uluslararası doğrudan yatırım verileri bülteni

T.C.
EKONOMİ BAKANLIĞI
ULUSLARARASI
DOĞRUDAN YATIRIM VERİLERİ
BÜLTENİ
Ekim 2017
TEŞVİK UYGULAMA VE YABANCI SERMAYE GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
İÇİNDEKİLER
Sayfa no
Tablolar Listesi
ii
1) Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi
1
-2017 Yılı Ağustos Ayı Gelişmeleri
1
-2017 Yılı Ocak-Ağustos Dönemi Gelişmeleri
3
2) Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı
5
-2017 Yılı Ağustos Ayı Gelişmeleri
5
-2017 Yılı Ocak-Ağustos Dönemi Gelişmeleri
5
-Türkiye’deki Uluslararası Sermayeli Şirketler
7
3) Yatırım Projeleri
11
4) Ek Tablolar
12
i
TABLOLAR
Sayfa no
Tablo-1:
Tablo-2:
Tablo-3:
Tablo-4:
Tablo-5:
Tablo-6:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri-2017 Aylık
Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı 2017Aylık
Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı 2017 Aylık
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri- (2016-2017 Ağustos)
Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı (2016-2017)
Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı (2016-2017)
1
2
2
3
4
4
Tablo-7:
Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler – (2016-2017 Aylık)
5
Tablo-8:
Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler – (2016-2017)
5
Tablo-9:
Tablo-10:
Tablo-11:
Tablo-12:
Tablo-13:
Tablo-14:
Tablo-15:
Tablo-16:
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Sektörlere
Göre Dağılımı - (2016-2017)
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Ülkelere Göre
Dağılımı - (2016-2017)
Yıllar İtibariyle Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı - (20162017)
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının Ülkelere Göre Dağılımı - (20162017)
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının İllere Göre Dağılımı
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Faaliyette Bulundukları İllerin Sektörlere Göre
Dağılımı
Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri – (2017
Aylık)
6
7
7
8
9
10
10
11
Tablo-ek1:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişleri (Fiili Girişler)
13
Tablo-ek2:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı
14
Tablo-ek3:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı
15
Tablo-ek4:
Uluslararası Sermayeli Firmaların Kuruluş Türleri Açısından Sektörlere Göre
Dağılımı - (2016 – 2017)
16
Tablo-ek5:
Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı
17
Tablo-ek6:
Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayısının Ülkelere Göre Dağılımı
18
Tablo-ek7:
Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri -(2012
– 2017 Ağustos)
19
ii
ULUSLARARASI DOĞRUDAN YATIRIM VERİLERİ
BÜLTENİ
1) Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi1
2017 Yılı Ağustos Ayı Gelişmeleri
2017 Yılı Ağustos ayında 838 milyon ABD Doları düzeyinde uluslararası doğrudan yatırım
girişi (fiili giriş/net) gerçekleşmiştir. (Tablo-1)
Tablo 1- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri – 2017 Aylık*
(Milyon $)
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
658
547
1.636
966
1.377
-282
808
838
Sermaye
284
205
1.653
476
797
-1.053
373
338
Yatırım
284
233
1.734
478
915
464
404
339
Tasfiye
0
28
81
2
118
1.517
31
1
3
25
-390
100
96
282
60
65
371
317
373
390
484
489
375
435
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi (Net Yükümlülük Oluşumu)
Diğer Sermaye (Net)**
Gayrimenkul (Net)
Haziran Temmuz Ağustos
* Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişleri, T.C. Merkez Bankası tarafından “Net Yükümlülük Oluşumu” adı altında ifade edilmektedir.
** Uluslararası Sermayeli Firmaların Yabancı Ortaklarından Aldıkları Kredi
Geçici Veriler, Kaynak : T.C.Merkez Bankası
Uluslararası doğrudan yatırım girişi, 4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu’na göre Türkiye’de faaliyette
bulunan şirketlerin yurtdışından yaptıkları, TCMB ödemeler dengesi istatistiklerinde sermaye ve diğer sermaye olarak
sınıflandırılan kalemlere ilişkin transferlerin net tutarı ile yabancıların gayrimenkul edinimlerine istinaden transfer
edilen tutarı içermektedir.
