TÜRKİYE’DE BU HAFTA 20 – 24 TEMMUZ 2015 2015/T-11 TÜRKİYE, AR-GE’YE YÖNELİK ÇABALARINA RAĞMEN OECD’NİN “TABANINDAN” KURTULAMADI Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK), OECD tarafından yapılan ve 46 ülkenin Ar- Ge yatırımları, teknolojik durum ve bunlara dayalı yeni sanayileşme çabalarına yönelik karşılaştırmalı analizini değerlendiren bir rapor yayınladı. OECD çalışmasında, çeşitli kriterlerle ölçülen Ar-Ge, inovasyon, teknoloji seviyesinde ya OECD ortalamasının altında ya da son 5 ülke içinde olduğu tespit edildi. Araştırmada, devletin rolünün de sınırlı kaldığı kaydedildi. TİSK, OECD Bilim Teknoloji ve Sanayinin Görünümü 2014 raporuna dayalı olarak “Bilim, Teknoloji ve Sanayide Türkiye’nin durumu” başlığını taşıyan bir rapor yayınladı. TİSK çalışmasında, OECD’nin 46 ülke üzerinden yaptığı değerlendirmede, Türkiye’nin teknoloji ve Ar-Ge açısından son 5 ülke içinde olduğu vurgulandı. Türkiye’nin bilim, teknoloji, sanayi ve beceriler alanında zayıf kaldığı ve devletin de hem finansman hem de yönlendirme açısından pasif kaldığı tespitlerine yer verilen araştırmada, “Bilim, teknoloji ve Ar-Ge’de ulusal hedeflerle mevcut durum arasında büyük mesafe bulunduğu, Türkiye’nin sıçrama yapmaya ihtiyaç duyduğu” kaydedildi. Rapora yönelik yapılan TİSK değerlendirmesinde, bilim, teknoloji ve Ar-Ge’de mevcut zayıf konumun yanı sıra, diğer ülkelerle farkın da büyük olduğuna işaret edildi. Kaynak: http://www.dunya.com/ 3M, 'SÜPER HUB' YATIRIMIYLA YILLIK SATIŞINI 1 MİLYAR DOLARA ÇIKARACAK Dünya – Türkiye’yi bölgesel üssü seçen Amerikalı 3M, Çorlu’da inşası sürmekte olan üretim tesisini 2016 yılında faaliyete geçirmeyi planlıyor. Elde edilen gelir bakımından Türkiye'nin Orta ve Doğu Avrupa'nın en büyük ülkesi olduğunu belirten 3M Türkiye Endüstriyel Ürünler Grubu Ülke Direktörü Zafer Kaşıkara, bu doğrultuda gelişmekte olan pazarlara yatırım yapma stratejilerinin bir parçası olarak Türkiye'de büyük bir yatırıma imza attıklarının altını çizdi. 3M'in uluslararası faaliyetleri açısından önemli olan ve Süper Hub adı verilen ikinci üretim tesislerini Çorlu'da kurmaya karar verdiklerini dile getiren Kaşıkara, "Bölgesel üretim üssümüzün açılışını 2016 yılı içinde yapacağız. Bu sayede bölgedeki müşterilerimize daha hızlı hizmet vermeyi hedefliyoruz. 3M'in Süper Hub yatırımı, gelecek yıllarda 500 milyon dolara kadar çıkacak. Çorlu'daki yeni tesisin yıllık satış değeri 1 milyar dolara ulaşacak" dedi. 3M’in Türkiye’deki üretimini halen Çerkezköy’deki tesisi gerçekleştiriyor. Kaynak: http://www.invest.gov.tr İHRACAT FİYATLARINDAKİ 6 AYLIK ARTIŞ YÜZDE 9'U GEÇTİ İhracatçıların, yurt dışına sattıkları malların ortalama fiyatlarındaki geçen Aralık ayında başlayan artış, Haziran'da da sürdü. Ülke sınırları içinde üretimi yapılarak yurt dışına ihraç edilen malların üretici fiyatlarındaki değişimi ölçen yurt dışı üretici fiyat endeksi (YD-ÜFE), Haziran ayında bir önceki aya göre yüzde 1.49 arttı. Böylece, ortalama fiyatlar geçen Aralık ayına göre yüzde 9.25 ve geçen yılın aynı ayına göre de yüzde 10.51 yükseldi. Fiyatlarda 12 aylık ortalamalara göre artış ise yüzde 5.23 düzeyinde kaldı. Fiyatlar aylık bazda, madencilik ve taşocakçılığı sektöründe yüzde 1.63 ve imalatsanayi sektöründe yüzde 1.49 yükseldi. Alt sektörlerden, bilgisayarlar ile elektronik ve optik ürünlerde fiyatlar yüzde 4.49 ile en çok artışı