Fotoğraf Albümü
advertisement
Kanatlı Hayvanların Viral Hastalıkları Patolojisi Avian Encephalomyelitis(AEV) Avian Encephalomyelitis(AEV) Klinik görünüm; yürümede isteksizlik ve yan tarafına yatma Makroskobik lezyonlar Lenfosit infiltrasyonuna bağlı bezli midenin kas tabakasında beyaz odaklar Yetişkin tavuklarda gözün lensinde matlaşma Mikroskobik lezyonlar MSS’de Dissemine nonpurulent ensefalomyelitis ve ganglionöritis görülür. Beyin ve medulla spinaliste perivasküler lenfosit infiltrasyonları. Beyinde ve beyinciğin moleküler tabakasında gliozis. Orta beyinde nükleus rodentus ve nükleus ovoidalisteki hafif gliozis patognomoniktir. Orta beyin ve medulla oblongatadaki nükleusların nöronlarında santral kromatoliz patognomoniktir. Avian Encephalomyelitis(AEV) Serebellumun moleküler tabakasında fokal gliozis Avian Encephalomyelitis(AEV) Nöronda santral kromatoliz ve gliozis Avian Encephalomyelitis(AEV) Beyindeki nöronlarda santral kromatoliz İç organlarda; Lenf folliküllerinde hiperplazi Bezli midenin kas tabakasında belirgin lenfoid nodüller patognomoniktir. Pankreasta çok sayıda lenfoid folliküller görülür. Myokardiumda özellikle atriumda lenfosit kümeleri görülür. Avian Encephalomyelitis(AEV) Bezli midenin kas tabakaları arasında belirgin lenfoid hücre kümeleri Avian Encephalomyelitis(AEV) Pankreasta belirgin lenfoid hücre kümeleri Avian Encephalomyelitis(AEV) Pankreasta lenf folliküllerinde artış Çiçek Hastalığı (Pox) Hastalık iki formda görülür Deri form Difterik form Deri formu; İbik, sakal, göz kapakları ve vücudun diğer tüysüz kısımlarında nodüllerin oluşması ile karakterizedir. Difterik formda; özofagus ve trakea mukozasında sarı renkte difterik lezyonlarla karakterizedir. Makroskobik lezyonlar Deri formunda lezyonlara çoğunlukla ibik ve sakallarda rastlanır. Deri formunda karakteristik lezyon başlangıçta beyaz renkte küçük sonradan büyüyen ve sarı renge dönen nodüllerin oluştuğu epidermis ve kıl folliküllerindeki lokal hiperplazidir. Kanatlı Çiçeği İbikte, burun deliği üzerinde nodüler lezyonlar Difterik formda; ağız, özofagus, dil ve traheanın üst kısımlarında beyaz nodüller veya sarı renkte kabartılar görülür. Nodüller büyüyüp birleşerek sarı renkte peynirimsi nekrotik psöydodifterik veya difterik membranlar meydana gelir. Kanatlı Çiçeği (Pox) Difterik form, Ağızda sarı renkte kabarık lezyonlar Kanatlı Çiçeği (Pox) Özofagusta peynirimsi nekrotik difterik membranlar Kanatlı Çiçeği (Pox) Mikroskobik lezyonlar Deri ve difterik formda en önemli özellik yangısal değişikliklere bağlı şekillenen epitelial hipertrofi ve hiperplazidir. Enfekte hücrelerde eozinofilik sitoplazmik inklüzyon cisimcikleri (Bollinger cisimcikleri) görülür. Kanatlı Çiçeği (Pox) Epitellerde intrasitoplazmik eozinofilik inklüzyon cisimcikleri Kanatlı Çiçeği (Pox) Epitellerde intrasitoplazmik eozinofilik inklüzyon cisimcikleri Avian influenza Kuş Gribi – Kanatlı Vebası Avian influenza Kuş Gribi – Kanatlı Vebası İki virus tipi vardır; Hafif patojenik influenza virusları Şiddetli