1
Ekim 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Uluslararası yatırımcıların Türkiye’deki yeni veya mevcut şirketleri ile iştirak ettikleri yerli
sermayeli şirketlerdeki ortaklık paylarına ilişkin transferleri içeren sermaye girişi, 2017 Ağustos
ayında 339 milyon ABD Doları düzeyinde gerçekleşmiştir (Tablo-2).
Tablo 2- Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin
Sektörlere Göre Dağılımı (2017 Aylık)
(Milyon $)
Sektörler
Ocak
Şubat
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Elektrikli
OptikTaşıtı
Aletler
İmalatıve YarıMotorlu Kara
, Römork
Römork İmalatı
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Sağlık İşleri ve Sosyal Hizmetler
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet
Toplam
0
0
48
4
0
11
1
3
1
28
10
17
36
0
95
55
4
3
16
284
2
0
115
13
17
3
0
0
1
81
11
3
4
6
67
5
1
2
17
233
Mart
1
0
54
1
0
4
20
6
1
22
124
17
36
0
72
934
3
5
488
1.734
Nisan
0
3
263
1
0
34
0
0
15
213
22
22
82
0
2
59
2
4
19
478
Mayıs Haziran Temmuz Ağustos
5
44
95
1
0
46
4
25
1
18
643
5
61
0
6
11
7
2
36
915
0
0
68
12
3
9
1
0
3
40
108
29
27
0
79
121
3
0
29
464
1
7
101
28
0
0
7
13
1
52
32
5
24
0
40
169
0
7
18
404
0
47
18
5
2
0
2
0
2
7
22
40
58
1
123
16
1
0
13
339
Geçici Veriler, Kaynak: T.C. Merkez Bankası
339 milyon dolar olan nakit sermaye girişinin; 198 milyon dolarlık bölümü AB ülkeleri
kaynaklıdır (Tablo-3).
Tablo 3- Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı
-2017 Aylık
(Milyon $)
Ülkeler
AB Ülkeleri
Almanya
Avusturya
Fransa
Hollanda
İngiltere
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
A.B.D.
Kanada
Orta -Güney Amerika ve Karayipler
Asya
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Körfez Ülkeleri
Diğer Yakın ve Ortadoğu Ülkeleri
Diğer Asya Ülkeleri
Diğer Ülkeler
Toplam
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
137
25
142
27
1.569
18
363
54
788
18
198
28
328
27
198
5
2
0
66
0
2
42
26
0
9
15
0
97
84
4
80
13
0
284
53
5
25
9
6
17
2
0
13
0
0
76
61
11
50
15
0
233
40
0
496
13
9
993
1
19
6
12
0
127
88
22
66
39
0
1.734
19
15
14
2
10
249
1
0
9
8
3
91
74
33
41
17
3
478
2
38
629
49
25
27
1
5
53
0
0
68
38
2
36
30
0
915
2
24
70
17
11
46
35
0
5
0
0
206
46
9
37
160
20
464
168
3
83
29
3
15
36
0
9
0
0
31
2
2
0
29
0
404
22
2
118
2
1
48
5
2
5
0
0
129
51
4
47
78
0
339
Geçici Veriler, Kaynak : T.C. Merkez Bankası
2
Mayıs Haziran Temmuz Ağustos
Ekim 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2017 yılı Ocak-Ağustos Dönemi Gelişmeleri
2017 yılı Ocak-Ağustos döneminde net doğrudan uluslararası yatırım girişi (fiili giriş), 6,5
milyar ABD doları düzeyinde gerçekleşmiştir (Tablo - 4).
Uluslararası doğrudan yatırım girişleri kaleminde yer alan sermaye girişi 2017 yılında
toplam 4,9 milyar ABD dolarına ulaşmıştır (Tablo-4).
Tablo 4 : Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri - (2016 -2017/Ağustos)*
(Milyon $)
Ocak-Ağustos
2016
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi
(Net Yükümlülük Oluşumu)
Sermaye
Yatırım
Tasfiye
Diğer Sermaye (Net)**
Gayrimenkul (Net)
%Değişim
2017
7.694
6.548
-14,9
3.230
3.767
537
1.908
2.556
3.073
4.851
1.778
241
3.234
-4,9
28,8
231,1
-87,4
26,5
* Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişleri, T.C. Merkez Bankası tarafından “Net Yükümlülük Oluşumu” adı altında ifade edilmektedir.
