konya perakende güven endeksi (kope)

KONYA DIŞ TİCARET BÜLTENİ
HABER BÜLTENİ
10.02.2014 Sayı 24
Konya Ticaret Odası (KTO) tarafından Türkiye İstatistik Kurumu’ndan ve Türkiye İhracatçılar
Meclisi’nden alınan verilere dayalı olarak Konya’nın dış ticaretinin durumu “Konya Dış Ticaret
Bülteni” adıyla yayımlanmaktadır.
Konya İli Dış Ticaret Bülteni ile Konya’nın dış ticaret durumunu güncel veriler ışığında
izleyerek analiz etmek ve bunu ülkemizin dış ticaret durumu ile kıyaslayabilmek
hedeflenmektedir.
Konya’nın dış ticareti 2013 yılında 2,5 milyar doları aştı:
Konya’nın dış ticareti 2009 yılındaki küresel krizin yavaşlatıcı etkisi dışında 2004 yılından bu
yana hızla artmaktadır. 2004 yılında yalnızca 650 milyon dolar olan dış ticaret hacmi 2013 yılı
itibari ile 2,5 milyar doları aşmıştır. 2004 yılından bu yana Konya’nın ihracatı 4 kat artarken
ithalatı ise 2,2 kat artış göstermiştir. 2007 yılına kadar dış ticaret açığı veren Konya 2007 yılı
itibari ile ithalat, ihracat dengesini yakalamaya başarmıştır ve 2008 yılından bu yana dış
ticaret fazlası vermektedir.
Şekil-1: Yıllara Göre Konya Dış Ticareti 2004-2013 (1000$)
1.600.000
1.346.482
1.226.453
1.400.000
1.200.000
871.223
1.000.000
800.000
600.000
400.000
275.556
200.000
0
2004
2005
2006
2007
2008
İhracat Dolar
2009
2010
2011
2012
2013
İthalat Dolar
Kaynak: TÜİK
Aylara baktığımızda ise Konya, ihracat ve ithalatta benzer yönlü bir seyir göstermiştir.
Konya’nın ihracatı yılın en yüksek seviyesini aralık ayındaki 131 bin dolarlık ihracatı ile
görmüştür. Ocak ayında 92 bin dolarlık ihracat yapan Konya, haziran ayından bu yana
toparlanma göstermiş ve aralık ayında yılın en yüksek seviyesinden yılı kapatmıştır. Konya,
Mart - Mayıs 2013 Döneminde de dış ticaret açığı vermiştir. Konya 2013 yılında 2012 yılına
göre ihracatta çok daha iyi bir performans sergilemiştir. 2013 yılı toplam ihracatı 1,2 milyar
dolardan 1,3 milyar dolara çıkmıştır. Aralık ayı ihracatı da bir önceki yılın aynı ayına oranla
yüzde 17 artmış ve 112 bin dolardan 131 bin dolar seviyesine çıkmıştır.
www.kto.org.tr | 1
KONYA DIŞ TİCARET BÜLTENİ
Şekil-2: Aylara Göre Konya’nın Dış Ticareti 2013 (1000$)
140 000
131 243
130 000
120 000
110 000
100 000
121 905
92 081
90 000
80 000
70 000
60 000
İhracat
ithalat
Kaynak: TÜİK
Konya’nın 2013 toplam ihracatı 1,3 milyar doları aştı:
Konya’nın aralık ayı ihracatı kasım ayına göre yüzde 1,5 artış göstererek 129 milyon dolardan
131 milyon dolara yükselmiştir. Geçen yılın aynı ayına göre yüzde 17 artmış ve 112 bin
dolardan milyon dolar seviyesine ulaşmıştır.
Konya’nın ihracat 2013 yılı toplamında 2012 yılına göre yüzde 5,5 artış göstererek 1,27 milyar
dolardan 1,34 milyar dolar seviyesine ulaşmıştır. Konya 2013 yılında 2012 yılına göre daha
aylık ihracatında daha istikrarlı bir seyir izlemiştir. Temmuz ayından itibaren Konya’nın
ihracat rakamları bir önceki yılın aynı döneminin üstünde seyretmektedir.