patojenik influenza virusları Klinik bulgular Hafif patojenik influenza virusları Genellikle klinik belirti görülmez Öksürük aksırık göz yaşı gözlenebilir Şiddetli patojenik influenza virusları Kuşlar ölü bulunur Baş ve boyunda titreme, tortikollis, opistotonus gibi sinirsel belirtiler Yem su tüketimi azalır Yumurta verimi düşer. Depresyon, anorexia, tüylerde kabarma İbikler şişkin ve siyanotik Konjunktivitis ve solunum belirtileri Avian influenza (H5N1) Tortikollis ve paralizi içeren şiddetli nörolojik belirtiler Makroskobik lezyonlar Hafif patojenik influenza virusları Lezyonlara genellikle solunum yollarında rastlanır ve kataral, fibrinli, seröz-fibrinli, mukopurulent veya fibrinopurulent yangı ile karakterizedir. Trakeadaki eksudat serözden kazeöze kadar değişebilir ve bazen solunum yollarını tıkayabilir. Fibrinli ya da fibrinopurulent hava kesesi Şiddetli patojenik influenza virusları Visseral organlarda ve deride ödem, hemoraji ve nekroz görülür. Tavuklarda kafada yüzde boyunun üst kısmında ve ayaklarda subkutan ödeme bağlı şişkinlikler, bazen bunlar peteşi ve ekimozlarla birlikte olabilir. Periorbital ödeme sık rastlanır. Sakal ve ibik gibi vücudun tüysüz kısımlarında nekroz alanları kanamalar ve siyanoz dikkati çeker. Parankim organlarda, seroza ve mukozalarda kanama ve nekrozlar. Epikardda pektoral kaslarda, bezli ve kaslı mide mukozasında kanamalara rastlanır. Sakal ve ibikte kanamalar ve siyanoz Kuş Gribi İbik ve sakallarda kanama ve şiddetli ödem Civcivin bacaklarında ödeme bağlı şişkinlik ve kanamalara bağlı kırmızılaşmış. Kuş Gribi Epikardda peteşiyel kanamalar Avian influenza (H5N1) Akciğerde parankimal kanama ve serosanguinöz eksudat Avian influenza (H5N1) İleumda serozal yüzeyden görülebilen peyer plaklarındaki kanamalar Avian influenza (H5N1) Kalp kası ve iskelet kaslarında çok sayıda kanama alanları Civcivin bezli mide mukoza yüzeyinde çok sayıda kanama. Avian influenza (H5N1) Civcivin barsaklarında peyer plakları üzerinde peteşiyal kanamalar Mikroskobik lezyonlar Hafif patojenik influenza virusları Akciğerde ödem ve pnömoni Heterofilik ve lenfositik trakeitis ve bronşitis Nefrozis ve nefritis Pankreatitis B.fabrisius, dalak ve timusta lenfositik nekroz Şiddetli patojenik influenza virusları Birçok organda yangı ve nekrozla karakterizedir Lenfositik meningoensefalitis (fokal gliozis, nöronal nekroz ve nöronofaji) MSS de ödem ve kanama Kalpte lenfohistiyositer yangı Böbrek tubul epitelleri damar endotelleri, böbrek üstü bezi ve pankreastaki asiner hücrelerde nekroz. B.fabrisius, dalak ve timus gibi lenfoid organlarda nekroz. Epidermiste nekroza kadar giden vezikül oluşumları. Avian influenza (H5N1) Pyogranülomatöz yangılı fokal myokardial nekroz Avian influenza (H5N1) 14 Fokal nöronal nekroz ve perivasküler ödem 15 Nöropil çevresinde birkaç heterofil ve gliozisli perivasküler mononüklear hücre infiltrasyonu Avian influenza (H5N1) Sekal tonsilin lumenine doğru lamina propriada şiddetli heterofilik infiltrasyon Avian influenza (H5N1) Fokal