Sera Etkisinin Zararları Nelerdir?

advertisement
BU DÜNYA BİZİM!
Basımevi : Yıldız Kitabevi
Yazarlar : Ceren Sude ÇALIŞKAN
Elif ULUTAŞ
Gülce BELCE
İrem SÖĞÜT
Serra Süeda AKŞİT
KAYNAKÇA: www.kimyaevi.org
www.wikipedia.com
www.eba.gov.tr
www.ormanlar.com.tr
www.gelisenbeyin.com
Yıldız Matbaacılık, İzmir, 2017
BUZULLAR……….....3-4
BUZULLAR
Buzullar ve Hareketleri.................4
ORMANLAR
KÜRESEL ISINMA VE
ORMANLAR…..….…5-6
ETKİLERİ
Orman
Çeşitleri………………………..…5
SERA ETKİSİ VE ETKİLERİ
GERİ
DÖNÜŞÜM
KÜRESEL ISINMA…7-8
Küresel Isınma ’nın Sonuçları
Önlemler………………………………………7
SERA ETKİSİ………...9-10
Sera Etkisi’nin Yararları ve
Zararları…………………………………………10
GERİ DÖNÜŞÜM..11-12
Geri Dönüşüm ile İlgili
Yapabileceklerimiz……………………....12
BUZULLAR
Buzul, dağ zirvelerinde yaz kış erimeyen ve yer çekiminin etkisiyle yer
değiştiren büyük kar ve buz kütlesidir. Eğimli arazilerde yıllar boyunca
biriken kar kütlesinin önce buzkar, sonra da buza dönüşmesiyle oluşur.
Buzullar okyanuslardan sonra dünya üzerindeki ikinci büyük su deposu ve
en büyük tatlı su deposudur, tatlı suyun % 98,5'ini oluştururlar. Hemen
hemen her kıtada buzullara rastlanır. Dünya'nın belirli bölgeleri, bütün yıl
erimeyen ve "buzul" adını alan buzlarla kaplıdır. Bunlar kutup bölgeleriyle
yüksek dağların tepeleridir. Buzul oluşabilecek bölgenin deniz yüzeyinden
yüksekliği, enlemin artmasıyla azalır.
Buzulu oluşturan kar sürekli olarak donma ve erimeye maruz kalır ve taze
yağan kar tanelerinden bir çeşit taneli kar olan buzkar (névé) hâline
dönüşür. Üzerindeki buz ve kar katmanlarının basıncı altında bu taneli kar
daha da yoğun olan eski kara (firn) dönüşür. Yıllar süren bir dönemden
sonra eski kar katmanları daha da sıkışarak buzulu oluşturan buza
dönüşür. Buzulların kendine özgü mavimsi renginin nedeni gökyüzünün
de mavi görünmesini açıklayan Rayleigh saçılımıdır.
BUZULLARIN HAREKETİ
Titlis Buzulu'ndaki Buz Yarıkları
Buzullar, içeriden ve dışarıdan olmak üzere iki şekilde hareket eder.
Buz, kalınlığı 50 metreyi geçene dek oldukça kolay kırılan bir katı
madde gibi davranır. 50 metreden daha derinde oluşan basınç,
buzun "plastik" hale gelmesine ve akmasına neden olur. Buzulu
oluşturan buz, üst üste birikmiş molekül katmanlarından oluşur. Bu
katmanlar arasındaki bağlar görece zayıftır. Stres iç bağ kuvvetlerini
aştığında katmanlar birbirinin üzerinde kaymaya başlar.
İkinci hareket şekli de temelden kaymadır. Buzulun tamamı, eriyen
suların yarattığı kaydırıcı etkiyle birlikte üzerinde bulunduğu
ortamın üzerinde kayarak ilerler. Buzulun tabanına doğru basınç
arttıkça buzun erime noktası da azalır, dolayısıyla buz erimeye
başlar. Buz ile kaya arasında hareket sonucu oluşan sürtünme ve
dünyanın içinden gelen jeotermal ısı da erimeye yardımcı olur.
Ilıman buzullar genellikle bu şekilde hareket eder.
Orman, belirli yükseklikteki ve büyüklükteki çeşitli ağaçlar, çalılar, otsu
bitkiler, mantarlar, mikroorganizmalar, böcekler ve hayvanlar bütününü
içeren, topraklı alanda genellikle doğal yollardan oluşmuş bir
kara ekosistemidir.
