DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ Türkiye İstatistik Kurumu 31/10/2013 tarihinde 2013 yılı Eylül ayı “Dış Ticaret İstatistikleri” haber bültenini yayımladı. 2013 yılı Eylül ayında; İhracat geçen yılın aynı ayına göre % 1,3 artarak 13.121 milyon dolar, ithalat % 3,5 artarak 20.623 milyon dolar olmuştur. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seride bir önceki aya göre ihracat % 2,7, ithalat % 3 artmıştır. Dış ticaret açığı % 7,6 artarak 6.972 milyon dolardan 7.502 milyon dolara yükselmiştir. 2012 yılı Eylül ayında % 65 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı 2013 yılı Eylül ayında % 63,6’ya gerilemiştir. Avrupa Birliği ile yapılan dış ticarette; ihracat % 10,2, ithalat % 5,2 artmıştır. En fazla ihracat yapılan ülke Almanya, en fazla ithalat yapılan ülke ise Çin olmuştur. Eylül ayında Almanya’ya 1.196 milyon dolarlık ihracat yapılırken, Çin’den 2.295 milyon dolarlık ithalat yapılmıştır. Fasıllar düzeyinde ihracatta 1.584 milyon dolar ile motorlu kara taşıtları ve aksam parçaları, ithalatta da 4.897 milyon dolar ile mineral yakıtlar ve yağlar ilk sırada yer almıştır. 2013 yılı Eylül ayında ihracat; 2012 yılının aynı ayına göre % 1,3 artarak 12.953 milyon dolardan 13.121 milyon dolara, ithalat % 3,5 artarak 19.924 milyon dolardan 20.623 milyon dolara, dış ticaret açığı da % 7,6 artarak 6.972 milyon dolardan 7.502 milyon dolara Sayfa 1 BALIKESİR SANAYİCİ VE İŞADAMLARI DERNEĞİ yükselmiştir. Dış ticaret hacmi 2012 yılının Eylül ayına göre % 2,6 artarak 33.744 milyon dolar olmuştur (Tablo 1, Grafik 1). 2012 yılının Eylül ayında % 65 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2013 yılının aynı ayında 1,4 puan azalarak % 63,6’ya gerilemiştir. Tablo 1. Dış Ticaret Göstergeleri İhracat (FOB) İthalat (CIF) Değer Değişim Oranı Aylar Eylül Ocak-Eylül Yıl 2012 12.953 2013 13.121 2012 112.912 2013 112.493 Dış Ticaret Dengesi Değer Değişim Oranı 19.924 1,3 20.623 -6.972 3,5 176.983 -0,4 187.623 Değer Değişim Oranı -7.502 32.877 7,6 -64.071 6,0 -75.130 (Milyon ABD $, %) İhracatın Dış Ticaret Hacmi İthalatı Değer Değişim Karşılama Oranı Oranı 33.744 65,0 2,6 289.895 17,3 300.116 63,6 63,8 3,5 60,0 Kaynak: TÜİK. Grafik 1. 2013 Yılı Eylül Ayı Dış Ticaret Göstergeleri (Milyon ABD $) 40.000 35.000 33.744 32.877 30.000 25.000 15.000 20.623 19.924 20.000 13.121 12.953 10.000 5.000 0 -5.000 -10.000 -6.972 -7.502 2013 - Eylül 2012 - Eylül İhracat (FOB) İthalat (CIF) Dış Ticaret Dengesi Dış Ticaret Hacmi Kaynak: TÜİK. Sayfa 2 BALIKESİR SANAYİCİ VE İŞADAMLARI DERNEĞİ Takvim etkisinden arındırılmış dış ticaret verilerine göre, 2013 yılı Eylül ayında bir önceki yılın aynı ayına göre ihracat % 1,3 artarken, ithalat % 0,2 azalış göstermiştir. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış dış ticaret göstergelerine göre ise, 2013 yılının Eylül ayında bir önceki aya göre ihracat % 2,7, ithalat % 3 artmıştır. Ekonomik faaliyetlere göre ihracatta 2013 yılı Eylül ayında geçen yılın aynı ayına göre en yüksek artış % 61,8 ile balıkçılık sektöründe olurken, bunu % 20,7 ile madencilik ve taşocakçılığı, % 10,6 ile tarım ve ormancılık, % 0,4 ile de imalat sektörü ihracatı izlemiştir (Tablo 2). 