ak-p41 termal olarak aktiye edilmiş karışık kil minerallerinin içerdiği

AK-P41
XV!. Ulusal Kimya Kongresi. Konya, 2002
TERM AL OLARAK A K TİY E ED İLM İŞ K A R IŞIK K İL M İN ER A LLER İN İN
İÇERDİĞİ MONTMORİLLONİT MİKTARINA BAĞLI OLARAK SUDA DAĞILMIŞ
YAĞ ADSORSİY ONU
Fatma Turak, Hüseyin Afşar
Yıldız Teknik Üniversitesi, Kimya Bölümü, 34210 Davutpaşa İstanbul
Giriş
Endüstriyel ve evsel atıksularda ortak kirletici yağ ve grestir. Yağların sudan daha az yoğun
olması nedeniyle zaman içerisinde su toplama havzalarında yüzeyde birikirler. Yüzeyde
oluşan yağ tabakası özellikle ultraviole alanda ışınları absorblayarak daha alt tabakalara
erişimi engeller. Bunun sonucu olarak su bitkilerinin fotosentez olayını gerçekleştirmesi
olanaksız hale gelir.
Aynı zamanda yağ tabakası havadan suya oksijen geçişini
kısıtladığından suda çözünmüş oksijen miktarı denge değerinin cok altına düşer. Bu durum
suda yaşayan yeşil bitkilerle hayvanların kitlesel olarak yok olmasına sebep olabilir ( 1).
Yöntem
Yağ-gres içeren atıksuların arıtılması için cok yaygın teknikler bulunmaktadır.
Bu
yöntemlerden hangisinin kullanılacağına yağlı atıksuyun bzellikleri ve istenen deşarj
atıksuyun standartları etkilidir. Ençok kullanılan yağ ayırma prosesleri: Adsorbsiyon;
filtrasyon, membran ve koagülasyon teknikleri; flotasyon (yüzdürme); yoğunluk farkına göre
ayırma; biyolojik ayırma yöntemleri vb. (2 ).
Bu çalışmada ortam pH ’ı, işlem süresi, tanecik büyüklüğü, karıştırma hızı ve buna benzer
etkenlerin optimum koşulları saptanarak, farklı miktarlarda montmorillonit içeren; muskovit,
kaolin, illit ve montmorillonit ağırlıklı killerin farklı sıcaklıklardaki termal aktivasyonunun
killerin % yağ adsorbsiyon kapasitesine etkisi incelenmiştir.
Sonuç
Yapay ve endüstriyel atıksulara uygulanan bu yöntemle karışık killerdeki montmorillonit
oranı yükseldikçe, termal aktivasyona uğratılarak yağ adsorbsiyonunda kullanılacak kilin
optimum termal aktivasyon sıcaklığı düşmektedir. Örneğin, % 5,02 montmorillonit içeren
muskovit ağırlıklı kilin ve % 3,73 montmorillonit içeren illit ağırlıklı kilin 500 °C ye kadar
olan termal aktivasyonu sonucunda % yağ adsorbsiyonunda bir artış ve daha yüksek
sıcaklıklarda ise adsorbsiyonda bir düşüş görülmüştür. Kaolin ağırlıklı kilde ise % 11,50
montmorillonit bulunmaktadır. Bu kilde ise 350 °C den sonraki yapılan termal aktivasyon
işlemlerinde % yağ adsorbsiyonunda- bir azalma gözlenmişdir.
% 49 oranıinda
montmorillonit içeren kilde ise 200 °C den sonraki yapılan termal aktivasyon işlemlerinde %
yağ adsorbsiyonunda çok büyük miktarda düşüş izlenmişdir. Sonuç olarak montmorillonitik
killerin yüksek miktarda nem içerdikleri ve ısıyla kolaylıkla bozundukları gözlenmiştir (3-4).
Kaynaklar
1. Kocasoy, G. Atıksu Arıtma Sistemleri, 1989, 5.
2. Corbitt, R.A. Standart Handbook of Environmental Engineering, 1990, 160.
3. Norton, F.H. Elements of Ceramics, 1957, 15.
4. Grim, R.E. Clay Mineralogy, 1953, 191.
100