gösterdi. Bu ürünleri, mobilya dışındaki ağaç ve mantar ürünleri fiyatları yüzde 3.72, motorlu kara taşıtları, römork ve yarı römork fiyatları yüzde 2.75 ile izledi. Buna karşılık fiyatklar deri ve ilgili ürünlerde yüzde 1.10, diğer mamul eşyalarda yüzde 0.33 ve giyim eşyalarında yüzde 0.28 düştü. Kaynak: http://www.aktifhaber.com TÜRKİYE’NİN İLK 5G LABORATUVARI KURULDU Piyasaya 2020’li senelerde sürülmesi beklenen 5. kuşak kablosuz iletişim teknolojileri hususunda araştırma yapmak üzere Türkiye’nin ilk “5G” laboratuvarı İstanbul’da İstanbul Kalkınma Ajansı destekleriyle kuruldu. Yaklaşık 2 milyon liralık bütçeyle çalışmalarını sürdüren laboratuvarda, bundan evvel ABD, Kanada, Japonya ve Almanya'da çalışan alanında uzman Türk bilim insanlarından bir ekip oluşturuldu. Medipol Üniversitesi Mühendislik ve Tabiat Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Hüseyin Arslan, "5G ve Ötesi Laboratuvarı"nın üniversite bünyesinde birkaç ay evvel kurulduğunu belirtti. Arslan, 5. kuşak kablosuz iletişim teknolojileri olarak tanımlanan 5G'ye 2020'li senelerde geçileceğini ortaya koyarak; "Dünyada şu anda 5G'nin yüzde 70-80 çalışmaları bitmiş durumda. İnşallah 5G'ye dünyayla beraber geçeceğiz" diye konuştu. İstanbul Kalkınma Ajansı’nın destekleriyle, proje çerçevesinde hücresel ağların kapsam alanlarının daha esnek ve aktif kullanılması, BİT başına düşen maliyetlerin azaltılması, cep telefonu haricinde başka çeşitli cihazların 5G sistemlerine entegre olarak çalıştırılabilmesi ve böylece haberleşme kapasitenin artırılması amaçlanıyor. Kaynak: http://www.sanayigazetesi.com.tr/ ÇELİĞE KATMA DEĞER GEREK Çelik İhracatçıları Birliği tarafından açıklanan 2015 yılı Ocak-Haziran dönemi ihracat verilerine göre; Türkiye’nin çelik ihracatı geçen yılın aynı dönemine kıyasla değer bazında yüzde 23,6 düşüş ile 5,3 milyar dolar olurken, miktar bazında ise yüzde 11,1 azalış ile 8,2 milyon ton olarak gerçekleşti. Yılın ilk yarısında çelik ihracatının dikkat çeken ürünü “alaşımlı teller” oldu. Alaşımlı teller ihracatı miktarda yüzde 139 artış ile 31 bin tonu aşarken, değer bazında yüzde 56,2 artış ile 27 milyon dolara ulaştı. Katma değerli ürünler umut veriyor 2015 yılı ilk yarı ihracat rakamlarını değerlendiren Çelik İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Namık Ekinci;“Türk çelik sektörü olarak 2015 yılının altı aylık bölümünü geçen yılın aynı dönemine göre miktarda yüzde 11,1 değerde ise yüzde 23,6’lık bir düşüş ile kapattık. İhracat pazarlarımıza dampingli mal ihraç eden ülkeler gerilemenin en önemli sebebi.Örneğin; Çin gibi tüm dünya ülkelerine dampingli mal ihraç eden ve devlet desteği ile düşük fiyat politikası uygulayarak haksız rekabet koşulları yaratan ülkeler uluslararası pazarlarımızdan pay alıyorlar, bu da ihracatımızı ve üretimimizi fazlasıyla etkiliyor. Bu konuda bir an evvel önlem alınması gerekiyor. Diğer önemli bir sorunumuz ise ülkelerine ithalatın yapılmasını engellemek amacıyla yine önemli miktarlarda ihracat yaptığımız ülkelerin haksız argümanlarla davalar açmaları ve ülkemize karşı ticari önlemler almaları. Dünya Ticaret Örgütü kurallarına uymayan bir şekilde yapılan bu uygulamalar Türk çelik ihracatına ne yazık ki darbe vuruyor” dedi. Ekinci sözlerinin devamında;“Sektör olarak ihracatta yaşadığımız gerilemeye rağmen özellikle son dönemlerde katma değerli ürünlerimizin