T.B.M.M. B : 64 tor tarafından yürütülen ithal ikamesine dayalı

T.B.M.M.
B : 64
tor tarafından yürütülen ithal ikamesine
dayalı sanayileşme modeliyle de bütünleş­
miştir.
Değerli milletvekilleri, uygulanan bu
kısıtlayıcı politikalar, ülkemizin gündemi­
ne, birbirine bağımlı olmak üzere iki ana
problem getirmiştir. Birinci problem,
kambiyo ve dış ticaret kısıtlamalarının ih­
lalinden doğan suçlar ve cezalardır; ikin­
ci problem ise, dış rekabete kapalı ve dü­
şük kapasiteli yerli sanayiin her geçen gün
daha fazla himayeye muhtaç duruma düş­
mesidir.
Yatırımların ve kaynakların hemen
hemen her alana yayılması ve dağıtılma­
sı, başta enerji ve ulaştırma sektörü olmak
üzere, darboğazlar meydana getirmiş, bu
olgu da, problemleri daha da artırmıştır.
Kısıtlayıcı politikaların uygulandığı
dönemlerde, döviz ve dış ticaret yasakla­
rının ihlalinden doğan olayların, kamuo­
yunu en fazla ilgilendiren ve meşgul eden
olayların başında geldiği görülmektedir.
ithalat ağırlıklı olayların, 1918 sayılı
Kanun çerçevesinde gümrük kaçakçılığı
olarak, döviz ağırlıklı olayların da 1567 sa­
yılı Kanun çerçevesinde kambiyo kaçak­
çılığı olarak incelendiği, değerlendirildiği
ve kamu makamlarınca takip edildiği her­
kes tarafından bilinmektedir.
1970'li yıllara gelindiğinde, ödemeler
dengesi probleminin çözümü için ihraca­
tın ciddî şekilde teşvik edilmesinden baş­
ka alternatif bulunmadığı ve bu yola gi­
dildiği müşahede edilmektedir, ihracatta
vergi iadesi ödemeleri, gerçek bir teşvik
primi olarak bu dönemlerde uygulanma­
ya başlanmıştır, ihracat teşviklerinin ge­
nişletilip yaygınlaştırılmasından sonra, ka­
muoyunun gündemine haksız vergi iade­
leri konusu da gelmeye başlamıştır.
28 . 2 . 1989
O : 2
si olayları, vergi mevzuatı ve Türk Ceza
Kanununun "Evrakta sahtekârlık" hü­
kümleri çerçevesinde değerlendirilip takip
edilmektedir. Haksız vergi iadesi alınma­
sı davalarında, 1918 Sayılı Kanunun uygu­
lanması için gerekli değişiklikler ilk defa
1983 yılında yapılmıştır. Gerçekleştirilen
bu değişiklik ile, ihracatta haksız vergi ia­
desi almak için eşyanın kıymetinin yük­
sek gösterilmesi, bu kanuna göre tekip edi­
lecek ve cezalandırılacak bir fiil haline ge­
tirilmiştir.
1984 ve müteakip yıllarda, herkesin
bildiği gibi, kambiyo, dış ticaret ve sana­
yileşme politikalarında köklü değişiklikler
yapılması yoluna gidilmiştir. 1567 sayılı
Kanunda gerekli değişiklikler yapılmış ve
kambiyo tahditlerine son verilmiştir. Dış
ticaret rejimleri serbestleştirilmiş, kota,
tahsis gibi kısıtlayıcı uygulamalar yürür­
lükten kaldırılmıştır. Ekonomi, tedrici bir
şekilde dışa açılmış, ihracat teşviklerine
devam edilmiş, devlet, elindeki kaynakla­
rı, başta enerji ve ulaştırma olmak üzere,
altyapı yatırımlarına tahsis etmeye başla­
mıştır.
Sayın milletvekilleri, bu politikalar
sonucunda, sanayide kapasite kullanımı
hızla artmış, gayri safî millî hâsılada
önemli yükselmeler sağlanmış ve ihracat,
1980 yılındaki 2,9 milyar dolar seviyesin­
den, 1987 yılında 10,2 milyar dolar sevi­
yesine çıkmıştır; hatta, 1988 yılının ilk 11
aylık döneminde, ihracatımız, 10 milyar
162 milyon dolar seviyesine ulaşmıştır...
BEYTULLAH MEHMET GAZİOĞLU (Bursa) — Borç?..
DEVLET BAKANI YUSUF BOZKURT ÖZAL (Devamla) — ... yıl sonun­
da 11,5 milyar doları geçeceğini um­
maktayım.
İhracatın artması ve bu konuda
Muhterem milletvekilleri, kamu ida­
önemli başarılar sağlanması, ihracat ola­
relerince, bu dönemde, haksız vergi iadeyını, Türkiye'nin önemli gündem madde46 —