koagülasyon nekrozu Avian influenza (H5N1) Adrenal bezde şiddetli nekroz Enfeksiyöz Bronşitis Klinik bulgular Civcivlerde solunum güçlüğü, hapşırık, öksürük, trakeal hırıltı ve burun akıntısı Yem tüketimi ve canlı ağarlık kazancı azalır. Yumurtacı tavuklarda ek olarak yumurta verim ve kalitesinde azalma. Yumuşak kabuklu ve şekilsiz yumurtalar Yumurta kırıldığında yumurta akı ince ve sulu görünüşte olur. Enfeksiyöz Bronşitis Yumurta kabuğunun pürüzlü görünümü Enfeksiyöz Bronşitis İnce ve sulu yumurta akı Makroskobik Lezyonlar Hafiften şiddetliye değişen solunum sistemi yangılanması. Tracheal ödem Trakeitis Airsacculitis (Hava keseleri mat veya sarı kazeöz eksudat içerir). Bronşlarda kazeöz plaklar. Böbrekler ve bronşlar şişkin olabilir Böbrek tubulleri ve üreterlerde ürat Enfeksiyöz Bronşitis Akut trakeitis, lümende müköz eksudat Enfeksiyöz Bronşitis Akut nefritis, böbreklerde büyüme ve solgun görünüm Histopatolojik Lezyonlar Trakeada ödem ve çoğunluğunu lenfositlerin oluşturduğu yangısal hücre infiltrasyonları Hava keselerinde fibrinli eksudat ödem ve lenfoid nodüllerde artış. Böbreklerde intersitisyel nefritis. Tubul epitellerinde dejenerasyon vakuolizasyon, deskuamasyon ve nekroz. Ürolitiazise ilişkin olarak üreterler üratla genişleyebilir ve veya ürat taşları şekillenir. Deneysel enfeksiyonlarda ovidukttaki bezlerde genişleme ve yangısal hücre infiltrasyonu ödem ve Enfeksiyöz Bronşitis Böbreklerde intersitisyel nefritis. Enfeksiyöz Bronşitis Trache mukozasında yoğun lenfosit infiltrasyonu Enfeksiyöz Bursal Hastalık (Gumboro) Klinik belirtiler Hastalık genellikle 6 haftalığa kadar olan civcivleri etkiler Tüm yaşalarda immunsupresyon yapar. Bu hastalığa bağlı olarak inklüzyon cisimcikli hepatitis ve gangrenöz dermatitis gibi başka hastalıklara yakalanma oranı artar. Hasta hayvanlarda iştahsızlık tüylerde kabarma, haraketsizlik gözlerde kapanma Makroskobik Lezyonlar Virusun primer hedef organı Bursa Fabriciustur. Enfeksiyonun ilk günlerinde hiperemi ve ödeme bağlı b. Fabriciusun hacmi ve ağarlığı artar sonra geriler ve 8. güne doğru atrofiye olarak küçülür. Enfekte b. Fabriciusta nekrotik odaklar ve mukozada peteşiyel ve ekimotik kanamalar görülür. Bezli ve kaslı mide sınırında kanamalar görülebilir. Pektoral ve bacak kaslarında ekimotik kanamalar. Dehidrasyon. Gumboro Bursa Fabriciusta kanama Gumboro Bursa Fabriciusta kanama Gumboro Bursa Fabriciusta büyüme Gumboro Bursa Fabriciusta hiperemi ve ödem Gumboro Bursa Fabriciusta büyüme Gumboro Bacak kaslarında ekimotik kanamalar Mikroskobik lezyonlar Mikroskobik lezyonlara b. Fabricius, dalak, timus ve sekal tonsiller gibi lenfoid organlarda rastlanır. En şiddetli değişiklikler b. Fabriciusta rastlanır. B. Fabriciusta ilk günlerde folliküllerin meduller bölgesinde lenfositlerde dejenerasyon ve nekroz. Lenfositlerin yerini heterofiller piknotik hücreler ve retiküloendotelial hücreler alır. B. Fabriciusta 3-4. günde tüm folliküllerde kanama ödem, hiperemi ve heterofil infiltrasyonu. Yangısal reaksiyon