uluslararası pazarlarda tercih edilmesi bu ürünlerin ihracatını da arttırıyor” diye konuştu. Alaşımlı tellerde birim fiyatın 857 dolar/ton iken çelik sektörünün en çok ihraç ettiği inşaat çeliğinde birim fiyatın ton başına 460 dolar olduğunu vurgulayan Namık Ekinci; “Tüm çelik ürünlerinin ortalama birim fiyatına baktığımızda ise ton başına 652 dolar olduğunu görüyoruz. Daha net ifade etmem gerekirse altı aylık dönemde 31 bin tonu aşkın alaşımlı çelik ihraç ettik ve 27 milyon dolarlık bir değer yarattık. Sonuç olarak eskiden beri söylediğimiz gibi katma değeri yüksek ürünlere ağırlık verilmeli” ifadelerini kullandı. Kaynak: http://www.sanayigazetesi.com.tr YERLİ SANAYİYİ KURUYORUZ Ekonomi bakanı Nihat Zeybekçi; “İthalatımızın 216 milyar dolara gerileyeceğini öngörüyor, ihracatımızın ithalatımızı karşılama oranının artacağını düşünüyoruz” dedi. İthalatta caydırıcı önlemler aldıklarını söyleyen Zeybekçi, ‘Türkiye Ticaret Merkezleri’ projesinin de yakın zamanda devreye alınacağını belirtti. Kalıcı büyümeye çerçeve çizen Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, "2015 yıl sonu ihracatımızın 147 milyar dolara çıkacağını, ithalatımızın ise 216 milyar dolara gerileyeceğini öngörüyoruz. Geçen yıl yüzde 65,1 olan ihracatın ithalatı karşılama oranının 2015 sonunda yüzde 68 civarında olmasını bekliyoruz" diye konuştu. Ekonomi Bakanlığı’nın son 18 ayını değerlendirme amacıylabasın toplantısı düzenleyen ve Türkiye'nin kalıcı bir şekilde büyümesinde ihracata dayalı büyümenin önemini vurgulayan Zeybekci, ihracat ve yatırım destekleriyle ilgili müjde vererek; “Türkiye Ticaret Merkezleri projesi hayata geçecek” şeklinde konuştu.İthalata yönelik korunma çalışmalarının sürdürüldüğünü söyleyen Zeybekci,‘yerli sanayinin korunması adına tedbirler aldıklarını’ dile getirdi. Paritedeki dalga ekonomiye vurdu Ekonomi Bakanı Zeybekci, bu yıl ihracattaki düşüşün büyük oranda pariteden kaynaklandığını belirterek; "İhracatımızda ilk 6 ayda yaşadığımız yüzde 8,1'lik gerileme, parite 2014 yılındakiyle aynı olsaydı yüzde 0,5 artışa dönüşecekti. İhracatımız aslında artıyor fakat ihracatımız dolar üzerinden hesaplandığı için rakamlarda düşmüş gibi gözüküyor" açıklamasında bulundu. Zeybekci; “Bavul ticareti ve serbest bölgelerden gerçekleşen net ihracatı da eklediğimizde gerçek ihracatımızın 158,5 milyar dolar olmasını öngörüyoruz. Bu değerle birlikte ihracatın ithalatı karşılama oranı tarihi bir zirveye ulaşarak, yüzde 73,7'ye yükselmiş olacak. Geçen yıl 84,6 milyar dolar olan dış ticaret açığının 2015 sonunda 69 milyar dolara gerilemesini, dış ticaret açığının 15,6 milyar dolar azalmasını bekliyoruz" diye konuştu Yerli sanayi korunuyor Yerli sanayinin korunmasına ve ithalata ilişkin faaliyetlere de değinen Zeybekci, ithalata yönelik politika araçlarının yurt içi piyasaların düzgün işlemesinde ve gelişmesinde önemli rol oynadığını söyledi.Yapılan damping soruşturmaları neticesinde, 6 farklı ülke menşeli 7 ürün grubunda, 11 adet dampinge karşı yeni önlem yürürlüğe girdiğini bildiren Zeybekci, "Halen dampinge tabi 5 ürün grubunda 4 ülkeye karşı 8 adet önlemlerin etkisiz kılınması soruşturması devam ediyor" dedi.Geçen sene başlatılan ayakkabı ve ayakkabı aksam parça ithalatında yüzde 30-50 arasında değişen ilave gümrük vergisi koyduklarını hatırlatan Zeybekci; “Türkiye'nin ayakkabı ithalatı bu uygulama konmadan önce tam 1 milyar dolardı, bu uygulamadan sonra biz bunun yarı yarıya düşeceğine inanıyoruz” şeklinde konuştu. 