•Orman Çeşitleri
•Ekvatoral yağmur ormanı
•Mangrov ormanları
•Muson ormanları
•Tropik iğne yapraklı ormanlar
•Tayga ormanları
•Yağmur yeşili yapraklı orman (kış ormanı)
•Sert yapraklı orman
•Yazın yeşil yapraklı orman (Yaz ormanı)
•İğne yapraklı (ibreli) orman
•Galeri ormanları
•Bataklık ormanları
Türkiye Ormanları
•
Tüm Avrupa'da 12 bin tür bitki var. Türkiye'de ise 9000.
•
Dünyada her yıl 16 milyon hektar orman alanı yanmaktadır. (82
Nijerya kadar)
•
Son 30 yılda dünya orman örtüsünün beşte biri yok oldu.
•
Yetişmiş bir ağaç günde 17 kişinin oksijen ihtiyacını karşılıyor ve
22.5 kilogram karbondioksiti yok ediyor.
•
Dünyadaki kağıt tüketiminin yarısı geri kazanılsa, her yıl 8 milyon
hektar orman alanı korunabilir.
•
Dünyamız dakikada 21 hektar orman alanı kaybediyor.
•
Son 30 yılda dünya orman örtüsünün beşte biri yok oldu.
•
Her yıl doğaya 7 ağaç borcumuz var!
•
Çünkü;
•
Bir yıl içinde, kullandığımız kağıt- kartonlar ve ayrıca yaşamsal
ihtiyaçlarımız için 7 adet ağacı tüketiyoruz.
•
Bir Avrupalı yılda ortalama olarak 300 kg. Kağıt ve kağıt ürünleri
tüketmektedir.
•
Dünyada her yıl kağıt tüketiminin yarısı geri kazanılsa,
•
Türkiye büyüklüğünde bir ormanlık alan yok olmaktan kurtarılmış
olur.
•
21-26 Mart arasında Orman Haftası kutlanır.
KÜRESEL ISINMAYA DUR DİYELİM !
KÜRESEL ISINMA NEDİR?
Küresel ısınma, başlıca atmosfere salınan gazların neden olduğu
düşünülen sera etkisinin sonucunda, Dünya üzerinde yıl boyunca kara, deniz
ve havada ölçülen ortalama sıcaklıklarda görülen artışa verilen isimdir.
KÜRESEL ISINMANIN SONUÇLARI NELERDİR?
•
•
•
•
•
Sıcak hava dalgaları, seller, kasırgalar, yangınlar, kuraklık ve bunların sebep
olacağı hastalıklar yüzünden milyonlarca insan ölecek.
Dünyadaki pek çok canlı türü yok olacak.
Bitki örtüsü azalacak. Dünyanın büyük bölümü çöl olacak.Küresel ısınmanın
getireceği sıcak hava dalgaları, seller, kasırgalar, yangınlar ve kuraklık özellikle
yoksulları çaresiz bırakacak.
Deniz seviyesi yükselecek, birçok ülkenin deniz seviyesindeki bölümleri sular
altında kalacak.
Fırtınalar,Pasifik bölgelerinde görülen doğa olayları,Muson yağmurları sayısı
giderek artacak.
KÜRESEL ISINMA NASIL ÖNLENEBİLİR ?
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Tasarruf ampulü kullanmak
Motorlu araç kullanımlarını azaltmak
Zararlı gaz çıkan yerlerde filtre kullanmak
Geri dönüşüm yapmak
Sıcak su kullanımını azaltarak karbondioksit azaltılabilir
Ambalajları fazla olan ürünlerden kaçınmak
Elektronik cihaz kullanımını azaltmak
Ağaç dikimine önem vermek
Orman yangınlara sebep olacak davranışlardan kaçınmak
Tarım alanlarında organik madde kullanmak
BUNLARI BİLİYOR MUYDUNUZ ?
•
Küresel ısınma, Dünya’da şu an var olan her 6 hayvan ve bitki türünden birinin yok
olmasına yol açabilir.
•
2015 yılının temmuz ayı şimdiye kadar kaydedilen en sıcak ay olarak
kayıtlara geçmiştir.
İnekler, atmosfere tüm petrol sanayinden daha fazla metan gazı
yaymaktadır. Küresel ısınmanın önemli faktörlerinden biridirler.
İnsanların yaklaşık yüzde 40’ı küresel ısınmanın bir kandırmaca olduğuna
inanmaktadır.
Günümüzde atmosferdeki karbondioksit miktarı son 800 bin yılın en yüksek
seviyesindedir.
Bir araştırmaya göre, eğer küresel ısınma bu hızla devam ederse 2100 yılına
kadar şimşeklerin sayısı yüzde 50 artacak.
