süreniz 10 dakikadır. ŞENER BATTAL (Konya) — Sayın Başkan, de­ ğerli arkadaşlarım; Önce, yabancı ülkelerde çalışan Türk vatandaşları ile ilgili böyle bir kanun tasarısı ve kanun tekJffîııin Yüksek MecMsimizde görüşülmüş olmasından dolayı hizmeti geçenleri tebrik ediyorum ve yapılan konuş­ malara da, bu iyi niyete taalluk eden beyanlara da elbette ki inanıyoruz ve güven duyuyoruz. Ancak muhterem arkadaşlarım^ Sayın Hükümet adına görüşlerini belirten Başbakan Yardımcısı Feyzioğlu'nun son cümlelerine de katıldığmu ifade et­ mek isterim. Tasarıda, yabancı ülkelerde çalışan işçileri tatmin etmeyen bir hayli hususlar vardır. Yabancı ülkeler­ de çalışan işçi kardeşlerimiz, işçi evlatlarımız Türk vatandaşları büyük çileler çekmiştir ve Türkiye'nin ödemeler dengesindeki bozukluğu, yıllar yılı, emek ih­ racı yaptığımız bu evlatlarımızın emeği karşılığı olan dövizle karşılamışızdır. — 306 25 . 4 . 1978 O :1 Onun için, gurbet ellerde ıstırap içindeki bu memleket çocuklarına bir iyilik yapılmak isteniyor­ sa, Osmanlı'nın sözü ile; «el - ihsan bi - t - temam» denir, o şekilde iyilik yapalım. Bir kere, sosyal güvenlik konusu isteğe bağlıdır. «Kanun tasarımız isteğe bağlı bir sosyal güvenlik ge­ tiriyor» hususu, bizim toplumun psikolojisine uygun değildir, îsteğe bağlı olarak siz sosyal güvenlik an­ laşması getirdiniz mi, isteğe bağlı sigortalar da var­ dır, üstelik reklamları da getirir, enflasyonu dikkate alır, birtakım cazip hediyeler de verir, o zaman o tarafa gider. Onun için sosyal güvenlik anlaşmaları isteğe bağlı olmayacak, mecburi ama doyurucu, tat­ min edici olacaktır. Fiilen şu tasarıyla biz, çift ödeme mükellefiyeti getirmekteyiz. Alman işvereni, yabancı Avrupa işve­ reni sosyal sigorta pirim! almaktadır, biz de pirim ödeme mükellefiyeti getiriyoruz. Bendeniz ayrıca, şu bir yıllık haber alma süresini az buluyorum. Avukatlar Kanununda, parlamenter­ lerle iîgilii kanunlarda 6 aylık süreler dahi duyulma­ mıştır, enıtellektüel oldukları halde haber alamamış­ lardır. Bu süreleri de kafi görmüyorum, uzatılması lazımdır. 3 yıllık taksite bağlama meselesi üzerinde de teem­ mül edilmelidir. Muhterem arkadaşlarım, yine Almanya'da çaîjşan işçilerin hizmetlerine karşılık - onlar son derece yıp­ ratıcı işlerde çalıştırılmıştır, onlara, o hizmet süresi­ nin 1/4'ü kadar yıpranma müddeti verebihneliyiz, veya bu miktar üzerinde yüksek Meclisimiz düşün­ melidir; onlara yıpranma hakkı verilmelidir. Yine yabancı para birimi üzerinden aidat alma meselesi üzerinde de durmalıyız. Döviz darboğazını aşmak için birtakım samimiyetten uzak teklifler ye­ rine, daha teşvik edici teklifler getirilmelidir, ele alın­ malıdır. Müsaade ederseniz bir işçiden aldığım mektubu hızla okumak istiyorum. Sayın Komisyonun ve de­ ğerli Başbakan Yardımcısı FeyzioğlU'nun, bu mektu­ bu okuıken dikkatlerini istirham ediyorum. Hızla okuyacağım. Önemli hususlar vardır ve bir işçi me­ selesini bu kadar güzel ortaya koyması takdire şa­ yandır. Emeklilik Kanununun tashihini isteyen işçinin mektubu şöyle; özet olarak hızla okuyorum : «Yurt dışında çalışan işçilerin sosyal güvenliğe kavuşturulması için, Emeklilik Kanununun çıkarılması-