2013 yılı Eylül ayında 12.271 milyon dolarlık imalat sanayi ürünleri ihracatı, 420 milyon dolarlık tarım ve ormancılık ürünleri ihracatı, 341 milyon dolarlık madencilik ve taşocakçılığı ürünleri ihracatı, ve 20 milyon dolarlık balıkçılık ürünleri ihracatı gerçekleşmiştir. Tablo 2. Ekonomik Faaliyetlere Göre Dış Ticaret (Milyon ABD $, %) Eylül Sektörler 2012 Değer Toplam İçindeki Oranı Değer 2013 Toplam İçindeki Oranı Değişim Oranı İHRACAT Genel Toplam Tarım ve Ormancılık Bal ıkçıl ık Madenci li k ve Taşocakçıl ığı İmal at Di ğer 12.953 13.121 379 100,0 2,9 420 100,0 3,2 12 0,1 10,6 20 0,2 282 2,2 61,8 341 2,6 20,7 12.223 94,4 12.271 93,5 0,4 55 0,4 70 0,5 25,7 19.924 100,0 20.623 100,0 3,5 609 3,1 495 2,4 4 3.646 0,0 18,3 12 3.191 0,1 15,5 -18,7 197,8 14.834 74,4 16.032 77,7 8,1 893 4,3 7,5 1,3 İTHAL AT Genel Toplam Tarım ve Ormancılık Bal ıkçıl ık Madenci li k ve Taşocakçıl ığı İmal at Di ğer 831 4,2 -12,5 Kaynak: TÜİK. 2013 yılı Eylül ayında bir önceki yılın aynı ayına göre sermaye (yatırım) malları ithalatı % 16,2, ara (ham madde) malları ithalatı % 1,6, tüketim malları ithalatı % 16,5 artış göstermiştir. Sermaye (yatırım) malları ithalatı 3.072 milyon dolar, a ra (ham madde) malları ithalatı 14.838 Sayfa 3 BALIKESİR SANAYİCİ VE İŞADAMLARI DERNEĞİ milyon dolar ve tüketim malları ithalatı 2.672 milyon dolar düzeyinde gerçekleşmiştir (Tablo 3). Tablo 3. Geniş Ekonomik Grupların Sınıflamasına Göre Dış Ticaret (Milyon ABD $, %) Eylül Sektörler 2012 Toplam Değer İçindeki Oranı Değer 2013 Toplam İçindeki Oranı Değişim Oranı İHRACAT Genel Toplam Sermaye (Yatırım) Mal l arı 12.953 100,0 13.121 100,0 1,3 1.002 7,7 1.402 10,7 39,9 Ara (Ham Madde) Mal l arı 7.189 55,5 6.324 48,2 -12,0 Tüketi m Mal l arı 4.719 36,4 5.326 40,6 12,9 43 0,3 68 0,5 59,2 Di ğerl eri İTHAL AT Genel Toplam 19.924 100,0 20.623 100,0 3,5 Sermaye (Yatırım) Mal l arı 2.644 13,3 3.072 14,9 16,2 Ara (Ham Madde) Mal l arı 14.601 2.294 73,3 11,5 14.838 2.672 72,0 13,0 1,6 16,5 385 1,9 41 0,2 -89,4 Tüketi m Mal l arı Di ğerl eri Kaynak: TÜİK. Fasıllara göre ihracatta 2013 yılı Eylül ayında ilk sırayı 1.584 milyon dolar ile “motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları; bunların aksam, parça, aksesuarı“ alırken, bunu 1.129 milyon dolarlık ihracat ile “kazanlar, makineler, mekanik cihazlar ve aletler, bunların aksam ve parçaları”, 831 milyon dolarlık ihracat ile “eletrikli makine ve cihazlar, ses kaydetme -verme, televizyon görüntü-ses kaydetme-verme cihazları; aksam-parça-aksesuarları” izlemiştir. 2013 yılı Eylül ayında ithalatta “mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların damıtılmasından elde edilen ürünler; bitümenli maddeler; mineral mumlar” 4.897 milyon dolar ile yine ilk sırada yer alırken, bunu 2.540 milyon dolarlık ithalat ile “kazanlar, makineler, mekanik cihazlar ve aletler, bunların aksam ve parçaları” ikinci, 1.808 milyon dolarlık ithalat ile “demir ve çelik“ üçüncü sırada yer almıştır. İller itibariyle 2013 yılı Eylül ayında ihracatta İstanbul ilk sırada yer alırken, bunu sırasıyla; Bursa, Kocaeli, İzmir ve Ankara izlemiştir. T oplam ihracat içinde İstanbul’un payı % 47,5, Sayfa 4 BALIKESİR SANAYİCİ VE İŞADAMLARI DERNEĞİ Bursa’nın payı % 8,3, Kocaeli’nin payı % 7,2, İzmir’in payı % 5,9 ve Ankara’nın payı % 5,4 olarak gerçekleşmiştir. 