gerilediğinde lenfoid folliküllerin medullar bölgesinde kistik boşluklar şekillenir. Dalakta arterioller çevresinde Retiküloendotelial hücre hiperplazisi ve 3. günde periarterioler lenfoid nekroz görülür. Erken dönem de timus ve sekal tonsilde hücresel reaksiyon. Gumboro İnterfolliküler alanda ödem ve heterofil lökosit infiltrasyonu, sınır hücreleri belirgin hale gelir. Gumboro Lenfositlerde nekroz ve heterofil lökosit infiltrasyonu Gumboro Germinal bölgelerde lenfositlerde nekroza bağlı boşalma Gumboro Germinal bölgelerde lenfositlerde nekroza bağlı boşalma ve lenfoid folliküllerin medullar bölgesinde kistik boşluklar Gumboro Follikülde kistik oluşum Gumboro İnterfolliküler bağdokuda artış ve bursal epitelde hiperplazi Gumboro B. Fabriciusta tüm folliküllerde kanama ödem, hiperemi ve heterofil infiltrasyonu Enfeksiyöz Laringo Trakeitis (ILT) Klinik Bulgular Burun akıntısı ,solunum güçlüğü ve öksürükle karakterizedir. Solunum güçlüğü olan hayvanlar öksürükle kanlı mukus çıkarırlar. Hafif olgularda burun akımtısı, Yumurta veriminde azalma, infraorbital sinuslarda şişme ve konjunktivitis. Morbidite >50%, Mortalite < 20% Makroskobik Lezyonlar En belirgin lezyon larinks ve trakeadadır. Kanama ve fibrinonekrotik trakeitiste lümende kanlı kazeöz plaklar bulunur. Hafif formda konjunktivitis, sinuzitis ve mukoid trakeitis Şiddetli formlarda trakeada kanama nekroz ve difterik yangı görülür. Yangı akciğer içerisindeki bronşlara ve hava keselerine kadar yayılabilir. (ILT)Enfeksiyöz Laringo Trakeitis Larinks ve trahea lümeninde kan pıhtıları (ILT)Enfeksiyöz Laringo Trakeitis Trahea lümeninde fibrinli ve kanlı eksudat (ILT)Enfeksiyöz Laringo Trakeitis Traheada fibrin kitleleri Mikroskobik Lezyonlar Enfeksiyonun erken dönemlerinde trakeal epitelde intranüklear inklüzyon cisimcikleri görülür. Trakea epitel hücreleri şişer silyumları kaybolur ve ödemli hale gelir. Çok çekirdekli sinsityal hücreler şekillenir. Submukozada lenfosit histiyosit ve plazma hücreleri 2-3 gün sonra infiltre olur. (ILT)Enfeksiyöz Laringo Trakeitis Traheada fibrinli eksudat ve sinsityal hücreler (ILT)Enfeksiyöz Laringo Trakeitis Traheada intranüklear inklüzyon cisimcikleri (ILT)Enfeksiyöz Laringo Trakeitis Traheada fibrinli eksudat sinsityal hücre ve intranüklear inklüzyon cisimcikleri Newcastle Hastalığı Klinik Bulgular Yumurta veriminde düşme. 24-48 saat içinde çok sayıda ölüm Ölümler 7-10 gün devam eder. Özellikle göz çevresinde olmak üzere başta ödem. Koyu yeşilimsi sulu ishal Solumun ve sinir sistemine ait bulgular (durgunluk solunum artışı halsizlik ve felçler). Bulgular virulense ve türe göre değişir. Ölümden önce kaslarda titreme, tortikollis, opistotonus, kanat ve bacaklarda felç. Dört klinik tablo halinde görülür Velogenic Viscerotropic (VVND) – Civcivler için oldukça virulenttir Velogenic Neurotropic – Her yaştaki civcivde nörolojik ve solunum sistemi bulgularına neden olan akut öldürücü form. Barsak lezyonları yoktur. Mesogenic – Erişkinlerde mortalite ve sinirsel bulgularla karakterizedir. Bu viruslar bazen kuşları bağışıklamada kullanılır. Lentogenic – Hafif hastalık formudur. Bazen subklinik seyreder. Her yaşta etkilenebilirler. Bu suşlardan aşı geliştirilebilir. Velogenic formda Morbidity/Mortality 100% yaklaşır Gastrointestinal sistemde özellikle kaslı midede ve sekal tonsillerde mukozal kanamalar görülür. Mesogenic form Hastalığın en yaygın formudur. Makro ve mikro bulgular tipik değildir. 