1 bütün vergi, resim ve harçlarından muaf tutmak için sebep

T. B. M. M.
B : 65
bütün vergi, resim ve harçlarından muaf tutmak için
sebep nedir? Biraz evvel de ifade ettim, Katma Değer
Vergisi vermeyecektir. Şube açmayacak ise, her türlü
menkullerini ve gayrimenkul mal iktisabının devir ve
temliklerini, her türlü vergi ve resimden muaf tutmak
için bir hüküm getirmek niye? Şu halde, burada bir
şube açması bahis konusudur, bu sebeple gayrimen­
kul iktisap edecektir. Şu halde, burada bir menkul alı­
mı bahis konusudur, bu sebeple gelir vergisi vermeye­
cektir. Şu halde, burada bütün mal varlığı ile buluna­
caktır, bir şube açacaktır, o sdbeple birtakım vergile­
rin verilmemes'i bahis konusu olacaktır. Şube açma­
yacak ise yapılması lazım gelen husus, münhasıran
Kurumlar Vergisinin 24 üncü maddesinin tadili idi.
Bu cihete gidilmeyip, böyle geniş ve şümullü bir ka­
nun maddesinin getirilmesinin sebebi nedir? Bunu
öğrenmek istiyorum.
Teşekkür ederim.
BAŞKAN — Teşekkür ederim.
Buyurun Sayın Bakan.
DEVLET BAKANI VE BAŞBAKAN YARDIM­
CISI İSMET KAYA ERDEM (İzmir) — Sayın Baş­
kan, biz burada herhangi bir anlaşmanın tasdik edi­
lip edilmemesi konusunu dleğil, vergi uygulamasıyla
alakalı bir kanun tasarısını görüşüyoruz. Bu tasarı,
islam Kalkınma Bıankasının şu faaliyetlerinin vergi­
den muaf olması imkânını getiren bir kanun tasarısı
olup, maksadı budur. Yoksa, antlaşmanın tasdikiyle.
alakalı herhangi bir husus değildir; biz böyle değer­
lendiriyoruz.
Diğer bir konu : Bir kanun .tasarısını buraya getirirsin'iz, belirli kimselere imkânlar verirsiniz; o şart­
lara uygun olanlar da. bundan istifade ederler. Vergi
kanunları ve diğer kanunlarla getirilen hak ve mua­
fiyetler bu esasla getirilir. İslam Kalkınma Bankası
anlaşmasının tasdik edilip edilmemesi konusunu biz,
bu kanun tasarısının ana esasından ayırıyoruz.
Diğer taraftan, daha evvel de arz ettim, bu banka
hiç bir zaman şube faaliyeti göstermez ve göstermesi
de mümkün değildir. Nasıl ki. Dünya Bankası, dün­
yada 150 üyesi varken, 4ö yıllık faaliyetinde hiçbir
yerde şube açmamış ise; İslam Kalkınma Bankası da,
kuruluşundan bu yana on sene geçmiş olup, bu süre
içinde hiçbir yerde şube açmamıştır ve açması da
mümkün değildir. İşin gereği şube açmasını gerektirmez.
Eğer, bir vergi muafiyeti olarak bunları getiriyorsak,
bu tek taraflı verilmiş olan bir karardır. Şube açmak
yönünden bir faaliyet göstermesi, kendi statüsü ve uy­
1 1 . 2 , 1986
0: 1
gulamasına göre mümkün değildir. Suudi Arabistan'
da, Cidde'de merkezi vardır; bu nedenle böyle bir
muafiyetin getirilmesinin, Suudi Arabistan yönünden
değeri vardır ve Suudi Arabistan bu tarzda bir mua­
fiyeti bunlara vermiştir.
Arz ederim.
BAŞKAN — Sayın Erol AğagiFden ayrı olarak,
Sayın Nuri Üzel, Sayın Melen, Sayın Tutum, Sayın
Batumlu ve Sayın Onural Şeref Bozkurt da soru sor­
mak istemişlerdir.
Soru sormak isteyen başka sayın üye var mı?
Yok.
Soru sorma kayıt işlemi bitmiştir.
Buyurun Sayın Ağagil.
EROL AĞAGİL (Kırklareli) — Sayın Başkan, bi­
raz evvel Sayın Bakan, bizim konuşmalarımıza verdiği
yanıtın bir yerinde, Türkiye'nin 1974 yılından bugüne
kadar bu konsorsiyumdan en çok kredi alan ülkeler­
den bir tanesi olduğunu belirttiler. Demek oluyor ki,
Türkiye'nin buradan kredi almasını, şimdi huzurlarınızdaki tasarı herhangi bir şekilde olmasa da, sağla­
yabiliyoruz. Çünkü, kredi tek taraflı alınamaz, karşı
taraf da bunu veriyor ve vermeye de demekki Tür­
kiye'yi layık buluyor.
öyle olduğu halde, şimdi aradan 12 sene geçtik­
ten sonra ve biz bu kredileri l!2 senedir kullanırken,
neden böyle tek maddelik ve özel imtiyaz tanıyan
bir tasarının getirilmesine zorunluluk olmuştur; bu­
nu neden düşünmektedirler?
Demin, konuşmam sırasında sorduğum bir soru­
yu, yanıt alamadığım için tekrarlayarak bu sorumu
bağlayacağım. Sayın Korkut özal'ım İslam Kalkınma
Bankasına müşavir olmasıyla bu işim alakası nedir?
Birinci sorum' bu efendim.
İkinci sorum: Sayın Bakan izahlarında, herhangi'
biır yabancı ülkede şube açmadiklarını, açmalarının
mümkün olmadığını söylüyorlar. Halbuki ben, an­
laşmanın tümünü inceledim, şube açmasına engel
olan bir hususa rastlayamadım. Anlaşma metriine
göre şube. açmalarını yasaklayan, mani kılan hukukî
bir madde var mıdır? Bunu öğrenmek istiyorum.Üçüncü sorum: Anlaşmanın 59 uncu maddesinin
ikinci fıkrası, (Tercümesini arz ediyorum) «Ban­
ka tarafından banka başkanına, direktörlere, memur­
lara ve işçilere ödenen her türlü maaş ve harcırah­
lara vergi konamaz» demektedir. Bizim de şu anda in­
celediğimiz, 59 uncu maddeyi kapsayan bir maddedir.
Bunu, Anayasanın eşitlik ilkesiyle ve diğer müessese­
lerde çalışan Türk personelimin veya insanlarının eşit-