FEN VE TEKNOLOJİ 8.SINIF • BASINÇ Bu günkü dersimizde neler öğreneceğiz ? Basınç • Basınç nedir? • Basıncın büyüklüğü nelere bağlıdır? Basınç • Basıncın birimi nedir ? Basınç Bıçağın hangi tarafıyla ekmeği kesersiniz ? Neden ?eden ? Basınç • Text N • Toplu iğneyi iki ucundan aynı şekilde sıkarsanız hangi ucu parmağınıza batar? Neden? İş makinelerinin tekerlekleri neden bu şekilde geniş tasarlanmıştır ? • Text Hangi ayakkabıyla daha kolay yürünür? Hangi ayakkabıyı giyen insan daha çok yorulur? Text Karda yürüseler zayıf olan mı ,kilolu olan mı daha çok batar? Basınç Neden karda yürümek için yukarıdaki gibi kar ayakkabıları tasarlanmış olabilir? Basınç Buzda yürüyerek ilerlemek güvenli değilse nasıl ilerlersiniz ? Basınç • Tüm bu sorulara verilen cevaplar basınç ve basıncın özellikleriyle ilgilidir. Basınç , birim yüzeye etki eden dik kuvvettir. Basınç • • • Basınç : Kuvvet Yüzey Alanı Basınç Kuvvet arttıkça basınç Yüzey alanı arttıkça basınç artar azalır. Basınç • Ayakkabı numaraları aynı olan çocuklardan şişman olanı kara daha çok batar. • Kuvvet (ya da cismin ağırlığı) ne kadar büyük olursa basınç o kadar artar. Yüzey alanı(temas yüzeyi) arttığında basınç azalmakta, yüzey alanı küçüldükçe basınç artmaktadır • • • • • • Sivri topuklu ayakkabıyla toprağa daha çok batarız. Küçük tekerlekli arabalar kara, çamura daha çok batar. Aynı ağırlıktaki tavuk , aynı ağırlıktaki ördekten daha çok çamura batar. Toplu iğnenin ince ucu kalın ucundan daha çok batar. Bıçağın ince tarafı kalın tarafından daha çok keser. Kar ayakkabıları geniş yüzeyli yapıldığından karda batmaz. Basıncın birimi • PASCAL ( Paskal ) ( N / m2 ) : 1 m2 ‘lik yüzey üzerine düşen 1N ‘luk dik kuvvetin oluşturduğu basınca 1 Pascal denir. Kuvvet : N Yüzey : m2 Basınç : N / m2 Kuvvet ( N ) Basınç = ( N / m2 ) Yüzey ( m2 ) Basınç Örnek Sorular Aşağıdakilerden hangisi basıncı arttırmak için yapılmıştır? • A) Rayların şekil bozukluğuna uğramaması için trenlerde tekerlek sayısının arttırılması. • B) Meyvenin daha rahat kesilmesi için bıçağın keskinleştirilmesi. • C) Karda daha rahat yürümek için kar ayakkabısı kullanılması. • D) Traktörlerin toprağa saplanmaması için geniş tekerlekli yapılması. • Cevap : B Basınç Örnek Soru • 10N Bu cisimlerin yere uyguladıkları basınçlar arasında nasıl bir ilişki vardır? • A) I>II>III • C) I>II=III • B) II>I>III D) II=III>I Cevap : D Basınç Örnek • • • • • • Murat raptiyenin önce arka kısmına sonra sivri kısmına parmağı ile eşit kuvvetler uygulayarak bir deney düzenliyor. Murat’ın bu deneyi düzenlerken amacı aşağıdakilerden hangisidir? A) Katılarda basıncın kuvvetle ilişkisini keşfetmek B) Kuvvetin etkilerini gözlemlemek C) Basınçla yüzey alanı arasındaki ilişkiyi gözlemlemek D) Açık hava basıncının etkilerini gözlemlemek Basınç Cevap : D Basınç Cevap : A Basınç • Cevap : C Basınç • Ceyda spor salonunda şekildeki jimnastik hareketlerini yapmaktadır. Ceyda’nın yere uyguladığı basınçlar arasında nasıl bir ilişki vardır? • A) I=II=III • C) II>III>I • Cevap: C B) I>II>III D) II>III=I Basınç • • • • • • Tuncay, Hayrunnisa ve İ.Berat özdeş küpler kullanarak yere en fazla basınç yapma oyunu oynuyorlar. Yukarıdaki şekillere göre, oyun sonucu nasıl olmuştur? A)Tuncay > Hayrunnisa = İ.Berat B)Hayrunnisa =İ. Berat > Tuncay C) Tuncay > Hayrunnisa >i.Berat D) İ.Berat > Tuncay > Hayrunnisa Cevap: C Basınç Neler öğrendik • Basınç , birim yüzeye etki eden dik kuvvettir. • Basınç kuvvetle doğru yüzey oranı ile ters orantılıdır. • 1 m2 ‘lik yüzey üzerine düşen 1N ‘luk dik kuvvetin oluşturduğu basınca 1 Pascal denir. Sorularınız Önümüzdeki ders neler öğreneceğiz ? Sıvı basıcı • S Gaz basıncı