22 STA çalışmalara hız verecek Gümrük Birliği’nin güncellenmesi çalışmalarına değinen Zeybekci, 2016'da başlayacak müzakerelerde çok hızlı bir şekilde sonuç alacaklarını düşündüklerini söyledi. Hâlihazırda yürürlükte olan 17 Serbest Ticaret Anlaşması (STA) ve önümüzdeki dönemde yürürlüğe girecek 5 STA'nın olduğunu bildiren Zeybekci, "Bu, ihracatçılarına 300 milyon nüfuslu, 3,8 trilyon dolarlık bir ticaret hacmi olan bir alanın serbest bir şekilde açılmış olmasını sağlıyor" açıklamasında bulundu. Kaynak: http://www.sanayigazetesi.com.tr 13 SEKTÖRDE YENİ ROTA İRAN PAZARI İran’la anlaşma birçok sektörde olumlu karşılandı. Çimento, inşaat ve mermerde ise endişe var İran’la nükleer müzakerelerin anlaşmayla sonuçlanması bankacılık dahil 13 sektörde umutları artırdı. Buna enerji sektörü de eklenebilir. DÜNYA'nın araştırmasına göre çimento, inşaat, mermer gibi birkaçı hariç, tüm sektörler olumlu beklenti içinde. İnşaata da bir ölçüde iş çıkacağı tahmin ediliyor. Çimento ve mermerde ise enerji maliyeti dezavantajı var. Bazı sektörler heyet gönderme hazırlığında. İranlı yatırımcılar da araştırmaya gelmeye başladı. Yaptırımlar bir takvim içinde adım adım kalkacak. Politik süreçlerin 6 ila 9 ay sürecek. Arkasından finansal işlemler, yatırım kısıtları, enerji ithalatına ilişkin yaptırımlar kalkacak. Silah ithalat ambargosu 5 yıl daha yürürlükte. Savunma sanayiinde kısıtlar devam etse de birçok büyük sektörde ticaretin yolu açılacak. İran ekonomisinin hızlı büyüyeceği, 18 ay sonra GSYH büyümesinin %8’e ulaşabileceğine ilişkin tahminler var. 80 milyon nüfusu, 400 milyar dolarlık ekonomisi ve bu hızlı büyüme sektörlerin ilgisini çekiyor. Enerji, kimya, gıda ve otomotivde işbirlikleri bekleniyor. Gelişmeler en başta bankacılık sektörüne yarayacak. DEİK Türkiye-İran İş Konseyi Başkanı Rıza Eser, “Ambargodan çok önce İran'la ilişkilerimizi iyi götürdük. Biz hazırız. Umarım en iyi payı biz alırız. Enerji, kimya, gıda ve otomotivde işbirliği bekliyoruz. Türk müteşebbisleri olarak İran’a yatırımlarımız devam ediyor. Ticaretimiz artıyor. Otellerle ilgili çalışmalar var. Konutlarla ilgili çalışmalar da sürüyor. Kimya, demir-çelik, gıdada yatırımlar da oldu. Uzun yıllardır kalmış projeler de devam edecek. İranlılar ambargo zamanındaki desteğimizi unutmuyor. Öncelik Türkiye’nin diye yazılı ve şifahi söylediler. Umarım sözlerini tutarlar. Her iki ülke komşu. Herşey muhtemelen yüksek düzeyde devam edecektir” dedi. 5 AYDA 5 MİLYAR DOLAR YABANCI YATIRIM GELDİ 2015 yılı Ocak-Mayıs döneminde net doğrudan uluslararası yatırım girişi 4.905 milyon dolar oldu. 2015 Yılı Mayıs ayında 846 milyon ABD Doları düzeyinde uluslararası doğrudan yatırım girişi (fiili giriş/net) gerçekleşti. 2015 yılı Ocak-Mayıs döneminde net doğrudan uluslararası yatırım girişi (fiili giriş), 4.905 milyon ABD Doları düzeyinde gerçekleşti. Uluslararası doğrudan yatırım girişleri kaleminde yer alan sermaye girişi 2015 yılında toplam 3.492 milyon ABD Doları'na ulaştı. Ekonomi Bakanlığı'ndan yapılan açıklamaya göre, Ocak-Mayıs döneminde 3.492 milyon ABD Doları olan uluslararası doğrudan yatırım girişinin 1,3 milyar doları enerji sektöründen, 572 milyon doları ise imalat sanayi sektöründen kaynaklandı. Ocak-Mayıs döneminde nakit sermaye girişinin