TBMM B:67 8 . 3 . 2 0 0 5 O: 2 Bildiğiniz gibi, son yıllarda, kredi kartı

T.B.M.M.
B:67
8.3.2005
O: 2
Bildiğiniz gibi, son yıllarda, kredi kartı kullanımı hızla artıyor ülkemizde. Teknolojik geliş­
melerle de desteklenen ve kullanıcıların nakit taşıma ihtiyacını azaltan kredi kartı kullanımının yay­
gınlaşması, kayıtdışı ekonomiyle mücadelemizde de önemli bir araç. Diğer ülkelerde olduğu gibi,
çeşitli faktörlere bağlı olarak ülkemizde de bankaların kredi kartlarına uyguladıkları faiz oranları,
genel faiz oranlarından ve özellikle diğer tüketici kredilerinin faiz oranlarından daha yüksek belir­
lenmekte. Yani, bu durum, sadece, Türkiye'de değil, pek çok ülkede gözlemlenen bir durum. An­
cak, kredi kartı kullanıcılarını korumak amacıyla, 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında
Kanunda, kredi kartıyla mal ve hizmet alımı sonucu nakdî krediye dönüşen veya kredi kartıyla nakit
çekim suretiyle kullanılan kredilerin gecikme faizi oranının, aktif faiz oranının yüzde 30'undan faz­
la olamayacağı hükme bağlanmıştır.
Diğer taraftan, son günlerde de gündeme geldiği gibi, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme
Kurumumuz, kredi kartlarıyla ilgili yeni bir yasal düzenleme üzerinde çalışmıştır ve kamuoyunda
da bu düzenleme tartışmaya açılmıştır.
Manisa Milletvekili Sayın Nuri Çilingir tarafından tevcih edilen (6/721) sayılı sözlü soru öner­
gesinin cevabını vermek istiyorum.
Tabiî, bu, yaşüzüm ihracatıyla ilgili bir soru, güncelliğini de, aslında, yitirmiş durumda; ama, genel
anlamda söyleyebilirim ki, tarım ürünlerine ilişkin ihracat teşvikleri, Dünya Ticaret Örgütü Tarım An­
laşması çerçevesinde düzenlenmekte. Bu kapsamda, ülkeler, taahhüt listelerinde belirttikleri ürünler
için taahhütte bulundukları meblağ ve miktarlar çerçevesinde ihracat desteği de sağlayabilmekteler. Ül­
kemizde de, bütçe imkânları elverdiği ölçüde tarım ürünlerinin ihracatına destek sağlanmakta.
Adana Milletvekili Sayın Kemal Sağ tarafından tevcih edilen (6/736) sayılı sözlü soru öner­
gesinin cevabını veriyorum. Halk Bankasının piyasa yapıcılığına ilişkin bir soru bu.
Bilindiği gibi, piyasa yapıcılığı uygulaması, bankalarla imzalanan yıllık sözleşmelere dayan­
makta. 2002-2003 dönemi piyasa yapıcılığı uygulaması 2003 yılı ağustos ayında sona ermiş ve
2003 yılı eylül ayından itibaren 2003-2004 dönemi piyasa yapıcılığı uygulamasına geçilmiştir; ki,
bu piyasa yapıcılarıyla olan sözleşmeler Hazinenin web sitesinde yayınlanmaktadır, imzalandıktan
hemen sonra şeffaf bir şekilde kamuoyuna sunulmaktadır.
2003-2004 dönemi piyasa yapıcılığı uygulaması çerçevesinde mevcut piyasa yapıcı bankalara
Türkiye Halk Bankası da katılarak piyasa yapıcı banka sayısı 11'e çıkarılmıştır. 2004-2005
döneminde; yani, şu anda içinde bulunduğumuz dönemde de piyasa yapıcı banka sayısı 12'dir.
Piyasa yapıcılığı sistemi, yerli ve yabancı tüm bankaların katılımına açık, şeffaf bir sistemdir.
Sisteme ilişkin olarak piyasa yapıcı bankalara getirilen hükümlerle sağlanan haklar, yine Hazinenin
web sitesinde yayınlanmaktadır. Söz konusu sistemde yer almak üzere ilgi gösteren bankalar, piyasa
yapıcı olarak faaliyet gösterme taleplerini Hazine Müsteşarlığına bildirmektedirler. Hazine Müs­
teşarlığı, talep gösteren bankaların malî yapılarına ilişkin olarak BDDK'dan görüş aldıktan sonra
talepleri değerlendirmekte ve sonuçları da kamuoyuna sunmaktadır.
Piyasa yapıcı bankaların tespitinde, bir bankanın kamu bankası olup olmadığı değil, piyasa
yapıcılığının gerektirdiği yükümlülükleri yerine getirebilecek malî yapıya sahip olup olmadığına
bakılmaktadır. Türkiye Halk Bankası, 2003-2004 döneminin ardından 2004-2005 döneminde de
piyasa yapıcılığını sürdürmüştür. Söz konusu dönemler boyunca banka, piyasa yapıcılığına ilişkin
yükümlülüklerini eksiksiz olarak yerine getirmiş ve yükümlülüklerini yerine getirirken de sıkıntı
yaşamamış, bankanın malî yapısı herhangi bir şekilde olumsuz etkilenmemiştir.
Öte yandan, Hazinenin iç borçlanma ihaleleri tüm tüzel ve özel kişilere açıktır. Cebinde 100 Yeni
Türk Lirası olan herkes bu ihalelere katılma hakkına sahiptir.
Ankara Milletvekili Sayın Yakup Kcpenck'in tevcih ettiği, Ziraat ve Halk Bankalarının yeni
yönetimine dair (6/738) sayılı sözlü soru önergesinin cevabını veriyorum.
-68-