Şekil-3: Aylara Göre Konya’nın İhracatı 2012-2013 (1000$)
140.000
131 243
130.000
120.000
112.377
110.000
100.000
90.000
80.000
2012
2013
Kaynak: TÜİK
www.kto.org.tr | 2
KONYA DIŞ TİCARET BÜLTENİ
Tablo-1: Aylara Göre Konya’nın İhracatı (2012-2013) (1000$)
Ocak
2012
2013
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
İhracat (1000 $)
Haziran Temmuz Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
97.687
95.197
121.392
96.115
115.113
114.283
107.117
96.172
100.679
112.059
107.435
112.377
92.081
105.282
121.237
110.275
110.510
102.403
109.448
103.950
118.194
112.438
129.421
131.243
Kaynak: TÜİK
Ocak ayını 71 milyon dolarlık ithalat ile açan Konya’nın ekim ayında en düşük seviyesini
gördü ancak ithalat 2013 yılının ekim ayından itibaren önemli bir artış gösterdi ve son 4 ayda
78 milyon dolardan 121 milyon’a yükseldi. Konya’nın ithalatındaki dalgalanma bir önceki yıl
ile kıyaslandığında ise aylık değişimin yıldan yıla farklılık gösterdiği görülmektedir. Şubat –
Mayıs döneminde Konya’nın ithalatı 2013 yılında bir önceki yıl seviyesini oldukça üstünde
seyretmektedir.
Şekil-3: Aylara Göre Konya’nın İthalatı 2012-2013 (1000$)
140.000
130.000
121 905
120.000
110.000
100.000
90.000
92.482
80.000
70.000
60.000
2012
2013
Kaynak: TÜİK
Tablo-2: Aylara Göre Konya’nın İthalatı (2012-2013) (1000$)
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
İthalat (1000 $)
Haziran Temmuz Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
2012
95.251
74.867
93.116
95.381
115.922
121.723
105.659
83.737
94.122
90.923
90.004
92.482
2013
71.557
97.875
123.668
122.710
127.615
89.309
101.927
88.113
97.400
78.269
106.106
121.905
Kaynak: TÜİK
Konya 2013 yılındaki 1,2 milyar dolarlık ihracatı ile Türkiye’nin 138 milyar dolarlık ihracatının
yüzde 0,8’ini oluşturmaktadır. Türkiye’nin 90 milyar dolarlık ihracat açığına karşılık Konya dış
ticaret fazlası veren bir ildir ancak yine de bu oran Türkiye’nin açığı ile kıyaslandığında
anlamsız kalmaktadır. Türkiye’nin ihracatının ithalatı karşılama oranı ancak yüzde 60’ta
kalırken bu oran Konya için yüzde 109’dur. Türkiye’nin ihracatı bir önceki yıla göre yüzde 0,4
azalma gösterirken Konya yüzde 56’lık artış göstermiştir.
www.kto.org.tr | 3
KONYA DIŞ TİCARET BÜLTENİ
Tablo-3: Türkiye – Konya Karşılaştırmalı Dış Ticaret İstatistikleri (Ocak-Aralık) (1000$)
Dış Ticaret
İhracatın İthalatı
İhracat (1000 İthalat (1000
Dış Ticaret Hacmi
Dengesi (1000
Karşılama Oranı
$)
$)
(1000 $)
$)
(%)
Türkiye
138.710
228.511
-89.800
367.221
60
Konya
1.216
1.105
111
2.320
109
İhracat (Ocak Aralık; 20122013) Fark (%)
-0,40%
5,6%
İthalat (Ocak Aralık; 20122013) Fark (%)
6,4%
6,3%
Kaynak: TÜİK
İhracatın sektörel ayrımına baktığımızda ise 2013 yılı itibari ile Konya’daki lider sektörün 380
milyon dolarlık ihracatı ile “Kazanlar makineler, mekanik cihazlar ve aletler” sektörü olduğu
görülmektedir. Bu sektör, Konya’nın 2013 yılı toplam ihracatının da yüzde 28,3’ünü
oluşturmaktadır. Makine ve cihazlar sektörünü, 235 milyon dolarlık ihracatı ile motorlu kara
taşıtları, traktörler, bisikletler, motosiklet ve diğer kara taşıtları takip etmektedir. Bu sektör
de toplam ihracatın yüzde 17,5’ini oluşturmaktadır bir önceki yıla göre ihracatı en çok artış
gösteren sektör yüzde 28,4’lük artışı ile hububat, un ve nişasta sektörü olmuştur. İhracatı en
fazla daralan sektör ise yüzde 11,1’lik azalış ile alüminyum ve alüminyumdan eşya sektörü
olmuştur.