** Uluslararası Sermayeli Firmaların Yabancı Ortaklarından Aldıkları Kredi
Geçici Veriler, Kaynak : T.C.Merkez Bankası
3
Ekim 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2017 yılı Ocak-Ağustos döneminde 4,9 milyar ABD Doları olan uluslararası doğrudan
yatırım girişinin 1,4 milyar doları mali aracı kuruluşların faaliyetleri sektöründen, 972 milyon doları
enerji sektöründen ve 762 milyon doları imalat sektörlerinden kaynaklanmıştır (Tablo 5).
Tablo 5- Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin
Sektörlere Göre Dağılımı (2016-2017/Ağustos)
(Milyon $)
Ocak-Ağustos
Sektörler
2016
2017
Tarım, Avcılık , Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
24
24
866
9
101
762
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Elektrikli Optik Aletler İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork ve YarıRömork İmalatı
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Sağlık İşleri ve Sosyal Hizmetler
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet
Toplam
229
24
135
20
117
65
22
107
35
47
23
25
318
634
123
164
76
347
912
212
254
131
3.767
461
972
138
328
7
484
1.370
21
23
636
4.851
Geçici Veriler, Kaynak : T.C.Merkez Bankası
2017 yılı Ocak-Ağustos döneminde nakit sermaye girişinin % 77’si AB ülkeleri kaynaklıdır
(Tablo 6).
Tablo 6- Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye
Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı (2016-2017/Ağustos)
(Milyon $)
Ülkeler
AB Ülkeleri
Almanya
Avusturya
Fransa
Hollanda
İngiltere
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
A.B.D.
Kanada
Orta -Güney Amerika ve Karayipler
Asya
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Körfez Ülkeleri
Diğer Yakın ve Ortadoğu Ülkeleri
Diğer Asya Ülkeleri
Diğer Ülkeler
Toplam
Ocak-Ağustos
2016
2.156
259
298
43
474
366
61
655
480
0
305
36
2
783
574
136
437
209
5
3.767
2017
3.723
202
308
87
1.501
121
67
1.437
107
26
109
35
3
825
444
87
357
381
23
4.851
Geçici Veriler, Kaynak: T.C. Merkez Bankası
4
Ekim 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2) Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı2
2017 Yılı Ağustos Ayı Gelişmeleri
2017 Yılı Ağustos ayında 382 adet uluslararası sermayeli şirket ve şube kurulmuş olup, 13
adet yerli sermayeli şirkete de uluslararası sermaye iştiraki gerçekleşmiştir (Tablo 7).
Tablo 7- Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler - (2016-2017 Aylık)
( Şirket Sayısı)
2016
Yeni
550
514
505
481
486
488
256
416
311
432
481
353
5.273
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
Temmuz
Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
Toplam
İştirak
18
12
19
13
20
18
16
19
15
11
28
22
211
Şube
Toplam
574
533
531
504
525
512
281
438
332
448
517
388
5.583
6
7
7
10
19
6
9
3
6
5
8
13
99
Yeni
412
456
465
478
406
251
372
380
----3.220
2017/Ağustos
İştirak
Şube
21
6
14
5
16
5
20
6
14
4
16
2
10
3
13
2
--------124
33
Toplam
439
475
486
504
424
269
385
395
----3.377
% Değişim
-23,5
-10,9
-8,5
0,0
-19,2
-47,5
37,0
-9,8
------
Geçici Veriler, Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
2017 yılı Ocak-Ağustos Dönemi Gelişmeleri
2017 Yılı Ağustos ayı sonu itibariyle 3.253 adet uluslararası sermayeli şirket ve şube
kurulmuş olup, 124 adet yerli sermayeli şirkete de uluslararası sermaye iştiraki gerçekleşmiştir
(Tablo 8).
