Bir Ömür Boyunca
advertisement
Bir Ömür Boyunca REFİK HAUD KARAY İletişim Yayınları REFİK HALİD KARAY Bir Ömür Boyunca İletişim Yayınlan • Anı Dizisi • ISBN 9 7 5 -4 7 0 -0 3 8 -9 1. BASKI © İletişim Yayıncılık, İst. 1990 KAPAK Bora Çetinkaya KAPAK BASKISI Özdemir Ofset İÇ BASKI Şefik Matbaası tletifim Yayınları Klodfarer Cad. İletişim Han No.7 Cağaloğlu-İSTANBUL Tel: 516 22 60-61-62 REFİK HALİD KARAY Bir Ömür Boyunca t İÇİNDEKİLER S unuş...................................................................................................................... 7 Refik Halid K aray........................ 9 imdada Yetişen Hızır .............................................................................................. 11 Koluma Giren Meçhul Dost .................................................................................. 14 Ziya Gökalp’in Bir iyiliği ....................................................................................... 18 Dostluk Gören Sürgün ....................................................................... 23 Taçlılar Resmi Geçidi ..............................................................................................26 Üç Mutasarrıf Tipi D a ha......................................................................................... 29 Hürriyet Tarihinde Yeri Olan G e yik..................................................................... 31 Dolmabahçe Sarayında II. Abdülhamld’i Nasıl Görmüştüm?................................34 Kendimi Şehzade Gibi Satıyormuşum ...................................................................37 Deme Kış Yaz; Oku Y a z ....................................,................................................ 40 Ey Veliyyü Nimeti ....................................................................................................41 Çocukluğumun Çifte Havuzlar Gazinosu .............................................................. 43 Öldürdüğümüz Uç Gazeteci ...................................................................................45 Cezalarını Bulan Gazeteci Katilleri ........................................................................ 49 Tantuna Götüren Kitaplar....................................................................................... 52 Sürücü-Vardacı-Perdeci ................. 54 Şimendifercilik Oynadığımız Zamanlar...................................................................57 Ayastefanos'tan Yeşilköy’e .....................................................................................60 Beni Görmemezliğe Gelen Adamın Başından Geçenler...................................... 63 Balkan Harbl’nde Ayastefanos ............................................................................. 66 Dil ve Din Tiryakiliği ................................................................................................69 Öyle Deme, Böyle D e ............................................................................................. 72 Sürgünün Sütü ........................................................................................................ 75 Kimdi Bu Kadın? .................. ................................................................................ 77 Eski Pehlivanlarda Manevi Vasıflar..................................................................... 80 İşte Geldim Gidiyorum; Şen Olasın Halep Ş eh ri...................................................82 Nişan Meraklısı ........................................................................................................ 85 iki Boyunduruk Arasında.......................................................................................88 Bu, Uğurlu Bir ipti ...................................................................................................91 ilk Defalardan Birkaçı ............................................................................................. 94 Ölümden Kurtardığım Zabit ....................................................................................97 Aile Berberi .......................................................................................................... 100 Sürgünde Yazdıklarım ......................................................................................... 103 Belediye Başkâtipliğim ........................................................................................ 105 Başlangıç ........................................................................ ı.............. .................... 108 Gözüm Muharrirlikte ve Aşk’la Alâkasız Çapkınlıkta.......................................... 114 Ölüm Cezaları ...................................................................................................... 116 Cumhuriyet Devrinde Yine Polis Müdürlüğüne Davet Edildim.......................... 117 Yeni Türkçenin Böylesi.........................................................................................119 Emniyet Müdürlüğünde ....................................................................................... 120 Huzur Veren Karar .............................................................................................. 122 Memur Kalsaydım, Neler Olabilirdim? ................................................................ 124 Bâb-ı Âlî Vakası ve iki Fransız........................................................... Büyük Atatürk de.................................................................................................. 130 Bir Padişahın Uğursuz Gözleri ve Ayakları ........................................................ 133 Milletin Kanını Akıtma idaresi ............................................................................. 