Dünya`da olduğu gibi Türkiye`de de tarım toplumundan modern

advertisement
ÖZET
Giriş: Dünya'da olduğu gibi Türkiye'de de tarım toplumundan modern topluma, günümüzde ise
post-moderniteye geçişle birlikte her geçen gün artarak nüfusun doğduğu veya nüfusa kayıtlı
olduğu yerde ikamet etmediği görülmektedir. Bu durum, bir taraftan nüfusu tespit etmeyi ve
kayıt altında tutmayı güçleştirirken diğer taraftan, giderek hetorojen toplumsal yapılar ortaya
çıkarmaktadır. Gerekçe: Türkiye'de iç göçlere yönelik datalar çeşitli yönleriyle yetersiz kaldığından, "doğum
yeri" veya "kayıt yeri" ile "ikamet yeri" arasındaki farklılıklar gibi dolaylı veriler, göç
araştırmalarına katkı sağlayabilir gözükmektedir. Bu kapsamda araştırma, nüfusun kayıt yeri ile
ikamet yeri arasındaki farklılıklara ait çapraz tablo verileri kullanılarak, iç göç literatürüne yeni
bir katkı sağlamayı hedeflemektedir.
Veri ve Yöntem: Araştırma verileri, ADNKS sisteminden 2007 yılından itibaren yıllara göre
iller bazında "nüfusun kayıt yerine göre ikamet yeri" başlıklı çapraz tablodan elde
edilebilinmektedir. Aynı veriyi ilçeler arasında hatta daha lokal ölçeklerde TUİK'den temin
edilebilir. İkamet ettiği yer dışında kayıtlı olanlar "alınan göçü", kayıtlı olduğu yer dışında
ikamet edenler "verilen göçü", ikisi arasındaki fark "net göçü" ve toplam nüfustan ikamet ettiği
yer dışında kayıtlı olanlar çıkarıldığında göçe katılmayan "yerliler"i belirlemek mümkündür. Bulgular: 2012 yılı itibariyle Türkiye'de nüfusun % 39,7'si kayıtlı olduğu il dışında ikamet
etmektedir. Bu değere % 16,5'lik il içinde ilçeler arasındaki boyutu da eklendiğinde ülke
nüfusnun % 56,2'sinin kayıtlı olduğu ilçede yaşamadığı anlaşılmaktadır. İllere ve bölgelere göre
önemli ve anlamlı değişiklikler gösteren bu veriler, göçlerin nüfusu yeniden dağıtmadaki
etkisini de gözler önüne sermektedir. Sonuç: İkamet yerine göre nüfus kayıt verisinin il ve ilçe ölçeklerinde elde edilebilinmesi,
Türkiye'deki nüfus hareketlerine yönelik araştırmalarda dolaylı bilgi sağlayabilecek yeni bir
veridir. Bu veri, bölgesel ve iller arasında olduğu kadar il içinde hatta kent içindeki
hareketlilikte nüfusun kayıt yeri bakımından kökenine dair önemli bir bilgi sağlamaktadır.
Nitekim, Türkiye nüfusnun yarıdan fazlasının nüfusa kayıtlı olduğu ilçenin dışında yaşıyor
olması, nüfus hareketliliğinin boyutlarını göstermesi bakımından önemlidir. Anahtar Kelimeler: Nüfus Kayıt Yeri, İkamet Yeri, İller Arası Göç, ADNKS, Türkiye
Download