1-6 haftalık civcivlerde anoreksi depresyon, derin solunum belirtileri MSS’de yaygın bulgu paralizdir. Dehidrasyon Kesin tanı için seroloji ve virus izolasyonu gereklidir. Mortalite genellikle 50% den düşüktür. Makroskobik Lezyonlar Baş ve boyunda ödem Lenfoid dokularda ödem, kanama, nekroz ya da ülserasyon. Lezyonlar türe ve virulansa göre değişir. Hava keselerin yangılanır. Trakeitis Bezli midede, barsaklarda ve sekal tonsillerde nekrotik plaklar şekillenir. Bezli midede kanamalar. İntestinal lezyonlar genellikle viserotropik formda meydana gelir. Trakeal mukozada , bezli midede, barsak mukozasında kanamalar görülür. Civcivin ibiğinde belirgin olarak ödemli ve çok sayıda kanama odağı. İbikte, sakalda ve çevre deride belirgin kanamalar. İbikte ve başta belirgin kanamalar ve ibiğin kenarlarında siyanotik görünüm. Gözde çok şiddetli konjunktival kanama. Ağız boşluğunda oral, faringeal ve özofageal mukozadaki nekroz odağına tutunmuş çok sayıda fibrino-nekrotik eksudat. Larinks ve trakea mukozasında çok sayıda kanama odağı ve küçük fibrinonekrotik eksudat birikimleri. Boyun bölgesinde belirgin derialtı ödem. Serozal yüzeyden görülebilen hiperemik ve nekrotik sekal tonsiller. Nekrotik sekal tonsiller kırmızı –kahve renkte ve kalınlaşmış. Rektumda çizgisel kanamalar. Kloaka mukozası hiperemik ve kanamalı. Kolon mukozasında çok sayıda keskin sınırlı kanama ve nekroz odağı görülmekte. Bezli mide mukozası erozyona uğramış ve fibrinonekrotik membranla kaplanmış. Sekal tonsilde nekroz. Segmental intestinal nekroz, mukoza ve serozadan görünümü. Newcastle Bezli midede kanamalar. Mikroskobik lezyonlar Sinir sisteminde gliozis, nöron dejenerasyonu ve perivasküler lenfosit infiltrasyonu görülür. Birçok organ damarlarında ödem kanama ve konjesyon Lenfoid sistemde lenfoid doku kaybı Sindirim sisteminde kanamalar ve mukoza lenfoid dokusunda nekroz Solunum sisteminde trakeada hiperemi ödem ve yoğun lenfosit ve makrofaj infiltrasyonu. Karaciğerde nekroz safra kesesi ve kalpte kanama Pankreasta lenfosit infiltrasyonu Newcastle Trakea mukozasında şiddetli ödem ve hücre infiltrasyonu Newcastle hastalığı Beyinciğin moleküler tabakasında gliozis Newcastle Beyinde perivasküler lenfosit infiltrasyonu Civcivlerin enfeksiyöz anemisi (Chicken anemi) Klinik Bulgular 2 haftalık civcivlerde ölümler görülür. Mortalite %10-60 arasındadır. Hasta hayvanlarda en karakteristik belirti anemidir. Civcivler durgun ve solgundur. Hastalık eğer sekonder enfeksiyon şekillenmezse 3-4 hafta sonra iyileşir Makroskobik Lezyonlar Timus atrofisi (en sık gözlenen lezyon) Kemik iliği