Tablo 8- Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler (2016 - 2017/Ağustos)
( Şirket Sayısı)
Ocak- Ağustos
2016
Yeni
% Değişim
2017
3.696
3.220
-12,9
İştirak
135
124
-8,1
Şube
67
33
-50,7
3.898
3.377
-13,4
Toplam
Geçici Veriler, Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
Uluslararası sermayeli şirket sayıları tasfiye, %100 yerli sermayeli şirket statüsüne geçiş gibi nedenlerle
değişmektedir. Bu rakamlar belli dönemlerde revize edilmektedir.
2
5
Ekim 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2017 yılı Ocak-Ağustos döneminde; 3.377 adet uluslararası sermayeli şirketin, başta toptan
ve perakende ticaret sektörü olmak üzere, gayrimenkul kiralama ve iş faaliyetleri ile ulaştırma,
haberleşme ve depolama hizmetleri sektörlerinde faaliyette bulundukları görülmektedir (Tablo 9).
2017 yılı Ocak-Ağustos döneminde kayıtlı sermayesi 500.000 doların üzerinde olan 77 adet
uluslararası sermayeli şirket, şube kuruluşu ile yabancı ortak iştiraki gerçekleşmiştir. Bu şirketlerin
34 adedi toptan ve perakende ticaret sektöründe faaliyette bulunmaktadır (Tablo 9).
Tablo 9- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Sektörlere Göre Dağılımı- (2016-2017/Ağustos)
( Şirket Sayısı)
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork,Yarı-Römork İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faa.
Toplam
2017/Ağustos
2016
Sektörler
<50.000$
50.000$ 200.000$
200.000$ 500.000$
Toplam
<50.000$
50.000$ 200.000$
58
14
293
10
50
21
15
12
185
99
387
1.794
118
445
7
769
228
16
2
90
2
16
6
4
5
57
20
125
481
14
90
5
121
47
4
3
24
0
3
1
2
18
7
28
70
2
16
1
24
10
4
2
17
0
1
1
2
1
12
14
16
56
2
16
6
24
14
82
21
424
12
70
29
23
18
272
140
556
2.401
136
567
19
938
299
24
6
135
3
5
9
10
2
106
60
200
1.150
73
255
7
475
173
8
1
40
1
3
4
2
0
30
7
75
320
7
51
2
80
26
4
0
14
2
0
1
1
0
10
3
17
58
1
7
4.212
1.011
189
171
5.583
2.558
617
Geçici Veriler, Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
6
>500.000$
200.000$ >500.000$
500.000$
Toplam
16
5
1
0
10
0
1
0
0
0
9
7
9
34
0
5
2
6
3
37
7
199
6
9
14
13
2
155
77
301
1.562
81
318
11
577
207
125
77
3.377
Ekim 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2017 yılı Ocak-Ağustos döneminde kurulan 3.377 adet uluslararası sermayeli şirketin 2.033
adedi Yakın ve Ortadoğu ülkeleri, 540 adedi AB ülkeleri, 245 adedi ise diğer Asya ülkeleri ortaklı
şirketlerdir (Tablo-10).
Tablo 10- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Ülkelere Göre Dağılımı (2016 - 2017/Ağustos)
( Şirket Sayısı)
2017/Ağustos
2016
Ülkeler
AB Ülkeleri (27)
Almanya
Hollanda
İngiltere
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Kuzey Afrika Ülkeleri
Diğer Afrika Ülkeleri
Kuzey Amerika
A.B.D.
Kanada
Orta ve Güney Amerika, Karayipler
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Diğer Asya
Diğer Ülkeler
Toplam
<50.000$
50.000$ 200.000$
881
322
87
71
44
357
218
251
58
114
82
32
9
2.342
311
28
4.212
126
47
18
10
9
42
34
62
10
21
15
6
4
714
35
4
1.010
200.000$>500.000$
500.000$
48
16
3
7
6
16
15
15
1
6
3
3
0
86
18
0
189
70
17
18
7
5
23
7
5
1
7
7
0
3
57
16
5
171
Toplam
<50.000$
1.125
402
126
95
64
438
274
333
70
148
107
41
16
3.199
380
37
5.582
421
128
47
36
22
188
184
175
40
49
35
14
4
1.483
192
10
2.558
50.000$ 200.000$
62
23
8
6
2
23
17
33
5
9
6
3
1
453
35
2
617
200.000$>500.000$
500.000$
25
11
5
1
1
7
8
9
1
2
2
0
1
70
9
0
125
32
8
7
2
1
14
5
0
0
3
3
0
0
27
9
1
77
Toplam
540
170
67
45
26
232
214
217
46
63
46
17
6
2.033
245
13
3.377
Geçici Veriler , Kaynak : Ekonomi Bakanlığı
Türkiye’deki Uluslararası Sermayeli Şirketler
2017 Yılı Ağustos ayı sonu itibariyle 49.671 adet uluslararası sermayeli şirket ve şube
kurulmuş olup, 6.797 adet yerli sermayeli şirkete de uluslararası sermaye iştiraki gerçekleşmiştir.