Tablo-4: İhracatın Sektörel Dağılımı (Ocak-Aralık; 2012-2013)
Değişim
Konya'nın 2013
Toplam İhracatı
İçindeki Pay (%)
Ocak - Aralık
SEKTÖRLER
2013
2012
Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler,
380.586.470
369.478.117
3,0%
28,3%
Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları,
235.128.614
215.967.528
8,9%
17,5%
Süt ürünleri, yumurtalar, tabii bal, diğer yenilebilir hayvansal menşeli ürünler
82.191.095
72.632.156
13,2%
6,1%
Alüminyum ve alüminyumdan eşya
80.930.397
91.057.525
-11,1%
6,0%
Plastikler ve mamulleri
65.382.482
53.452.753
22,3%
4,9%
Demir veya çelikten eşya
60.856.629
57.073.526
6,6%
4,5%
Değirmencilik ürünleri, malt, nişasta, inülin, buğday gluteni
52.499.270
51.253.895
2,4%
3,9%
Kakao ve kakao müstahzarları
45.121.008
43.193.855
4,5%
3,4%
Hububat, un, nişasta veya süt müstahzarları, pastacılık ürünleri
44.871.515
34.941.519
28,4%
3,3%
İnorganik kimyasallar, kıymetli metal, radyoaktif element
31.713.717
39.097.236
-18,9%
2,4%
5,6%
100,0%
Tüm SektörlerinToplamı
1.346.481.788 1.275.625.627
Kaynak: TÜİK
Konya’nın sektörel değişimi 2002 yılına göre ise farklı bir seyir izlemiştir. 2002 yılında yalnızca
129 milyon dolarlık ihracat potansiyeli olan Konya 2013 yılında ihracatını yüzde 936 arttırarak
1,3 milyar dolarlık ihracat yapmıştır. Bu önemli değişim beraberinde ihracat yapılan ürünlerin
dağılımda farklılıklar oluşmasına neden olmuştur. Konya en önemli değişimi inorganik
kimyasallar ve sekizinci en büyük sektörü olan kakao ve kakao müstahzarları sektöründe
göstermiştir. Konya, 2002 yılında hiçbir rekabetçiliği olmayan 2 üründe 2013 yılına
gelindiğinde önemli bir ihracatçı olmuştur.
www.kto.org.tr | 4
KONYA DIŞ TİCARET BÜLTENİ
Tablo-5: İhracatın Sektörel Dağılımı (Ocak-Aralık; 2002-2013)
Ocak - Aralık
SEKTÖRLER
% Değişim
CAGR (Kümülatif
Artış Hızı)
2013
2002
Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler,
380.586.470
46.664.889
715,6%
21,0%
Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları,
235.128.614
12.455.525
1787,7%
30,6%
Süt ürünleri, yumurtalar, tabii bal, diğer yenilebilir hayvansal menşeli ürünler
82.191.095
1.303.490
6205,5%
45,8%
Alüminyum ve alüminyumdan eşya
80.930.397
3.677.484
2100,7%
32,4%
Plastikler ve mamulleri
65.382.482
7.320.653
793,1%
22,0%
Demir veya çelikten eşya
60.856.629
7.471.741
714,5%
21,0%
Değirmencilik ürünleri, malt, nişasta, inülin, buğday gluteni
52.499.270
1.822.755
2780,2%
35,7%
Kakao ve kakao müstahzarları
45.121.008
136.622
32926,2%
69,4%
Hububat, un, nişasta veya süt müstahzarları, pastacılık ürünleri
44.871.515
3.537.407
1168,5%
26,0%
İnorganik kimyasallar, kıymetli metal, radyoaktif element
31.713.717
27.510
115180,7%
89,8%
1.346.481.788
129.959.367
936,1%
23,7%
Tüm SektörlerinToplamı
Kaynak: TÜİK
Konya’nın en önemli ihracat partnerleri sırasıyla Irak, Almanya, Rusya Federasyonu, İran ve
Suudi Arabistan’dır. Konya’nın en çok ihracat yaptığı 10 ülke toplam ihracatın yüzde 50’sini
oluşturmaktadır. İthalat partnerlerine baktığımızda ise temel partnerler Çin, Rusya, Almanya,
ABD ve Güney Kore’dir. İthalatta 10 ülkenin toplam payı ise toplam ihracatın yüzde 63’ünü
oluşturmaktadır. Türkiye’nin ithalat yaptığı ülkeler ihracat yaptığı ülkelere göre daha az
çeşitlenmiştir.