13T 5 12 Bir Şehzade Beni Kurtarmak istedi. Aksi Oldu ................................................. 138 İşkence Yuvası, Bir “ Gizli Zindan” ........................................................ 141 Rıza Tevfik’ in Bir Mektubu ......................................................... 144 ilk Defa Nasıl Tevkif Edildim? ...... .................................... 148 31 Mart isyanının ilk Günü Başımıza G elenler.................................................. 150 Beyazıt Meydanında .......................................................... 151 Kurşun Yağmuru Altında Nikâh Şahitliğim ....... 153 Kurtuluş ................................................................................................. 156 Sürgünde Yanıma Gelmek İsteyen Rum K ız ı.................................................... 159 Bir Sadrazamın Oğlu, Gözümün Önünde Öldürüldü ......................................... 161 Sinây-i Emel ..............................................................................................,....... 164 Refet Paşa’nın İstanbul’a Girdiği Gün, Ben Mahkeme Huzurundaydım .......... 168 Yatağımı Kendi Elimle İlk Defa Bekirağa’ya Serdim ......................................... 172 iki Postacının idamı ............................................................................................. 175 Bir Anahtarın Azizliği ....................... 178 Çok Şey Gören Bizim N e sil................................................................................ 182 Birahaneden Kovulduğumuzun Resmidir........................................................... 183 Atatürk’ün içliliği .................................. -|gg Atatürk Ankara’ya Çağırmış! ..................... 187 Yüzerliklerin Affı ................................................................................................. 188 Bir Tramvay Grevi, Hayatımın Rotasını Değiştirdi ............................................. 189 Suriye’den iki Kere ihracım istenmişti ............................................................... 191 "Bebek Opereti” ................................................................................................. 195 ittihatçı-itilafçı Meselesi ...................................................................................... 198 Rıza Tevfik’in Gümülcine’de Dövülmesi ............................................................ 200 Dedektifliğimin Cezası ........................................................................................ 202 Gerçekleri Hâlâ Yazmıyalım m ı? .......................................................................... 206 Ankara'ya D avet....................................................................................................209 Sultan Hamid’e Atılan iftiralar............................................................................. 215 Fecr-i Âti’nin Kuruluşu .......................................................................................... 217 Köprü de Olaylar ................................................................................................. 222 Mahmud Şevket Paşa ........................................................................................ 225 Diğer Sadrazamlar .............................................................................................. 227 Beyrut Günleri ..................................................................................................... 228 Damad-ı Şehriyarî..................................................................................................230 Meşrutiyet Liderleri .............................................................................................. 232 Şakadan Ölümüm ..................................................................................................235 Bir Beyanname...................................................................................................... 239 Atatürk’le A ram ız...................................................................................................248 Son Osmanlı Harpleri ......................................................................................... 252 İlâhi Adalet! ...................................................................................................... 258 Harb-i Umumîde Beslenme ................................................................................ 261 Bir Halı Hikâyesi ve Gerisi ................................................................................. 264 Tek Parti .................................................. 267 Sözde Bir Dost ......................................................................................... 268 Dr. Rıza N u r.................................................................................................... 272 Eski Dostlar ................................................................................................. 286 istiklâl Mahkemeleri ......................................... 291 Ne Oldum Dememeli ....................................................................................... 294 ",ZZ"Z"""ZZ ZZZZ''''Z'ZZZZ' Son .......................................................................................................................................... 297 6 Refik Halid’in Bir Ömür Boyunca’sı, esas iti­ bariyle 1922-1938 arasındaki sürgünlük anı­ larıdır. Ama bazen Mütareke öncesine uzanır, bazen de Minelbab İlelmihrab’m kap­ sadığı Kurtuluş Savaşı yıllan İstanbul’una ilişkin ayrıntılar verir. Türkçeyi çok akıcı bir üslupla kullanan yazarın, 1965’te ölümün­ den beri kitap halinde yayımlanan en güzel ve önemli yapıtı budur. iletişim Yayınları • Anı Dizisi • ISBN 975-470-038-9 Taha Toros Arşivi