Toplamda 56.468 adet uluslararası sermayeli şirket ülkemizde faaliyette bulunmaktadır (Tablo 11).
Tablo 11- Yıllar İtibariyle Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı
( Şirket Sayısı)
Yıl
1954-2011 ( Birikimli )
Yeni
İştirak
Şube
Toplam
23.214
5259
735
29.208
2012
3.592
570
87
4.249
2013
3.475
204
93
3.772
2014
4.405
206
78
4.689
2015
5.282
223
85
5.590
2016
5.273
211
99
5.583
2017/Ağustos
3.220
124
33
3.377
Genel Toplam
48.461
6.797
1.210
56.468
Geçici Veriler, Kaynak : Ekonomi Bakanlığı
7
Ekim 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
56.468 adet uluslararası sermayeli şirketin, başta toptan ve perakende ticaret olmak üzere,
gayrimenkul kiralama ve iş faaliyetleri ve imalat sanayi sektörlerinde faaliyette bulundukları
görülmektedir. İmalat sanayiinde faaliyette bulunan uluslararası sermayeli şirketlerde kimyasal
madde ve ürünleri imalatı birinci sırada yer alırken, bunu tekstil ürünleri imalatı ve gıda ürünleri,
içecek ve tütün imalatı izlemektedir (Tablo 12).
Tablo 12- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı (2016 - 2017/Ağustos)
( Şirket Sayısı)
Ocak- Ağustos
Sektörler
2016
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
54
15
318
6
62
22
20
14
194
102
374
1.648
97
401
17
672
200
3.898
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork,Yarı-Römork İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
Geçici Veriler, Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
8
1954-2017/Ağustos
2017
37
7
199
6
9
14
13
2
155
77
301
1.562
81
318
11
577
207
3.377
Toplam
792
738
6.820
581
686
721
553
326
3.953
1.489
5.069
21.154
2.377
5.477
428
9.188
2.936
56.468
Ekim 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
56.468 adet uluslararası sermayeli şirketin ülke gruplarına göre dağılımına bakıldığında ise
AB ülkeleri ortaklı girişim sayısının 22.266 adet ile birinci sırada yer aldığı görülmektedir. AB
ülkeleri ortaklı uluslararası sermayeli şirketlerin içinde Almanya 7.043 adet şirket ile birinci sırayı
alırken, Almanya’yı İngiltere (3.035 adet) ve Hollanda (2.765 adet) izlemektedir (Tablo 13).
Tablo 13- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısının Ülkelere Göre Dağılımı
(2016-2017/Ağustos)
( Şirket Sayısı)
19542017/Ağustos
Ocak- Ağustos
Ülkeler
2016
AB Ülkeleri (27)
Almanya
Hollanda
İngiltere
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
Kuzey Amerika
A.B.D.
Kanada
Orta ve Güney Amerika, Karayipler
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Diğer Asya
Çin Halk Cum.
Güney Kore Cum.
Diğer
Diğer Ülkeler
Toplam
2017
831
299
95
74
50
313
176
242
111
80
31
14
2.230
260
56
7
197
34
3.898
Geçici Veriler, Kaynak : Ekonomi Bakanlığı
9
Toplam
540
170
67
45
26
232
214
263
63
46
17
6
2.033
245
51
16
178
13
3.377
22.266
7.043
2.765
3.035
1.403
8.020
5.176
2.326
2.160
1.778
382
264
19.703
4.051
891
307
2.853
522
56.468
Ekim 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
56.468 adet uluslararası sermayeli şirketin illere göre dağılımına bakıldığında; İstanbul ilinin
34.260 adet ile birinci sırada yer aldığı görülmektedir. İstanbul ilini Antalya (5.184 adet), Ankara
(3.042 adet) ve İzmir (2.501 adet) illeri takip etmektedir (Tablo 14).
