Öngörülen Birleşik Kıbrısta Ücretleri ayarlama mekanizması AÜ ve TP lığın ekonomik etkisi:İtiraz alanı Lefkoşa, 10 Haziran 2015 Frank Hoffer, İşçi Faaliyetleri Bürosu Ana Noktalar • • • • • • Emek ve insan hakları boyutu Ekonomik argümanlar Asgari ücret– Rasyonel ve sistemler Toplu pazarlık– Rasyonel ve sistemler Sendikanın karşılaştığı zorluklar Geçiş döneminde birleşmenin karşılacağı zorluklar 2 İnsan Hakları Bildirgesi'nin 23. Maddesi 3) Çalışan herkesin kendisi ve ailesi için insan onuruna elverişli bir ücret sağlanması hakkına sahiptir bu gerektiğinde sosyal koruma ile desteklenmelidir. 3 Sosyal adalet ve ücretlerin ayarlanması • Toplu pazarlık çalışanların en temel hakkıdır • İşyerlerinde işçilerin haysiyetinin ve saygınlığının korunması için vazgeçilmezdir. • Toplu pazarlık asgari ücret altına bir ücret belirlenmemesi için önemlidir 4 Asgari ücret ve toplu pazarlığın ekonomik etkileri ve itiraz alanı • Çalışanlar için adaletli gelir dağılımını sağlar • Şirket yararı için korunan çalışanların motivasyonunu sağlar • AÜ ve TP toplam talebi dengeler • Üretken ve yenilikçi işletmeleri ödüllendirir • AÜ veTP esnekliği yeniliği ve rekabeti azaltır • Düşük verimlilik, daha düşük ekonomik büyüme ve düşük gelire neden olur. • İşsiz ve tüketicinin giderlerinden rant sağlaynmasına yol açar • Ulusal standartlar artık ulusal değer olmaktan çıkar Aralarındaki ilişki nedir? Verimlilik Yenilik Rekabet Asgari ücret ve toplu iş sözleşmeleri Esneklik Verimlilik “Verimlilik her şey değildir, ama uzun vadede neredeyse her şeydir. Bir ülkenin yaşam standardını yükseltmek nerdeyse tamamı ile işçi üretkenliğinin yükseltimesine bağlıdır" Paul Krugman Yenilik “Yaşam standartlarının yükselmesinin nedeni çoğu zaman yeniliklerdir — Bu endüstri devriminden beridir böyledir.“ OECD Rekabet Rekabet yenilik ve verimlilik itici bir güçmüdür ? Esneklik Esneklik rekabetçi olabilmenin bir yolumudur ? Sürekli dağılım mücadelesi İşveren Devlet Risk işçi AÜ & TP Sınırlama değişim ve rekabetin yoğunlaştırılması Emeğin sektör veya ulusal ekonomi içinde rekabet dışına alınması Adil dağılımın sağlanması işyeri verimliliğinde uyarıcı Rekabet edemeyen şirketleri gelişime veya kapanmaya zorlar Uluslararası rekabete yanıt verir Ücret sistemi için temel olarak asgari ücret • • • • • • Amacı nedir? Doğru seviyes nedir? Tek veya farklı asgari ücret? AÜ ti nasıl ayarlamalı? Nasıl belirlemeli ? Etkisinin ne olduğu? 13 Toplu pazarlık • • • • Kurumsal - bireysel işyeri rekabetini sınırlar Sektörel - işletmeler arasındaki ücret rekabetini önler Bölgesel - maliyetler ve verimlilik farklılıklarını ayıt eder Ulusal - sektörler arasında verimlilik artışını dağıtır 14 Etki düzeyine göre kapsama oranları Para birliği ticaret dengesizlikleri ve rekabetçilik eksikliğinde ücret politikalarının rolü • Ithalat ikame edilebilir ve uygun bir ihracat sanayi ve potansiyeli varsa ve hükümet ulusal para birimine sahipse hükümet büyüyen dış ticaret açığı ile başa çıkmak için parayı devalüe ederek reel ücretlerin düşürülmesini sağlayabilir. • Para birliğinin olduğu durumlarda ulsal antlaşmalar bölgesele dönüşür ve ticaret sektörü toplu sözleşme kapsamında olmayan ticari sektörlerle rekabet içerisine girer. 16 Makroekonomik açıdan para birliği ve ücret belirleme seçeneği • Seçenek 1:Bir para birimi ve büyüyen dış ticaret açığı gerçeğini göz ardı ederek rekabeti azaltmak • Seçenek 2: Alt yarışa katılmak • Seçenek 3:Vergi politikalarını kullanarak ücret dışı maliyetleri azaltmak ve ithalat maliyetlerini artırmak • Seçenek 4: Üzerinde antlaşmaya varılan transterlerle veya yıkıcı borç krizleri yaratarak tranfer sisteminin devamlılığını sağlamak. • Seçenek 5: Ücretlerin ücret norumlarını aşmasına vergi cezası ücretlerin ücret norumlarının altında kalması halinde işverene karı üzerinden vergi cezası 17 Sadece birkaç etkili sektörü olanl küçük ülklerin sorunları– sektörel yaklaşım makro ekonomik yaklaşımdan daha önemli olabilir • Finans sektörü için bir rekabet faktörü olarak ücretler? • Turizim sektörü için bir rekabet faktörü olarak ücretler • Diğer sektörü için bir rekabet faktörü olarak ücretler (tarım hafif sanayi) 18 Birleşmedeki Sorunlar • Farklı seviyelerde Ücretler ve verimlilik • Emek ve sermaye hareketliliğinin düzeyi • Ücretlerin hızla artması, düşük verimlilikli işletmeler için ekonomik bir şok olacak • AB ye ve AB fiyat ve ücret düzeyine hızlı entegrasyon adanın kuzey kesiminde sanayi yok edebilir • Yüksek ücret farkı, düşük ücret bölgesinden güçlü bir göçü tetikleyecek • Bu özellikle turizm gibi düşük beceri isteyen sektörlerde ücretler üzerinde güçlü bir baskı oluşturacaktır 19 Ücret politikası için kurumsal önkoşullar gerekir – – – – – Yasal asgari ücret çalışma süresi gibi diğer asgari standartlar Sosyal güvenlik sistemi sektörel iş sözleşmesi Yasal uzatma mekanizmaları Sendikaların pazarlık gücü 20 Ne yapılabilinir • Birleşme sürecinde işçilerin serbest dolaşımı • Ücret politikası sadece yönetilen birleşmenin genel konsept olarak çalışabilir (Kamu yatırım ve yoksul bölgede özel yatırım için özel teşvikler, kamu hizmetlerinde de benzer standart) • Bağlayıcı asgari ücret zemin ayarlanması ve farklı verimlilik seviyelerini yansıtan iki bölgede ayrı ayrı toplu sözleşme kapsamının genişletilmesi • on ila yirmi yıllık bir süre içinde ortak bir zemine gelmesini sağlayacak mekanizmaların kurulması . • Geçici ücret sübvansiyonları olabilir • Ortak işsizlik ve sağlık sigortası oluşturma 21