2013 yılı Eylül ayında ithalatta ilk sırada yer alan İstanbul’u Kocaeli, Bursa, İzmir ve Ankara izlemiştir. Toplam ithalat içinde İstanbul’un payı % 53,4, Kocaeli’nin payı % 5,4, Bursa’nın payı % 4,5, İzmir’in payı % 4,5, Ankara’nın payı % 4,2 olmuştur (Tablo 4). Tablo 4. En Çok İhracat ve İthalat Yapılan 10 İl (Bin ABD $, %) 201 3-Eylül İller Değer Toplam İçindeki Oranı İHRACAT Genel Toplam 13.120.913 100 ,0 İSTANBUL 6.234 .478 47,5 BURSA 1.090 .208 8,3 KOCAELİ 942 .583 7,2 İZMİR 778 .328 5,9 ANKARA 713 .096 5,4 GAZİANTEP 532 .744 4,1 MANİSA 358 .218 2,7 DENİZLİ 262 .103 2,0 SAKARYA 230 .699 1,8 ADANA İTHAL AT 178 .691 1,4 Genel Toplam 20.623.323 100 ,0 İSTANBUL 11.00 9.895 53,4 1.118 .180 5,4 BURSA 936 .645 4,5 İZMİR 926 .754 4,5 ANKARA 866 .794 4,2 GAZİANTEP 531 .914 2,6 HATAY 310 .062 1,5 MANİSA 272 .235 1,3 ADANA 220 .849 1,1 DENİZLİ 188 .602 0,9 KOCAELİ Kaynak: TÜİK. Not: Firma vergi ki mlik numara l arının ba ğlı ol duğu i l e göredi r. (**): Veri gizli li ği nedeni yl e, il bi l gisi gizlenen 2.792.616 bi n dol ar (%13,5) değeri ndeki i thal at verisi sıra l amaya dahi l edilmemiştir. 2013 yılının Eylül ayında, 2012 yılının aynı ayına göre Avrupa Birliği (AB) ülkelerine yapılan ihracat % 10,2, Türkiye Serbest Bölgelerine yapılan ihracat % 29,5 artarken, diğer ülkelere yapılan ihracat % 5,2 azalmıştır (Tablo 5). Sayfa 5 BALIKESİR SANAYİCİ VE İŞADAMLARI DERNEĞİ Aynı dönemde AB’den yapılan ithalat % 5,2, Türkiye Serbest Bölgelerinden yapılan ithalat % 49,3, diğer ülkelerden yapılan ithalat % 2,2 artış göstermiştir. Tablo 5. Ülke Gruplarına Göre Dış Ticaret (Milyon ABD $, %) Eylül 2012 Ülke Grupları 2013 Değer Toplam İçindeki Oranı Değer Toplam Değişim İçindeki Oranı Oranı İ H R A C A T Genel Toplam A-AVRUPA BİRLİGİ ÜLKELERİ (AB-28) B-TÜRKİYE SERBEST BÖLGELERİ C-DİĞER ÜLKELER 12.953 100,0 13.121 100,0 1,3 5.100 39,4 5.620 42,8 10,2 164 1,3 212 1,6 29,5 7.688 59,4 7.289 55,5 -5,2 19.924 100,0 20.623 100,0 3,5 7.314 36,7 7.694 37,3 5,2 80 0,4 119 0,6 49,3 12.530 62,9 12.810 62,1 2,2 İ T H A L A T Genel Toplam A-AVRUPA BİRLİGİ ÜLKELERİ (AB-28) B-TÜRKİYE SERBEST BÖLGELERİ C-DİĞER ÜLKELER Kaynak: TÜİK. 2013 yılı Eylül ayında en fazla ihracat yapılan ülkeler sıralamasında Almanya ilk sırada yer alırken, bu ülkeye olan ihracatımız bir önceki yılın aynı ayına göre % 7,1 artarak 1.196 milyon dolar olmuştur. Almanya’yı 1.020 milyon dolarlık ihracat ile Irak ve 925 milyon dolarlık ihracat ile İngiltere takip etmiştir. 2013 yılı Eylül ayında en çok ithalat yapılan ülke sıralamasında ilk sırada Çin yer almıştır. Bu ülkeden yapılan ithalat 2013 yılı Eylül ayında geçen yılın aynı ayına göre % 26,1 artarak 2.295 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Bu ülkeyi 2.266 milyon dolarlık ithalat ile Rusya Federasyonu ve 2.005 milyon dolarlık ithalat ile Almanya izlemiştir. Kasım 2013 Sayfa 6