Tablo 14- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin
Sayılarının İllere Göre Dağılımı (İlk 10 İl)
Şirket Sayısı
(1954-2017/Ağustos)
İl
İSTANBUL
34.260
ANTALYA
5.184
ANKARA
3.042
İZMİR
2.501
MERSİN
1.895
MUĞLA
1.631
GAZİANTEP
1.437
HATAY
880
BURSA
688
AYDIN
672
Diğer İller
4.278
Toplam
56.468
Geçici Veriler, Kaynak : Ekonomi Bakanlığı
İstanbul ilinde faaliyette bulunan 34.260 adet uluslararası sermayeli şirketin başta toptan ve
perakende ticaret (13.304 adet) olmak üzere, gayrimenkul kiralama ve iş faaliyetleri (5.898 adet) ve
imalat sanayi (4.135 adet) sektörlerinde faaliyette bulundukları görülmektedir (Tablo 15).
Tablo 15- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Faaliyette Bulundukları İllerin Sektörlere Göre Dağılımı
(1954-2017/Ağustos)
( Şirket Sayısı)
Sektörler
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork, Yarı-Römork İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet
Toplam
İstanbul
Antalya
Ankara
İzmir
Mersin
240
326
4.135
283
476
486
335
137
2.418
880
2.592
13.304
1.004
3.495
368
5.898
2.018
34.260
138
34
297
60
29
39
46
21
261
74
785
1.102
662
689
11
1.131
261
5.184
35
130
348
28
11
25
38
11
235
246
334
934
91
159
16
498
251
3.042
90
62
456
39
8
30
13
2
205
98
183
911
81
191
11
301
117
2.501
49
21
168
25
13
19
13
10
88
16
149
1.048
36
195
0
174
39
1.895
Geçici Veriler, Kaynak : Ekonomi Bakanlığı
10
Ekim 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
3) Yatırım Projeleri3
2017 Ağustos ayında Ekonomi Bakanlığı tarafından yatırım teşvik belgesi düzenlenen 31
adet proje kapsamında yaklaşık 332,8 milyon ABD doları tutarında yatırım yapılması
öngörülmüştür. Böylece 2017 yılında belgelendirilen yatırım projesi sayısı 217 adede, belge
kapsamındaki yatırımların tutarı ise 3,7 milyar ABD dolarına ulaşmıştır (Tablo 16).
Tablo 16- Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen
Teşvik Belgeleri -2017 Aylık
Ocak
Belge Adedi
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon $)
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon TL)
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs Haziran Temmuz Ağustos
18
22
33
30
30
25
28
31
517,0
487,2
800,5
344,1
205,7
742,1
241,1
332,8
1.931,0
1.792,4
2.940,0
1.257,2
733,0
2.611,5
858,2
1.168,9
* Yabancı sermayeli firmalara düzenlenen yatırım teşvik belgelerinin öngörü değerleridir.
Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
217 adet Yatırım Teşvik Belgesinin 160 adedi imalat, 27 adedi hizmetler ve 23 adedi
elektrik, gaz ve su, 4 adedi madencilik ve 3 adedi tarım sektörlerinde düzenlenmiştir.
3
Uluslararası yatırımcıların, yatırım teşvik mevzuatı kapsamında belgelendirilen Türkiye’deki yatırım projeleri
11
Ekim 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
EK TABLOLAR
12
Ekim 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 1- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişleri (Fiili Girişler)*
(Milyon $)
2012
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi (Net Yükümlülük Oluşumu)
2013
2014
2015
2016
Ocak- Ağustos
2016
2017
13.628
12.896
12.828
17.550
12.307
7.694
6.548
Sermaye
10.128
9.322
8.370
11.710
6.278
3.230
3.073
Yatırım
10.761
9.890
8.631
12.074
6.899
3.767
4.851
Tasfiye
633
568
261
364
621
537
1.778
864
525
137
1.684
2.139
1.908
241
2.636
3.049
4.321
4.156
3.890
2.556
3.234
Diğer Sermaye (Net)**
Gayrimenkul (Net)
* Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişleri, T.C. Merkez Bankası tarafından “Net Yükümlülük Oluşumu” adı altında ifade edilmektedir.