atrofisi (en karakteristik lezyon) Anemiye bağlı bezli mide, deri altı ve kaslarda kanamalar görülebilir. Bursa Fabriciusta atrofi bazen görülür. Civcivlerin enfeksiyöz anemisi Chicken anemi Chicken anemi Timus atrofisi (en sık gözlenen lezyon) Chicken anemi Kemik iliği yağlı görünümde sarı-pembe renkte. Histopatolojik Lezyonlar Panmyelofitizis ve yaygın lenfoid atrofi Kemik iliğinde atrofi, aplazi ve bazen nekroz Timusta şiddetli lenfoid tükenme Bursa fabriciusta hafif veya şiddetli lenfoid atrofi Dalakta T lenfositlerde tükenme Karaciğer, böbrek, akciğer, bezli mide ve sekal tonsillerdeki lenfoid nodüller Chicken anemi Hematopoietik hücrelerin yerini yağ doku hücreleri almış Chicken anemi Şiddetli lenfoid tükenme. Korteks ve medulla atrofik. Adenovirus Enfeksiyonları İnklüzyon Cisimcikli Hepatitis Makroskobik Lezyonlar Karaciğer soluk, gevrek ve büyüktür. Üzerinde peteşi ve ekimozlar vardır. İskelet kaslarında peteşiyel kanamalar Böbrekler ve kemik iliği soluk Kan sulu. Bursa fabricius ve dalak küçük. Mikroskobik bulgular Bazofilik intranüklear inklüzyonlar İnklüzyon Cisimcikli Hepatitis Karaciğer soluk gevrek ve büyümüş İnklüzyon Cisimcikli Hepatitis Karaciğer soluk gevrek ve büyümüş İnklüzyon Cisimcikli Hepatitis Hepatositlerde intranüklear inklüzyon cisimcikleri İnklüzyon Cisimcikli Hepatitis Hepatositlerde inrtanüklear inklüzyon cisimcikleri Yumurta Verim Düşüklüğü Sendromu (EDS76) Klinik bulgular Yumurta kabuğunun rengi açılır. İnce kabuklu yumuşak kabuklu veya kabuksuz yumurtalar görülür. İnce kabuklu yumurtalar pürüzlü bir yapıya sahiptir. Yumurta veriminde hızla düşme meydana gelir. Makroskobik Lezyonlar Lezyonlar karakteristik değildir. İnaktif ovaryum Atrofik ovidükt Uterus mukoza kıvrımlarında eksudat Karın boşluğunda yumurta görülebilir. Mikroskobik Lezyonlar Virus ovidukt epitel hücre çekirdeklerinde replike olduğu için 7 gün sonra intranüklear inklüzyonlar görülür. Ovidükt epitelinde ve lamina propriasında dejeneratif ve yangısal reaksiyon gelişebilir. Yumurta Verim Düşüklüğü Sendromu (EDS76) İnce kabuklu, pürüzlü ve düzensiz şekilli yumurtalar Hindilerin hemorajik enteritisi Klinik Bulgular Durgunluk Kanlı ishal Ölüm Tüyler üzerinde kanlı dışkı Makroskobik Lezyonlar Ölen hayvanlar kan kaybı nedeniyle solgun görünümde Birçok organda peteşiyel kanamalar. Barsaklar kanla doludur. Dalak büyük gevrek kıvamda ve benekli görünümdedir. Hemorajik enteritis Barsak serozası hiperemik ve kanamalı, mukozası fibrinonekrotik ve lümende kanlı içerik Hemorajik enteritis Dalak büyük , gevrek kıvamda ve benekli görünümde. Mikroskobik görünümde barsak villuslarının uç kısımlarında kanamalar görülmekte. Mikroskobik Lezyonlar Lezyonlara lenforetiküler doku ve gastrointestinal sistemde rastlanır. Dalağın beyaz pulpasında hiperplazi lenfoid nekroz ve lenforetiküler dokuda intranüklear inklüzyon cisimcikleri. Karaciğer, akciğer, kemik iliği pankreas beyin ve böbreklerdede inklüzyon cisimlerine rastlanabilir. Hemorajik Enteritis Hiperplazik folliküllerde