Tablo-6: Konya’nın İhracat Partnerleri (2013) Tablo-7: Konya’nın İthalat Partnerleri (2013)
2013
1
Irak
2
Almanya
3 Rusya Federasyonu
4
İran
5 Suudi Arabistan
6
Libya
7
ABD
8
Mısır
9
Yunanistan
10
İngiltere
Diğer
Toplam
ihracat
235.194.542
79.790.861
57.533.577
49.509.456
47.482.748
44.199.747
43.902.637
37.240.968
36.902.809
35.147.804
679.576.639
1.346.481.788
Pay
17,5%
5,9%
4,3%
3,7%
3,5%
3,3%
3,3%
2,8%
2,7%
2,6%
50,5%
100%
2013
1
Çin
2 Rusya Federasyonu
3
Almanya
4
ABD
5
Güney Kore
6
Ukrayna
7
İtalya
8
Hollanda
9
Tayvan
10 Suudi Arabistan
Diğer
Toplam
ithalat
190.949.227
168.487.067
90.132.750
67.516.102
51.856.416
49.936.917
48.890.229
36.701.889
36.686.776
35.430.037
449.865.566
1.226.452.976
Pay
15,6%
13,7%
7,3%
5,5%
4,2%
4,1%
4,0%
3,0%
3,0%
2,9%
36,7%
100%
Kaynak: TÜİK
www.kto.org.tr | 5
KONYA DIŞ TİCARET BÜLTENİ
Konya 2013 yılında da en çok ihracatı Irak ve Almanya’ya yaptı:
Ülkeler bazında Konya ihracatına bakıldığında 2013 Ocak-Aralık döneminde ilk sırada yine
235 milyon dolarlık ihracatı değeri ile Irak yer almaktadır. Konya’nın Irak’a olan ihracatı bir
önceki aya göre 20 milyon dolar artarak 215 milyon dolardan 235 milyon dolara ulaşmıştır.
Bir önceki yılın aynı dönemine göre ise Irak’a yapılan ihracat düşük seviyede seyretmektedir.
Irak’ın ardından 79 milyon dolarlık ihracat değeri ile Almanya ve 57 milyon dolarlık ihracatı ile
Rusya Federasyonu gelmektedir. Ocak- Aralık 2013 döneminde Almanya, Rusya Federasyonu,
Suudi Arabistan, Libya, ABD, Yunanistan ve İngiltere’ye yapılan ihracat artış göstermiştir.
Almanya ve Rusya’yı sırasıyla İran, Suudi Arabistan, Libya, ABD, Mısır, Yunanistan ve İngiltere
takip etmektedir. Uzun zamandır ilk 10 ihracat partneri arasına girmeyen ABD Ocak-Aralık
2013 dönemi itibari ile Konya’nın en büyük yedinci ihracat partneri olmuştur. Suudi Arabistan
ve Libya’ya yapılan Aralık ihracatının etkisiyle ABD Ocak-Kasım dönemine göre beşincilikten
yedinciliğe düşmüştür. Önceki yıla göre en önemli artışı gösteren ülke Rusya Federasyonu
olmuştur 2012 yılında Rusya’ya yalnızca 47 milyon dolarlık ihracat yapabilen Konya 2013
yılına gelindiğinde ihracatını yüzde 21 arttırarak 57 milyon dolara yükseltmiştir. Rusya’yı
yüzde 17’lik ihracat artışı ile Yunanistan takip etmektedir. Yunanistan’a yapılan ihracat da 29
milyon dolardan 35 milyon dolara yükselmiştir.
Şekil-4: Ülkelere Göre Konya’nın İhracatı – İlk 10 Ülke (Ocak-Aralık; 2012-2013) (1000$)
300.000
250.000
235.195
200.000
150.000
100.000
50.000
79.791
57.534
49.509
47.483
44.200
43.903
37.241
36.903
35.148
0
2013
2012
Kaynak: TÜİK
www.kto.org.tr | 6