** Uluslararası Sermayeli Firmaların Yabancı Ortaklarından Aldıkları Kredi
Geçici Veriler, Kaynak : T.C.Merkez Bankası
13
Ekim 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 2- Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı
(Milyon $)
Sektörler
Ocak- Ağustos
2012
2013
2014
2015
2016
2016
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
43
47
61
31
188
717
382
207
4.519
2.209
2.742
4.225
2.201
400
451
Tekstil Ürünleri İmalatı
376
60
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
579
272
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
26
2017
24
9
24
101
1.712
866
762
983
586
229
65
137
433
36
24
22
491
340
288
135
107
149
32
5
4
34
23
20
35
143
607
926
142
223
117
47
121
97
78
147
62
23
25
1.067
768
655
2.146
494
318
461
773
1.831
1.134
1.340
742
634
972
1.427
178
232
106
307
123
138
221
379
1.136
598
602
164
328
16
59
24
11
235
76
7
130
364
594
1.524
614
347
484
2.084
3.415
1.470
3.516
1.713
912
1.370
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
174
128
252
171
277
212
21
Sağlık İşleri ve Sosyal Hizmetler
546
106
204
58
273
254
23
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
640
457
400
287
249
131
636
10.761
9.890
8.631
12.074
6.899
3.767
4.851
ElektrikliKara
OptikTaşıtı
Aletler
İmalatıve Yarı-Römork
Motorlu
, Römork
İmalatı
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Toplam
Geçici Veriler, Kaynak: T.C. Merkez Bankası
14
Ekim 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 3- Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı
(Milyon $)
Ülke
AB Ülkeleri
Almanya
Avusturya
Fransa
Hollanda
İngiltere
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
A.B.D.
Kanada
Orta -Güney Amerika ve Karayipler
Asya
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Körfez Ülkeleri
Diğer Yakın ve Ortadoğu Ülkeleri
Diğer Asya Ülkeleri
Diğer Ülkeler
Toplam
Ocak- Ağustos
2012
7.305
491
1.519
86
1.381
2.044
154
1.630
622
0
439
32
20
2.337
1.593
940
653
744
6
10.761
2013
5.296
1.970
667
217
918
300
148
1.076
1.128
221
326
16
1
2.899
2.286
880
1.406
613
3
9.890
2014
5.328
606
31
286
2.022
1.051
488
844
1.041
42
334
0
0
1.886
1.336
364
954
550
0
8.631
2015
7.014
355
80
164
1.184
585
180
4.466
966
0
1.619
0
11
2.464
1.317
460
850
1.147
0
12.074
Geçici Veriler, Kaynak: T.C. Merkez Bankası
15
2016
3.788
437
361
88
955
950
80
917
615
0
390
66
2
2.009
1.252
444
804
757
29
6.899
2016
2017
2.156
259
298
43
474
366
61
655
480
0
305
36
2
783
574
136
437
209
5
3.767
3.723
202
308
87
1.501
121
67
1.437
107
26
109
35
3
825
444
87
357
381
23
4.851
Ekim 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 4- Uluslararası Sermayeli Firmaların Kuruluş Türleri Açısından Sektörlere Göre Dağılımı - (2016 - 2017/Ağustos)
( Şirket Sayısı)
Sektörler
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork ve Yarı-Römork İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul
Kiralama
veve
İş Kişisel
Faaliyetleri
Diğer Toplumsal,
Sosyal
Hizmet
Faaliyetleri
Toplam
2017/Ağustos
2016
Yeni
İştirak
Şube
77
19
409
12
69
29
22
18
259
125
541
2.249
136
538
15
887
277
4
2
10
0
1
0
0
0
9
12
8
104
0
23
4
28
16
5.273
211
Geçici Veriler, Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
16
Toplam
Yeni
İştirak
Şube
1
0
5
0
0
0
1
0
4
3
7
48
0
6
0
23
6
82
21
424
12
70