intranüklear inklüzyon cisimcikleri. Hemorajik Enteritis Propria mukozadaki lenforetiküler dokuda intranüklear inklüzyon cisimcikleri Viral Arthritis Klinik Bulgular Topallık Hareketsizlik Yetersiz büyüme Bacakta yangılanma Tendo kılıflarının şişkinliği Gastrocnemius tendonunda kopma Makroskobik Lezyonlar Digital flexor and metatarsal extensor tendon kılıflarında şişkinlik ve yangılanma. Taban yastıklarında şişkinilk ve yangı Eklem kıkırdağı ülserleşebilir. Dokularda kanamalar. Kronik olgularda fibrozis. Genellikle akut enfeksiyon görülen civcivlerde ve embriyolarda nekrotik odaklı kardiyomegali, hepatomegali ve splenomegali görülür. Ödemli bacak tendonları belirgindir dizdeki sinoviyal membranlarda peteşiyal kanamalar ve tendo bandlarında birleşme ve kalsifikasyon yaygındır. Gastrocnemius tendonunda ruptur ve çevresinde kan pıhtıları görülür. Distal tibiotarsus eklem kıkırdağında erozyonlar ve kondyluslarında yassılaşma. Gastrocnemius tendonunda ruptur Marek Hastalığı Klinik Bulgular En sık 12-24 haftalık hayvanlarda görülür. Hastalık 4 formda görülür. Klasik form Akut form Akut sitolitik hastalık Geçici paraliz Klasik form Sinirsel belirtilerle karakterize Mortalite %10-15 Bacak ve kanatlarda kısmi veya total paraliz Akut Form Visseral organlarda lenfoma Aylarca devam eden ölümler Durgunluk, iştahsızlık, kilo kaybı Akut sitolitik hastalık Lenfoid organlarda atrofi 10-14 günlük hayvanlarda yüksek mortalite Geçici paraliz 24-48 saat içinde ortadan kalkan bacak ve kanatlarda geçici paraliz Marek Bacak ve kanatlarda kısmi veya total paraliz Marek Makroskobik Lezyonlar Patolojik değişiklikler sinir lezyonu ve visereal lezyonlardan ibarettir. Karaciğer, dalak, böbrek, akciğer, gonadlar, kalp ve iskelet kaslarında gri-beyaz renkli neoplastik doku. Birçok organ normalin birkaç katına kadar büyür. Visseral tümörler sinir lezyonları olmaksızın görülebilir. Sinir gövdelerinde kalınlaşma, gri sarı renk değişikliği ve striasyon kaybı. Deride tüy folliküllerinde çok sayıda birbiri ile birleşmiş beyaz renkli nodüler lezyonlar. Gözde mononüklear hücre infiltrasyonu nedeniyle Marek Sağ taraftaki brahial pleksüste kalınlaşma ve mat görünüm Marek Sol taraftaki brahial pleksüste kalınlaşma ve mat görünüm Marek Brahial pleksüste kalınlaşma ve mat görünüm Marek Deride tüy folliküllerinde nodüller Marek Karaciğerde büyüme Marek Karaciğerde lobun yapısındaki bozulmaya bağlı kaba granüler görünüm. Marek Solda normal civciv gözü. Sağdaki Marek hastalıklı lezyonlu göz Düzensiz pupilla ve iriste pigmentasyon kaybı Mikroskobik lezyonlar Perifer sinirlerde lenfoproliferatif lezyonlar veya yangısal lezyonlar Beyinde perivasküler lenfosit infiltrasyonu ve gliozis veya proliferatif lezyonlar Deride tüy follikülleri çevresindeki nodüllerde yangısal hücre infiltrasyonları ve epitelde intranüklear inklüzyonlar görülebilir. Gözde iris ve göz kaslarında mononüklear hücre infiltrasyonları. Marek Perifer sinirlerde şiddetli lenfoid hücre infiltrasyonu Marek Perifer sinirlerde şiddetli lenfoid hücre infiltrasyonu Marek Marek Marek hastalığı hücresi (dejenere lenfoblast) Marek Marek hastalığı hücresi (dejenere lenfoblast) Marek Marek Marek Marek Marek Lenfoid Löykozis (Avian leukosis) Klinik Bulgular Genellikle spesifik değildir İştahsızlık, zayıflama, ishal ve dehidrasyon. 