Bilim insanları küresel ısınmanın Mars’ı yaşanabilir bir sıcaklığa getirmek için
kullanılabileceğini düşünmektedirler.
İnsanlar atmosfere okyanuslar ve bitkilerin emebileceğin daha fazla
karbondioksit bırakmaktadır.
Son 20 – 30 yıldır kutup buzulları alan ve kalınlık olarak hızla küçülmektedir.
Küresel ısınma ciddi yiyecek ve su kıtlıklarına yol açacaktır.
•
•
•
•
•
•
•
•
jkSera Etkisinin Yararları Nelerdir?
Sera etkisi dünyadaki yaşam için gerekli sıcaklığı sağlıyor.
Su buharı , karbondioksit ve metan gazı dünyanın üzerinde
doğal bir örtü oluşturuyor.
Sera Etkisinin Zararları Nelerdir?
 Buzullar erir.
Okyanus seviyeleri yükselir.
Kıyı kesimlerde toprak kayıpları artar.
Bazı yerlerde kasırgalar seller ve taşkınların şiddeti ve sıklığı
artar.
Bazı yerlerde uzun süreli şiddetli kuraklıklar ve çölleşmeler
görülür.
Kışın sıcaklıklar artar.
İlk bahar erken gelir.
Sonbahar geç gelir.
Hayvanların göç dönemleri değişir.
Bu mevsim değişikliklerine dayanamayan hayvanlar ve
bitkiler azalıyor ya da tamamen yok oluyor.
İnsan sağlığını doğrudan etkiler.
GERİ DÖNÜŞÜM
Çöpe gidenler
Çöpe Gidenler
İnsanlar her gün boşalan , kırılan, eskiyen, bozulan veya artık istenmeyen şeyleri çöpe
atar . Bu yüzden dünyadaki çöp miktarı her geçen gün artar . Çöplerin çoğu çöp kutularına
atılır ama kimi zaman çevreye atıldığı da görülür . Bu çöpler hastalık yapabilir ve doğadaki
hayvanların yaralanmasına, zehirlenmesine yol açabilir.
Geri Dönüşüm
Geri dönüşüm, kullanım dışı kalan geri dönüştürülebilir atık
malzemelerin çeşitli geri dönüşüm yöntemleri ile ham madde
olarak tekrar imalat süreçlerine kazandırılmasıdır. Tüketilen
maddelerin yeniden geri dönüşüm halkası içine katılabilmesi
ile öncelikle ham madde ihtiyacı azalır. Böylece insan
nüfusunun artışı ile paralel olarak artan tüketimin doğal
dengeyi bozması ve doğaya verilen zarar engellenmiş olur.
Bununla birlikte yeniden dönüştürülebilen maddelerin tekrar
ham madde olarak kullanılması büyük miktarda enerji
tasarrufunu mümkün kılar.
Bir insanın bir yıl boyunca
çöpe attığı şeylerin ağırlığı
kendi ağırlığının yaklaşık
yedi katıdır.
Geri Dönüşebilen Maddeler
Cam
Kağıt
Alüminyum
Plastik
Piller
Motor yağı
Akümülatörler
Beton
Organik Atıklar
Elektronik atıklar
Demir
Tekstil
Ahşap
Metal
Siz Neler Yapabilirsiniz?
• Geri dönüşümü destekleyin. Ambalajında geri dönüşüm işareti
olan ürünleri yeğleyin.
• Cam ambalajın binlerce yıldır geri döndüğünü ve içindeki ürünün
camla hiçbir etkileşimde bulunmadığını bilerek alın.
• Plastik tıraş bıçağı, çakmak, tükenmez kalem, folyo pişirme
kapları gibi tek ya da çok az kullanımlık ürünleri kullanmayı en aza
indirin.
• Az miktardaki alışverişlerinizde plastik poşet kullanmayın.
• Büyük boy ürünleri kullanın. Hacmi fazla ürünler hem daha fazla
kulanım hem de daha az ambalaj tüketimi demektir.
• Şişe ve kavanoz gibi cam saklama ürünlerini tekrar kullanın.
• Atmak istediğiniz cam malzemeleri organik çöplerle birlikte
atmayın. Biriktirip en yakınınızdaki cam kumbaralarına atın.
• Cam şişe ve kavanozları atarken renklileri ve renksizleri ayırın.
Metal kapakları çıkartın.
• Çok fazla ambalaj malzemesi kullanılmış ürünleri almayın.
• Hediye olarak sevdiklerinize bir çevre örgütünün üyeliğini verin.
Download