29
23
18
272
140
556
2.401
136
567
19
938
299
34
5
194
6
9
13
12
2
152
69
289
1.483
80
300
9
561
196
3
1
4
0
0
1
0
0
3
7
12
61
1
17
1
14
3
0
1
1
0
0
0
1
0
0
1
0
18
0
1
1
2
8
37
7
199
6
9
14
13
2
155
77
301
1.562
81
318
11
577
207
99
5.583
3.220
124
33
3.377
Toplam
Ekim 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 5- Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı
( Şirket Sayısı)
Sektörler
Ocak- Ağustos
1954-2011
2012
2013
2014
2015
2016
( Birikimli )
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork ve Yarı-Römork İmalatı
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
2016
2017
19542017/Ağustos
Toplam
464
624
4.706
499
466
520
396
253
2.572
660
2.726
9.118
1.772
2.665
316
4.670
1.487
53
19
324
20
19
37
28
12
208
153
334
1.882
93
437
28
692
234
39
24
323
16
18
37
28
11
213
141
303
1.633
83
396
25
636
169
70
17
380
13
40
48
37
10
232
141
359
2.161
99
505
12
713
232
47
26
464
15
64
36
28
20
301
177
490
2.397
113
589
17
962
308
82
21
424
12
70
29
23
18
272
140
556
2.401
136
567
19
938
299
54
15
318
6
62
22
20
14
194
102
374
1.648
97
401
17
672
200
37
7
199
6
9
14
13
2
155
77
301
1.562
81
318
11
577
207
792
738
6.820
581
686
721
553
326
3.953
1.489
5.069
21.154
2.377
5.477
428
9.188
2.936
29.208
4.249
3.772
4.689
5.590
5.583
3.898
3.377
56.468
Geçici Veriler, Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
17
Ekim 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 6- Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayısının Ülkelere Göre Dağılımı
( Şirket Sayısı)
Ülkeler
Ocak- Ağustos
1954-2011
2012
2013
2014
2015
2016
2016
( Birikimli )
AB Ülkeleri (27)
Almanya
Hollanda
İngiltere
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
Kuzey Amerika
A.B.D.
Kanada
Orta ve Güney Amerika, Karayipler
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Diğer Asya
Çin Halk Cum.
Güney Kore Cum.
Diğer
Diğer Ülkeler
Toplam
15.131
4.764
1.951
2.275
910
5.231
3.264
606
1.400
1.189
211
160
6.213
2.106
441
184
1.481
328
29.208
1.538
483
173
170
110
602
415
151
150
113
37
18
1.636
302
54
29
219
39
4.249
1.348
416
157
162
102
511
340
207
135
106
29
24
1.371
316
71
28
217
31
3.772
Geçici Veriler, Kaynak : Ekonomi Bakanlığı
18
1.304
375
141
136
101
551
320
306
112
92
20
17
2.260
325
95
25
205
45
4.689
1.280
433
150
152
90
455
349
390
152
125
27
23
2.990
377
95
14
268
29
5.590
1.125
402
126
95
64
438
274
403
148
107
41
16
3.200
380
84
11
285
37
5.583
831
299
95
74
50
313
176
242
111
80
31
14
2.230
260
56
7
197
34
3.898
2017
540
170
67
45
26
232
214
263
63
46
17
6
2.033
245
51
16
178
13
3.377
19542017/Ağustos
Toplam
22.266
7.043
2.765
3.035
1.403
8.020
5.176
2.326
2.160
1.778
382
264
19.703
4.051
891
307
2.853
522
56.468
Ekim 2017
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 7- Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri (2012-2017/Ağustos)
2012
Belge Adedi
2013
2014
2015
2017/Ağustos
2016
222
226
262
230
223
217
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon $)
4.475,6
9.307,1
5.706,7
12.752,6
10.231,7
3.670,5
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon TL)
8.058,0
17.755,1
12.366,4
34.762,3
30.961,2
13.292,2
* Yabancı sermayeli firmalara düzenlenen yatırım teşvik belgelerinin öngörü değerleridir.
Kaynak : Ekonomi Bakanlığı
19