yüzde 44’ü AB Ülkeleri, yüzde 30’u ise Asya ülkeleri kaynaklı. Bakanlık'tan yapılan açıklamada şu bilgiler verildi; "Mayıs ayında 169 adet uluslararası sermayeli şirket ve şube kurulmuş olup, 9 adet yerli sermayeli şirkete de uluslararası sermaye iştiraki gerçekleşmiştir. Mayıs ayı sonu itibariyle 1.722 adet uluslararası sermayeli şirket ve şube kurulmuş olup, 75 adet yerli sermayeli şirkete de uluslararası sermaye iştiraki gerçekleşmiştir. Ocak-Mayıs döneminde 1.797 adet uluslararası sermayeli şirketin, başta toptan ve perakende ticaret sektörü olmak üzere, gayrimenkul ile ulaştırma, haberleşme ve depolama hizmetleri sektörlerinde faaliyette bulundukları görülmektedir. 2015 yılı Ocak-Mayıs döneminde kayıtlı sermayesi 500.000 doların üzerinde olan 52 adet uluslararası sermayeli şirket, şube kuruluşu ile yabancı ortak iştiraki gerçekleşmiştir. Bu şirketlerin 23 adedi toptan ve perakende ticaret sektöründe ve 11 adedi imalat sektöründe faaliyette bulunmaktadır. Ocak-Mayıs döneminde kurulan 1.797 adet uluslararası sermayeli şirketin 938 adedi Yakın ve Ortadoğu ülkeleri, 436 adedi AB ülkeleri, 118 adedi ise diğer Avrupa ülkeleri ortaklı şirketlerdir. Mayıs ayı sonu itibariyle 37.565 adet uluslararası sermayeli şirket ve şube kurulmuş olup, 6.370 adet yerli sermayeli şirkete de uluslararası sermaye iştiraki gerçekleşmiştir.Toplamda 43.935 adet uluslararası sermayeli şirket ülkemizde faaliyette bulunmaktadır. 43.935 adet uluslararası sermayeli şirketin, başta toptan ve perakende ticaret olmak üzere, gayrimenkul kiralama ve iş faaliyetleri ve imalat sanayi sektörlerinde faaliyette bulundukları görülmektedir. İmalat sanayiinde faaliyette bulunan uluslararası sermayeli şirketlerde kimyasal madde ve ürünleri imalatı birinci sırada yer alırken, bunu tekstil ürünleri imalatı, gıda ürünleri, içecek ve tütün imalatı ile makine ve teçhizat imalatı izlemektedir. 43.935 adet uluslararası sermayeli şirketin ülke gruplarına göre dağılımına bakıldığında ise AB ülkeleri ortaklı girişim sayısının 19.901 adet ile birinci sırada yer aldığı görülmektedir. AB ülkeleri ortaklı uluslararası sermayeli şirketlerin içinde Almanya 6.214 adet şirket ile birinci sırayı alırken, onu İngiltere (2.816 adet) ve Hollanda (2.499 adet) izlemektedir. 43.935 adet uluslararası sermayeli şirketin illere göre dağılımına bakıldığında İstanbul ilinin 26.230 adet ile birinci sırada yer aldığı görülmektedir. İstanbul ilini Antalya (4.558 adet), Ankara (2.582 adet) ve İzmir (2.166 adet) illeri takip etmektedir. İstanbul ilinde faaliyette bulunan 26.230 adet uluslararası sermayeli şirketin başta toptan ve perakende ticaret (10.114 adet) olmak üzere, gayrimenkul kiralama ve iş faaliyetleri (4.287 adet) ve imalat sanayi (3.538 adet) sektörlerinde faaliyette bulundukları görülmektedir. 2015 Mayıs ayında Ekonomi Bakanlığı tarafından yatırım teşvik belgesi düzenlenen 21 adet proje kapsamında yaklaşık 315,8 milyon ABD Doları tutarında yatırım yapılması öngörülmüştür. Böylece 2015 yılında belgelendirilen yatırım projesi sayısı 102 adede, belge kapsamındaki yatırımların tutarı ise 11.931,3 milyon ABD Doları'na ulaşmıştır. 102 adet Yatırım Teşvik Belgesinin 62 adedi imalat, 25 adedi hizmetler, 9 adedi elektrik, gaz ve su, 2 adedi tarım ve ormancılık, 4 adedi ise madencilik ve taşocakçılığı sektörlerinde düzenlenmiştir." Kaynak: http://www.dunya.com