Bilişim Teknolojileri Öğretmeni İsmail ÖZTÜRK Bilgisayara yüklenen işletim sistemini ve diğer tüm programları çalıştırıp bu programların işlemlerini yerine getirir. Bu nedenle MERKEZİ İŞLEM BİRİMİ adını alır.(Central Processing Unit ) Bir bilgisayar 4 ana birimden oluşur. Giriş Çıkış Aygıtları Giriş Çıkış Ünitesi CPU HafızaBellek İşlemler yapılırken sayısal mantık kullanılmaktadır. İki sayı toplanacak olsa ilk önce sayılar ikilik sisteme çevrilir ve işlem o şekilde yapılır. İşlemciler hafızalarında bulunan komutların dışarıdan gelen uyarılarla harekete geçmesi ile işlemlerini yaparlar. İşlemcinin hafızasında bulunan komutlara o işlemcinin komut seti denir. Hangi uygulama kullanılırsa kullanılsın işlemcinin anlayacağı komut setlerine dönüştürülerek sonuç elde edilir. İşlemciler komut setlerine göre ikiye ayrılır. CISC Kompleks komutlara yani bir seferden birden fazla işlemi yerine getirebilen komutlara sahip işlemci mimarisidir Dosyayı getir RISC Her seferinde tek bir işlem gerçekleştiren basit ve hızlı komutlara sahip işlemci mimarisidir. • Sınıftan çık • Merdivenlerden in • Öğretmenler odası kapısını aç • Dosyayı bul • Dosyayı al. . . Bilgisayarda tüm programlar sabit disk te tutulur. İşlemci saniyede milyonlarca hatta milyarlarca komutu işleyecek hıza sahiptir. İşlemci saniyede milyonlarca hatta milyarlarca komutu işleyebilir. 1 dalga = 1 çevrim 1 hertz (Hz)=saniyede 1 çevrim 1 megahertz(MHz)=saniyede 1.000000 çevrim 1 gigahertz(GHz)=saniyede 1000000000 çevrim yavaş hızlı hızlı Verinin sabit disk ,Ram ve işlemci arasındaki akışı tek yönlü bir işlem değildir.İşlemcinin yaptığı işlemler sonucunda ürettiği verilerde işlemciden Ram e ve oradan da sabit disk e gider. Peki her veri Ram üzerinden geçip işlem görüyorsa neden sabit disk ten getir götür işlemi yapılıyor??????? Ram içindeki verilerin elektrik kesildiğinde gitmesi Ram’in maliyet olarak daha pahalı olması İşlemci kendi içinde bir mimariye sahip olup işlemlerin yapılabilmesi için birçok birimden oluşmaktadır. Bütün komutlar buradan işletilir. İşlenen komuta göre mikroişlemci içerisindeki bir veri değiştirilir veya bir verinin işlem içindeki başka bir bölüme aktarılması sağlanır. Bu yollar işlemci ile bilgisayarın diğer birimleri arasındaki bağlantıyı sağlayan iletkenlerdir. Kontrol yolları Adres yolu Veri yolu İşlemcinin diğer birimleri yönetmek ve eş zamanlılığı sağlamak için kullandığı sinyalleri göndermek için kullandığı yoldur. İşlemcinin bilgi okuyacağı ya da yazacağı hafıza hücresinin ve çevre birimlerin adresi bu yol sayesinde iletirilir. İşlemci ile diğer birimlerin arasında çift yönlü veri akışı vardır. Birbirine paralel iletken hat sayısı veri yolunun kaç bitlik olduğunu gösterir. İşlemci ile hafıza ve giriş çıkış kapıları arasındaki bilgi alışverişinin çeşitli aşamalarda geçici olarak depolandığı yerdir. İşlemi yapılacak komut ve verilerin adreslerini taşıyarak bilgisayarın çalışması sırasında hangi verinin hangi sırada kullanılacağını belirler. İşlemcinin dış dünyaya adres veri kontrol sinyallerini iletirken dış dünya ile iletişimini sağlayan bir çeşit kapı görevi görür. İşlemcinin en önemli kısmıdır. Toplama çıkarma gibi işlemlerin yapıldığı bölümdür. İşlemciler anakar üzerine bağlantı şekline göre iki çeşittir. Günümüzde bir çok ürün de olduğu gibi işlemci dünyasında da bir çok firma ve çeşit vardır. Bir bilgisayar alırken anakart ve işlemci konularına ayrıca dikkat edilmelidir. Çünkü bu parçalar çok önemlidir. Performans istenilen durumlarda FSB ve ön belleği yüksek, HT ve çok çekirdekli işlemciler tercih edilmelidir. FSB,(Front Side Bus) işlemci Çift işlemci gibi kullanılmasını sağlar. ile anakart üzerindeki kuzey köprüsünün iletişimini sağlayan hayati bir veriyoludur. Bilgisayar sisteminde en çok çalışan birim mikroişlemcidir. Daha yüksek performans saglamak için üreticiler bir çok transistörü bir gövedeye sığdırmaya çalışmaktadır bu da ısınma sorununu çıkarmaktadır. Havayla Soğutma Su Soğutmalı Sistemler Radyatör ve fan yardımı ile kullanılmaktadır. Isıl Borulu Soğutma Özel bir sıvı vardır işlemci üzerinde ısınan sıvı buharlaşarak işlemcinin ısısını alır ve tekrardan yoğunlaşır.