4 aylık ya da daha büyük hayvanlarda görülür. Lenfoid lökoziste karın büyüyebilir. Makroskobik lezyonlar Tümörlere karaciğer dalak ve bursa fabriciusta rastlanır. Böbrek, akciğer, gonad, kalp, kemik iliği ve mezenteryum da da rastlanabilir Tümörler yumuşak, düz, parlak ve kesit yüzü gri-krem renkte, milier nodüler veya diffuz olurlar. Tümör nodülleri 0.5-5 cm çapta tek yada çok sayıdadır. Lenfoid Löykozis Karaciğerde ileri derecede büyüme Lenfoid Löykozis Karaciğerde ileri derecede büyüme Lenfoid Löykozis Karaciğerde gri-beyaz renkte nodüller ve bursa fabriciusta ileri derecede büyüme Lenfoid Löykozis Böbrekler ve bursa fabriciusta büyüme Mikroskobik Lezyonlar Tümörler fokal veya multisentrik orijinlidir. Prolifere olan tümör hücreleri zamanla organın parankim hücrelerinin yerini alırlar. Tümörler lefoblastlardan ibarettir. Tümör hücreleri bazofilik sitoplazmalı ve veziküler çekirdeklidir. Tümör hücreleri B hücre antijen markerlarına sahiptir. Lenfoid Löykozis Karaciğer parankiminde prolifere olan tümör hücreleri Lenfoid Löykozis Bursa fabriciusun lenfoid dokusunda proliferasyon Lenfoid Löykozis Lenfoblastlarda proliferasyon ve mitotik figürler Lenfoid Löykozis Lenfoblastlarda proliferasyon ve mitotik figürler Lenfoid Löykozis Tümör hücreleri bazofilik sitoplazmalı veziküler çekirdekli tek ya da çok sayıda çekirdekçiğe sahiptir. Eritroid Löykozis 3-6 aylık hayvanlarda görülür Karaciğer ve dalakta büyüme Kaslarda deri altında ve organlarda kanama Akciğerde ödem, Karaciğerde fibrin pıhtıları Viseral ve lenfoid organlarda şiddetli anemi Kemik iliği sinüzoidleri eritroblastlarla dolu durumda Karaciğerde ve dalakta eritroblastlara rastlanır Eritroid Löykozis Karaciğerde büyüme Eritroid Löykozis Karaciğerde ve dalakta eritroblastlara rastlanır Myeloid Löykozis Genellikle yetişkin tavuklarda görülür. Karaciğer büyük, sert kıvamlı ve infiltrasyonlar nedeniyle benekli görünümde Dalak ve böbrekte infiltrasyona bağlı büyüme. Kemik iliği sarı gri renkte. Karaciğerde yoğun intravasküler ve ekstravasküler myeloblast birikimleri Myeloblastlar hücre sitoplazmalarında Myeloid Löykozis Myeloid Löykozis Myeloid Löykozis Çizgili kas iplikleri arasında sitoplazmalarında eozinofilik granüller içeren myelositler Nefroblastom (Wilm’s tümör) Nefroblastomlar böbrek parankimi içine gömülmüş küçük pembe gri renkli nodüller veya böbreğin büyük bir kısmını işgal eden büyük sarımsı gri renkli lobüllü kitleler şeklinde görülür. Tümör ince fibrovasküler bir sapla böbreğe bağlı olabilir. Büyük tümörler her iki böbreği de etkiler ve genellikle kistik yapıdadır. Nefroblastom Böbreğin ön lobunda neoplastik kitle Nefroblastom İndiferensiye tümör hücreleri ve tubuluslar Nefroblastom Epitellerde keratinizasyon
